Nigra-mara-kaspia stepo: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively

[kontrolita revizio]

← Iru al antaŭa ŝanĝo Iru al sekvanta ŝanĝo →

Enhavo forigita Enhavo aldonita

VidaVikiteksto

Enteksta

Kiel registrite je 15:02, 18 sep. 2011

La Nigra-mara-kaspia stepo aŭ Rusa stepo estas vasta stepo etendiĝante ekde la nordo de Nigra Maro ĝis la oriento de Kaspia Maro, ekde okcidenta Ukrainujo tra la Suda Federacia Distrikto kaj la Volgia Federacia Distrikto de Rusujo ĝis Kazaĥujo, estante parton de la pli vasta Eŭrazia Stepo, kaj limtuŝante la Kazaĥan stepon oriente.

Tiu stepo ankaŭ estas tersupraĵa ekoregiono el la Eŭropa-siberia ekoprovinco de la Palearkta ekozono laŭ la tipologio de la Monda Natur-Fonduso ( WWF ) kaj de la Nacia Geografia Societo. La ekoregiono kongruas kun samnoma ekoregiono difinita de la Eŭropa Vivmedia Agentejo. Biome ĝi apartenas al Mezvarmaj herbejoj, savanoj kaj arbedaroj.

La termino Nigra-mara-kaspia regiono estas uzata en biogeografio por plantoj kaj bestoj de tiuj stepoj, kaj bestoj de Nigra Maro, Kaspio kaj Azova Maro. Genetika esploro identigis tiun regionon kiel la plej verŝajnan regionon kie okazis hejmkutimigado de la ĉevalo ^[1].

Priskribo

La stepo proksimume etendiĝas ekde Dnepro ĝis Uralo aŭ 30° ĝis 55° orienta longitudo, kaj ekde Nigra Maro kaj Kaŭkazo en la sudo ĝis la mezvarma arbaro kaj tajgo en la nordo, aŭ 45° ĝis 55° norda latitudo.

La Nigra-mara-kaspia stepo kovras areon de 994 000 km2, etendiĝante ekde orienta Rumanujo tra suda Moldava Respubliko, Ukrainujo, Rusujo kaj nordokcidenta Kazaĥujo ĝis Uralo. La Nigra-mara-kaspia stepo estas limigita de Orient-eŭropa arbarstepo al nordo, transira zono de miksaĵo de herbejoj kaj foliarbaroj.

En la sudo, la Nigra-mara-kaspia stepo etendiĝas al Nigra Maro, escepte de la krimeaj kaj okcident-kaŭkaza montar-marbordoj, kie la Krimea submediteranea arbarmasivo difinas la sudan randaĵon de la stepoj. La stepo etendiĝas ĝis la okcidenta marbordo de Kaspio en Dagestano, sed la pli seka Kaspia malaltaĵa dezerto troviĝas inter la Nigra-mara-kaspia stepo kaj la nordokcidenta kaj norda kaspiaj marbordoj. La Kazaĥa stepo limigas Nigra-mara-kaspian stepon en la sudoriento.

Nigra Maro, Kaspio kaj Aralo estas restaĵoj de Turgaj-Maro, etendaĵo de Paratetis-Maro kiu etendiĝis sude kaj oriente de Uralo kaj kovrante multon de la nuntempa Okcident-Siberia Malaltebenaĵo dum la Mezozoiko kaj la Kenozoiko.

Historio

Dum la Grek-romia antikvo la areo nomiĝis Skitujo kaj Sarmatujo. Dum pluraj jarmiloj la stepo estis uzata de multnombraj triboj de nomadaj rajdistoj, multaj el kiuj iris por konkeri landojn en la setlejaj regionoj de Eŭropo kaj en okcidenta kaj suda Azio. Finfine ĝi estis kondukita sub kontrolo de setleja popolo de Rusa Imperio en la 16-a jarcento ĝis la 18-a jarcento.

Historiaj popoloj kaj nacioj

Cimeroj ( 8-a – 7-a jarcentoj a.K. )
Skitoj ( 8-a – 4-a jarcentoj a.K. )
Sarmatoj
Gotoj ( 3-a – 6-a jarcentoj )
Prabulgaroj ( 3-a – 6-a jarcentoj )
Hunoj ( 4-a – 8-a jarcentoj )
Alanoj ( 5-a - 11-a jarcentoj )
Avaroj 6-a – 8-a jarcentoj )
Ĥazaroj ( 6-a – 11-a jarcentoj )
Peĉenegoj ( 8-a – 11-a jarcentoj )
Kipĉakoj ( 11-a – 13-a jarcentoj )
Ora Hordo ( 13-a – 15-a jarcentoj )
Kozakoj, Krimea Ĥanlando, Nogajoj kaj aliaj Tjurkaj popoloj ( praŝtatoj kaj triboj de 15-a – 18-a jarcentoj )
Rusa Imperio ( 18-a – 20-a jarcentoj )
Sovetunio ( 20-a jarcento )
Moldava Respubliko, Kazaĥujo, Rusa Federacio, Ukrainujo ( 20-a – 21-a jarcentoj )

