Nacia parlamenta biblioteko de Kartvelio
| Nacia parlamenta biblioteko de Kartvelio | |||
|---|---|---|---|
| საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკა | |||
| |||
| nacia biblioteko | |||
| Komenco | 1846 vd | ||
| Geografia situo | 41° 41′ 50″ N, 44° 48′ 2″ O (mapo)41.697244.8006Koordinatoj: 41° 41′ 50″ N, 44° 48′ 2″ O (mapo) | ||
| Lando(j) | Kartvelio vd | ||
| |||
 Nacia parlamenta biblioteko de Kartvelio | |||
| Membro de | Monda Retbiblioteko • Conference of European National Librarians • Internacia Federacio de Bibliotekaj Asocioj kaj Institucioj vd | ||
| Retejo | Oficiala retejo | ||
La Kartvelia nacia parlamenta biblioteko nomita laŭ Ilja Chebachevda (kartvele საქართველოს პარლამენტის ილია ჭავჭავაძის სახელობის ეროვნული ბიბლიოთეკა, sakartvelos p'arlament'is erovnuli bibliotek'a) estas la nacia biblioteko de Kartvelio, fondita en Tbiliso en 1846 kiel la armea biblioteko de Tbiliso (kartvele ტფილისის საჯარო ბიბლიოთეკა), kaj historie la unua biblioteko-librejo en tiu lando. Laŭ la decido de la rusaj aŭtoritatoj, la biblioteko pure temis pri la kaŭkazaj lingvoj kaj estis malfermita al ĉiuj. Ekde aprilo 1997 la biblioteko funkcias kiel deponejo de publikaĵoj de la Monda Banko, [1] la ceteraj eldonaĵoj de UN estas en aliaj bibliotekoj en Kartvelio.
Enhavo[redakti | redakti fonton]
La biblioteko nuntempe enhavas ses sekciojn: nacia heredaĵo, evoluo, servoj de legado, informoj, urba eduko kaj ekonomia administrado. La ĉefoficisto estas subtenata de du ĉefoj, kiuj kontrolas la laboron kaj kunordigas inter la diversaj unuoj. La ses fakoj inkluzivas 16 subfakojn, ses centrojn kaj kvar laborgrupojn. La biblioteko komputadiĝas de ĝiaj kolektoj kaj inkludas liberan ciferecan bibliotekon. Ĝi gastigas proksimume 14 000 legantoj ĉiujare kun 630 sidlokoj en dek legejoj. En 2000, la biblioteko enhavis proksimume 3.7 milionojn da libroj kaj 1.6 milionojn da aliaj skribaĵoj.
La kolektoj de la biblioteko estas katalogitaj en alfabeta kaj sistema ordo laŭ fakoj kaj la revuoj ankaŭ povas troviĝi laŭ geografiaj kaj kronologiaj katalogoj. La biblioteko uzas fiksan poziciigmetodon: la libroj estas dividitaj laŭ grandeco en ses ŝablongrupojn, tiam ĉiu inventaro estas donita laŭ la lingvo kaj ŝablongrupo. Ĉiu ŝablongrupo havas sian propran inventaron laŭ numero-listo.
Inter la ĵurnaloj estas grandaj kolektoj en la kartvela, la rusa, la armena, la azera, la abĥaza, la oseta kaj aliaj eŭropaj lingvoj. La biblioteko ankaŭ tenas grandan kolekton de muzika materialo, aŭdvidajn registraĵojn, kartografajn verkojn, mikrofilmojn kaj mikrofiŝojn.
Konstruaĵo[redakti | redakti fonton]
La konstruaĵo de la Nacia Biblioteko, situanta sur Godyashvili Street en Tbiliso, apartenis al la Banko de la nobelaro de Kartvelio (ankaŭ nomita la kartvelia banko), kies arkitektura dezajno estis elpensita fare de Anatoly Kalgin kaj la pentristo Henryk Hryniewski, la fasado-ornamado de Neopita Egladze, Vladimir Egladze kaj Valerenti Egladze, 1913 - 1916. La konstruaĵo mem estas kun trajtoj de antikva kaj moderna kartvelia arkitekturo.
