Rusa avangardo
_by_Wassily_Kandinsky.jpg)
.jpg)
.jpg)
Rusa avangardo estis granda, influa ondo de Avangarda moderna arto kiu floris en la Rusia Imperio kaj Sovetunio, proksimume de 1890 ĝis 1930 - kvankam iuj datis ĝian komencon jam en 1850 kaj ĝian finon tiom malfrue kiom 1960. La termino kovras multajn apartajn, tamen nedisigeble rilatigitajn artajn movadojn kiuj floris en tiu tempo; nome Suprematismo, Konstruktivismo, Rusa Futurismo, Kubo-Futurismo, Zaum kaj Nov-primitivismo. Pro la fakto ke multaj implikitaj avangardaj artistoj naskiĝis aŭ kreskis en kio nun estas Belorusio kaj Ukrainio (inkluzive de Kazimir Maleviĉ, Aleksandra Ekster, Vladimir Tatlin, Vasilij Kandinskij, David Burljuk, Alexander Archipenko), iuj fontoj ankaŭ parolas pri Ukraina avangardo.
La Rusa avangardo atingis sian kreivan kaj popularan kulminon en la periodo inter la Rusia revolucio de 1917 kaj 1932, ĉe kiu punkto la ideoj de la avangardo interbatalis kun la nov-aperinta ŝtat-sponsorita direkcio de Socialisma realismo.
Artistoj kaj dezajnistoj
[redakti | redakti fonton]Famaj figuroj de tiu epoko inkludas:
- Alexander Archipenko
- Vladimir Baranov-Rossine
- Aleksandr Bogomazov
- David Burljuk
- Vladimir Burljuk
- Marc Chagall
- Ilja Ĉaŝnik
- Aleksandra Ekster
- Robert Falk
- Moisej Fejgin
- Pavel Filonov
- Artur Fonvizin
- Naum Gabo
- Nina Genke-Meller
- Natalja Gonĉarova
- Elena Guro
- Vasilij Kandinskij
- Lazar Ĥidekel
- Ivan Kljun
- Gustav Klucis
- Pjotr Konĉalovskij
- Evgenij Konopackij
- Sergej Koljada
- Alexandr Kuprin
- Miĥail Larionov
- Aristarĥ Lentulov
- El Lisickij
- Kazimir Maleviĉ
- Pavel Mansurov
- Ilja Maŝkov
- Miĥail Matjuŝhin
- Vadim Meller
- Adolf Milman
- Solomon Nikritin
- Aleksander Osmerkin
- Ljubov Popova
- Ivan Puni
- Kliment Redko
- Aleksej Remizov
- Aleksandr Rodĉenko
- Olga Rozanova
- Léopold Survage
- Varvara Stepanova
- Fratoj Stenberg
- Vladimir Tatlin
- Nadeĵda Udalcova
- Vasilij Jermilov
- Ilia Zdaneviĉ
- Alexandr Ĵdanov
Gazetoj
[redakti | redakti fonton]Filmreĝisoroj
[redakti | redakti fonton]- Grigori Aleksandrov
- Boris Barnet
- Oleksandr Dovĵenko
- Sergej Ejzenŝtejn
- Lev Kuleŝov
- Jakov Protazanov
- Vsevolod Pudovkin
- Dziga Vertov
Verkistoj
[redakti | redakti fonton]- Andrej Belij
- Elena Guro
- Velimir Ĥlebnikov
- Daniil Ĥarms
- Aleksej Kruĉeniĥ
- Vladimir Majakovskij
- Viktor Ŝklovskij
- Sergej Tretjakov
- Marina Cvetajeva
- Sergej Jesenin
- Ilia Zdaneviĉ
Teatro-direktoroj
[redakti | redakti fonton]Arĥitektoj
[redakti | redakti fonton]- Jakov Ĉerniĥov
- Moisej Ginzburg
- Ilja Golosov
- Ivan Leonidov
- Konstantin Melnikov
- Vladimir Ŝuĥov
- Alexandr Vesnin
Konservado de arĥitekturo de Rusa avangardo fariĝis vera zorgo por historiistoj, politikistoj kaj arĥkitektoj. En 2007, la MoMA en Novjorko, dediĉis tutan ekspozicion al *Perdita Avangardo: Sovetia arĥitekturo, prezentante la verkon de angla fotisto Richard Pare.
Komponistoj
[redakti | redakti fonton]- Samuil Fejnberg
- Arthur Lourié
- Miĥail Matjuŝhin
- Nikolaj Medtner
- Alexandr Mosolov
- Nikolaj Mjaskovskij
- Nikolaj Obuĥov
- Gavriil Popov
- Sergej Prokofjev
- Nikolaj Roslavec
- Leonid Sabanejev
- Aleksandr Skrjabin
- Vissarion Ŝebalin
- Dmitrij Ŝostakoviĉ
Multaj rusaj komponistoj, kiuj estis interesitaj pri avangarda muziko iĝis membroj de la "Asocio de Nuntempa Muziko" kiu estis estrita de Roslavec.
Bibliografio
[redakti | redakti fonton]- Friedman, Julia. Beyond Symbolism and Surrealism: Alexei Remizov's Synthetic Art, Northwestern University Press, 2010. ISBN 0-8101-2617-6 (Trade Cloth)
- Russian avant-garde ĉe YouTube - video
- Kovalenko, G.F. (ed.) The Russian Avant-Garde of 1910-1920 and Issues of Expressionism. Moskvo: Nauka, 2003.
- Shishanov V.A. Vitebsk Museum of Modern Art: a history of creation and a collection. 1918-1941. - Minsk: Medisont, 2007. - 144 p.[1] Arkivigite je 2008-10-30 per la retarkivo Wayback Machine
- “Encyclopedia of Russian Avangard. Fine Art. Architecture Vol.1 A-K, Vol.2 L-Z Biography”; Rakitin V.I., Sarab’yanov A.D., Moskvo, 2013 Arkivigite je 2013-12-02 per la retarkivo Wayback Machine
- Surviving Suprematism: Lazar Khidekel. Judah L. Magnes Museum, Berkeley CA, 2004.
- Lazar Khidekel and Suprematism. Prestel, 2014 (Regina Khidekel, with contributions by Constantin Boym, Magdalena Dabrowski, Charlotte Douglas, Tatyana Goryacheva, Irina Karasik, Boris Kirikov and Margarita Shtiglits, and Alla Rosenfeld)
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Why did Soviet Photographic Avant-garde decline?
- The Russian Avant-garde Foundation Arkivigite je 2018-08-10 per la retarkivo Wayback Machine
- Thessaloniki State Museum of Contemporary Art - Costakis Collection
- Yiddish Book Collection of the Russian Avant-Garde ĉe Beinecke Rare Book and Manuscript Library at Yale University
- International campaign to save the Shukhov Tower in Moscow
- Masters of Russian Avant-garde from the collection of the M.T. Abraham Foundation
Fonto
[redakti | redakti fonton]En tiu ĉi artikolo estas uzita traduko de teksto el la artikolo Russian avant-garde en la angla Vikipedio.