Heleno (luno)

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Por samtitola artikolo vidu la paĝon Heleno.
Heleno
Natura satelito  de Saturno (XII)
astronomia simbolo
astronomia simbolo
satelito de Saturnoregula satelito
Oficiala nomo Saturno IV[1]
Aliaj nomoj S/1980 S 6 vd
Astronomia simbolo vd
Nomita laŭ Helena de Trojo vd
Malkovro
Malkovrinto Pierre Laques, Raymond Despiau kaj Jean Lecacheux[1]
Dato de malkovro 1-a de marto 1980[1]
Loko de malkovro Meudon[1]
Unua superflugo Sondilo Voyager 2
(25-an de aŭgusto 1980)
Orbitaj ecoj
Granda duonakso 377 396 km
Discentreco 0,0022
Klinangulo 0,19° (rilate al la ekvatoro de Saturno)
Periodo 2,737 tagoj
Fizikaj ecoj
Diametro 32 km (ne sfera)
Maso
- Denso
- Surfaca falakcelo
- Liberiga rapido
2,5 × 1016 kg
1,5 × 103 kg/m3
0,0067 m/s2
?
Rotacia periodo Verŝajne kaptita rotacio
Aksa kliniteco
Atmosferaj kaj surfacaj ecoj
Surfaca premo 0
Surfaca temperaturo ?
Albedo
Geometria albedo
0,6[2]
1,67 vd
Observaj ecoj
Videbla magnitudo 18,4
vdr

Heleno estas unu el la naturaj satelitoj de Saturno. Ĝi posedas la saman orbiton kiel Diono.

Malkovro[redakti | redakti fonton]

Ĝi estis malkovrita la 1-an de marto 1980 de la astronomoj Pierre Laques, Raymond Despiau kaj Jean Lecacheux (de la situejo de Meudon de la Observatorio de Parizo), laŭ observoj faritaj en la observatorio de Pic du Midi. Ĝi estis maldaