Vikipedio:Eble alinomendaj artikoloj/Arkivo/2024/Februaro
Vikipedio:Alinomendaj artikoloj: Arkivo de ne plu aktivaj diskutoj, februaro 2024
| ||||||||||||||||||||||||||
Ne plu aktivaj (februaro 2024)[redakti fonton]
Ŝablono:Mallonga piednoto → Ŝablono:Mlp 2024-02-05[redakti fonton]
Kolegoj, mi opinias, ke esenco de la ŝablono estas en ĝia kurteco. En alilingvaj partoj de vikio la ŝablono havas titolojn: sfn, Harvnp. Komparu kun nia Mallonga piednoto. Mi proponas titolon "Mlp".
La ŝablono havas proksimume 70 uzojn - mi pretas ripari la 70-opon per AWB.
ps: min miras rara uzado de la ŝablono.
pps: post la alinomigo mi planas vaste uzi ŝablonon {{Libroj:Granda Esperanta-ukraina vortaro de Pacjurko}} en artikoloj pri ukrainiaj geografiaj objektoj por indiki paĝon de la vortaro, kie estas menciita titolo de la objektoj. VladimirPF (diskuto) 14:04, 5 feb. 2024 (UTC)
Kontraŭ: Aparte ĉar la subŝablono ne estas milfoje uzita (kaj ankaŭ vi ne sukcesos altigi la 70 uzojn al miloj da, eble sucesos pri 200 aŭ 300 uzoj, kio ankoraŭ estas malmulto, normala uzanto simple ne parkere scios kion signifos tiu kripta titolo "mlp". "Mallonga piednoto" estas kelkaj signoj pli, sed klare montras pri kio temas, kaj oni ĉiukaze enkopios la subŝablonon - tie iuj signoj pli aŭ malpli ne gravas. Eblus ankoraŭ elpensi pli koncizan, sed tamen klaran nomon "piednoteto", tiu estus tolerebla. ThomasPusch (diskuto) 10:55, 12 feb. 2024 (UTC)
- La ŝablono estas anstataŭigo de {{sfn}}. Mi nun eĉ opinias, ke necesas ŝanĝi la {{Mallonga piednoto}} al la pli vaste konata {{sfn}}. Sed tutegale, por ŝovi en tekston ajnan ŝablonon pli taŭgas kurtaj formoj. Certe, se vi uzas ĝin nur unu-do foje, sed se vi uzas la ŝablonon multfoje la kurta formo estas pli taŭga, ĉar ne rompas redaktatan tekston kaj multe faciligas serĉon kaj la redaktadon. VladimirPF (diskuto) 15:04, 24 feb. 2024 (UTC)
- Kontraŭ: ŝanĝo al "mlp" Aidas (diskuto) 16:01, 12 feb. 2024 (UTC)
- Kontraŭ: ŝanĝo al "mlp", ĉar tian nomon oni malfacile povas memorteni. --Tlustulimu (diskuto) 19:44, 2 mar. 2024 (UTC)
Ne farite Mi bedaŭras, sed ne estis plimulto da subteno. Laŭ mia kompreno eblas uzi la ŝablonon {{Libroj:Granda Esperanta-ukraina vortaro de Pacjurko}} ankaŭ tute sen {{Mallonga piednoto}}, se la ŝablona nomo ŝajnas esti tro longa. ThomasPusch (diskuto) 23:23, 2 mar. 2024 (UTC)
Kuroŝia Fluo → Kuroŝivo 2024-02-06[redakti fonton]
Ĉar laŭ "Meteologia Terminaro" (Maurice Lewin, UEA, 1961) Kuroŝivo estas korekta titolo por la marfluo. Mi pretas ripari ligitajn artikolojn. VladimirPF (diskuto) 15:14, 6 feb. 2024 (UTC)
- Kontraŭ: . Konservu nomojn kun "fluo" au "marfluo". "Kuroŝivo" estas elpensaĵo por unu sola marfluo. Taylor 49 (diskuto) 19:10, 6 feb. 2024 (UTC)
Por: Ni sekvu Esperantajn fontojn kiam ili ekzistas. Kaj se mi bone komprenas la situacion, "Kuroŝia Fluo" eĉ ne estas logika - ĝi devus signifi "Fluo rilata al Kuroŝio", sed kio estas "Kuroŝio", se ne la fluo mem? Arbarulo (diskuto) 02:40, 7 feb. 2024 (UTC)- Por: Tolereblos lasi aldirektilon de Kuroŝiva fluo al Kuroŝivo, sed nepre kun la necesa litero "v". ThomasPusch (diskuto) 10:57, 12 feb. 2024 (UTC)
ThomasPusch (diskuto) 15:20, 23 feb. 2024 (UTC)
Farite dicidite per kvar poraj voĉoj kaj unu kontraŭa
- Postnoto: Tamen la decido bazita nur sur unusola esperantlingva terminaro estas aŭdaca, en internacia komparo. Multegaj okcidentaj lingvoj transprenis la anglan nomon "Kuroshio" ["kuroŝio"], pli-malpli ĉiuj cirilaj lingvoj gvide de la rusa kaj ukraina uzas nomon Куросио ["kurosio"], la ĉeha, slovena, kroata, latva kaj litova uzas nomon "Kurošio" ["kuroŝio"], ĉiuj sen sono -v-, kaj nur en la portugala vorto Kuro Shivo kaj ties pola kopio Kuro Siwo videblas iu sono -v-, kaj ankaŭ la origina japana nomo 黒潮 kun la signifo "nigra tajdo" prononcatas ["kuroŝio"] sen sono -v-. Do povas esti ke la portugaloj simple iom "portugaligis" la japanan vorton "kuroŝio" kiam ili unuafoje aŭdis ĝin, kaj tiu latinliteriga eraro nun plutransportiĝas al la pola kaj al Esperanto. Sed ja kutimaj Esperantaj vortaroj ne mencias tiom specifan marfluon, kaj la "Meteologia Terminaro" (Maurice Lewin, UEA, 1961) estas la sola fidinda referenco en Esperanto. Do ni sekvu ties vortelekton, kvankam ĝi ŝajnas kaprica el internacia vidpunkto - kaj sendube Maurice Lewin en 1961 ankoraŭ ne havis la eblecojn kompari la nomon de la marfluo en tiom da lingvoj, ĉar antaŭ la epoko de la interkomputila reto tiaj informoj estis tre pli malfacile akireblaj... ThomasPusch (diskuto) 11:48, 29 feb. 2024 (UTC)
