Bečov nad Teplou

Bečov nad Teplou
germane Petschau
urbo
Burgo kaj kastelo en Bečov nad Teplou
Flago Blazono
Oficiala nomo: Bečov nad Teplou
Ŝtato	Ĉeĥio
Regiono	Regiono Karlovy Vary
Distrikto	Distrikto Karlovy Vary
Administra municipo	Toužim
Historiaj regionoj	Bohemio, Sudetio
Montaro	Slavkova arbaro
Rivero	Teplá
Situo	Bečov nad Teplou
- alteco	532 m s. m.
- koordinatoj	50° 05′ 00″ N 12° 50′ 18″ O (mapo)
Areo	19,82 km² (1 982 ha)
Loĝantaro	919 (2024)
Denseco	46,37 loĝ./km²
Horzono	MET (UTC+1)
- somera tempo	MET (UTC+2)
Poŝtkodo	364 64
NUTS 3	CZ041
NUTS 4	CZ0412
NUTS 5	CZ0412 554995
Katastraj teritorioj	3
Partoj de urbo	3
Bazaj setlejunuoj	3
Situo enkadre de Ĉeĥio Situo enkadre de Ĉeĥio
Vikimedia Komunejo: Bečov nad Teplou
Retpaĝo: www.becov.cz
Portalo pri Ĉeĥio

Bečov nad Teplou (germane Petschau) estas urbo de Ĉeĥio en distrikto Karlovy Vary en Regiono Karlovy Vary. En la loka kastelo troviĝas relikvujo de sankta Maŭro, kiu estas konsiderata post la kronadjuveloj kiel la dua plej valora movebla memorindaĵo en Ĉeĥio. Vivas ĉi tie 919 loĝantoj (2024).

La najbaraj municipoj de la setlejo estas Krásno, Teplička, Otročín, Horní Slavkov, Chodov, Útvina, Stanovice kaj Nová Ves.

Historio

Bečov en la jaro 1899

La kastela parko post reguligoj el la 19-a jarcento

La estiĝo de Bečov estis kondiĉita de ekzistado de vojkruciĝo de de gravaj komunikiloj, unu kondukis el Plzeň ĝis Loket, la alia kunigis monaĥejon en Teplá kun foirejoj en Poohří. Falsaĵo el la 15-a jarcento mencias Bečov jam en la jaro 1214, sed la unua dokumentita mencio estas kunigita nur en konekso kun estiĝo de burgo komence de la 14-a jarcento dum senjoroj el Rýzmburk. Bečov estis tiam domaro, kie verŝajne troviĝis doganeja stacio. Sed la burgo kiel centro de la senjorujo kaj la minado de multekostaj metaloj kontribuis al kresko de ĝia signifo.

En la jaro 1387 Bečov estas menciata kiel urbeto, privilegio de senjoroj el Rýzmburk el la jaro 1399 dokumentas postenon de Bečov tiutempe. En la 15-a jarcento Bečov fariĝas posedaĵo de senjoroj el Plauen, sed kiuj donis la senjorujon kelkfoje en lombardon al diversaj familioj (Šternberkidoj, Šlikidoj). Henriko la 3-a el Plauen konfirmis en la jaro 1481 al Bečov malnovajn privilegiojn kaj je unu jaro pli poste ĝi postulis ĉe Vladislao la 2-a Jogajlido avancon al urbo kun rajto de fortikigo (1482).

Evoluo dum la Dua Mondmilito kaj post la jaro 1945

Alligon de Bečov al Germana regno en la jaro 1938 bonvenigis la loka germana loĝantaro kun entuziasmo, posedanto de grandbieno Jindřich Beaufort–Spontin (1880–1966) estis aktiva membro de NSDAP kaj en la kastelo li donis azilon al vunditaj germanaj oficiroj, sed inter la lokaj loĝantoj li estis ŝatata. En vicoj de Wehrmacht falis 89 viroj el Bečov, inter ili krom aliaj Karel Beaufort-Spontin (1918–1942), la pli juna filo de Jindřich Beaufort-Spontin.

Senpere antaŭ fino de la milito trairis tra Bečov tri marŝoj de morto el koncentrejoj, mallongte post tio okazis ĝia liberigo. Tra Bečov kondukis demarkacia linio, do usonaj taĉmentoj haltis ĉe stacidomo, dum la urbo mem falis jam en la sovetan okupacian zonon. La usonaj soldatoj foriris en la jaro 1947 en Germanion, dume la soveta armeo restis en Bečov ĝis la jaro 1951, en la jaro 1947 vizitis la urbon marŝalo Konev.

