Hajderabado

Ĝemelurboj
	kantono Montgomery (2014–); Indianapolo (2010–); Riverside ; Medeĝino ; Mantuo ; Kazano ; Suvon ; Esfahano vd

Hajderabado
Fotomontaĵo
megaurbo ; provinca ĉefurbo ; urbo en Barato ; State capitals of India (en) vd
Administrado
Ĝemelurboj
	kantono Montgomery (2014–); Indianapolo (2010–); Riverside ; Medeĝino ; Mantuo ; Kazano ; Suvon ; Esfahano vd
Poŝtkodo	500001
En TTT	Oficiala retejo [+]
Demografio
Loĝantaro	9 305 000 (2016) [+]
Loĝdenso	14 315 loĝ./km²
Geografio
Geografia situo	17° 22′ N, 78° 28′ O (mapo)17.36166666666778.474722222222Koordinatoj: 17° 22′ N, 78° 28′ O (mapo) [+]
Alto	505 m [+]
Areo	650 km² (65 000 ha) [+]
Horzono	UTC+05:30 [+]
	Hajderabado (Telangano)
	Situo de Hajderabado
	Hajderabado (Barato)
	Situo de Hajderabado
Alia projekto
	Vikimedia Komunejo Hyderabad, India [+]
	v • d • r

Reviziita versio de ĉi tiu paĝo, aprobita je 30 mar. 2024, estis bazita sur ĉi tiu versio.

Por la pakistana urbo, vidu la paĝon Hajderabado (Pakistano).

Hajderabado (telugue హైదరాబాద్, IAST: Haidarābād; urdue حیدرآباد‎ aŭskulti) estas ĉefurbo de la barata subŝtato Telangano, kreita en junio 2014 el parto de la subŝtato Andra-Pradeŝo. Ĝi havas pli ol ses milionojn da loĝantoj, kaj tio igas ĝin la sesa plej granda urbo de Barato. Jure la urbego por maksimume dek jaroj, do ĝis plej malfrue 2024 ankaŭ plufunkcios kiel ĉefurbo de Andra-Pradeŝo.

Ĝi estas unu el la plej evoluintaj metropoloj da Barato, kaj multaj komputil-firmaoj baziĝas en ĝi. La ĉefaj lingvoj estas la telugua kaj la urdua, sed ankaŭ pluraj aliaj estas parolataj tie, kiel bengala, hindia, kanara, marata, marvara, odia, panĝaba kaj tamila.

La najbara Sikundarabad kaj Hajderabado estas ĝemelurboj (inter ili estas artefarita lago ekde la 16-a jarcento), tamen ambaŭ estas kolektive konataj kiel Hajderabado.

Laŭ la stato de 2016 en la urbo vivis 9 305 000 loĝantoj sur areo de 650 kvadrataj kilometroj, kio rezultigas loĝdenson de 14 315 loĝantoj/km².

Geografio

Hajderabado situas en Dekkana Altebenaĵo en alteco 543 m laŭ la marnivelo. Mumbajo troviĝas 624, Kolkato 1185, tutlanda ĉefurbo Delhio 1260 kilometrojn (aere) [1].

Historio

La origina urbo de Hajderabado estis fondita sur la bordoj de rivero Musi, kio nun estas la malnova urboparto en 1591. Tie regis diversaj dinastioj, inter kiuj Asaf Jahi el 1769 ĝis 1948. En 1687, imperiestro Aurangzeb havis la urbon, kaj baldaŭ donis al ĝi aŭtonomion. Dum la 1950-aj jaroj, la urbo iĝis la dua ĉefurbo de Barato.^[1]

Klimato

Hajderabado havas tropikan savanoklimaton, kun varmaj someroj inter februaro‒junio, kiun sekvas la musono en oktobro. Jare pluvas po 810 mm. La temperaturo varias inter 6-45 °C.

Trafiko

En Hajderabado kruciĝas 2 gravaj vojoj: inter la 2 marbordoj kaj inter sudo-nordo. La milionurbo estas signifa fervoja nodo kaj havas internacian flughavenon.

Vidindaĵoj

Kvar-Minaretoj, moskeo kaj fama monumento de la urbo, kun kvar graciaj minaretoj
Kvar-Pordegoj, arkaĵo proksima al Kvar-Minaretoj
Fortikaĵo
Palacoj Ĉovmahalla kaj Taramati Baradari
Artefarita lago