Monda Ĉampionado pri Volejbalo

	Monda Ĉampionado pri Volejbalo
monda ĉampionkonkurso
Branĉoj	• Monda Ĉampionado pri Volejbalo ; • Volejbala Virina Monda Ĉampionkonkurso vd
	v • d • r

La Mondaj Ĉampionadoj pri Volejbalo respektive Mondaj Ĉampionadoj pri Flugpilkado estas turniroj, organizataj fare de la Federacio Internacia de Volejbalo (france Fédération Internationale de Volleyball, FIVB) ĉiun kvaran jaron, kiuj troviĝas al unu el la naciaj teamoj la titolon de monda ĉampiono de vira respektive virina flugpilkado.

Regularo

La regularo de la Monda Ĉampionado de Volejbalo plurfoje adaptiĝis al la aktuala nombro de partoprenantaj teamoj. La nuna versio enhavas la sekvajn regulojn:

24 teamoj partoprenas la ĉampionadon.
La kvalifikiga fazo daŭras pli-malpli 2 jarojn.
La teamo de la gastiganta nacio kaj la ĝisnuna ĉampiono aŭtomate kvalifikiĝas.
La nombro de partoprenantaj teamoj po kontinenta konfederacio estas difinata fare de la internacia federacio FIVB. Eŭropo kutime havas la plej multajn, Afriko kaj Sudameriko la plej malmultajn teamolokojn.
Por kvalifikiĝi por la monda ĉampionado, teamo laŭ sia pozicio en la monda ranglisto de la federacio FIVB devas sukcesi en pluraj kvalifikigaj turniroj. La plej malfavore poziciigitaj teamoj devas sukcesi en ĝis tri turniroj.
La ĉampionado dividiĝas en almenaŭ du fazojn: komenca kaj finala fazoj. Laŭ la nombro de partoprenantaj teamoj eventuale necesas plia intera fazo.
En la komenca fazo la teamoj dividiĝas en grupojn. Ĉiu partoprenanta teamo unufoje konkuras kontraŭ la aliaj grupaj teamoj.
Post fino de la antaŭa fazo la plej bonaj teamoj de ĉiu grupo kvalifikiĝas por la sekva fazo. LA nombro dependas de la nombro de partoprenantaj teamoj kaj la uzata turnira regularo. La internacia federacio aplikis plurajn formatojn por la finala fazo: Nuntempe estas interkonsento ke almenaŭ la duonfinalo kaj finalo ludiĝu en olimpika formato. La kvaronfinalo povas okazi en grupoj aŭ en rektaj konkuraj matĉoj. En la lasta kazo eventuale pliaj matĉoj necesas por redukti la nombron de teamoj al ok.
Por la unuopaj matĉoj aplikiĝas striktaj reguloj: Ekzemple nur permesatas sume 14 sportistoj po teamo kaj esceptoj ankaŭ en kazo de vundiĝoj ne permesatas.

Historio

La historio de la monda ĉampionado pri volejbalo komenciĝis tuj post la Dua Mondmilito. Unu el la unuaj konkretaj projektoj de la internacia federacio FIVB post ties fondiĝo en 1947 estis la enkonduko de internacia turniro kun teamoj el pli ol unu kontinento. En 1949 la unua monda ĉampionado por viraj volejbalistoj okazis en Prago. Tiu turniro tamen ankoraŭ limiĝis al teamoj nur el Eŭropo. Tri jarojn pli poste, en 1952, ankaŭ estis unua monda ĉampionado por virinaj volejbalistoj. La turniroj nun okazis ĉiun kvaran jaron. Post 1962 ekestis interrompo de tiu kvarjara ritmo, ĉar volejbalo en 1964 iĝis disciplino de la Someraj Olimpikoj kaj oni volis eviti samjaran okazigon de volejbalaj olimpika turniro kaj monda ĉampionado. Intertempe ankaŭ teamoj el Azio kaj Ameriko sukceses kunkonkurencis. Ekde 1970 ankaŭ partoprenas teamoj el Afriko, kaj de tiam la origina celo kunvenigi teamojn el ĉiuj kontinentaj konfederacioj de la internacia federacio FIVB estas atingata. Ĝis la jaro 1974 la gastiganta lando okazigis samtempe la mondan ĉampionadon kaj pri viroj kaj pri virinoj. Escepto nur estis en 1966 / 1967, kiam la turniroj okazis en malsamaj jaroj. Ekde la jaro 1974 nur escepte la vira kaj virina monda ĉampionado samjare okazas en sama lando - tiaj esceptoj ĝis nun estis la jaroj 1998 kaj 2006, ambaŭfoje en Japanio.

