Saltu al enhavo

Ĝ

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Ĉapelo ˆ
 â
Ĉ ĉ
Ê ê
ế
Ĝ ĝ
Ĥ ĥ
Î î
Ĵ ĵ
Ô ô
Ŝ ŝ
Û û
Ŵ ŵ
Ŷ ŷ
Ĝ ĝ

Ĝ, minuskle ĝ, estas la 9-a litero de la Esperanta alfabeto, havanta la prononcon [d͡ʒ] kaj la nomon "ĝo". La litero estas ankaŭ uzata en la aleuta lingvo (Unangam Tunuu), havanta prononcon iom similan al voĉa [ĥ] (voĉa uvula frikativo [ʁ]).

Ĝ estas invento de Zamenhof, modifo de G per aldono de cirkumflekso.

Analogaj literoj kaj literkombinoj en aliaj lingvoj

[redakti | redakti fonton]

Surogataj skribosistemoj

[redakti | redakti fonton]

Kiel surogata skribosistemo, eblas eviti la ĉapelan signon en situacioj kiam uzo de la normala litero ĝ teknike problemas (historie en nacilingvaj tajpiloj aŭ en telegramoj, moderne ekzemple en poŝtelefonaj mesaĝetoj aŭ iuj retpoŝtaj programoj): tradicia helpa kodo en Esperanto estas la h-sistemo, do reprezentigo de la litero per kombino "gh", kvankam en la 20-a jarcento pli kaj pli uziĝis la x-sistemo, do reprezentigo de la litero per kombino "gx" (avantaĝa por aŭtomata anstataŭigo per la vera ĉapelita litero). Aliaj sistemoj malpli ofte uzatas: el ili menciindas la uzo de la kombinoj gˆ kaj g'.

En komputiloj

[redakti | redakti fonton]

En Unikodo, Ĝ kaj ĝ havas la kodojn 284 (deksesume U+011C) kaj 285 (deksesume U+011D), respektive.

Signo &#x011C ; &#x011D ;
Unikoda nomo LATIN CAPITAL LETTER G WITH CIRCUMFLEX LATIN SMALL LETTER G WITH CIRCUMFLEX
Enkodigo dekume deksesume dekume deksesume
Unikodo 284 U+011C 285 U+011D
UTF-8 196 156 C4 9C 196 157 C4 9D
HTML Ĝ Ĝ ĝ ĝ
Nomita referenco en HTML Ĝ ĝ
ISO 8859-3 216 D8 248 F8


Ĉi tiu artikolo estas verkita en Esperanto-Vikipedio kiel la unua el ĉiuj lingvoj en la tuta Vikipedia projekto.