Hiperiono (luno): Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Rotlink (diskuto | kontribuoj) e fixing dead links |
KuBOT (diskuto | kontribuoj) e Roboto: anstataŭigo de "Ŝablono:El" per "Ŝablono:EL" (laŭ VP:AA); kosmetikaj ŝanĝoj |
||
Linio 42: | Linio 42: | ||
=== Aspekto === |
=== Aspekto === |
||
Ĝi estas unu el plej granda [[nun en 2009|nun konata]] astro kun neregulan formon (nur [[Proteo (luno)|Proteo]] estas pli granda nesfera objekto). Hiperiono verŝajne estas ero de pli granda objekto, frakasita de alfrapo. Ĝia surfaco estas riĉega je profundaj |
Ĝi estas unu el plej granda [[nun en 2009|nun konata]] astro kun neregulan formon (nur [[Proteo (luno)|Proteo]] estas pli granda nesfera objekto). Hiperiono verŝajne estas ero de pli granda objekto, frakasita de alfrapo. Ĝia surfaco estas riĉega je profundaj |
||
[[alfrapa kratero|krateroj]] kiuj donas spongan aspekton. Ĝia denso, |
[[alfrapa kratero|krateroj]] kiuj donas spongan aspekton. Ĝia denso, 0,6 × 10<sup>3</sup> kg/m<sup>3</sup>, estas tiu de porhava [[akvo|akva]] [[glacio]], sed ĝia febla albedo indikas, ke ĝi estas kovrita de maldika tavolo de malhela-ruĝa materialo |
||
<ref>[http://www.space.com/scienceastronomy/070704_sponge_moon.html Malkovroj pri la gigata kosma spongo] {{lingvokodo|en}}</ref>. |
<ref>[http://www.space.com/scienceastronomy/070704_sponge_moon.html Malkovroj pri la gigata kosma spongo] {{lingvokodo|en}}</ref>. |
||
Oni hipotezis, ke tia materio, kies koloro memorigas la malhelan materialon de [[Japeto (luno)|Japeto]], estus veninta de [[Febo (luno)|Febo]]. |
Oni hipotezis, ke tia materio, kies koloro memorigas la malhelan materialon de [[Japeto (luno)|Japeto]], estus veninta de [[Febo (luno)|Febo]]. |
||
Linio 50: | Linio 50: | ||
== Eksteraj ligiloj == |
== Eksteraj ligiloj == |
||
{{ |
{{EL}} [http://www.solarviews.com/eng/hyperion.htm Hiperiono (Saturno V) (el ''"View of the Solar System"'')] {{lingvokodo|en}} |
||
{{ |
{{EL}} [http://solarsystem.nasa.gov/planets/profile.cfm?Object=Sat_Hyperion La luno Hiperiono (el paĝaro de NASA)] {{lingvokodo|en}} |
||
{{ |
{{EL}} [http://saturn.jpl.nasa.gov/science/moons/hyperion/ Hiperiono el "Cassini-misio ekvinoksa"] {{lingvokodo|en}} |
||
{{ |
{{EL}} [http://web.archive.org/web/20060213024809/http://www.planetary.org/explore/topics/our_solar_system/saturn/hyperion.html Hiperiono, kaosa luno ''"The Planetary Society"''] {{lingvokodo|en}} |
||
{{ |
{{EL}} [http://jmm45.free.fr/planetes/hyperion/hyperion.htm Hiperiono, el la paĝaro de Jean-Michel] {{lingvokodo|fr}} |
||
{{ |
{{EL}} [http://www.planete-astronomie.fr/les-satellites-mineurs-de-saturne.html La malgrandaj Saturnaj satelitoj (el ''"Planète Astronomie''")] {{lingvokodo|fr}} |
||
{{ |
{{EL}} [http://www.techno-science.net/?onglet=news&news=3020 Hiperiono, stranĝa luneto de Saturno (el ''"Techno-Science.net"'')] {{lingvokodo|fr}} |
||
{{ |
{{EL}} Hiperiono, au Saturno VII (el ''<s>naŭ</s>8 planedoj'') [http://www.lasam.ca/billavf/nineplanets/hyperion.html] {{lingvokodo|fr}}, [http://www.nineplanets.org/hyperion.html] {{lingvokodo|en}} |
||
{{ |
