Riado

Ĝemelurboj
	Akapulko • Hermosillo vd

	Riado; (Haĵdar)
	arabe الرياض ar-Riyāḍ
	urbo
	[[Dosiero:\|300px]] Fotomontaĵo
setlejo • city in Saudi Arabia • ŝtata ĉefurbo • milionurbo
Ĝemelurboj
	Akapulko • Hermosillo vd
	Oficiala nomo: الرياض
Ŝtato	Sauda Arabio
Duoninsulo	Araba duoninsulo
Regiono	Naĝd
Emirlando	Emirlando Riado
Historiaj regionoj	Unua Sauda ŝtato, Dua Sauda ŝtato
Divido	17
Tipo de urbo	Metropolo
Memorindaĵoj	Fortikaĵo Al Masmak
Nubskrapuloj	Kingdom Centre, Al Faisaliyah Center, Televida turo Riado
Sekiĝintaj riveroj	Uedo
Situo	Riado
- koordinatoj	24° 38′ 00″ N 46° 43′ 00″ O / 24.63333 °N, 46.71667 °O (mapo)
Areo	1 000 km² (100 000 ha)
- de metropolo	1 815 km² (181 500 ha)
Loĝantaro	4 878 723 (2022)
Denseco	4 878,72 loĝ./km²
Ĉefurbo	1818
Urbestro	Abdul Aziz ibn Ayyaf Al-Miqrin
Horzono	UTC (UTC+3)
Poŝtkodo	(5 cifera)
Telefona antaŭkodo	+966-1
	Riado (Riado)
	Situa mapo de Riado
	Riado (Sauda Arabio)
	Situo enkadre de Sauda Arabio
	Riado (Azio)
	Situo enkadre de Azio
	Vikimedia Komunejo: Riyadh
	Retpaĝo: www.arriyadh.com
	v • d • r

Koordinatoj: 24° 38′ 00″ N 46° 43′ 00″ O / 24.63333 °N, 46.71667 °O (mapo)

Riado (arabe الرياض, ar-rijad) estas la ĉefurbo de Sauda Arabio. La urbo estas en Naĝd, en la mezo de la Araba duoninsulo.

Laŭ la stato de 2022 en la urbo Riado vivis 7 009 100 loĝantoj (pli ol 20% de la landa loĝantaro) sur areo de 1 798 kvadrataj kilometroj, kio rezultigas loĝdenson de 3 898 loĝantoj/km².

Situo

Riado situas centre de la lando, tamen iom pli proksime al Persa Golfo. La ĉefurbo troviĝas dumvoje inter aŭtovojo Persa golfo-Ruĝa maro.

Historio

Supozeble la loko estis jam pli frue loĝata, sed laŭ nebulaj mencioj ĉirkaŭ en 425 tie estis grava loko. El la 5-a jarcento ruinoj postrestis. En la 15-a jarcento kolonioj formiĝis, la oazoj estis gravaj bazoj. En 1446 estis venigita fora tribo, kiuj formis centran kolonion. Familio Saud formis rezidejon (ĉefurbon) en 1824. Ekde la 1940-aj jaroj Riado iĝis grandurbo aŭ metropolo.

Klimato

Rijado havas subtropikan klimaton. La averaĝa jara temperaturo estas 26 °C, jare pluvas po 99 mm (precipe en marto). Somere (precipe en julio)estas tage 50 °C, nokte 20 °C. Januare oni mezuras 14,1 °C-ojn. Inter junio-septembro neniam pluvas, eĉ nubo ne estas videbla.

Servoj

Princino Nora bint Abdul Rahman Universitato (arabe جامعة الأميرة نورة بنت عبد الرحمن) estas publika universitato por virinoj en Riado. Ĝi estas la plej granda virina universitato en la mondo (pli ol 60 000 studentinoj).

Universitato Reĝo Saud (KSU; arabe جامعة الملك سعود, Ĝāmiʿa al-Malik Saʿūd) estas publika universitato en Riado, kiu estis fondita en 1957 de Saud, reĝo de Saud-Arabio kaj estis la unua universitato en la lando kiu ne estas pure religia universitato.

Universitato Reĝo Saud bin Abdulaziz por Sanscienco estas publika universitato kun sia ĉefa kampuso en Riado. Ĝi estis establita en 2005 fare de Kronprinco Abdulah bin Abdul-Aziz Al Saud.

Trafiko

La unua fervojo en 1951 ekfunkciis, nun estas reloj al Persa golfo. Ĉirkaŭ la urbo aŭtovoja ringo pretiĝis. La internacia flughaveno tre gravas en la araba mondo. Interne modernaj aŭtobusoj liveras la pasaĝerojn. Virinoj vojaĝadas en aparta parto.