Tamen, ĉu kompari la nomon en multaj diversaj lingvoj estas la ĝusta procedo? Povas esti, ke preskaŭ ĉiuj lingvoj sekvas la saman "malbonan" formon en la angla, ekzemple. Eble pli bona procedo, pli respektema al la japana kulturo, estus rigardi la japanan nomon kaj pripensi, kiel oni kutime adaptas japanajn nomojn en Esperanto. La v en la portugala ja estas interesa. Reta vortaro asertas, ke la japana vorto iam estis /ɕiwo/. Ĉu povas esti, ke portugaloj kontaktis la japanojn tiel frue, ke ili renkontis antikvan formon? Bedaŭrinde mi scias neniujn koncernajn datojn, do ne povas diri, ĉu tiu elpensaĵo estas eĉ iomete probabla. Estas stulte spekulativi, dum iu ie scias la ĝustan respondon. Lingvano (diskuto) 14:47, 29 feb. 2024 (UTC)
- Nu, ni ĉiukaze decidis baze de nia sola fidinda vortara fonto favore al la formo "Kuroŝivo", kun ankaŭ mia voĉo, kvankam mi memkritike nomis la decidon "aŭdaca". Mi jes kredas ke la okcidenteŭropaj lingvoj influiĝis de la angla formo, sed malfacilas kredi ke pli-malpli ĉiuj cirilaj lingvoj gvide de la rusa kaj ukraina uzantaj la nomon Куросио ["kurosio"], la ĉeha, slovena, kroata, latva kaj litova uzantaj la nomon "Kurošio" ["kuroŝio"], ĉiuj blinde kopius la anglan formon. Ke la portugaloj estis la unuaj eŭropanoj havantaj intensan kontakton kun la japanoj jes ĝustas, do povus facile esti ke ili renkontis pli malnovan formon. Sed ne gravas, ni ja decidis ne pro spekuladoj, sed pro sola havebla fidinda vortara fonto. ThomasPusch (diskuto) 23:16, 2 mar. 2024 (UTC)
Ĉeremoŝ → Ĉeremoŝo 2024-02-09[redakti fonton]
Ĉar Pacjurko, Volodimir; Eŭheno Kovtonjuk. (2015) “Ґлосарій українських реалій, яких немає в PIV та NPIV”, Великий есперантсько-український словник (Granda Esperanta-ukraina vortaro) (pdf) (ukraine). p. 1506:
"Ĉeremoŝ/o rivero en Karpatoj, enfluanta Pruton (danuba baseno) (48˚23’N, 25˚37’E)." VladimirPF (diskuto) 06:14, 9 feb. 2024 (UTC)
- Por: RG72 (diskuto) 07:29, 11 feb. 2024 (UTC)
Farite dicidite per kvar poraj voĉoj sen duba aŭ kontraŭa ThomasPusch (diskuto) 15:21, 23 feb. 2024 (UTC)
Desna (rivero) → Desno 2024-02-09[redakti fonton]
Ĉar Pacjurko, Volodimir; Eŭheno Kovtonjuk. (2015) “Ґлосарій українських реалій, яких немає в PIV та NPIV”, Великий есперантсько-український словник (Granda Esperanta-ukraina vortaro) (pdf) (ukraine). pp. 270, 1506:
p. 270 Desn/oEU геогр.н., р. Десна (Україна)
p. 1506 Desn/o rivero enfluanta Dnipron (50˚36’N, 30˚030’E) VladimirPF (diskuto) 06:50, 9 feb. 2024 (UTC)
- Por: Desno fluas laŭ teritorioj de du landoj — Rusio kaj Ukrainio — kaj havas la saman nomon en la rusa kaj ukraina, ĉar la nomo de la rivero devenas de la malnovslava vorto дєснъ, do dekstra. La rivero estas granda kaj grava, do ĝia nomo estas esperantiginda RG72 (diskuto) 07:27, 11 feb. 2024 (UTC)
- Por: Kaj krome estas fuŝo, ke ĝis nun en pluraj paĝoj estas ruĝaj ligiloj al laŭdire neekzista artikolo Desna. La aldonaĵo inter krampoj en "Desna (rivero)" ne necesas, almenaŭ necesos instali alidirektilon de la tiam ne plu ruĝa ligilo Desna al la fina nomo, kaj la propono solvas ankaŭ la problemon de ne-necesa aldonaĵo en la vikipedia artikolo: aldonaĵoj principe nur uziĝu tiam kiam ili necesas kaj utilas, kaj ni ne komencu nun precizigi titolojn "akvo" al titolo "akvo (likvaĵo)" aŭ "akvo (travidebla likvaĵo)". 10:40, 12 feb. 2024 (UTC)ThomasPusch (diskuto)
Komento: dume rezulto ne estas, mi korektis kaj bluigis ligilojn "Desna". Post kiam aderos decido, mi riparos ligilojn laŭ la decido. Ankaŭ pri aliaj alinomigoj voku min - mi helpos per Vikipedio:AutoWikiBrowser. VladimirPF (diskuto) 13:37, 13 feb. 2024 (UTC)
Farite dicidite per kvar poraj voĉoj sen duba aŭ kontraŭa ThomasPusch (diskuto) 15:21, 23 feb. 2024 (UTC)
Paul Dirac → Paul Dirak → Paŭlo Dirako 2024-02-09[redakti fonton]
- La teksto en tiu ĉi kesto enhavas jam fermitan baloton. Bonvolu ne plu redakti ĝin.