Viroj

La monda ĉampionado montras, kiom la internacia flugpilkado komence dominiĝis fare de eŭropaj teamoj - pli konkrete fakte komence fare de teamoj nur el la komuniste regataj ŝtatoj de oriente Eŭropo, la ŝtatoj de la Varsovia Traktato. La teamo de Sovetunio gajnis la unuajn du turnirojn. En 1956 la teamo de Ĉeĥoslovakio sukcesis. En la du sekvaj ĉampionadoj la teamo de Sovetunio dominis super tiu de Ĉeĥoslovakio, ĝis kiam la mezeŭropa konkuranta teamo en 1966 denove venkis.

En 1970 la teamo de GDR venkis en la finalo kontraŭ la teamo de Bulgario. La teamo de Pollando en 1974 venkis kontraŭ tiu de la politike domina orienta najbara ŝtato Sovetunio, sed post tio la teamo de Sovetunio gajnis tri ĉampionajn titolojn sinsekve. Post la olimpikaj bojkotoj de la jaroj 1980 kaj 1984, en 1986 okazis finala konkuro de la teamo de Sovetunio kun tiu de Usono. La usona teamo venkis en tiu finalo, kaj same en la sekva Somera Olimpiko 1988.

En la 1990-aj jaroj dominis la teamo de Italio, kiu venkis en ĉiuj tri turniroj de la jardeko (1990, 1994 kaj 1998). Elstaraj sportistoj estis Lorenzo Bernardi kaj Andrea Giani'. En 2002 tamen ilin venkis la teamo de Brazilo. La sudamerikananoj triumfis en Argentino, kie ili jam en 1982 estis en la finalo. En la ĉampionado de 2006 en Japanio la teamo de Brazilo defendis sian ĉampionan titolon.

En la ĝis nun 17 mondaj ĉampionadoj 13-foje venkis eŭropaj teamoj, kaj nur kvar ĉampionaj titoloj atribuiĝis al amerikaj teamoj - tiuj de Usono kaj Brazilo.

Turniroj

Stato: fine de 2022

	jaro	gastiganta lando	oro	arĝento	bronzo
1	1949	Prago	Sovetunio	Ĉeĥoslovakio	Bulgario
2	1952	Moskvo	Sovetunio	Ĉeĥoslovakio	Bulgario
3	1956	Parizo	Ĉeĥoslovakio	Rumanio	Sovetunio
4	1960	Brazilo	Sovetunio	Ĉeĥoslovakio	Rumanio
5	1962	Sovetunio	Sovetunio	Ĉeĥoslovakio	Rumanio
6	1966	Ĉeĥoslovakio	Ĉeĥoslovakio	Rumanio	Sovetunio
7	1970	Bulgario	Orienta Germanio	Bulgario	Japanio
8	1974	Meksiko	Pollando	Sovetunio	Japanio
9	1978	Italio	Sovetunio	Italio	Kubo
10	1982	Argentino	Sovetunio	Brazilo	Argentino
11	1986	Francio	Usono	Sovetunio	Bulgario
12	1990	Brazilo	Italio	Kubo	Sovetunio
13	1994	Grekio	Italio	Nederlando	Usono
14	1998	Japanio	Italio	Jugoslavio	Kubo
15	2002	Argentino	Brazilo	Rusio	Francio
16	2006	Japan	Brazilo	Pollando	Bulgario
17	2010	Italio	Brazilo	Kubo	Serbio
18	2014	Pollando	Pollando	Brazilo	Germanio
19	2018	Italio / Bulgario	Pollando	Brazilo	Usono
20	2022	Pollando / Slovenio	Italio	Pollando	Brazilo

Medala tabelo

Stato: fine de 2022

nacia teamo	oro	arĝento	bronzo	sume
Sovetunio/ Rusio¹	6	3	3	12
Italio	4	1	0	5
Brazilo	3	3	1	7
Pollando	3	2	0	5
Ĉeĥoslovakio/ Ĉeĥio²	2	4	0	6
Usono	1	0	2	3
GDR / FRG / Germanio³	1	0	1	2
Rumanio	0	2	2	4
Kubo	0	2	2	4
Bulgario	0	1	4	5
Jugoslavio/ Serbio⁴	0	1	1	2
Nederlando	0	1	0	1
Japanio	0	0	2	2
Argentino	0	0	1	1
Francio	0	0	1	1
¹ de 1949 ĝis 1990 Sovetunio ² de 1949 ĝis 1990 Ĉeĥoslovakio ³ de 1949 ĝis 1990 Orienta Germanio (GDR) kaj Okcidenta Germanio (FRG) ⁴ de 1949 ĝis 2002 Jugoslavio

