t-Butanolo
| Terc-butanolo | |||
 | |||
| Plata kemia strukturo de la Terc-butanolo | |||
 | |||
| Tridimensia strukturo de la Terc-butanolo | |||
 | |||
| Kristaloj de Terc-butanolo | |||
| Alternativa(j) nomo(j) | |||
| |||
| Kemia formulo | |||
| CAS-numero-kodo | 76-65-0 | ||
| ChemSpider kodo | 6146 | ||
| PubChem-kodo | 6386 | ||
| Merck Index | 15,1542 | ||
| Fizikaj proprecoj | |||
| Aspekto | senkolora likvaĵo kun kamforeca odoro. | ||
| Molmaso | 74.1216 g·mol-1 | ||
| Denseco | 0.775 g cm−3 | ||
| Fandpunkto | 25.7 °C | ||
| Bolpunkto | 82.41 °C | ||
| Refrakta indico | 1,387 | ||
| Ekflama temperaturo | 11.1 °C | ||
| Memsparka temperaturo | 480 °C | ||
| Solvebleco | Akvo:Tute solvebla | ||
| Mortiga dozo (LD50) | 3500 mg/kg (buŝe) | ||
| Sekurecaj Indikoj | |||
| Risco | R11 R20 R36/37 | ||
| Sekureco | S9 S16 S46 | ||
| Pridanĝeraj indikoj | |||
| Danĝero
| |||
| GHS etikedigo de kemiaĵoj[1] | |||
| GHS Damaĝo-piktogramo |
| ||
| GHS Signalvorto | Damaĝa substanco | ||
| GHS Deklaroj pri damaĝoj | H225, H319, H335 | ||
| GHS Deklaroj pri antaŭgardoj | P210, P233, P240, P241, P242, P243, P261, P264, P271, P280, P303+361+353, P304+340, P305+351+338, P312, P337+313, P370+378, P403+233, P403+235, P405, P501 | ||
(25 °C kaj 100 kPa) | |||
Terc-butanolo aŭ trimetil-karbinolo estas estas la plej simpla terciara alkoholo, unu el la kvar izomeroj de la butanolo. Terc-butila alkoholo estas senkolora solido, kiu fandiĝas sub meditemperaturo kaj posedas kamforecan odoron. Ĝi estas miksebla kun akvo, etanolo kaj duetila etero.
Proprecoj
[redakti | redakti fonton]Terc-butila alkoholo komerce devenas el la izobutano kiel kunprodukto en la produktado de la propilena oksido. Ĝi same estas preparebla per kataliza hidratigo de la izobutileno, aŭ per reakcio de Grignard inter la acetono kaj la etilmagnezia klorido.
Purigado de la terc-butila alkoholo plenumiĝas per simpla distilado pro formado de azeotropa miksaĵo kun akvo, kvankam komenca sekigo de la solvanto enhavanta grandaj amasoj da akvo plenumiĝas per aldono de benzeno ĝis formado de terciara azeotropa miksaĵo kaj akvodistilado.
Etaj kvantoj da akvo foriĝas per sekado kun kalcia oksido, kalia karbonato, kalia sulfato aŭ magnezia sulfato sekvata de frakcia distilado. Anhidra terc-butanolo estiĝas per posta refluo kaj distilado per magnezio aktivigita kun jodo, aŭ alkalaj metaloj tia kia natrio aŭ kalio. Aliaj metodoj inkluzivas uzon de specifaj filtriloj, aluminia terc-butilato, kalcia hidreto aŭ frakcia kristaliĝo sub inerta atmosfero. Kiel terciara alkoholo, terc-butila alkoholo estas pli rezista al oksidado kaj malpli reakciema ol aliaj izomeroj de la butanola familio.
Sintezo
[redakti | redakti fonton]- Metodo de Aleksandro Butlerov (1828-1886): Kreita en 1864, la sintezo de la terc-butanolo inkluzivas interagon de la acetila klorido kun dumetil-zinko kaj klorida acido:
- Terc-butanolo povas esti preparata per hidratigo de la acetono kaj etilmagnezia jodido:
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Sigma Aldrich. Arkivita el la originalo je 2015-05-22. Alirita 2017-06-07.
Literaturo
[redakti | redakti fonton]- Merck Millipore
- Chemical Book
- Scorecard Arkivigite je 2017-04-29 per la retarkivo Wayback Machine
- University of Maryland
- A Comprehensive Guide to the Hazardous Properties of Chemical Substances, Pradyot Patnaik
- Handbook On Chemical Industries (Alcohol Based), H. Panda
- Hamilton and Hardy's Industrial Toxicology, Raymond D. Harbison, Marie M. Bourgeois, Giffe T. Johnson
- NIST Chemistry WebBook