Por: Ĉar Pacjurko, Volodimir; Eŭheno Kovtonjuk. (2015) Великий есперантсько-український словник (Granda Esperanta-ukraina vortaro) (pdf) (ukraine). p. 283
Dirak||o Дірак (англійський фізик); (d)~a: (d)~a distribucio мат. дельта-функція (Дірака) VladimirPF (diskuto) 06:58, 9 feb. 2024 (UTC)
Kontraŭ: La nomo Dirac estas franca, kaj la homo estis brito. Oni povus ĝin esperantigi per Dirako, sed estus strange esperantigi ĝuste tiun nomon, dum oni ne esperantigis la nomojn de multaj aliaj fizikistoj/matematikistoj en Vikipedio: Gauss, Cauchy, Riemann, Galois, ... Lingvano (diskuto) 08:46, 9 feb. 2024 (UTC)
- Vi verŝajne ne komprenis, kon mi proponas. Neniu proponas alinomigi faman scienciston. Mi proponas alinomigi artikolon en vikipedio. Kaj la propono baziĝas sur fonto. Se vi trovos fonton, kia malpermesas uzi la titolon, mi pretas disputi, tamen nun vi argumentas per nenio. VladimirPF (diskuto) 08:57, 9 feb. 2024 (UTC)
- Mi eble ne bone konas la regulojn de ĉi tiu ludo. Pro kio oni bezonas fonton? Certe la Esperanta formo de Dirac estus Dirako. Kaj la Esperanta formo de Newton estus Neŭtono, kaj la Esperanta formo de Gauss estus Gaŭso. Sed la artikoloj pri Isaac Newton kaj Carl Friedrich Gauss nomiĝas tiel. Ĉu jam okazis ĝenerala diskuto pri la demando, ĉu la titoloj de artikoloj uzu esperantigitajn nomojn de homoj? Lingvano (diskuto) 14:28, 9 feb. 2024 (UTC)
- Tio ne estas ludo. Tio estas lingvo esperanto. Kaj se titolon de artikolo ne eblas tajpi per literoj de esperanto la titolo estas fuŝita. En teksto de artikolo necesas nepre mencii nomon en denaska lingvo aŭ lingvo de lando kie loĝis la homo, sed titolo devas esti esperantlingva - ĉi-tie estas vikio ne en franca aŭ angla, sed Esperanto. VladimirPF (diskuto) 15:19, 9 feb. 2024 (UTC)
- Kontraŭ: Albert Einstein. Taylor 49 (diskuto) 20:45, 9 feb. 2024 (UTC)
- Nia nuna normo estas skribita ĉe Vikipedio:Titoloj de artikoloj kaj diras ke oni Esperantigu "nomoj[n] kiuj estas ofte Esperantigitaj". Laŭ mi, la inkludo de Esperantigo en PIV (kie ĉi tiu fakte aperas, ne nur en la Granda Esperanta-ukraina Vortaro) devas esti en praktiko sufiĉa indiko de normaleco. Ŝajne la kreintoj de multaj artikoloj aŭ interpretis tiun kriterion alie ol mi aŭ simple neglektis ĝin. Do mi voĉdonas
- Por: Paŭlo Dirako aŭ simple Dirako (kun klarigo en la artikolo pri la etnolingva formo), kaj kompreneble ankaŭ por Neŭtono, Gaŭso, Koŝio, Rimano, Galojo, Ejnŝtejno. Arbarulo (diskuto) 20:54, 9 feb. 2024 (UTC)
- Por: Estas aŭdaca propono esperantigi ĉiujn famajn personojn, kiuj esperantlingve dokumentiĝas en PIV kaj en aldona plena dulingva vortaro. Sed por formo Paŭlo Dirako fakte estas ne nur Pacjurko 2015, p. 283, sed ankaŭ PIV 2020. Mi certas ke ne el tiu logiko elvenos ŝanĝoj de miloj da artikolaj titoloj, ĉar la mencioj en papere disponeblaj vortaroj estas limigitaj, sed se PIV plus ampleksa nacilingva E-vortaro citeblas kiel referencoj, estas en ordo permesi al si la esperantlingvan formon en vikipedia titolo. ThomasPusch (diskuto) 03:21, 11 feb. 2024 (UTC)
- Tio ne estas ludo. Tio estas lingvo esperanto. Kaj se titolon de artikolo ne eblas tajpi per literoj de esperanto la titolo estas fuŝita. En teksto de artikolo necesas nepre mencii nomon en denaska lingvo aŭ lingvo de lando kie loĝis la homo, sed titolo devas esti esperantlingva - ĉi-tie estas vikio ne en franca aŭ angla, sed Esperanto. VladimirPF (diskuto) 15:19, 9 feb. 2024 (UTC)
- Mi eble ne bone konas la regulojn de ĉi tiu ludo. Pro kio oni bezonas fonton? Certe la Esperanta formo de Dirac estus Dirako. Kaj la Esperanta formo de Newton estus Neŭtono, kaj la Esperanta formo de Gauss estus Gaŭso. Sed la artikoloj pri Isaac Newton kaj Carl Friedrich Gauss nomiĝas tiel. Ĉu jam okazis ĝenerala diskuto pri la demando, ĉu la titoloj de artikoloj uzu esperantigitajn nomojn de homoj? Lingvano (diskuto) 14:28, 9 feb. 2024 (UTC)
- Por: ŝanĝo al esperantigo Paŭlo Dirako. Mi estas impresita ke PIV notis esperantigon de la homo, sed vere estas tiel, kaj laŭ mi pli simplas transpreni la juĝon de PIV opiniante ke homo sufiĉe centras por rajti je esperantigo, ol ĉiam mem eldisputi ĉu homo rajtu je tio aŭ ĉu ne... Aidas (diskuto) 16:12, 12 feb. 2024 (UTC)
- Komento: Laŭ la nuna diskuto, kiu ne plu evoluis ekde antaŭ pli ol 10 tagoj, estas kvar voĉoj por ŝanĝo al Paŭlo Dirako kaj du voĉoj kontraŭ (el ili Lingvano nur demandis kial esperantigi ĝuste tiun titolon kaj ne ĉiujn titolojn de francaj biografioj, kio estis respondita poste, kaj Taylor 49 entute nur voĉdonis). Sume la tendenco klaras por ŝanĝo. Mi hodiaŭ vespere faros tion. ThomasPusch (diskuto) 15:18, 23 feb. 2024 (UTC)
- Por: Paŭlo Dirako. Amike, -Filozofo (diskuto) 18:40, 23 feb. 2024 (UTC)
- Komento: Espereble vi konscias ke tiaspeca regulo same rezultigos paĝojn Vladimiro Putino kaj Adolfo Hitlero. Taylor 49 (diskuto) 22:39, 26 feb. 2024 (UTC)
- Kompreneble ĝi rezultigas "Adolfo Hitlero". Kial ne? Sed mi ne trovas Esperantigon de Putin en PIV. Arbarulo (diskuto) 14:30, 27 feb. 2024 (UTC)
- Por: Paŭlo Dirako. Ĝi aperas ankaŭ en Esperanto-rusa vortaro de Kondratjev [1]. Ankaŭ Hitlero aperas tie [2] dum Putino, Zelensko kaj Bideno ankoraŭ ne troveblas. RG72 (diskuto) 06:24, 28 feb. 2024 (UTC)
- Estus maloportune esperantigi ĉiujn nomojn, do oni bezonas iajn kriteriojn. Ŝajnas al mi, ke implicita kriterio de PIV estis, ke oni esperantigis nomon de homo, kiam oni volis envortarigi iun aferon nomatan por tiu homo, ekzemple la dirakan mezuron nomatan por Dirako. Ŝajnas al mi, ke malmultaj modernaj politikistoj havas nomon esperantigindan. Lingvano (diskuto) 10:54, 29 feb. 2024 (UTC)
- Mi ankaŭ estas kontraŭ senpensa totala esperantigo de propraj nomoj. Sed, se estas fonto, kiu prezentas tian esperantigon, ni nepre devas uzi esperantigitan formon, ĉar ni kreas Esperantan vikipedion. Des pli, se analizi ĝuste kaŭzon de "Paul Dirac" ni certe vidas, ke kvazaŭ esperanteca formo "Dirac" misigas ĉiun esperantiston.