Rezultoj de ĉiuj viraj teamoj

Stato: fine de 2022

	PP	1949	1952	1956	1960	1962	1966	1970	1974	1978	1982	1986	1990	1994	1998	2002	2006	2010	2014	2018	2022
Albanio	1					16
Alĝerio	2													13	19
Argentino	13				11					22	3	7	6	13	11	6	13	9	11	13	8
Aŭstrio	2			20		19
Aŭstralio	7										22				17	19	21	19	15	13
Barato	1		8
Belgio	8	9		17			14	8	11	18									17	7
Brazilo	18			11	5	10	13	12	9	6	2	4	4	5	4	1	1	1	2	2	3
Bulgario	16	3	3	5		4	7	2	7	10	5	3	5	9	7	13	3	7	13	9	20
Ĉeĥoslovakio/ Ĉeĥio⁴	16	2	2	1	2	2	1	4	5	5	9	8	9		19	13	13	10
Ĉilio	1										23
Ĉinio	15			9		9	9		15	7	7	12		13	15	13	17	19	15	21	24
Danio	1						22
Dominika Respubliko	2								22											21
Egiptio	10								17	23		14			19	19	21	13	21	17	19
Finnlando	8		11			18	19	20		17	17								9	13
Francio	17	6	6	7	9		18	17	16	15	16	6	8			3	6	11	4	9	5
Germanio¹	7						20				12			9			9	8	3		15
Orienta Germanio	6			12		11	4	1	4	9
Grekio	5											13		6	13	7	17
Gvineo	1							24
Hispanio	3														8	13		12
Hungario	8	7	5	8	6	7	10	11		14
Irako	1										10
Irano	7							21							19		21	19	6	13	13
Israelo	4		10	16		15		19
Italio	18	8		14		14	16	15	19	2	14	11	1	1	1	5	5	4	13	5	1
Japanio	16				8	5	5	3	3	11	4	10	11	9	15	9	8	13		17	12
Kameruno	5												15					13	21	17	23
Kanado	12								20	20	11		12	9	12	17	11	19	7	7	17
Kataro	1																				21
Kazaĥio	2															19	21
Kroatio	1															19
Kubo	16			19			17	13	8	3	10	5	2	4	3	19	15	2	11	16	4
Libano	1		9
Libio	1										24
Meksiko	6								10	12	18							13	17		18
Mongolio	3					17	21	16
Nederlando	13	10		13		12	12	14	12	16			7	2	6	9				8	10
Nord-Koreio	2					13		9
Panamo	1								24
Paragvajo	1				12
Peruo	1				14
Pollando	18	4	7	4	4	6	6	5	1	8	6	9			17	9	2	13	1	1	2
Portugalio	2			15												8
Porto-Riko	7								23		15						12	13	21	21	22
Rumanio	9	5	4	2	3	3	2	7	6	13
Sovetunio/ Rusio²	19	1	1	3	1	1	3	6	2	1	1	2	3	7	5	2	7	5	5	5
Svedio	2												10	13
Serbio³	11			10		8	8	10							2	4	4	3	9	4	9
Sud-Koreio	9			18					13	4	8		14	8	13		17		17
Tajlando	1														19
Tajvano	1											15
Tunizio	10							22	18	24	21					19	15	19	21	21	16
Turkio	3						15								19						11
Ukrainio	2														10						7
Urugvajo	1				13
Usono	17			6	7		11	18	14	19	13	1	13	3	9	9	10	6	7	3	6
Venezuelo	11				10			23	21	21	19	16	16			17	17	19	19
PP = partoprenoj (1949 ĝis 2022); gastigantaj landoj en dikaj literoj
¹ de 1949 ĝis 1990 Okcidenta Germanio ² de 1949 ĝis 1990 Sovetunio ³ de 1949 ĝis 2002 Jugoslavio, en 2006 Serbio kaj Montenegro ⁴ de 1949 ĝis 1990 Ĉeĥoslovakio