Vidu ankaŭ

Tarim-mumioj

Eksteraj ligiloj

Portalo pri Biologio

Portalo pri Eŭropo

Referencoj

Ŝablono:Reflist

ALIDIREKTU Ŝablono:Ekoregionoj de la Eŭropa-siberia ekoprovinco

↑ Hejmkutimigado de la ĉevalo ( Science Daily ) angle

[1] Hejmkutimigado de la ĉevalo ( Science Daily ) angle

[1]

@@ Linio 1: / Linio 1: @@
 [[Dosiero:Pontic Caspian climate.png|thumb|220px|Situo de la ekoregiono.]]
 [[Dosiero:Kherson050708 135.jpg|thumb|220px|La stepo apud [[Ĥersono]] en la sudo de Ukrainujo.]]
-La '''Nigra-mar-kaspia stepo''' aŭ '''Rusa stepo''' estas vasta [[stepo]] etendiĝante ekde la nordo de [[Nigra Maro]] ĝis la oriento de [[Kaspia Maro]], ekde okcidenta [[Ukrainujo]] tra la Suda Federacia Distrikto kaj la Volgia Federacia Distrikto de [[Rusujo]] ĝis [[Kazaĥujo]], estante parton de la pli vasta [[Eŭrazia Stepo]], kaj limtuŝante la Kazaĥan stepon oriente.
+La '''Nigra-mara-kaspia stepo''' aŭ '''Rusa stepo''' estas vasta [[stepo]] etendiĝante ekde la nordo de [[Nigra Maro]] ĝis la oriento de [[Kaspia Maro]], ekde okcidenta [[Ukrainujo]] tra la Suda Federacia Distrikto kaj la Volgia Federacia Distrikto de [[Rusujo]] ĝis [[Kazaĥujo]], estante parton de la pli vasta [[Eŭrazia Stepo]], kaj limtuŝante la Kazaĥan stepon oriente.
-Tiu [[stepo]] ankaŭ estas tersupraĵa [[ekoregiono]] el la Eŭrop-siberia [[ekoprovinco]] de la [[Palearkta ekozono]] laŭ la [[tipologio]] de la [[Monda Natur-Fonduso]] ( WWF ) kaj de la [[Nacia Geografia Societo]]. La ekoregiono kongruas kun samnoma ekoregiono difinita de la [[Eŭropa Vivmedia Agentejo]]. [[Biomo|Biome]] ĝi apartenas al [[Mezvarmaj herbejoj, savanoj kaj arbedaroj]].
+Tiu [[stepo]] ankaŭ estas tersupraĵa [[ekoregiono]] el la Eŭropa-siberia [[ekoprovinco]] de la [[Palearkta ekozono]] laŭ la [[tipologio]] de la [[Monda Natur-Fonduso]] ( WWF ) kaj de la [[Nacia Geografia Societo]]. La ekoregiono kongruas kun samnoma ekoregiono difinita de la [[Eŭropa Vivmedia Agentejo]]. [[Biomo|Biome]] ĝi apartenas al [[Mezvarmaj herbejoj, savanoj kaj arbedaroj]].
-La [[termino]] '''Nigra-mar-kaspia regiono''' estas uzata en [[biogeografio]] por [[planto]]j kaj [[besto]]j de tiuj stepoj, kaj bestoj de [[Nigra Maro]], [[Kaspio]] kaj [[Azova Maro]]. [[Genetiko|Genetika]] [[Scienca esploro|esploro]] identigis tiun regionon kiel la plej verŝajnan regionon kie okazis hejmkutimigado de la [[ĉevalo]] <ref>[http://www.sciencedaily.com/releases/2009/04/090423142541.htm Hejmkutimigado de la ĉevalo ( ''Science Daily'' )] {{en}}</ref>.
+La [[termino]] '''Nigra-mara-kaspia regiono''' estas uzata en [[biogeografio]] por [[planto]]j kaj [[besto]]j de tiuj stepoj, kaj bestoj de [[Nigra Maro]], [[Kaspio]] kaj [[Azova Maro]]. [[Genetiko|Genetika]] [[Scienca esploro|esploro]] identigis tiun regionon kiel la plej verŝajnan regionon kie okazis hejmkutimigado de la [[ĉevalo]] <ref>[http://www.sciencedaily.com/releases/2009/04/090423142541.htm Hejmkutimigado de la ĉevalo ( ''Science Daily'' )] {{en}}</ref>.