Historio[redakti | redakti fonton]
La Nacia Biblioteko de Kartvelio estas posteulo de publika biblioteko fondita en 1846, kreita el 6 100 presitaj ekzempleroj hereditaj de la Ambasado de kaŭkaza Vicreĝo. En 1848 la publika biblioteko ricevis 510 librojn de privata biblioteko, fondita en 1842, fare de grupo de eminentaj kartveloj. La originala intenco de estis uzi ĝiajn limigitajn rimedojn por aĉeti librojn rilatajn al Kaŭkazo.
.jpg)
Komence la biblioteko situis en la domo de la Alta Komisaro de la Vicreĝo de Kaŭkazo tamen en 1852 la biblioteko estis translokigita al nova konstruaĵo. En tiu jaro la nombro da titoloj en la biblioteko atingis 13 000, kaj ilia katalogo estis duobligita: kaj alfabeta kaj sistema metodo. De tiu tempo la biblioteko komencis regule ricevi du kopiojn de ĉiu loka eldono de la kaŭkaza cenzura komitato, kiu estis establita baldaŭ antaŭe en 1848 fare de la aŭtoritatoj de la Rusa Imperio.
En 1868 la biblioteko estis aneksita al la Kaŭkaza Muzeo (nun la Simon Janashia Muzeo) kaj renomita la kaŭkaza muzeo kaj publika biblioteko de Tbiliso kaj tiel komencis interŝanĝi librojn ne nur ĉie en la Rusa Imperio sed ankaŭ kun aliaj eŭropaj landoj. En 1871, la kaŭkaza muzeo kaj publika biblioteko de Tbiliso translokiĝis al nova konstruaĵo pli granda ol ĝia antaŭulo. La unua presita katalogo aperis en 1861, kaj poste estis publikigita en 1866, 1881 kaj 1895.
En 1911, la biblioteko estis fermita al la publiko pro konstrulaboro de la muzeo sed daŭre evoluis per la aĉeto de novaj libroj kaj librodonacoj. Inter la donacoj estis 11 000 libroj ricevitaj de familioj Menŝikov, Ovgana kaj Aidenbaum, kies ĉefo estris la fakon de arkeologio. La familio Tamanŝev donacis grandan kolekton de libroj pri teatro kaj dramo. La kromaj kolektoj ricevitaj kiel donaco inkludis ankaŭ librojn en eŭropaj lingvoj.
En 1923, la kartvelia ŝtata komisiono decidis establi publikan bibliotekon en Tbiliso bazita sur la kaŭkaza muzeo kaj la tbilisa publika biblioteko, por diskonigi kaj disvastigi sovetian literaturon. Kelkajn jarojn poste aldoniĝis la libroj de la tiam fermita asocio por disvastigo de legopovo inter kartvelianoj. En 1952, la biblioteko estis renomita kiel Kartvelia ŝtata biblioteko laŭ nome de Karl Marx.
Komence de la 1990-aj jaroj ĝi estis renomita Kartvelia nacia biblioteko. Finfine, la 25-an de decembro 1996, la biblioteko estis renomita Kartvelia nacia biblioteko de la parlamento.
Hodiaŭ la biblioteko estas loĝigita en kvar grandaj konstruaĵoj. Ekde 1991, la biblioteko estas membro de Internacia Federacio de Bibliotekaj Asocioj kaj Institucioj (IFLA).
La 5-an de julio 2007, la speciala arkivo de Teymuraz Bagration estis aldonita al la biblioteko. Fine de tiu jaro, UNDP decidis, kadre de sia asistado al Kartvelio, finance subteni la modernigon de la Nacia Biblioteko.
Historiaj kolektoj[redakti | redakti fonton]
La kolekto de la biblioteko de raraj libroj inkludas la unuan kartvela presita libro, la "Kartvela-Itala Vortaro", presita en Italio fare de la unua kartvela presejo fondita en 1629 fare de Nicolas Chulokashvili. La kartvela gramatiklibro de Francisco Maria Maggio, kiu vizitis Kartvelion en 1637 kaj 1642, ankaŭ estis presita en Italio en 1670.
