Harrachov

	Harrachov
	germane Harrachsdorf
	urbo
	Vido al mezo de Harrachov el monto Čertova hora
	Blazono
	Blazono
	Oficiala nomo: Harrachov
Ŝtato	Ĉeĥio
Regiono	Regiono Liberec
Distrikto	Jablonec nad Nisou
Administra municipo	Tanvald
Historiaj regionoj	Bohemio, Silezio
Montaro	Gigantmontaro
Skisaltejoj	Čerťák monto
Rivero	Mumlava
Situo	Harrachov
- alteco	665 m s. m.
- koordinatoj	50° 46′ 20″ N 15° 25′ 53″ O / 50.77222 °N, 15.43139 °O (mapo)
Katastro	36,63 km² (3 663 ha) Harrachov
Loĝantaro	1 406 (2023)
Denseco	38,38 loĝ./km²
Monto	Monto de Diablo
Fondo	17-a jarcento
Horzono	MET (UTC+1)
- somera tempo	MET (UTC+2)
Poŝtkodo	512 46
NUTS 3	CZ051
NUTS 4	CZ0514
NUTS 5	CZ0514 577081
Katastraj teritorioj	1
Partoj de urbo	4
Bazaj setlejunuoj	4
	Situo enkadre de Ĉeĥio Situo enkadre de Ĉeĥio
	Vikimedia Komunejo: Harrachov
	Retpaĝo: www.harrachov.cz
	Portalo pri Ĉeĥio

Tiu ĉi artikolo temas pri urbo en distrikto Jablonec nad Nisou. Pluaj signifoj estas indikitaj en paĝo Harrachov (apartigilo).

Koordinatoj: 50° 46′ 20″ N 15° 25′ 53″ O / 50.77222 °N, 15.43139 °O (mapo)

Harrachov (germane Harrachsdorf) estas urbo en Ĉeĥio kaj montara somerrestadejo en Gigantmontaro. Ĝi etendiĝas sub monto Čertova hora (Monto de Diablo) en valo de rivero Mumlava. Administre ĝi falas sub distrikto Jablonec nad Nisou en Regiono Liberec. La teritorio de urbo rekte najbaras kun Pollando, kun kiu ĝi estas ligita per ŝoseo I/10. La urbo konsistas el kvar partoj: la propra Harrachov, Mýtiny, Nový Svět kaj Ryžoviště. Vivas ĉi tie 1 406 loĝantoj (2023).

La najbaraj municipoj de la setlejo estas Kořenov, Rokytnice nad Jizerou, Paseky nad Jizerou, Szklarska Poręba kaj Orle.

Historio[redakti | redakti fonton]

Sur loko de hodiaŭa Harrachov estis en la 17-a jarcento fondita vilaĝo Dörfl, kiu estis en la 18-a jarcento alinomita laŭ posedantoj de la loka senjorujo al Harrachov. Familio Harrach, devene ĉeĥa nobela familio, derivas sian nomon de loko en suda Bohemio (de Horach).

Ĝis fino de la jaro 2020 Harrachov falis en distrikton Semily, ekde komenco de la jaro 2021 ĝi estas konsisto de distrikto Jablonec nad Nisou.

Amplekso de urbo[redakti | redakti fonton]

Municipo Harrachov havas siajn hodiaŭajn limojnekde la 1950-aj jaroj, kiam estis al ĝi alligitaj Nový Svět, Ryžoviště kaj (en sekvo de interŝtata interkonsento fermita antaŭ al 14-a de februaro 1959) ankaŭ ĝis tiu tempo pola (respektive silezia) Mýtiny.

Loĝantaro[redakti | redakti fonton]

Evoluo de nombro de loĝantoj

La datoj devenas el datumbazo de Vikidatumoj

Jaro	Loĝantoj
1869	1 788
1880	1 945
1890	1 750
1900	1 762
1910	1 656
1921	1 410

Jaro	Loĝantoj
1930	1 731
1950	2 013
1961	1 282
1970	1 249
1980	1 428
1991	1 667

Jaro	Loĝantoj
2001	1 757
2014	1 524
2016	1 470
2017	1 456
2018	1 421
2019	1 421

Jaro	Loĝantoj
2020	1 396
2021	1 346
2022	1 301
2023	1 406

Partoj de urbo[redakti | redakti fonton]

Skiista centro[redakti | redakti fonton]

Vintraj sportoj komencis en Harrachov praktikiĝi post tio, kiam grafo Jan Harrach alveturigis en Bohemion la unuajn skiojn (en la 19-a jarcento). En la jaro 1908 estis fondita "Societo de vintraj sportoj". La unuaj skisaltejoj, kiuj Harrachov tiom famigis, estiĝis en la jaro 1920. En la jaro 1923 okazis en Harrachov la unuaj internaciaj skiistaj konkursoj., en kiuj paertoprenis la plej bonaj skiistoj el multaj landoj de Eŭropo, kaj eĉ el Usono. Ekde la jaro 1954 Internaciaj skiistaj konkursoj okazas jam pli regule. En la jaro 1980 la skisalteja kaj la skikura areoj estis rekonstruitaj, dum kio estis konstruita la plej alta skisaltejo – mamuta saltejo K-185. En la 1990-aj jaroj estis rekonstruita telfero al Monto Čertova hora. La telfero proponas 130 kvarlokaj sidlokojn kaj veturo longan 1303 metrojn, kiujn ĝi veturas post 8,7 minutoj. El suba stacio (665 m s. m.) ĝi superas superiĝon 357 metrojn. Transporta kapacito estas 1782 personoj dum horo. Inter plej novaj turismaj allogaĵoj apartenas ekz. bobada veturejo.