Saltu al enhavo

Nov-Meksiko

El Vikipedio, la libera enciklopedio
(Alidirektita el Novmeksikio)
Nov-Meksiko
Ŝtato
FlagoBlazono
subŝtato de Usono [+]

LandoUsono

Supermara alteco1 735 m [+]
ĈefurboSanta Fe
- koordinatoj34° N, 106° U (mapo)34-106Koordinatoj: 34° N, 106° U (mapo) [+]
Plej alta punktoWheeler Peak [+]
Plej malalta punktoRuĝa Krutaĵa Rezervujo [+]
Akvokolektejo315 194 km² (31 519 400 ha) [+]
Areo315 194 km² (31 519 400 ha) [+]

Loĝantaro2 117 522 [+] (1-a de aprilo 2020)
Denseco6,72 loĝ./km² [+] [+]

GuberniestroMichelle Lujan Grisham
(ekde 1-a de januaro 2019)

HorzonoUTC-07:00, Ameriko/Denvero [+]
ISO 3166-2US-NM

Nov-Meksiko (Tero)
Nov-Meksiko (Tero)

Nov-Meksiko (Nov-Meksiko)
Nov-Meksiko (Nov-Meksiko)
DEC

Map
Nov-Meksiko

Vikimedia Komunejo:  New Mexico [+]
En TTT: Oficiala retejo [+]
vdr

Nov-Meksiko (angle New Mexico [nu MEKS-a-ko]; hispane Nuevo México) estas usona subŝtato. Ĝi fariĝis la 47-a ŝtato de Usono je la 6-a de januaro 1912.

Nov-Meksiko havas la plej malgrandan akvokovritan areon el ĉiuj usonaj ŝtatoj. Sed ĝi estas riĉa je aliaj naturaj rimedoj, plejparte mineraloj. Ĝi produktas pli da uranio ol ie ajn en la tuta mondo. Grandparto de la enspezo de la ŝtato venas de impostoj je mineraloj. La atombombo naskiĝis en registara laboratorio en la urbo Los Alamos.

Demografio

[redakti | redakti fonton]

Pli granda procento de usonaj indiĝenoj loĝas en Nov-Meksiko ol en iu alia ŝtato. La totala loĝantaro estis de 1 819 046 personoj en 2000. La ĉefurbo estas Santa Fe, la plej granda urbo Albuquerque kaj aliaj gravaj aŭ interesaj urboj estas Las Cruces, Socorro, Clovis, Deming, Española, Farmington, Rio Rancho inter aliaj. En Artesia malkovriĝis arteza puto en 1903. Artezaj putoj por agrikulturo tre popularis en la sekvaj jaroj, ĝis la grundakva nivelo malaltiĝis en la 1920-aj jaroj kaj la putoj tial ne plu produktis same grandan kvanton da akvo.

Eksteraj ligiloj

[redakti | redakti fonton]