Virinoj

En la virina monda ĉampionado ĝis nun nur sep teamoj iĝis ĉampionoj. La teamo de Sovetunio ĝis 1990 kaj pli poste Rusio, de Japanio, Ĉinio kaj Kubo dominis la turnirojn, ĝis en 2002 unuafoje la teamo de Italio sukcesis eniri tiun grupon de plej bonaj teamoj. En 2006 kaj 2010 venkis la rusinoj, ambaŭfoje en preskaŭ samforta finala matĉo kontraŭ la teamo de Brazilo. La virinoj el Sovetunio gajnis la tri unuajn turnirojn. Pro la avantaĝo konkursi "hejme" en la ĉampionado de 1962 en Moskvo, ŝajnis probable ke ili ankaŭ atingos la kvaran ĉampionecon, sed fine ilin venkis la teamo de japaninoj. La azianoj defendis la ĉampionan titolon en 1967 en sia lando, sed tiam la granda konkuranta sovetunia teamo ne partoprenis. Nur en 1970 la du teamoj rerenkontiĝis kaj ĉi-foje gajnis tiu de Sovetunio. Sed en la sekva turniro denove venkis la japaninoj.

En 1978 surprizis juna teamo el Kubo kaj venkis ĉiujn rivalajn teamojn. Tiu ĉampionado estis la unua signifa volejbala titolo por teamo de ekster Eŭropo kaj Azio. Komence de la 1980-aj jaroj nova azia teamo iĝis monde signifa: la teamo de Ĉinio gajnis la ĉampionadojn de 1982 kaj 1986. Kvar jarojn pli poste la teamo denove estis en la finala matĉo, sed tie malvenkis kontraŭ la teamo de Sovetunio en ties lasta partopreno en monda ĉampionado.

Post la surpriza ĉampioniĝo de 1978 la kubaninoj havis agreseman volejbalan stilon, per kiu ili dominis la 1990-ajn jarojn. Sub gvido de Regla Torres, Mireya Luis kaj Regla Bell ili gajnis la ĉampionecojn de 1994 kaj 1998. En tio ili venkis kaj kontraŭ la longe sukcesaj teamoj kaj kontraŭ la nove mondgrava teamo de Brazilo.

En 2002 la teamo de Ĉinio ne sukcesis pravigi sian gvidan rolon kaj en la duonfinalo malgajnis kontraŭ la italinoj. La eŭropanoj sekve en la finala matĉo venkis kontraŭ la teamo de Usono. En Japanio la itala teamo kvar jarojn pli poste estis venkata pere de la nova ĉampiono Rusio kaj malantaŭ la teamoj de Brazilo kaj de Serbio plus Montenegro nur atingis la 4-an pozicion. La rusa teamo sekve unuafoje post la disfalo de Sovetunio kaj post tri 3-aj pozicioj sinsekve atingis la ĉampionan titolon. En 2010 la rusinoj - denove en finala matĉo kontraŭ la brazilaninoj - sukcese defendis la ĉampionan titolon.

Turniroj

Stato: fine de 2022

	jaro	gastiganta lando	oro	arĝento	bronzo
1	1952	Moskvo	Sovetunio	Pollando	Ĉeĥoslovakio
2	1956	Parizo	Sovetunio	Rumanio	Pollando
3	1960	Brazilo	Sovetunio	Japanio	Ĉeĥoslovakio
4	1962	Sovetunio	Japanio	Sovetunio	Pollando
5	1967	Tokio	Japanio	Usono	Sud-Koreio
6	1970	Bulgario	Sovetunio	Japanio	Nord-Koreio
7	1974	Meksiko	Japanio	Sovetunio	Sud-Koreio
8	1978	Sovetunio	Kubo	Japanio	Sovetunio
9	1982	Peruo	Ĉinio	Peruo	Usono
10	1986	Ĉeĥoslovakio	Ĉinio	Kubo	Peruo
11	1990	Ĉinio	Sovetunio	Ĉinio	Usono
12	1994	Brazilo	Kubo	Brazilo	Rusio
13	1998	Japanio	Kubo	Ĉinio	Rusio
14	2002	Germanio	Italio	Usono	Rusio
15	2006	Japanio	Rusio	Brazilo	Serbio kaj Montenegro
16	2010	Japanio	Rusio	Brazilo	Japanio
17	2014	Italio	Usono	Ĉinio	Brazilo
18	2018	Japanio	Serbio	Italio	Ĉinio
19	2022	Nederlando / Pollando	Serbio	Brazilo	Italio