Kaj estas la dua, jam vikipedia rezono: vikipedio havas fortan ilon por gladi similajn malgladaĵojn. Ni nomu la artikolon esperantece kaj faru alidirektilon, titolitan fremdlingve. Tiel maniere ni ebligas al ne esperantisto trovi artikolon verkitan en esperanto. (kaj pligrandigos nian vikipedion ha-ha-ha) Alidirektiloj permesas solvi multajn problemojn de fremdlingvaj titoloj de artikoloj. VladimirPF (diskuto) 11:41, 29 feb. 2024 (UTC)
Fermita: per ses poraj voĉdonoj kaj du kontraŭaj akceptite ThomasPusch (diskuto) 20:38, 2 mar. 2024 (UTC)
- Mi ankaŭ estas kontraŭ senpensa totala esperantigo de propraj nomoj. Sed, se estas fonto, kiu prezentas tian esperantigon, ni nepre devas uzi esperantigitan formon, ĉar ni kreas Esperantan vikipedion. Des pli, se analizi ĝuste kaŭzon de "Paul Dirac" ni certe vidas, ke kvazaŭ esperanteca formo "Dirac" misigas ĉiun esperantiston.
- Estus maloportune esperantigi ĉiujn nomojn, do oni bezonas iajn kriteriojn. Ŝajnas al mi, ke implicita kriterio de PIV estis, ke oni esperantigis nomon de homo, kiam oni volis envortarigi iun aferon nomatan por tiu homo, ekzemple la dirakan mezuron nomatan por Dirako. Ŝajnas al mi, ke malmultaj modernaj politikistoj havas nomon esperantigindan. Lingvano (diskuto) 10:54, 29 feb. 2024 (UTC)
- La supra teksto enhavas jam fermitan baloton. Bonvolu ne plu redakti ĝin.
Dnestro → Dnistro 2024-02-09[redakti fonton]
- La teksto en tiu ĉi kesto enhavas jam fermitan baloton. Bonvolu ne plu redakti ĝin.
Por: Referenco: Volodimir Pacjurko, Eŭheno Kovtonjuk: Granda Esperanta-ukraina vortaro (2015)
- p. 295 Dnіstr'o геогр. н., р. Дністер (Україна, Молдова); (d)~a дністровський
- kaj p. 1505-1509: "Glosaro de la ukrainaj realaĵoj, netroveblaj en PIV kaj NPIV" (Ґлосарій українських реалій, яких немає в PIV та NPIV), same Dnistr'o
-- VladimirPF (diskuto) 07:15, 9 feb. 2024 (UTC)
- Por: Kvankam PIV, ankoraŭ el la unua eldono de 1970, kiam la rivero fluis tra pliparte ruslingva Sovetunio, pledas por Dnestro, kaj do la dua referenco ne tute ĝustas, listigante la vorton inter tiuj "netroveblaj en PIV kaj NPIV", mi ĉi tie pretas pesi la renoman ukrainan vortaron de 2015 pli grava ol la ĉi tie malpli aktuala PIV, kaj kun tiu referenco estas por alinomigo de ruseca formo Dnepro al ukraineca formo Dnipro. Ĉar la sendependiĝo el antaŭe kulture hegemonia ŝtatego forte pravigas lingvajn sendependigajn ŝanĝojn, kiel Kovno > Kaŭno, Lvovo > Lvivo (Pacjurko 2015, p. 802) ktp. Kun tia referenco subteno de la ŝanĝo de la rivera nomo, kiu fakte jam aktualis en 1991, sed tiam tia plena vortaro ankoraŭ ne haveblis... Do por ŝanĝo al formo "Dnipr'o". ThomasPusch (diskuto) 03:09, 11 feb. 2024 (UTC)
- Kontraŭ: Dnestro fluas laŭ teritorioj de tri landoj — Rusio, Belorusio kaj Ukrainio — el kiuj en du (Rusio kaj Belorusio) la rusa lingvo havas statuson de la ŝtata kaj en la tria (Ukrainio) publika uzado de la minoritataj lingvoj estis (fakte) malpermesita nur en 2019, fare de perdinta popularecon naciisma registaro. Kaj la rusa formo de la nomo de tiu ĉi rivero estas ne sekvo de kulture hegemonia ŝtatego, sed spegulaĵo de reala lingva situacio en tiu ĉi areo, kie eĉ post totala ukrainigo en la 1920-aj jaroj kaj naciisma propagando post establo de la ukraina ŝtato en 1991, plejparto de la homoj plu parolis la rusan — same kiel iliaj prauloj en antaŭaj jarcentoj.
la rivera vojo, kiu nenie situas en Rusio
- Somere 2023 mi vizitis tiujn areojn kaj havis eblecon persone konvinkiĝi ke ekzemple en Melitopolo nur la ŝtate kontrolitaj afiŝoj (granda reklamo, butikaj signoj ks) estis ukrainaj dum ĉiuj privataj afiŝoj estis rusaj kaj la homoj inter si parolas ruse. Post viziti frontlinion ĉe Kreminno mi povas konfirmi ke ankaŭ la ukrainaj soldatoj inter si parolas ruse kaj nur kiam ili filmas propagandajn filmetojn ili transiras al la ukraina. Do Dnestro estas la formo tradicia kaj natura ne nur por Esperanto, sed ankaŭ por loĝantoj de la areoj tra kiuj ĝi fluas — en Rusio, Belorusio kaj Ukrainio. Ni verkas enciklopedion, do ni sekvu realon, ne propagandajn kliŝojn de naciismaj regantoj, kiuj certe ne postvivus tiun ĉi militon, same kiel iliaj diskriminaciaj lingvoleĝoj. RG72 (diskuto) 07:20, 11 feb. 2024 (UTC)
- Komento: Mi tute ne volus defendi naciismon kaj tute konscias ke ankaŭ en Ukrainio vivas multaj rusoj, samkiel ankaŭ estas relative grandaj ruslingvaj komunumoj en Berlino, Parizo, Novjorko kaj Rigo, sed sekvante la realon, ni ĉiuj konscias ke la rivero neniam fluas en Rusio, sed nur tuŝas la separatisman teritorion Ĉednestrio, internacie de neniu ŝtata registaro agnoskata krom de la rusia registaro, pro evidentaj kialoj tie ankaŭ instali pretendon je plua ŝtata eksklavo. Do vi malpravas en via argumentado, kaj certe mem scias tion. Mian proponon de la tute justa alinomigo tiu fakta misprezento ne impresas. Mi neniel subtenas diskriminacion de la rusa lingvo en esperantlingvaj tekstoj, sed ke la rivero tute ne estas parto de la rusia ŝtato, ne estas diskriminacio kontraŭ la rusa lingvo! ThomasPusch (diskuto) 10:24, 12 feb. 2024 (UTC)
