Islamisma terorismo

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Mapo de landoj trafitaj per islamismaj teroristaj agoj ekde la 11-an de septembro 2001 ĝis septembro 2021.

Islamisma terorismo estas la terorismo en la nomo de ekstremaj tendencoj de Islamo, kiu estas farata de grupoj aŭ individuoj, kiuj havas ĝihadisman kaj radikalan islamisman mondkoncepton. Islamismaj teroristoj pravigas siajn perfortajn agojn per interpreto de la Korano [1] kaj Hadito [2][3] kongrua kun siaj propraj celoj kaj intencoj [4][5][1].

En la periodo inter la jaroj 2001 kaj 2019, estis 31 221 atakoj en kiuj 146 881 homoj estis mortigitaj, laŭ esploristo de la Universitato de Saint Andrews, kaj islamisma terorismo estis la plej ofta el tiuj atakoj. La plej multaj el la viktimoj mortigitaj en atakoj kun dek du aŭ pli da viktimoj estis islamanoj [6][7][8]. Tio indikas, ke tre ofte ne temas pri sinteno de islamanoj kontraŭ neislamanoj, sed pri entrudigo de precizaj tendencoj ene de la Islama mondo.

La plej granda nombro da okazaĵoj kaj mortoj rezultantaj de islamisma terorismo okazis en Irako, Afganio, Niĝerio, Pakistano kaj Sirio. En 2015, kvar plejparte islamismaj ekstremismaj grupoj estis respondecaj por 74 procentoj de ĉiuj mortoj rezultiĝantaj el terorismo [9]. Tiuj kvar grupoj estis la Islama Ŝtato, Boko Haram, la talibana movado kaj Al-Kaida, laŭ la Tutmonda Terorism-Indekso de 2016. En la lastaj jardekoj, tiuj okazaĵoj okazis ĉie en la mondo, tiel influante ne nur islamajn landojn en 2016. Afriko kaj Azio, sed ankaŭ pluraj landoj en la Eŭropa Unio, Rusio, Aŭstralio, Kanado, Israelo, Barato kaj en Usono. La atakoj estis direktitaj kontraŭ islamanoj kaj ne-islamanoj. En pluraj el la plej malbonaj trafitaj ĉefe islamaj areoj, la teroristoj alfrontis reziston de armitaj, sendependaj rezistaj grupoj, registartrupoj kaj vicfortoj, same kiel kondamnon de islamaj aŭtoritatoj [10][11][12].

Fono[redakti | redakti fonton]

"Islamisma terorismo" estas termino por ĉiuj agoj de terorismoperforto, kiuj estas aranĝitaj fare de ekstremismaj islamaj organizoj, kaj sunaistaj kaj ŝijaistaj, ofte en la nomo de sankta milito (ĝihado) kontraŭ ne-samkredantoj, konataj kiel "herezuloj", ĉu ili estas islamanoj de alia skolo, sekularaj islamanoj aŭ ne-islamanoj. Islama terorismo estas produkto de la islamisma ideologio, kies ideoj enradikiĝis dum la 20-a jarcento. Dum ĉi tiu jarcento, precipe en ĝia dua duono, islamismaj terorismaj organizaĵoj estis fonditaj en multaj landoj, kaj nuntempe armitaj islamismaj terorismaj organizaĵoj funkcias en preskaŭ ĉiuj islamaj landoj kaj eĉ ekster ili.

En landoj kun ĉefe islamaj loĝantaroj[redakti | redakti fonton]

La plej granda nombro da okazaĵoj kaj mortoj rezultantaj de islamisma terorismo okazis en 2015 en Irako, Afganio, Niĝerio, Pakistano kaj Sirio. En 2018, la talibano estis la terora grupo en la mondo, kiu mortigis la plej multajn homojn, laŭ Vision of Humanity 6 103 homoj. La afgana branĉo de IS, kiu estis la kvara plej mortiga terorista grupo de la mondo kun pli ol mil mortintoj en teroristaj agoj, agis ankaŭ en Afganio. Tio igis Afganion la lando plej malbone trafita de terorismo laŭ mortnombro.

En Afriko[redakti | redakti fonton]

Radikaliĝo kaj perforta ekstremismo estis elstarigitaj en la raporto de EUISS de 2017 kiel kreskanta minaco sur la afrika kontinento.

