Urbo de Gastronomio (Unesko)
Urbo de Gastronomio estas projekto kiu estas parto de la pli larĝa Reto de kreemaj urboj de Unesko. La Reto estis lanĉita en 2004 kaj organizas membro-urbojn en sep kreivaj kampoj: Metiaj kaj popolaj artoj, Dezajno, Filmo, Gastronomio, Literaturo, Muziko kaj Vidaj artoj[1].
Kriterioj por Urboj de Gastronomio[redakti | redakti fonton]
Por esti aprobita kiel Urbo de Gastronomio, urboj devas plenumi nombron de kriterioj fiksitaj de UNESKO:[2]
- Bone-evoluigita gastronomio kiu estas aparta de la urba centro kaj/aŭ regiono;
- Vigla gastronomia komunumo kun multnombraj tradiciaj restoracioj kaj/aŭ ĉefkuiristoj;
- Lokaj ingrediencoj uzataj en tradicia kuirado;
- Loka sciopovo, tradicia kulinaraj praktikoj kaj metodoj de kuirado kiu supervivis industrian/teknologian progreson;
- Tradiciaj manĝaĵaj merkatoj kaj tradicia manĝaĵa industrio;
- Tradicio gastigi gastronomiajn festojn; krei premiojn, organizi konkursojn kaj aliaj larĝskalaj rimedoj de agnosko;
- Respekto de la vivmedio kaj antaŭenigo de daŭripovaj lokaj produktoj;
- Instigo al publika aprezo, antaŭenigo de nutrado en edukaj institucioj kaj inkluzivo de programoj por konservi biodiversecon en lernprogramoj de kuirartaj lernejojn.
Urboj submetas proponojn al UNESKO por esti nomumitaj. La nomumoj estas monitorataj kaj retaksataj ĉiujn kvar jarojn.
Pri la Urboj de Gastronomio[redakti | redakti fonton]
La unua Urbo de Gastronomio estis Popayán en Kolombio, rekomendita en 2005. Ĝi gastigas la ĉiujaran Nacian Gastronomian Kongreson de Popayán.[3]
Chengdu estas la ĉefurbo de Sichuan kaj la tiea kuirarto, unu el la plej popularaj specoj de kuirarto en Ĉinio. La urbo estas la naskiĝloko de multnombraj pladoj kaj manĝetoj, inkluzive de mapo doufu kaj dan dan nudeloj kaj havas aparte viglan teo-doman kulturon.
Bergen (Norvegio) estas havena urbo kun longa historio en komerco de seafood (fiŝaĵoj). Loka gastronomio multe prosperas por ekologiaj manĝaĵoj. Bergen gastigas la plej grandan konferencon de la mondo pri daŭripova fisaĵaro kaj gastigas ankaŭ la Centre of Expertise for Sustainable Seafood kaj la National Institute of Nutrition and Seafood Research.[4]
Raŝt (Irano) reprezentas la iranan kuirarton. La superregaj manĝaĵoj estas diversaj specoj de fiŝoj. La regiono estas fama pro pluraj apartaj pladoj samkiel pro la tipa kuirada metodo en argilaj kruĉoj ("Gamaj").[5][6]
Tucson (Usono) estis elektita pro "la riĉa agrikultura heredaĵo de la regiono, prosperigante manĝaĵajn tradiciojn kaj kulinaran distingecon".[7] Tucson estas bone sciita por ties Sonoran-stilo meksika manĝaĵo.
Alba (Italio)estas fama por ties blankaj trufoj kaj vinberejoj. La urbo estaskonata kiel la ĉefurbo de la blanka trufo kaj tie okazas ĉiujare truflofesto. Alba ankaŭ ludis la kernan rolon en la kreado kaj disvolviĝo de la movado Slow Food.[8]
Makao (Ĉinio) reprezentas unikan miksaĵon de kantona kuirarto kaj portugala influo en kulinaraj artoj. Ekzemplo estas afrika kokidaĵo, plado kiu inkluzivas aziajn ingrediencojn apud piproj peri-peri alportitaj de Mozambiko de portugalaj esploristoj. La urbo organizas la Manĝaĵan Festivalon de Makao kaj alia eventoj rilate al aliaj manĝaĵoj.
