Komunisma ŝtato
.svg)
Komunisma ŝtato estas ŝtato kiu estas kutime administrata kaj regata de ununura politika partio teorie reprezentanta la proletaron, gvidita de marksism-leninisma filozofio, kun la celo atingi komunismon. Okazis pluraj okazoj de komunismaj ŝtatoj kun funkciad-politikaj partopren-procezoj implikantaj plurajn aliajn ne-partiajn organizojn, kiel ekzemple sindikatojn, fabrik-komitatojn, kaj partoprenadon en rekta demokratio.[1][2][3][4][5] La esprimo "Komunisma ŝtato" estas uzata fare de okcidentaj historiistoj, politikaj sciencistoj kaj amaskomunikiloj por rilati al tiuj landoj. Tamen, kontraŭe al okcidenta uzokutimo, tiuj ŝtatoj ne priskribas sin kiel "komunisma" nek ili asertas esti atinginta komunismon; ili nomas sin mem socialismaj ŝtatoj aŭ la ŝtatoj de laboristoj kiuj estas en la procezo de konstruado de socialismo.[6][7][8][9] Aliaj titoloj estas "popola respubliko", "socialisma respubliko" aŭ "demokratia respubliko".
Priskribo
[redakti | redakti fonton]La adoptado de socialismo kiel ekonomia kaj socia sistemo, sekvante la ideologiajn principojn de marksismo (aŭ ĝiaj variantoj marksismo-leninismo, maoismo, ktp.), implicas la ŝtatigadon kaj kooperativigadon de la produktadrimedoj kaj de la tero kaj politike la regadon teorie fare de la laborista klaso (marksisme nomata, la diktatoreco de la proletaro), praktike fare de la komunisma partio.
Komunismaj ŝtatoj povas esti administraciitaj per ununura, centraligita partiaparato, kvankam landoj kiel ekzemple Norda Koreio havas plurajn partiojn. Tiuj partioj kutime estas Marksism-leninismaj aŭ iu vario de tio (inkluzive de Maoismo en Ĉinio kaj Ĵuĉe-ideologio en Norda Koreio), kun la oficiala celo de atingado de socialismo kaj progresado direkte al komunismo. Tiuj ŝtatoj estas kutime nomitaj fare de marksistoj kiel diktaturoj de la proletaro, aŭ diktaturoj de la laborista klaso, per kio la laborista klaso estas la reganta klaso de la lando, kontraste al kapitalismo, ĉe kiu la burĝaro estas la reganta klaso.
Komunismaj ŝtatoj kiel ekzemple Sovetunio kaj Norda Koreio estis kritikitaj fare de okcidentaj verkistoj kaj organizoj surbaze de manko de plurpartia okcidenta demokratio, aldone al pluraj aliaj areoj kie socialisma socio kaj okcidentaj (kapitalismaj) socioj malsamis. Tiu ŝtatstrukturo estis derivita de la leninisma koncepto de demokrata centrismo, kvankam Sovetunio permesis nomumon de kandidatoj al sovetaj komitatoj el sindikatoj, religiaj organizoj, fabrikkomisionoj. Ekzemple, kritikoj estis ofte bazitaj sur la strukturo de societumita proprieto en komunismaj landoj, kontraste al privata proprieto de la produktadrimedoj, kiel ofta proprieto tra kooperativoj kaj ŝtata administracio. Komunismaj ŝtatoj ankaŭ estis kritikitaj pro la influo kaj atingo de siaj respektivaj regantaj partioj sur socio, aldone al manko de rekono fare de kelkaj okcidentaj laŭleĝaj rajtoj kaj liberecoj, kiel ekzemple la rajto je privata proprieto, kaj la limigo de la rajto al libera sinesprimo. Sovetiaj aktivuloj kaj socialistoj respondis al tiuj kritikoj elstarigante la ideologiajn diferencojn en la koncepto de "libereco". McFarland kaj Ageyev notis ke "marksism-leninismaj normoj malgravigis malkontroleman individuismon (kiel kiam loĝigo estas determinita per onia kapablo pagi), ankaŭ [kondamnante] larĝajn variojn en persona riĉaĵo kiam la Okcidento ne havas. Anstataŭe, sovetiaj idealoj emfazis egalecon - liberan edukon kaj medicinan prizorgon, malmulte da malegaleco en loĝigo aŭ salajroj, kaj tiel antaŭen."