- Pardonon, mi haste konfuzis ĝin kun Dnepro, kies alinomo jam estis pridiskutata kun la samaj argumentoj. Mi aldonu ke ne eblas kompari rusojn en Ukrainio kaj rusojn en Parizo, Berlino aŭ Londono, ĉar rusoj en Ukrainio estas indiĝena loĝantaro, ne enmigrintoj aŭ iliaj posteuloj. Kaj fakte temas ne pri rusoj, sed pri ruslingvanoj ĝenerale, ĉar plejparto de la ukrainoj (speciale en sud-orientaj regionoj) estas ruslingvaj kaj ĉiam estis, kion konfirmas historiaj dokumentoj kaj literaturaj verkoj. La nunaj regantoj en Kievo lernis la ukrainan nelonge antaŭ balotoj kaj uzas sole por publika scenejo, alparolante la popolon, devigatan ludi la saman ludon. Mi aldonu ankaŭ ke Ĉednestrio estas agnoskita de neniu registaro, inkluzive la rusian. [La registaro de] Rusio plu insistas ke Ĉednestrio estas parto de Moldavio kaj ke konflikto inter Kiŝinevo kaj Tiraspolo devas esti solvita per pacaj intertraktoj — same kiel de 2014 ĝis 2022 Rusio insistis ke Donbaso estas parto de Ukrainio kaj ke ĝi devas esti pace reintegrita kadre de la Minskaj interkonsentoj, kiujn Ukrainio subskribis, sed rifuzis plenumi. RG72 12:20, 12 feb. 2024 (UTC)
- @RG72: Mi ĝojas vidi aserton ke "Rusio plu insistas ke Ĉednestrio estas parto de Moldavio": ĉar la registaro de Ĉednestrio tiom propagandas aliĝon al Rusio, eksterlande facilas havi alian impreson; se vi havas aŭ trovas bonajn referencojn, bonus pli elstarigi tiun sintenon de Moskvo en la artikolo "Ĉednestrio". Kaj mi ankaŭ ĝojas ke ni ĉiuj nun konsentas ke la rivero Dnistro/Dnestro tute ne fluas tra Rusio, sed nur, ke la rusa lingvo estas unu el la lingvoj parolataj en Ukrainio. Tio kompreneble ĝustas, sed same ĝustas ke la ukraina estas la unua ŝtata lingvo, kaj mi ne vere kredas ke la "nunaj regantoj en Kievo lernis la ukrainan nelonge antaŭ balotoj kaj uzas sole por publika scenejo, alparolante la popolon, devigatan ludi la saman ludon", kio iel supozigas ke la ukraina lingvo nur inventiĝis post la Majdanaj protestoj de 2014, kion mi malkredas, havinte multajn kontaktojn al Ukrainio longe antaŭ 2000. Ke malfacilas kompari ruslingvanojn en Ukrainio kun tiuj en Parizo aŭ Berlino kompreneble ĝustas (komparoj ofte malfacilas - kvankam vi eble scias pri la rusa kolonio Aleksandrovka apud Berlino kie ekde 1826 vivis berlinaj rusoj kiuj estis tie jam ekde 1806, kaj iliaj pranepoj pluvivis en la domoj ĝis 2008). Sed kvankam apud la Dnistro/Dnestro, apud Berlino aŭ en la litova Kaŭno vivis aŭ vivas familioj kiuj tra generacioj hejme parolas la rusan, ne ĝustas ke la loĝantoj de Ukrainio kolektive "lernis la ukrainan nelonge antaŭ balotoj kaj uzas sole por publika scenejo". Ĝustas ke la ukraina laŭ la censo de 2001 je 67,5 % estas la plej grava lingvo en la lando, longe antaŭ la rusa je 29,6 % (fonto, vidu sub la tabelo), ke Dnistr' estas la ukraina nomo de la rivero kaj de la plej renoma vortaro EO-UK de 2015 dokumentigas ĝin. Tial daŭre estas bonaj argumentoj por adapto al "nova e-lingva rivera nomo post 1900". ThomasPusch (diskuto) 19:35, 12 feb. 2024 (UTC)
- Temas pri kelkaj demandoj, do mi listigu la respondojn:
- @RG72: Mi ĝojas vidi aserton ke "Rusio plu insistas ke Ĉednestrio estas parto de Moldavio": ĉar la registaro de Ĉednestrio tiom propagandas aliĝon al Rusio, eksterlande facilas havi alian impreson; se vi havas aŭ trovas bonajn referencojn, bonus pli elstarigi tiun sintenon de Moskvo en la artikolo "Ĉednestrio". Kaj mi ankaŭ ĝojas ke ni ĉiuj nun konsentas ke la rivero Dnistro/Dnestro tute ne fluas tra Rusio, sed nur, ke la rusa lingvo estas unu el la lingvoj parolataj en Ukrainio. Tio kompreneble ĝustas, sed same ĝustas ke la ukraina estas la unua ŝtata lingvo, kaj mi ne vere kredas ke la "nunaj regantoj en Kievo lernis la ukrainan nelonge antaŭ balotoj kaj uzas sole por publika scenejo, alparolante la popolon, devigatan ludi la saman ludon", kio iel supozigas ke la ukraina lingvo nur inventiĝis post la Majdanaj protestoj de 2014, kion mi malkredas, havinte multajn kontaktojn al Ukrainio longe antaŭ 2000. Ke malfacilas kompari ruslingvanojn en Ukrainio kun tiuj en Parizo aŭ Berlino kompreneble ĝustas (komparoj ofte malfacilas - kvankam vi eble scias pri la rusa kolonio Aleksandrovka apud Berlino kie ekde 1826 vivis berlinaj rusoj kiuj estis tie jam ekde 1806, kaj iliaj pranepoj pluvivis en la domoj ĝis 2008). Sed kvankam apud la Dnistro/Dnestro, apud Berlino aŭ en la litova Kaŭno vivis aŭ vivas familioj kiuj tra generacioj hejme parolas la rusan, ne ĝustas ke la loĝantoj de Ukrainio kolektive "lernis la ukrainan nelonge antaŭ balotoj kaj uzas sole por publika scenejo". Ĝustas ke la ukraina laŭ la censo de 2001 je 67,5 % estas la plej grava lingvo en la lando, longe antaŭ la rusa je 29,6 % (fonto, vidu sub la tabelo), ke Dnistr' estas la ukraina nomo de la rivero kaj de la plej renoma vortaro EO-UK de 2015 dokumentigas ĝin. Tial daŭre estas bonaj argumentoj por adapto al "nova e-lingva rivera nomo post 1900". ThomasPusch (diskuto) 19:35, 12 feb. 2024 (UTC)
- Pardonon, mi haste konfuzis ĝin kun Dnepro, kies alinomo jam estis pridiskutata kun la samaj argumentoj. Mi aldonu ke ne eblas kompari rusojn en Ukrainio kaj rusojn en Parizo, Berlino aŭ Londono, ĉar rusoj en Ukrainio estas indiĝena loĝantaro, ne enmigrintoj aŭ iliaj posteuloj. Kaj fakte temas ne pri rusoj, sed pri ruslingvanoj ĝenerale, ĉar plejparto de la ukrainoj (speciale en sud-orientaj regionoj) estas ruslingvaj kaj ĉiam estis, kion konfirmas historiaj dokumentoj kaj literaturaj verkoj. La nunaj regantoj en Kievo lernis la ukrainan nelonge antaŭ balotoj kaj uzas sole por publika scenejo, alparolante la popolon, devigatan ludi la saman ludon. Mi aldonu ankaŭ ke Ĉednestrio estas agnoskita de neniu registaro, inkluzive la rusian. [La registaro de] Rusio plu insistas ke Ĉednestrio estas parto de Moldavio kaj ke konflikto inter Kiŝinevo kaj Tiraspolo devas esti solvita per pacaj intertraktoj — same kiel de 2014 ĝis 2022 Rusio insistis ke Donbaso estas parto de Ukrainio kaj ke ĝi devas esti pace reintegrita kadre de la Minskaj interkonsentoj, kiujn Ukrainio subskribis, sed rifuzis plenumi. RG72 12:20, 12 feb. 2024 (UTC)