{{EL}} [http://www.monde.de/tethys-telesto-calypso.html Tetiso, telesto kaj Kalipso (el ''"Projekto Luno"'')] {{lingvokodo|de}} |
||
{{SunSistemo}} |
{{SunSistemo}} |
Kiel registrite je 22:30, 3 nov. 2015
Por samtitola artikolo vidu la paĝon Hiperiono. |
Hiperiono | |
Natura satelito de Saturno (VII) | |
astronomia simbolo
| |
satelito de Saturno • regula satelito | |
---|---|
Oficiala nomo | Saturno VII |
Astronomia simbolo | vd |
Nomita laŭ | Hiperiono vd |
Malkovro | |
Malkovrinto | - William Cranch Bond, - George Phillips Bond |
Dato de malkovro | 16-a de septembro 1848 |
Loko de malkovro | Usono |
Unua superflugo | Voyager 2 (24-a de aŭgusto 1981)[1] |
Orbitaj ecoj | |
Granda duonakso | 1 481 000 km |
Discentreco | 0,123 |
Klinangulo | 0,43° |
Periodo | 21,280 tagoj |
Fizikaj ecoj | |
Diametro | 370 × 280 × 226 km |
Maso - Denso - Surfaca falakcelo - Liberiga rapido |
0.558 × 1019 kg 0,6 × 103 kg/m3 0,017 al 0,021 m/s2 45 al 99 m/s (dependas de la loko) |
Rotacia periodo | kaosa rotacio |
Aksa kliniteco | kaose varia |
Atmosferaj kaj surfacaj ecoj | |
Surfaca premo | 0 |
Surfaca temperaturo | ? K |
Albedo Geometria albedo |
0,3 0,3 vd |
Observaj ecoj | |
Videbla magnitudo | 14 |
Hiperiono estas satelito de Saturno, kiu aspektas kiel spongo.
Malkovro
William Cranch Bond kaj sia filo George Phillips Bond, usonaj astronomoj malkovris ĝin la 16-a de septembro 1848 [2]. La 18-an, la brito William Lassell sendepende ekvidis ĝin kaj nomis ĝin, laŭ Hiperiono, titano filo de Geo kaj Urano.
Ecoj
Rotacio
La fotoj far de Voyager 2 kaj fotometraj mezuroj de Tero montras, ke la hiperiona rotacio estas kaosa: ĝia rotacia akso varias ne-antaŭvideble. Hiperiono estas la ununura kaosa objekto nun konata en la sunsistemo, sed simuladoj montris ke, en la estinto, aliaj neregulaj satelitoj tiel kondukis.
Tia kaosa rotacio kialigas per la neregula formo de la satelito, ĝia discentra orbito kaj orbita resonanco 3:4 kun Titano
Aspekto
Ĝi estas unu el plej granda nun konata astro kun neregulan formon (nur Proteo estas pli granda nesfera objekto). Hiperiono verŝajne estas ero de pli granda objekto, frakasita de alfrapo. Ĝia surfaco estas riĉega je profundaj krateroj kiuj donas spongan aspekton. Ĝia denso, 0,6 × 103 kg/m3, estas tiu de porhava akva glacio, sed ĝia febla albedo indikas, ke ĝi estas kovrita de maldika tavolo de malhela-ruĝa materialo [3]. Oni hipotezis, ke tia materio, kies koloro memorigas la malhelan materialon de Japeto, estus veninta de Febo.
Notoj kaj referencoj
Eksteraj ligiloj
Ŝablono:EL Hiperiono (Saturno V) (el "View of the Solar System") (angle)
Ŝablono:EL La luno Hiperiono (el paĝaro de NASA) (angle)
Ŝablono:EL Hiperiono el "Cassini-misio ekvinoksa" (angle)
Ŝablono:EL Hiperiono, kaosa luno "The Planetary Society" (angle)
Ŝablono:EL Hiperiono, el la paĝaro de Jean-Michel (france)
Ŝablono:EL La malgrandaj Saturnaj satelitoj (el "Planète Astronomie") (france)
Ŝablono:EL Hiperiono, stranĝa luneto de Saturno (el "Techno-Science.net") (france)
Ŝablono:EL Hiperiono, au Saturno VII (el naŭ8 planedoj) [1] (france), [2] (angle)
Ŝablono:EL Tetiso, telesto kaj Kalipso (el "Projekto Luno") (germane)
|