Kie la reganta partio prenas la formon de marksismo-leninismo, la unu-partia ŝtato estas kutime nomita komunisma ŝtato, kvankam tiaj ŝtatoj ne uzas tiun esprimon por priskribi sin, adoptante anstataŭe la titolon "popola respubliko", "socialisma respubliko" aŭ "demokratia respubliko". Unu stranga ekzemplo estas Kubo, kie la rolo de la Komunisma Partio estas menciita en la konstitucio, kaj neniu alia partio rajtas kampanji aŭ prezenti kandidatojn por elekto, inkluzive de la komunisma partio. Kandidatoj estas elektitaj per individua balotado sen formala partia implikiĝo, kvankam elektitaj asembleoj konsistas el membroj de la reganta partio kaj de nepartiaj kandidatoj.
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]Notoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Sloan, Pat (1937). "Soviet democracy".
- ↑ Farber, Samuel (1992). "Before Stalinism: The Rise and Fall of Soviet Democracy".
- ↑ Getzler, Israel (2002). "Kronstadt 1917-1921: The Fate of a Soviet Democracy". Cambridge University Press.
- ↑ Webb, Sidney; Beatrice Webb (1935). "Soviet communism: a new civilisation?".
- ↑ Busky, Donald F. (July 20, 2000). Democratic Socialism: A Global Survey. Praeger. p. 9. ISBN 978-0275968861. "In a modern sense of the word, communism refers to the ideology of Marxism-Leninism."
- ↑ Wilczynski, J. (2008). The Economics of Socialism after World War Two: 1945-1990. Aldine Transaction. p. 21. ISBN 978-0202362281. "Contrary to Western usage, these countries describe themselves as 'Socialist' (not 'Communist'). The second stage (Marx's 'higher phase'), or 'Communism' is to be marked by an age of plenty, distribution according to needs (not work), the absence of money and the market mechanism, the disappearance of the last vestiges of capitalism and the ultimate 'whithering away' of the State."
- ↑ Steele, David Ramsay (September 1999). From Marx to Mises: Post Capitalist Society and the Challenge of Economic Calculation. Open Court. p. 45. ISBN 978-0875484495. "Among Western journalists the term 'Communist' came to refer exclusively to regimes and movements associated with the Communist International and its offspring: regimes which insisted that they were not communist but socialist, and movements which were barely communist in any sense at all."
- ↑ Rosser, Mariana V. and J Barkley Jr. (23 July 2003). Comparative Economics in a Transforming World Economy. MIT Press. p. 14. ISBN 978-0262182348. "Ironically, the ideological father of communism, Karl Marx, claimed that communism entailed the withering away of the state. The dictatorship of the proletariat was to be a strictly temporary phenomenon. Well aware of this, the Soviet Communists never claimed to have achieved communism, always labeling their own system socialist rather than communist and viewing their system as in transition to communism."
- ↑ Williams, Raymond (1983). "Socialism". Keywords: A vocabulary of culture and society, revised edition. Oxford University Press. p. 289. ISBN 0-19-520469-7. "The decisive distinction between socialist and communist, as in one sense these terms are now ordinarily used, came with the renaming, in 1918, of the Russian Social-Democratic Labour Party (Bolsheviks) as the All-Russian Communist Party (Bolsheviks). From that time on, a distinction of socialist from communist, often with supporting definitions such as social democrat or democratic socialist, became widely current, although it is significant that all communist parties, in line with earlier usage, continued to describe themselves as socialist and dedicated to socialism."
Bibliografio
[redakti | redakti fonton]- Bottomore, T. B. A Dictionary of Marxist thought. Malden, Massaschussetts, USA; Oxford, England, UK; Melbourne, Victoria, Australia; Berlin, Germany: Wiley-Blackwell, 1991 ISBN 0631180826
- Lee, Stephen J. European dictatorships, 1918–1945. 2nd edition. London, England, UK; New York, New York, USA: Routledge, 2000 ISBN 0415230462
- Pons, Silvo kaj Service, Robert (eld.). A Dictionary of 20th Century Communism. Princeton, New Jersey, USA; Oxfordshire, England, UK: Princeton University Press ISBN 0691154295
- Ulam, Adam Bruno. The Bolsheviks: the intellectual and political history of the triumph of communism in Russia. Harvard University Press, 1965, 1998 ISBN 0674078306
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Difino ĉe marxists.org
- Fundamentals of Marxism–Leninism Arkivigite je 2010-01-27 per la retarkivo Wayback Machine Soviet textbook explaining Marxism–Leninism
- Leninist Ebooks Arkivigite je 2015-01-26 per la retarkivo Wayback Machine
- Alexander Spirkin. Fundamentals of Philosophy Arkivigite je 2011-11-06 per la retarkivo Wayback Machine. Tradukita el rusa fare de Sergei Syrovatkin. Moscow: Progress Publishers, 1990.