- La fakton ke plejparto de la civitanoj de Ukrainio ĉiam estis kaj plu estas ruslingvanoj povas konstati ĉiu vizitinta tiun ĉi landon. Sufiĉas promeni laŭ stratoj de Donecko, Melitopolo, Tokmako, Svatovo ktp kaj interparoli kun lokanoj aŭ aŭskulti kiel ili interparolas inter si, legi iliajn afiŝojn por kompreni ke temas pri klasika rusa parolo nedistingebla de tiu aŭdata ĉe alia flanko de la landlimo. Tio estas denaskuloj kiuj kutimas uzi la rusan ĉiutage — same kiel tion faris la nuna prezidanto de Ukrainio, tutan akirinta famon kaj monon danke al siaj roloj en ruslingvaj filmoj, kaj promesinta al la voĉdonintoj ke li nuligos lingvan subpremadon kaj permesos al ili libere uzi sian denaskan lingvon rapida trovaĵo, sed ankaŭ en pluraj aliaj lokoj.. Ne rusoj venis al tiuj areoj (kiel germanoj en la 18a jarcento al Volgo aŭ ukrainoj al Krimeo post ĝia konkero fare de la rusia armeo), sed Ukrainio kiel ŝtato formiĝis sur areoj kiel ili jam loĝis dum jarcentoj. Tio validas ankaŭ rilate hungarojn en Transkarpata provinco ktp. Do la rusa lingvo ne estas fremda lingvo en Ukrainio, nek lingvo de hegemonia potenco, sed la lingvo de ĝia indiĝena loĝantaro — same kiel la flandra kaj franca en Belgio aŭ la franca, germana kaj itala en Svislando. La fakto ke Kievaj regantoj decidis transformi plurlingvan ŝtaton je totalisman diktaturon laŭ modelo Ein Volk, ein Reich, ein Führer, ne povas ŝanĝi tiun ĉi historian kaj kulturan realon.
- Rilate Ĉednestrion ĉio estas eĉ pli simple. Pro evidentaj kialoj Rusio neniam subtenis separistojn ie ajn, do ĝi neniam agnoskis Arcaĥon (Montara Karabaĥo), Kosovon, Turkan Respublikon de Norda Kipro, Somalilandon ktp. Abĥazio kaj Sud-Osetio estis agnoskitaj nur post 20 jaroj, kiam en 2008 kartvela armeo atakis rusiajn pactrupojn lokitajn tie, rompinte internacian juron (raporto de la Eŭropa Komisiono). Rilate Ĉednestrion ekzemple en 2017 Putin diris klare ke Rusio subtenos pacan solvon de la konflikto surbaze de internacia juro ([3]) kaj tiu ĉi pozicio ne ŝanĝiĝis.RG72 (diskuto) 12:51, 13 feb. 2024 (UTC)
- Kontraŭ: La nuna nomo bone funkcias, kaj mi ĝenerale malŝatas politike motivitajn nomŝanĝojn. Lingvano (diskuto) 10:35, 12 feb. 2024 (UTC)
- Por: Kvankam Lingvano opinias ke "ankaŭ la nuna nomo bone funkcias", tamen, parte en orienta Eŭropo, kie en la pasintaj du jarcentoj aparte fortis malpuraj etnaj "purigoj" kaj ĉiukaze daŭre fortas imperiismo, foje necesas adapti la lingvon al ĝustigo de eksa maljusto - ne arbitre kompreneble, sed baze de konvinkaj referencoj. La ŝanĝo de nur unu vokalo por eksterregiona esperantisto povas ŝajni detalo, sed same simbolas kiom nomi la urbon Kaŭno ne plu "Kovno". Mi tial forte subtenas la ŝanĝon. Aidas (diskuto) 15:40, 12 feb. 2024 (UTC)
- Kolego, mi ankaŭ malŝatas politike motivitajn nomŝanĝojn. Ĝuste por eviti politikecon mi apogas siajn proponojn per vortaroj. Kaj ĉi-kaze mi levis la proponon nure post kiam trovis la titolon de la rivero en vortaro. Al mi mem pli plaĉas "Dnestro" - la formo estas pli ruslingveca. Tamen mi nun elpaŝas ne de vidpunkto de parolanta la rusan, sed de vidpunkto de vikipediisto kaj esperantisto: jen estas vortaro, jen estas propono. Por mi estus pli plaĉe, se iu trovos moldavan aŭ rumanan eo-vortaron kaj prezentos la river-nomon el tiaj vortaroj. (ia, mi penas lanĉi geografian aldonon al ru-eo-ru vortaro, sed tia lapboro estas malsimpla) VladimirPF (diskuto) 13:08, 13 feb. 2024 (UTC)
- Aldona admono pri la supra komento de RG72: Kiel esperantisto, mi perceptas uzadon de hitlerismaj fisloganoj de antaŭ pli ol 80 jaroj puran provokon kaj rektan ofendon al loĝantoj de Ukrainio. Tiaj ofendoj tute ne konvenas en simpla pezado de diversaj vortaraj proponoj por esperanta nomo de rivero en Ukrainio (historie ankaŭ orienta Pollando) kaj Moldavio/Besarabio (historie Rumanio kaj antaŭ tio la habsburga regno). Mi admonas vin bremsi vin en tiaj ofendoj de aliŝtatanoj, estimata kolego RG72. Ĝuste tiajn elpaŝojn vi antaŭe (prave) kritikis ĉe naciismaj esperantistaj poloj - bonvolu ne malaltiĝi al tia nivelo. ThomasPusch (diskuto) 15:08, 23 feb. 2024 (UTC)
Sindetena: Dnestro estas plejpatre ukraina, sed ankaŭ moldava rivero. En mia regiono de Moldavio (Ĉendestrio) ambaŭ rusa kaj ukraina lingvoj estas oficialaj, same ke la rumana lingvo, en kiu la rivero nomiĝas Nistru.--Fenikals (diskuto) 18:43, 15 feb. 2024 (UTC)
- Kian formon ezas rumana-esperanta vortaro? VladimirPF (diskuto) 11:48, 22 feb. 2024 (UTC)
- Nistro eble estus bona proprono por Esperanto, ĉar Esperantaj vortoj normale ne komenciĝas per DN. Lingvano (diskuto) 13:59, 22 feb. 2024 (UTC)
- Kontraŭ: Estas multaj proponoj, ĉiuj trempitaj de naciaj, naciismaj, sintenoj, tre respektataj, sed konfliktaj unu kontraŭ alia. Nura pure lingva eblo estas ke dum jaroj la artikoloj tiel nomiĝas Dnestro (kial senprobleme ŝanĝi?), sed ĉefe ĉar nura lingva aŭtoritato (ĉu diskutebla aŭ ne) estas PIV, kie oni registras la solvon Dnestro.--kani (diskuto) 23:27, 23 feb. 2024 (UTC)
- Oĥ! Mi eĉ ne provis serĉi en ENPIV. Mi nuligas mian proronon. VladimirPF (diskuto) 14:27, 24 feb. 2024 (UTC)
- Komento: Tamen la debato indus kiel ĉapitreto en la artikolo.--kani (diskuto) 23:29, 23 feb. 2024 (UTC)
- La supra teksto enhavas jam fermitan baloton. Bonvolu ne plu redakti ĝin.