Diversaj formoj de religia ekstremismo ĉeestas en perfortaj konfliktoj dum longa tempo, sed dum la 1990-aj jaroj klara ŝablono de ĝihadistaj atakoj aperis en Orienta Afriko. En 2006, la Islamaj Kortumoj (ICU) venkis somalajn militĉefojn, rezultigante armitan ĝihadisman movadon kontrolantan propran teritorion. La ICU poste estis venkita armee kaj Al-Ŝabab estis formita de ĝiaj ceteraj frakcioj. Al-Ŝabab poste aliancis kun Al-Kaida. En 2017, la EUISS rimarkis pliiĝon de ĝihadisma perforto en vasta terregiono komencanta ĉe la Ruĝa Maro kaj etendiĝanta en arko tra Nordafriko ĝis la Golfo de Gvineo.

En la Okcidento[redakti | redakti fonton]

De januaro 2004 ĝis decembro 2018, ĝihadistoj faris 112 teroristajn atakojn en la okcidenta mondo, kiuj inkluzivis Okcidentan Eŭropon, Nordamerikon kaj Aŭstralion. La periodo 2013-2018 vidis akran pliiĝon en la nombro da atakoj, koincidante kun la kreado de la Islama Ŝtato. Dum la periodo, 13 procentoj de la atakoj estis faritaj dum la fasta monato de Ramadano, sed dum la unuaj dek jaroj ĝi estis ununura atako kaj en ĉi-lasta kvinjara periodo, 16 procentoj de la atakoj estis faritaj dum la festo. Dum la sama periodo, neniu pliiĝo en la nombro da atakoj povis esti observita por kristanaj festoj.

Usono[redakti | redakti fonton]

En 2001, la atencoj de la 11-a de septembro 2001 estis lanĉitaj al la ĝemelturoj de la World Trade Center en Manhatano, Novjorko, same kiel la Pentagono, en Vaŝingtono.

Eŭropo[redakti | redakti fonton]

Laŭ Magnus Ranstorp (2017), radikalaj imamoj donis al teroristoj kiuj faris teroragojn en Eŭropo ideologian bazon kiu motivigis ilin. El la 68 individuoj en la terorisma ago, du trionoj havas rilatojn kun unu aŭ pluraj religiestroj, kiuj predikis malamon, laŭ analizaj raportoj de Eŭropolo, la usona Ŝtata Departemento kaj internaciaj amaskomunikiloj.

En aŭgusto 2017, EU kontraŭterorisma ĉefo Gilles de Kerchove taksis la nombron da islamismaj fanatikuloj en Eŭropo kiel pli ol 50 000, de kiuj 20 000 ĝis 32 000 supozeble vivas en la Unuiĝinta Reĝlando, 17 000 en Francio kaj malpli ol 5 000 en Hispanio.

Kune kun politikaj salafistoj, batalemaj salafistoj, aŭ ĝihadistoj, rigardas Eŭropon kiel areon loĝitan de herezuloj, (arabe: dar al-kufr) [13]. Por ĝihadistoj, tio signifas ankaŭ, ke Eŭropo estas areo kie estas legitime fari armitan ĝihadon, t.e. militagojn aŭ teroristajn atakojn. Tiaj areoj ricevas la nomon dar al-harb, " milita areo" [14].

Ĝihadistoj pravigas atakojn en Eŭropo pro du ĉefaj kialoj, unu estas militaj intervenoj fare de okcidentanoj en islamaj landoj kaj la alia estas kio estas perceptitaj kiel malobservoj de Islamo kiel ekzemple la karikaturoj de Mohamedo, kun la Charlie Hebdo pafado estanta protestita de milionoj en Francio.

El tiuj du, la unua estas konsiderata la plej signifa, dum aliaj esploristoj kontraŭe opinias, ke armeaj intervenoj ne estas la ĉefa mova forto ĉar la antaŭuloj de la Islama Ŝtato jam planis teroristajn atakojn en Eŭropo eĉ antaŭ la koalicio por batali kontraŭ IS [15].

En Sudorienta Azio[redakti | redakti fonton]

Kun kaj laikaj kaj islamaj registaroj, Sudorienta Azio estis prezentita kiel modelo por progresema Islamo, sed la areo ankaŭ estas turmentita de islamaj separismaj konfliktoj kaj multaj atakoj de ŝanĝiĝanta naturo estis aranĝitaj en la regiono. Multaj el la atakoj radikas en etno-naciismaj konfliktoj, dum aliaj celas la salafist-ĝihadisman celon starigi kalifujon en la regiono. Ekde la atencoj de 9/11, kelkaj islamismaj terorismaj atakoj okazis en Sudorienta Azio, la plej granda parto de kiuj estas ligita al Jemaah Islamiyah kaj ĝiaj disaj grupoj. Inter tiuj estas la atenco en Balio en 2002. En 2010, indoneziaj sekurecaj taĉmentoj malkovris gravan trejnejon en Aĉeo prizorgita fare de kelkaj ĝihadistaj grupoj. La Islama Ŝtato (ISIS) havas influon en la regiono ekde 2014 kaj kelkaj lokaj ĝihadismaj grupoj alianciĝis kun ĝi. En la pasinteco, islamismaj terorismaj atakoj estis maloftaj en Aŭstralio, sed en la periodo 2014-2017, 16 atakoj estis faritaj aŭ malhelpitaj.

Bibliografio[redakti | redakti fonton]


Referencoj[redakti | redakti fonton]

  1. 1,0 1,1 French, Nathan S.. (2020) “A Jihadi-Salafi Legal Tradition? Debating Authority and Martyrdom”, And God Knows the Martyrs: Martyrdom and Violence in Jihadi-Salafism. Oxford kaj New York: Oxford University Press, p. 36–69. doi:10.1093/oso/9780190092153.003.0002. ISBN 978-0-19-009215-3.
  2. (2010) “Using the Qur'an to Justify Terrorist Violence”, Perspectives on Terrorism 4 (3). 
  3. Holbreook, Donald. (2014) The Al-Qaeda Doctrine. London: Bloomsbury Publishing, p. 30ff, 61ff, 83ff. ISBN 978-1-62356-314-1.
  4. “Terrorism”, The Oxford Encyclopedia of the Islamic World. necesas abono
  5. “Terrorism”, The Princeton Encyclopedia of Islamic Political Thought.
  6. (2016) Global Terrorism Index 2016. Institute for Economics and Peace.
  7. Egypt's Counterinsurgency Success in Sinai (angle). Alirita 12a de Februaro 2022.
  8. Global Terrorism Index 2020: Measuring the Impact of Terrorism. Institute for Economics & Peace. Alirita 6a de Majo 2021.
  9. . Isis: a contrived ideology justifying barbarism and sexual control. The Guardian (23a de Aŭgusto 2014). Arkivita el la originalo je 24a de Aŭgusto 2014. Alirita 7a de Januaro 2015.
  10. (2007) “Constructing Enemies: 'Islamic Terrorism' in Political and Academic Discourse”, Government and Opposition 42 (3), p. 394–426. doi:10.1111/j.1477-7053.2007.00229.x. 
  11. Shmuel Bar The Religious Sources of Islamic Terrorism. Hoover Institution.
  12. Anthony H. Cordesman (17a de Oktobro 2017) Islam and the Patterns in Terrorism and Violent Extremism. Center for Strategic and International Studies.
  13. (Summer 2003) “Killing in the Name of Islam: Al-Qaeda's Justification for September 11”, Middle East Policy X (2), p. 85–90. Alirita 12a de Aŭgusto 2019.. 
  14. (2021) “Theology of Violence-oriented Takfirism as a Political Theory: The Case of the Islamic State in Iraq and Syria (ISIS)”, Handbook of Islamic Sects and Movements, Brill Handbooks on Contemporary Religion 21. Leiden kaj Boston: Brill Publishers, p. 485–512. doi:10.1163/9789004435544_026. ISBN 978-90-04-43554-4.
  15. (2021) “The Role of Islamist Ideology in Shaping Muslims Believers' Attitudes toward Terrorism: Evidence from Europe”, Studies in Conflict & Terrorism 44 (7), p. 581–604. doi:10.1080/1057610X.2019.1571696. 

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]

Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]