 == Priskribo ==
 La stepo proksimume etendiĝas ekde [[Dnepro]] ĝis [[Uralo (rivero)|Uralo]] aŭ 30° ĝis 55° orienta  [[longitudo]], kaj ekde Nigra Maro kaj [[Kaŭkazo]] en la sudo ĝis la [[Mezvarmaj foliaj kaj miksaj arbaroj|mezvarma arbaro]] kaj [[tajgo]] en la nordo, aŭ 45° ĝis 55° norda latitudo.
-La Nigra-mar-kaspia stepo kovras areon de 994 000 km2, etendiĝante ekde orienta [[Rumanujo]] tra suda  [[Moldava Respubliko]], [[Ukrainujo]], [[Rusujo]] kaj nordokcidenta [[Kazaĥujo]] ĝis [[Uralo (montaro)|Uralo]]. La Nigra-mar kaspia stepo estas limigita de Orient-eŭropa arbarstepo al nordo, transira zono de miksaĵo de [[herbejo]]j kaj [[Mezvarmaj foliaj kaj miksaj arbaroj|foliarbaroj]].
+La Nigra-mara-kaspia stepo kovras areon de 994 000 km2, etendiĝante ekde orienta [[Rumanujo]] tra suda  [[Moldava Respubliko]], [[Ukrainujo]], [[Rusujo]] kaj nordokcidenta [[Kazaĥujo]] ĝis [[Uralo (montaro)|Uralo]]. La Nigra-mara-kaspia stepo estas limigita de Orient-eŭropa arbarstepo al nordo, transira zono de miksaĵo de [[herbejo]]j kaj [[Mezvarmaj foliaj kaj miksaj arbaroj|foliarbaroj]].
-En la sudo, la Nigra-mar-kaspia stepo etendiĝas al Nigra Maro, escepte de la [[Krimeo|krimeaj]] kaj okcident-[[Kaŭkazo|kaŭkaza]] montar-marbordoj, kie la [[Krimea submediteranea arbarmasivo]] difinas la sudan randaĵon de la stepoj. La stepo etendiĝas ĝis la okcidenta marbordo de Kaspio en [[Dagestano]], sed la pli seka Kaspia malaltaĵa dezerto troviĝas inter la Nigra-mar-kaspia stepo kaj la nordokcidenta kaj norda kaspiaj marbordoj. La Kazaĥa stepo limigas Nigra-mar-kaspian stepon en la sudoriento.
+En la sudo, la Nigra-mara-kaspia stepo etendiĝas al Nigra Maro, escepte de la [[Krimeo|krimeaj]] kaj okcident-[[Kaŭkazo|kaŭkaza]] montar-marbordoj, kie la [[Krimea submediteranea arbarmasivo]] difinas la sudan randaĵon de la stepoj. La stepo etendiĝas ĝis la okcidenta marbordo de Kaspio en [[Dagestano]], sed la pli seka Kaspia malaltaĵa dezerto troviĝas inter la Nigra-mara-kaspia stepo kaj la nordokcidenta kaj norda kaspiaj marbordoj. La Kazaĥa stepo limigas Nigra-mara-kaspian stepon en la sudoriento.
 Nigra Maro, Kaspio kaj [[Aralo]] estas restaĵoj de Turgaj-Maro, etendaĵo de Paratetis-Maro kiu etendiĝis sude kaj oriente de Uralo kaj kovrante multon de la nuntempa [[Okcident-Siberia Malaltebenaĵo]] dum la  [[Mezozoiko]] kaj la [[Kenozoiko]].
@@ Linio 40: / Linio 40: @@
 {{Portalo Biologio}}
 {{Portalo Eŭropo}}
-* [http://www.worldwildlife.org/wildworld/profiles/terrestrial/pa/pa0814_full.html Ekoregiono PA0814 : Nigra-mar-kaspia stepo ( WWF )] {{en}}
+* [http://www.worldwildlife.org/wildworld/profiles/terrestrial/pa/pa0814_full.html Ekoregiono PA0814 : Nigra-mara-kaspia stepo ( WWF )] {{en}}
 * [http://maps.google.com/?t=h&om=0&ll=49.382373,41.44043&spn=11.07443,29.311523 Gugla mapo]
 * [http://www.eea.europa.eu/data-and-maps/figures/dmeer-digital-map-of-european-ecological-regions Diĝitala Mapo de Eŭropaj Ekologiaj Regionoj] {{en}}