Medala tabelo

Stato: fine de 2022

nacia teamo	oro	arĝento	bronzo	sume
Sovetunio/ Rusio¹	7	2	4	13
Japanio	3	3	1	7
Kubo	3	1	0	4
Ĉinio	2	3	1	6
Serbio kaj Montenegro/ Serbio³	2	0	1	3
Usono	1	2	2	5
Italio	1	1	1	3
Brazilo	0	4	1	5
Pollando	0	1	2	3
Peruo	0	1	1	2
Rumanio	0	1	0	1
Sud-Koreio	0	0	2	2
Ĉeĥoslovakio/ Ĉeĥio²	0	0	2	2
Nord-Koreio	0	0	1	1
¹ de 1949 ĝis 1990 Sovetunio ² de 1949 ĝis Ĉeĥoslovakio ³ en 2006 Serbio kaj Montenegro

Rezultoj de ĉiuj virinaj teamoj

Stato: fine de 2022

	PP	1952	1956	1960	1962	1967	1970	1974	1978	1982	1986	1990	1994	1998	2002	2006	2010	2014	2018	2022
Alĝerio	1																21
Argentino	7			8						18		15			17			17	19	16
Aŭstrio	2		15		14
Aŭstralio	2									12					21
Azerbajĝano	4												9			13		15	15
Bahamoj	1							23
Barato	1	8
Belgio	4		13						22									11		9
Brazilo	17		11	5	8		13	15	7	8	5	7	2	4	7	2	2	3	7	2
Bulgario	13	4	5		4		6	13	9	9	12			11	8			11	12	17
Ĉeĥoslovakio/ Ĉeĥio	11	3	4	3	6		5	17	12		11		9		17		15
Ĉilio	1									22
Ĉinio	12		6		9			14	6	1	1	2	8	2	4	5	10	2	3	6
Dominika Respubliko	9							21	19					11	13	17	17	5	9	11
Egiptio	3											16			21	21
Filipinoj	1							18
Finnlando	1								21
Francio	1	7	12					20
Germanio¹	16		16	10	13			19	18	14	13	13	5	13	9	11	7	9	11	14
Orienta Germanio	7		7		7		10	4	8		4	12
Grekio	1														9
Hispanio	1									20
Hungario	6	6			11		4	6	13	10
Indonezio	1									21
Israelo	1		14
Italio	9								20	15	9	10	13	5	1	4	5	4	2	3
Japanio	14			2	1	1	2	1	2	4	7	8	7	8	13	6	3	7	6	5
Kameruno	4															21		21	21	24
Kanado	10							11	14	11	15	14			17		21	17	18	10
Kazaĥio	2															17	21	15	24	23
Kenjo	7												13	13	21	21	21		20	19
Kolombio	1																			1
Kostariko	2															17	17
Kroatio	4													6			17	13		22
Kubo	12						8	7	1	5	2	4	1	1	5	7	12	21	22
Luksemburgo	1		17
Meksiko	8						12	10	15	13					21	21		21	16
Mongolio	1						16
Nederlando	15		10		12		14	16	17	16		9	9	7	9	8	11	13	4	12
Niĝerio	1									23
Nord-Koreio	4		8		10		3				14
Paragvajo	1									9
Peruo	12			7		4	15	8	10	2	3	6	13	9		17	15
Pollando	11	2	3	4	3		9	9	11						13	15	9			7
Porto-Riko	8							22		17					9	15	17	17	14	15
Rumanio	7	5	2		5		7	5					13		13
Sovetunio/ Rusio²	15	1	1	1	2		1	2	3	6	6	1	3	3	3	1	1	5	8
Serbio³	6								16							3	8	7	1	1
Sud-Koreio	13					3		3	4	7	8	5	4	9	6	13	13		17	20
Tajlando	6													13	17		13	17	13	13
Tajvano	2											11				12
Trinidado kaj Tobago	1																		23
Tunizio	3								23		16							21
Turkio	5															10	6	9	10	8
Ukrainio	1												9
Urugvajo	1			9
Usono	17		9	6		2	11	12	5	3	10	3	6	13	2	9	4	1	5	4
PP = partoprenoj (1952 ĝis 2022); gastigantaj landoj en dikaj literoj
¹ de 1952 ĝis 1990 Okcidenta Germanio ² de 1952 ĝis 1990 Sovetunio ³ de 1952 ĝis 2002 Jugoslavio, en 2006 Serbio kaj Montenegro ⁴ de 1952 ĝis 1990 Ĉeĥoslovakio