Plejparte la germana loĝantaro estis post la jaro 1945 forŝovita, surbaze de dekretoj de Beneš estis konfiskita ankaŭ la grandbieno kun la kastelo kaj la burgo. El Bečov kaj la ĉirkaŭaĵo estis dum la jaro 1946 forŝovita pli ol 6 000 germanoj. La pruveblaj antifaŝistoj aŭ fakuloj en specialigitaj produktaj procesoj, kiuj povis resti, estis 171. Bečov kun malbona transporta kunigo kaj manko de labor-okazoj ne logis al la nova enloĝigo, do la urbo kaj la ĉirkaŭaj vilaĝoj restis longe post la Dua Mondmilito preskaŭ forlasitaj. La minado de urania erco en Horní Slavkov alportis dumtempe novajn loĝantojn, en la 1950-aj jaroj estis en la kastelo kaj en la eksa hotelo Central enloĝigitaj ministoj.

Kvankam estis en la jaroj 1948–1989 en Bečov detruitaj pli ol cent domoj, la historia aspekto de la urbo restis konservita kaj en la jaro 1992 lacentro estis proklamita kiel urba memoriga zono. La revivigon de turismo helpis alirebligo de la rara memorindaĵo, relikvujon de sankta Maŭro en la jaro 2002.

Bečov kiel urbo de muziko

Proksimume en la tempon de la tridekjara milito enfalas la komencoj de muzikaj tradicioj en Bečov, kiam en la urbo kaj ĉirkaŭaj municipoj en kelke da generacioj elkreskis vico de talentemaj muzikistoj aŭtodidaktoj. En la jaro 1650 estas menciata muzika frataro Collegium musicum, kiu je jarcento pli poste havis jam pli ol 800 anojn. Kelkaj personecoj pli poste superis la signifon de regiono (muzika komponisto J. Labitzky, lia filo dirigento kaj violonisto A. Labitzky, ĥorestro A. Opl). En la jaro 1887 estis en Bečov fondita muzika lernejo. Ĝi edukis vicon de muzikistoj por banlokaj orkestroj en Karlovy Vary kaj Mariánské Lázně, agadis ĉi tie lernanta simfonia orkestro kaj la lernejon vizitis pli ol 200 infanoj. La muzika lernejo funkciis ankaŭ dum la Dua Mondmilito.

Loĝantaro

Evoluo de nombro de loĝantoj

La datoj devenas el datumbazo de Vikidatumoj

Jaro	Loĝantoj
1869	2 905
1880	2 828
1890	2 729
1900	2 868
1910	2 809
1921	2 760

Jaro	Loĝantoj
1930	2 853
1950	1 238
1961	1 512
1970	1 250
1980	1 138
1991	1 086

Jaro	Loĝantoj
2001	1 002
2011	962
2014	955
2016	942
2017	950
2018	933

Jaro	Loĝantoj
2019	934
2020	942
2021	909
2022	918
2023	935
2024	919

Naturrilatoj

La ĉirkaŭaĵo de la urbo estas monteriĉa kaj abunde arbarigita. Ĝi troviĝas en PPR Slavkova arbaro. Proksime de rivero Teplá, surrande de Bečov, estis fare de nobela familio Beaufort-Spontini antaŭ la Dua Mondmilito konstruita unika botanika ĝardeno (Beauforta alpinio), nuntempe renovigata de ZO ĈAPN Berkut.

Netutaj tri kilometroj oriente de la urbo troviĝas eŭrope signifa loko Arbaraj fiŝlagoj Bečov.

Memorindaĵoj

• Burgo Bečov nad Teplou
• Kastelo Bečov nad Teplou
• Preĝejo de sankta Georgo el la jaroj 1763–1767
• Malnova poŝto n-ro 112 – malfrue gotika konstruaĵo el fino de la 18-a jarcento, foje stacio de poŝtaj kaleŝoj kaj ekskursa gastejo
• Urbodomo
• Muzeo de historiaj motorcikloj kaj bicikloj, daŭra ekspozicio de ludiloj

Partoj de urbo

• Bečov nad Teplou
• Krásný Jez
• Vodná

Personecoj

• August Labitzky (1832–1903), komponisto kaj kapelestro en Karlovy Vary
• Josef Rieber (1862–1934), katolika pastro, orientalisto, eklezia juristo kaj altlerneja pedagogo
• Alois Rieber (1876–1944), skulptisto kaj pedagogo

Pluaj fotoj

• 
  Panoramo de la urbo el Šibeniční vrch
• 
  Placo de 5. května kun urbodomo kaj preĝejo de sankta Georgo
• 
  Placo de 5. května
• 
  Strato Pod Zámkem
• 
  Stacidomo
• 
  Strato Nádražní
• 
  Mallarĝa strato kun la burgo kaj la kastelo
• 
  Vilao Wondraschek en strato Tovární el la jaro 1925
• 
  Kultura memorindaĵo - eksa hotelo Central el fino de la 19-a jarcento kontraŭe la stacidomo
• 
  Vido al burgo Bečov nad Teplou
• 
  Vido al kastelo Bečov nad Teplou
• 
  Fasado de la urbodomo de Bečov