Vasilij Devjatnin

Vasilij Devjatnin
Persona informo
Naskiĝo	1-an de januaro 1862 (1862-01-01) en Orjola gubernio
Morto	28-an de marto 1938 (1938-03-28) (76-jaraĝa) en Sankt-Peterburgo
Lingvoj	Esperanto
Ŝtataneco	Rusia Imperio Sovetunio
Okupo
Okupo	esperantisto tradukisto instruisto poeto
Esperanto
Esperantisto numero	1701

Vasilij Nikolajeviĉ DEVJATNIN (ruse Василий Николаевич Девятнин; naskiĝis en 1862; mortis la 28-an de marto 1938 en Leningrado) estis instruisto kaj rusa esperantisto, de 1905 membro de la Lingva Komitato.

Vivo

Devjatnin pasigis siajn infanjarojn en la Orlova regiono. Li fariĝis instruisto de la latina lingvo kaj rusa literaturo en Kievo, poste en Vilno.

Esperanta agado

Devjatnin unue estis volapukisto. En 1891 li ekkonis Esperanton. Post unu-monata studado li jam tradukis la poemon Anĝelo de Miĥail Lermontov, presita en la julia numero de La Esperantisto. Depost tio li fariĝis korespondanto, poste amiko de Zamenhof. Li partoprenis la 1-an Universalan Kongreson (UK) kaj fariĝis membro de la Lingva Komitato (LK). Ĉe la 7-a UK en Antverpeno en 1911 li gajnis la unuan premion de literaturo-konkurso.

Li estis membro de Zamenhofa Artista Adeptaro en Parizo, aranĝis festojn kaj kulturajn kunvenojn.

Ekzistas gramofondisko el la jaro 1912, kie li deklamas la poemon "Blanka vualo".

El Antverpeno, laŭ la invito de Hippolyte Sebert, li venis al Parizo, kie li dum unu jaro vigle laboris por Esperanto; poste li piediris (kun la turka Esperantisto Romano) dum 42 tagoj al la Krakova UK en 1912. Siajn travivaĵojn dum tiu vojaĝo li priskribis en la libro "Propaganda piedvojaĝo".

Post la kongreso li laboris en Munkeno (Germanio) por la entrepreno "Parkurbo Esperanto". Post ties fiasko li vojaĝis al Lepsiko por labori en la Saksa Esperanto-Instituto. Fine de julio de 1914 li ekveturis al Parizo por la UK, sed nokte la vagonaron oni haltigis, ĉiujn al-Parizajn vojaĝantojn oni arestis kaj per longaj flankvojoj oni resendis al Lepsiko.

Devjatnin fariĝis militkaptito en la urbeto Traunstein apud Lepsiko ĝis 1918. Post la unua jaro Devjatnin povis daŭrigi sian esperantistan agadon, instruis Esperanton al germanaj suboficiroj kaj ricevis eĉ salajron. De 1918 ĝis 1922 li laboris en Leningrado, gvidis kursojn, estris societon ktp. En 1918 li kontribuis al la rusaj Akademiaj Korektoj de la Universala Vortaro, kunordigitaj de Sergeo Obruĉev. Post 1922 li vivis en Kievo (nuntempe en Ukrainio).

Propaganda piedvojaĵo al la Oka internacia Esperantista kongreso

"Propaganda piedvojaĝo" estas modesta broŝuro, presita en Munkeno en 1912, kie Devjatnin priskribas sian migradon de preskaŭ du mil kilometroj kun la turka samideano Romano. De aŭgusto 1911 ĝis julio 1912 Devjatnin loĝis en Parizo, kie li fondis la grupon Zamenhofa Artista Adeptaro, kiu interalie preparis teatrajn prezentaĵojn kaj koncertojn.

2-a de julio Parizo - Meaux

3-a/4-a de julio Meaux - Château-Thierry

4-a de julio Epernay, Châlons-sur-Marne

6-a de julio Vitry, Saint-Dizier

7-a de julio Stainville, Ligny, Commercy

8-a/9-a de julio Nancy

11-a de julio Marainvillier, Avricourt (tiama landlimo inter Francio kaj Germanio), Zabern, Strasburgo

12-a/13-a de julio Kehl

14-a de julio Baden-Baden

15-a/16-a de julio Karlsruhe

17-a de julio Pforzheim, Stutgarto

18-a de julio Esslingen, Heidenheim, Giengen

21-a de julio Brenz, Günzburg, Burgau

22-a de julio Augsburg

24-a de julio Munkeno

28-a de julio Prien

29-a de julio Bad Reichenhall Salzburg

30-a de julio Linz, Mauthausen

2-a de aŭgusto Vieno

6-a de aŭgusto Prerau

7-a de aŭgusto Mährisch Ostrau

9-a de aŭgusto Jawischovice Mydiniki

10-a de aŭgusto Krakovo

Verkoj

Vasilij Devjatnin estis bonega stilisto kun ampleksa literatura agado. De li aperis en Fundamenta Krestomatio versaĵoj originalaj kaj tradukitaj kaj la originala rakonto Arturo.