La unua libro presita en Tbiliso, presita fare de reĝo Vaĥtang la 6-a komence de 1709, estas en la biblioteko, kaj fakte, la unuaj 14 libroj de tiu periodo estas en la biblioteko, inkluzive de: evangelioj, epistoloj, psalmaroj, kaj aliaj preĝlibroj. La biblioteko ankaŭ inkludas la manuskripton de la kartvela nacia epopeo, La kavaliro en panterfelo, verkita de Ŝota Rustaveli en la inter la 12-a kaj la 13-a jarcentoj, kaj persan tradukon de la libro "La Magio de la Steloj" tradukita de Vaĥtang la 6-a en 1721. Aliaj libroj estas de la 18-a jarcento kiuj estis presitaj en Moskvo kaj Romo. Kelkaj kartvelaj libroj estis presitaj en la 19-a jarcento en Sankt-Peterburgo. Rimarkindaj ne-kartvelaj libroj inkludas: "La Resumo de Kristanismo" en la armena, presita en Amsterdamo en 1667, kaj la armena gramatiklibro de Juventus Acopian, presita en Romo en 1675.
Eksterlandaj eldonoj eldonitaj tiutempe inkluzivas interesan materialon pri Kartvelio kaj Kaŭkazo, kiel "Vojaĝo al Kolĥido", verkita de la itala misiisto, Archangelo Lamberti (Napolo, 1654); "Vojaĝoo al Kaŭkazo" verkita de ĉ. Chardin (Londono, 1686 ; Amsterdamo 1711); "Informoj pri Kartvelio" de Pietro Delavale (Romo, 1627 ) kaj ankaŭ de li, libro "Vojaĝoj" (Parizo; 1663); dek tri volumoj de "Vojaĝoj en la Oriento" de T. Python (Lyon, 1717); kaj ses volumoj de Vojaĝoj en Kaŭkazo de Dubois de Monpert (Parizo, 1833-1844 ). La unua libro en la biblioteko estas "La Tragedioj de Seneca", publikigita en Florenco en 1506. Gravaj manuskriptoj inkludas 9-ajarcentan ritan dokumenton, "Kolekto de sermoj de Lagorka", kaj 13-ajarcentan libron de versoj tradukitaj fare de Othimius.
Publikaĵoj[redakti | redakti fonton]
Ekde la 1930-aj jaroj la biblioteko gvidis akademian esploradon. Inter 1934 kaj 1940 kvin libroj estis publikigitaj fare de la publika biblioteko kiu traktis la praktikan laboron en la biblioteko, bibliografion, bibliotekecon kaj la historion de printado en Kartvelio. La libroj prezentis multajn bibliografiajn kaj analizajn studojn pri kartvelaj ĵurnaloj kaj aliaĵoj, faritaj sub la inspektado de Tamar Machavariani. Tiu laboro helpis disponigi pli klaran komprenon de la historio de Kartvelio en la 19-a jarcento, same kiel helpi identigi la pseŭdonimojn kaj anonimajn verkistojn de multaj el la kartvelaj verkoj, inkluzive de 40 artikoloj nuntempe atribuitaj al Ilia Ĉavĉavadze kaj aliaj atribuitaj al Vaĵa Pŝavela.
En 1954 kaj 1964 la biblioteko publikigis du librojn nomitajn "La Katalogo de la Arkivoj de la Nicolaus Nicolodze" kiuj prezentas grandan kvanton de materialo pri la jaroj 1828-1929. Tiuj ĉi katalogoj estas nuntempe konservitaj en la biblioteko.
Fontoj[redakti | redakti fonton]
- David Stam (2001), Internacia Vortaro de Biblioteko-Historio, pp 331-332, (ISBN 1579582443), angle
- Kolekto de libroj, en la oficialo retejo de la Nacia Biblioteko, angle
Referencoj[redakti | redakti fonton]
- ↑ Kartvelia Nacia Biblioteko, en la retejo deponejaj bibliotekoj de UN, (angla)