Fermita: mi nuligas la proponon, ĉar dank al @Uzanto:Kani malkovriĝis NPIVa formo Dnestro. --VladimirPF (diskuto) 14:37, 24 feb. 2024 (UTC)
- Mi dum sekva semajno per AWB korektos ĉiujn uzojn de neNPIVa formo VladimirPF (diskuto) 14:57, 24 feb. 2024 (UTC)
- @VladimirPF: Mi ne komprenas vian miron. Mia komenca komento, la unua entute, komenciĝis per la vortoj "Por: Kvankam PIV, ankoraŭ el la unua eldono de 1970, kiam la rivero fluis tra pliparte ruslingva Sovetunio, pledas por Dnestro...": Ke PIV ne ŝanĝis sian kapvorton surbaze de la unua eldono de 1970, estas komuna scio. PIV ne ŝanĝis sian kapvorton ekde 1970 (mi ĝojas ke ĝi rimarkis ke Leningrado, laŭ PIV 1970, p. 626, "sovetia havenurbo", en PIV 2020 priskribeblas "♜ Nomo de Sankt-Peterburgo de 1924 ĝis 1991"), sed la Granda Esperanta-ukraina vortaro Pacjurko-Kovtonjuk de 2015 estas klare pli freŝdata vortaro, en tiu-ĉi kazo. Evidente vi, Vladimir, jam korektis "ĉiujn uzojn de neNPIVa formo": ĉu vi havas statistikon, kiom da vi trovis, en ĉiuj 350 503 esperanta artikoloj (plus diskutpaĝoj)?? Ĉiukaze mi rememorigu ke la 9-an de februaro en vikidatumaro vi ŝanĝis etikedon [eo]: "de Dnestro al Dnistro", kaj forigis kromnomojn [eo]: "Tyras, Dnister, Dniestr, Dnestr". Tien via AWB probable ne progresas. Sed vi devus malfari tie vian ŝanĝon de la 9-a de februaro. Tamen surbaze de la vortaro de 2015 sendube pravigatas lasi alternativan nomon Dnistro, kaj ankaŭ rekomendatas ne forstreki la antikvan nomon Tyras, tutekzakte Τύρας/Týras, uzatan de la grekoj kaj romianoj por la rivero en la tiutempa antikva regno Sarmatia. ThomasPusch (diskuto) 18:51, 2 mar. 2024 (UTC)
Trimurtio → Trimurto? → Hinda triunuo? → Hindua diotriopo 2024-02-25[redakti fonton]
La vorto Trimurtio estas senfonta, kaj neniu trafo ekzistas en la Tekstaro. Hvortaro ne havas ununuran vorton por la koncepto, sed sugestas: hinda triunuo. Ĉiukaze, la nuna esperantigo strangas: mi proponas alinomi Trimurtio→Trimurto (la vorto 'murto' ne ekzistas en esperanto, do la vorto «Trimurto» ne kreos konfuzon). —Super • nabla🪰 13:36, 25 feb. 2024 (UTC)
- Komento: Trimurto certe estas pli bona ol Trimurtio. Hinda triunuo ŝajnas maltaŭge kristancentrisma, ĉar laŭ mia kompreno, tiuj dioj estas klare tri, kaj la radiko unu enmetiĝis nur pro analogio al la kristana triunuo, kiu laŭ teologoj estas samtempe tri estaĵoj kaj unu. Tamen, se oni volas ne elpensi novan vorton, alia eblo estas Hindua diotriopo, uzata en la difinoj de la koncernaj dioj en PIV. Arbarulo (diskuto) 14:24, 27 feb. 2024 (UTC)
- En NPIV estas certa klarigo:
(T)⁓unuo
1 ✞ Kuneco de ⁓ samsubstancaj «personoj» (Patro, Filo k Sankta Spirito), per kiuj Dio revelaciiĝas: la dimanĉo de la (T)⁓unuo (sekvanta la Pentekostan); ili perfidus la (t)⁓unuan Dion! Z. ☞ Trinitato.
2 (analoge) Kuniĝo de ⁓ dioj, diecaj aŭ sanktaj personoj: la hindua (T)⁓unuo (Bramo, Viŝnuo, Ŝivao).