Tradukoj el la rusa

• la poemo Demono de Lermontov (1894, 57 paĝoj, la 73-a libro Esperanta);
• verkoj de Aleksandr Puŝkin:
  • Boris Godunov (1894-95),
  • Poltava, 1906,
  • Ruslano kaj Ludmila,
  • Husaro;
• La urso (Medved),: komedieto en unu akto, Tabarz: Esperanta Komerca Servo, [ĉ. 1925], 15 p. Popola Biblioteko Esperantista n-ro 11 ÖNB (tradukita el la rusa komedio de Anton Ĉeĥov, prezentita dum la 8-a UK en Krakovo)
• fabloj de Ivan Krilov;
• la dramo La Reĝo Judea de Romanov;;
• la poemo Katerina de Taras Ŝevĉenko;
• Demono kaj Anĝelo de Lermontov.

Tradukoj el la germana

• la poemoj Garantio kaj Espero de Schiller.
• Infano de zorgo de Herder.

Traduko al la germana

La poemo Seid gesegnet en Germana Esperantisto 1912, Serio B, paĝo 4 estas traduko de Heinrich Ihnen al la germana. Temas pri hinda legendo laŭ Senkeviĉ.

Originalaj Verkoj

Li verkis komedietojn originalajn: Edziĝo, Nefinita dramo kaj La instruita mimikisto. Lia pli granda originala poezia verko estas Nevola mortiginto Arkivigite je 2011-05-14 per la retarkivo Wayback Machine (1896). Alia verko estas la Unuaj Esperanto-Satiroj (1919).

Kolekto de liaj literaturaj verkoj aperis en kvar volumoj de Plena Verkaro de V. N. Devjatnin (1906-11, 584 p.).

Verkoj pri Esperanto

• Propaganda piedvojaĝo al la oka (1913, 94 paĝoj);
• Elementa Esperanta Sintakso (1924);
• Esperanta Afiksaro (1914);
• Ŝlosilo al memlernilo "Esperanto en dek lecionoj" (de Devjatnin) kaj aliaj lernolibroj por rusoj.

Recenzoj

Pri Propaganda piedvojaĝo al la oka

	„ Bela broŝuro de proksimume loo paĝoj, enhavanta la bele verkitan rakonton de la okazintaĵoj de la fama piedvojaĝo de S° Devjatnin, la konata verkisto kaj propagandisto. Jes tiu libro estas ege leginda kaj estas bela dokumento en la historio de nia movado. Ni varme rekomendas ĝian legadon al ĉiuj samideanoj. ” — Belga Esperantisto n053 (mar 1913)

Revuoj

Li kunlaboris al la unua Esperanto-gazeto La Esperantisto, al Internacia Lingvo, la rusa gazeto La Ondo de Esperanto ktp.

Bibliografio

• Sutton, Geoffrey 2008 : Concise Encyclopedia of the Original Literature of Esperanto – CEOLE (Konciza Enciklopedio de la Originala Literaturo de Esperanto). New York: Mondial 2008, p. 39-40.
• Sidorov, Anatolo 2008 : Devjatnin – esperantisto el Vilno, Litova Stelo, n-ro 3, 4, kaj 5 (p. 19-23).
• Diversaj 1947 : Esperanto 60-Jara. Skizo pri la Evoluo de la Lingvo Literatura, p. 13.
• Demetrio Viktorov-Ĉeĥoviĉ 1913 : en Literatura Mondo p. 118.

Eksteraj ligiloj

• Enciklopedio de Esperanto/D en sia originala formo en la Interreto
• Enciklopedio de Esperanto en elŝutebla versio (PDF).
• Unua, tria kaj kvara libroj el Plena Verkaro en formo de skanitaj paĝoj
• Verkoj de Vasilij Devjatnin en la skan-projekto Arkivigite je 2017-01-27 per la retarkivo Wayback Machine de la Kolekto por Planlingvoj Arkivigite je 2015-03-25 per la retarkivo Wayback Machine
• Malhimno idista
• Fabloj de I. A. Krilov Arkivigite je 2010-12-24 per la retarkivo Wayback Machine
• Nevola mortiginto
• Verkoj de kaj pri Vasilij Devjatnin en la Kolekto por Planlingvoj kaj Esperantomuzeo Arkivigite je 2016-08-02 per la retarkivo Wayback Machine
• Pri Parkurbo Esperanto en Pola Esperantisto, 1912, p. 182.
• Nekrologo en revuo Esperanto (UEA) Jul. 1938, p. 48.