65% el la teritorio de Belém (Brazilo) situas trans 39 insuloj - ĉi tiu karakterizaĵo provizas diversecon de lokaj manĝaĵaj produktoj kiel seafood, assaío, kakao kaj pupunha. La urbo havas faman historian manĝaĵan merkaton (Ver-o-Peso), kie okazas eventoj rilataj al manĝaĵoj.[9]
Urboj de Gastronomio[redakti | redakti fonton]
Estas tridek ses Urboj de Gastronomio. Ok landoj havas pli ol unu nomumitan urbon. Brazilo havas kiel multaj kiel kvar kaj Ĉinio havas kvar se Macao estas inkluzivita. Turkio kaj Italio ambaŭ havas tri Urbojn de Gastronomy, dum Kolombio, Meksiko, Hispanio kaj Usono havas ĉiujn du eniroj sur la listo.
La Urboj de Gastronomio estas:
| Urbo | Lando | Jaro de Subskribo |
|---|---|---|
| Afyonkarahisar | Turkio | 2019 |
| Alba | Italio | 2017 |
| Arequipa | Peruo | 2019 |
| Belém | Brazilo | 2015 |
| Belo Horizonte | Brazilo | 2019 |
| Bendigo | Aŭstralio | 2019 |
| Bergamo | Italio | 2019 |
| Bergen | Norvegio | 2015 |
| Buenaventura | Kolombio | 2017 |
| Burgos | Hispanio | 2015 |
| Ĉengduo | Ĉinio | 2010 |
| Cochabamba | Bolivio | 2017 |
| Denia | Hispanio | 2015 |
| Ensenada | Meksiko | 2015 |
| Florianópolis | Brazilo | 2014 |
| Gaziantep | Turkio | 2015 |
| Provinco Hatay | Turkio | 2015 |
| Hajderabad | Barato | 2019 |
| Ĝonĝu | Sud-Koreio | 2012 |
| Makao | Ĉinio | 2017 |
| Mérida | Meksiko | 2019 |
| Overstrand Hermanus | Sud-Afriko | 2019 |
| Portovjeĥo | Ekvadoro | 2019 |
| Östersund | Svedio | 2010 |
| Panama Urbo | Panamo | 2017 |
| Paraty | Brazilo | 2017 |
| Parma | Italio | 2015 |
| Provinco Phuket | Tajlando | 2015 |
| Popayán | Kolombio | 2005 |
| Raŝt | Irano | 2015 |
| San Antonio | Usono | 2015 |
| Shunde | Ĉinio | 2014 |
| Curuoka | Japanio | 2014 |
| Tucson | Usono | 2015 |
| Yangzhou | Ĉinio | 2019 |
| Zahlé | Libano | 2013 |
Referencoj[redakti | redakti fonton]
- ↑ (en) "Creative Cities Network".
- ↑ (en) Gvidlinioj, Reto de Kreemaj Urboj, Unesko,
- ↑ (en) Vizitu Kolombion
- ↑ (en) "Bergen. About the Creative City".
- ↑ (en) "Rasht. About the Creative City".
- ↑ (en) "Food in Rasht, Creative City of Gastronomy".
- ↑ (en) Alpers, Jackie. "Welcome to Tucson: 10 Must-Try Mexican-Inspired Dishes", Food Network, Arkivita la 15-an de aprilo 2016 ĉe Wayback Maŝino
- ↑ (en) "Alba. About the Creative City"
- ↑ (en) "Belém. About the Creative City"
Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]
- Urbo de Metiaj kaj Folkloraj Artoj (Unesko)
- Urbo de Filmo (Unesko)
- Urbo de Literaturo (Unesko)
- Urbo de Muziko (Unesko)
- Urbo de Dezajno (Unesko)
Ekstera ligilo[redakti | redakti fonton]
(en, fr) Mapo de kreemaj urboj, Unesko