Tamen, mi samtempe komprenas, ke triunuo estas maltaŭga formo por hindua triunuo. Mi estas Por: "Trimurto". VladimirPF (diskuto) 13:50, 29 feb. 2024 (UTC) - Se ni volas esti ekzaktaj, "la vortoj Trimurtio kaj Trimurto ambaŭ estas senfontaj, kaj neniu trafo ekzistas en la Tekstaro". Arbarulo pravas pri la uzo de "hindua diotriopo" en la plej freŝa versio de PIV: en PIV 1970, p. 1065, estis dio "Ŝivao, persono de la hinda Triunuo", sed en PIV 2002, p. 1115, la dio jam nomiĝis "Ŝivo, en la hindua diotriopo, la malkrea eternulo", kaj en PIV 2020 same. Do konforme al la ŝanĝo de "triunuo" al "diotriopo" en PIV, kiu garantiite ne estis senpripensa, mi estas Por: la fundamenta kaj PIV-a nomigo "hindua diotriopo" kaj kontraŭ Trimurtio kaj Trimurto. ThomasPusch (diskuto) 19:10, 2 mar. 2024 (UTC)
- Por: Foje estas bonaj motivoj permesi iun vorton jam establitan en la lingvokomunumoj, kvankam ĝi ne estas en la fundamento kaj ne en PIV - vidu la jusan diskuton pri "trilero". Sed diference al la vorto "trilero", pri la vortoj "Trimurto" aŭ "Trimurtio" ankaŭ mi tute ne trovas ekstervikipedian spuron, kaj mi neniam legis aŭ aŭdis ilin, ambaŭ. Se mi ne atente legus la prezenton de SuperNabla, mi neniel komprenus la vorton en normala teksto. La nova PIVa propono "hindua diotriopo", kvankam iom pli longa, male estas brile klara. Se PIV donas tiom bonan proponon, mi danke alprenas ĝin. Por: "hindua diotriopo" kaj kontraŭ ĉiuj alternativoj. Aidas (diskuto) 20:35, 2 mar. 2024 (UTC)
Farite per ŝanĝo al Hindua diotriopo, subtene de tri voĉoj kaj surbaze de PIV. ThomasPusch (diskuto) 23:48, 24 mar. 2024 (UTC)
Trilero → ??? 2024-02-29[redakti fonton]
Kolegoj, en Esperanto mankas la vorto - mi ne scias kion fari. La vorto estas rekta esperantigo de angla Thriller. Se mi ne eraras, en hispana lingvo estas vorto "Trilero" - fripona ludo.
Reta vortaro por vorto "Thriller" havas tradukon "Suspensromano", ĉar NPIV havas vorton "suspenso":
suspens/o 📷 Momento en filmo aŭ dramo, kiam la agado, kvazaŭ haltante, tenas la spektanton en streĉa atendo.
Ankaŭ mi opinias, ke necesas uzi NPIVan radikon por formi vortojn, rilatajn al angla "Thriller": suspensfilmo, suspensromano, suspensĝenro kaj simile. VladimirPF (diskuto) 13:43, 29 feb. 2024 (UTC)
- Teksto pri la vorto suspenso jam ekzistas en la e-lingva vikipedio. La difino estas rekte kopiita el PIV, kvankam la teksto suspenso ne malkaŝas la fonton (referenco al PIV aldonendas, se oni rekte kopias tutan frazon). La angla teksto donas fonton por la vorto "suspense": Webster's Seventh New Collegiate Dictionary, Springfield: G. & C. Merriam Company, 1969, kaj la germana teksto en unua frazo elstarigas "Suspense ist ein Anglizismus" = "Suspense estas anglismo". Do, se Vladimir ne tiom ŝatas anglismojn, jen estas pura anglismo. Ĝin inventis Alfred Hitchcock, kiu poste angle kromnomiĝis „master of suspense“, plej malfrue en 1960, kaj en 1966 la usonanino Patricia Highsmith plu disvastigis la anglan terminon de Hitchcock en la eseo "Plotting and writing suspense fiction", tiel ke ĝi jam trovis sian vojon en la PIV de 1970 (p. 1053). Ĉiukaze preskaŭ ĉiuj diverslingvaj literaturoj kaj ankaŭ vikipedioj diferencas inter la anglaj terminoj "suspense" kaj "thriller" [ˈθɹɪlə], ne miksas ilin, sed baze ambaŭ terminoj laŭ deveno estas same uson-anglaj, nur ke en la vorto "thriller" kun sia tute mal-esperanta aŭ mal-itala fonetiko [ˈθɹɪlə] estas dekfoje pli klare ke tiu vorto neniel estas denaske esperanta aŭ itala. Mi estas kontraŭ tio, ke ni kontraŭe al preskaŭ ĉiuj diverslingvaj literaturoj kaj ankaŭ vikipedioj kunmetus ambaŭ konceptojn en unu ujon "suspenso", ĉar al Esperanto tiom mankas vortoj kaj necesas ŝpari. Mi jam ofte aŭdis kaj legis la vorton "trilero", kiu aspektas al mi strangeta kaj ne la plej bela vorto, sed mi bone komprenas ĝin, kaj mi pensas ke kvankam PIV ankoraŭ ne havas la vorton, ĝi pravigeblas, kaj plej multaj aliaj lingvoj en vikipedio uzas similajn vortojn, de la afrikansa "riller" tra la frisa "skriller" ĝis la litova "trileris" - kaj la grandaj lingvoj ĉiukaze (inkluzive de ruse kaj taĝike Триллер) kun escepto nur de hispana kaj influite de ĝi la galega, kiuj laŭ la propono de Vladimir uzas "suspense" (sed jam la kataluna kaj eŭska, ankaŭ forte influitaj de la hispana, diras Thriller). Ĉar redukto de du konceptoj al unu vorto, kion praktikas la hispana kaj galega, forte influas al la literatura teorio kaj fakte devigas ĝin redukti du konceptojn al unu, mi opinias la strangetan vorton "trilero" pravigebla. Ĉiukaze pri la vorto "trilero" ekzistas bonaj referencoj de ekster Vikipedio, de Beletra almanako oktobro 2015 (p. 119), libro de K. Kniivilä "La malamiko de Putin" pri Aleksej Navalnij de 2021 ĝis abundaj ekzemploj de ekstervikipediaj retpaĝoj de Stanislavo Belov. Do la vorto ne estas senreferenca. Sume Kontraŭ: alinomigo. ThomasPusch (diskuto) 19:59, 2 mar. 2024 (UTC)
- Kontraŭ: alinomigo. Ankaŭ mi tuj trovis plurajn uzojn de la e-lingva vorto "trilero" ekster Vikipedio kaj ankaŭ antaŭe vidis ilin. Kvankam evitindas mem "inventi" novajn vortojn sen referencoj, ĉi-tie referencoj troveblas, kaj Esperanto ne estas la sola lingvo kiu iom distordis la originan fonetike ekzotikan usonanglan vorton. Ĝi ankaŭ en Esperanto jam estas establita. Aidas (diskuto) 20:25, 2 mar. 2024 (UTC)
- Kontraŭ: alinomigo kaj por konservo de uzata neologismo anstataŭ invento de kunmetaĵo, pri kiu ni povus debati senfine.--kani (diskuto) 17:09, 12 mar. 2024 (UTC)
Resume: nenio ŝanĝiĝas, diskuto finita. ThomasPusch (diskuto) 23:36, 24 mar. 2024 (UTC)