Odeso: Malsamoj inter versioj
[nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Linio 85: | Linio 85: | ||
== Urbaj festoj == |
== Urbaj festoj == |
||
* [[2-a de septembro]] — La tago de urbo. |
* [[2-a de septembro]] — La tago de la urbo. |
||
* [[1-a de aprilo]] — [[Humurino]] ([[ŝercotago|La Tago de Rido]]). |
* [[1-a de aprilo]] — [[Humurino]] ([[ŝercotago|La Tago de Rido]]). |
||
* [[10-a de aprilo]] — Tago de |
* [[10-a de aprilo]] — Tago de liberigo de Odeso (dum la [[Dua mondmilito]]. |
||
== Religio == |
== Religio == |
Kiel registrite je 19:00, 30 apr. 2011
Odeso | |||||
---|---|---|---|---|---|
urbo en Ukrainio • havenurbo • urbego | |||||
Flago | Blazono | ||||
Administrado | |||||
Statuso | Urbo | ||||
Lando | Ukrainio | ||||
Provinco | Odesa provinco | ||||
| |||||
Poŝtkodo | 65000 | ||||
Aŭtokodo | ВН | ||||
Telefonkodo | 48 | ||||
En TTT | Oficiala retejo [+] | ||||
Politiko | |||||
Urbestro | S-ro Aleksej Alekseeviĉ KOSTUSEV 2010-... | ||||
Demografio | |||||
Loĝantaro | 1 008 100 2 010 | ||||
Loĝdenso | 6 185 loĝ./km² | ||||
Geografio | |||||
Koordinatoj | 46°28′N 30°44′O / 46.467°N, 30.733°O (mapo) Koordinatoj: 46°28′N 30°44′O / 46.467°N, 30.733°O (mapo) | ||||
Alto | 40 m [+] | ||||
Areo | 163 km² | ||||
Horzono | UTC +2 (+3 somere) | ||||
| |||||
Alia projekto | |||||
Vikimedia Komunejo Odesa [+] | |||||
| |||||
Odesa aŭ Odessa aŭ Odeso (ukraine Одеса, ruse Одесса, jide אָדעסאַ) estas Ukrainia havena urbo ĉe la Nigra Maro kaj la administra centro de la Odesa provinco. Ĝi estas la Urbo-Heroo. Ĝi lokas ĉe koordinatoj 46° 28′ N 30° 44′ O / 46.467 °N, 30.733 °O (mapo)Koordinatoj: 46° 28′ N 30° 44′ O / 46.467 °N, 30.733 °O (mapo).
Geografio
Odeso situas ĉe norda bordo de la Nigra Maro. Apude la urbo troviĝas tri estuaroj: Kujalnik, Haĝibejskij, Suhoj.
Klimato
La klimato de Odeso estas kontinenta kun milda vintro kaj varma somero. Mezjara temperaturo estas 10,3 °C.
Historio
La urbo estas fordita en 1794 jaro per reskripto de Katerina la 2-a. Post centjaro Odeso transformiĝis el modesta urbeto en la kvara urbo de Rusa Imperio.
Ek 1920 en la urbo estas soveta potenco.
Dum Granda patriota milito Odeso defenda distrikto batalis kun pli forta malamiko dum 73 tagoj de 5 aŭgusto ĝis 16 oktobro 1941. En 10 aprilo 1944 jaro Odeso estis liberiga. En 1945 jaro la urbo iĝis la urbo-heroo.
Neoficialaj nomoj
- La perlo de Nigra Maro;
- Odessa-mama (Odeso-panjo);
- Suda Palmira.
Loĝantaro
Nacio | Kvanto de homoj, mil (%) |
---|---|
Ukrainoj | 622,9 (61,6 %) |
Rusoj | 292,0 (29,0 %) |
Bolgaroj | 13,3 (1,3 %) |
Judoj | 12,4 (1,2 %) |
Moldavoj | 7,6 (0,7 %) |
Belorusoj | 6,4 (0,6 %) |
Armenoj | 4,4 (0,4 %) |
Poloj | 2,1 (0,2 %) |
Sume | 1 010,3 |
Urbaj festoj
- 2-a de septembro — La tago de la urbo.
- 1-a de aprilo — Humurino (La Tago de Rido).
- 10-a de aprilo — Tago de liberigo de Odeso (dum la Dua mondmilito.
Religio
Precipe odesanoj estas ortodoksanoj.
Internaciaj rilatoj
Ĝemelurboj
|
|
Partneraj urboj
|
|
Famaj odesanoj
- Anna Aĥmatova — elstara rusa poetino, tradukisto.
- Ilja Arnoldoviĉ Ilf kaj Eŭgeno Petroviĉ Petrov — rusaj verkistoj.
- Ilja Meĉnikov — Nobel-laŭreato pri medicino.
- Leonido Utjosov — eminenta rusia kantisto, aktoro kaj orkestrestro de la unua ĵaza bando en Rusio
- Oleksandr Dovĵenko — ukraina kino-reĝisoro, scenaristo, verkisto.
- Rodion Malinovskij — soveta marŝalo.
- Sergej Korolov — eminenta sovetia sciencisto kaj organizisto de la raketa-kosma industrio de USSR.
- Vladimir Ĵabotinskij — verkisto, frua gvidanta cionisto.
- Miĥail Ĵvaneckij - fama humura kaj satira verkisto (kaj aktoro de propraj verkoj).
Esperanto en Odeso
En Odeso estas okazinta la 71-a Kongreso de Sennacieca Asocio Tutmonda ekde la 18-a ĝis la 25-a de Julio 1998, en kiu partoprenis 240 reprezentantoj.[1]
Esperanto-renkontiĝoj
La ĉefa esperanta aranĝo en Odeso ekde jaro 2010 estas Esperanta Humurino, kiu en 2011 evoluis kaj fariĝis regula esperanta evento.
Esperanto-kluboj
- Blanka Akacio (kontaktu: seiv2004@mail.ru).
- Verdaĵo (kontaktu: verda99@mail.ru).
Esperantistoj el Odeso
- Abram Kofman
- Eŭgeno Aisberg
- Miĥail Solovjev
- Nikolaj Borovko
- Vladimir Gernet
- Samuil Ŝatunovskij
- Semen Vajnblat
- Sergej Rublov
- Tatjana Aŭderskaja
- Vladimir Gernet
- Vladimir Samodaj
Galerio de vidindaĵoj
-
Potjomkina ŝtuparo inter 1890 kaj 1905
-
Fervoja stacidomo
-
Richelieu Strato kaj la Opera Teatro inter 1890 kaj 1905
-
Kanono sur Primorskij bulvardo
-
Voroncova palaco
-
Voroncova lumturo
-
La statuo de leo en Urboĝardeno
-
Katakomboj estas reto de subteraj labirintoj sub Odeso.
-
Tipa arĥitektura de Moldovanka
-
Ruĝa hotelo
-
Pasaĵo
-
Odesa filharmonio
-
La monumento de Duko
-
Arkadio estas la plaĝo kaj la banloka distrikto en Odeso.
-
Odesa ortodoksa kadetralo
-
Odesa haveno
-
Bazaro Privoz
-
La memorejo de heroa defendo de Odeso
-
Odesa funikularo
Noto
Eksteraj ligiloj
La Grupo de odesaj esperantistoj ĉe VKontakte.ru (eo, rusa, ukraina)
La Grupo de odesaj esperantistoj ĉe Vizaĝlibro (eo)
La oficiala retejo (angla)
Esperanta Humurino en Odeso (eo)
Kanto pri Odeso (eo)
Elektrona mapo de Odeso (angla)
|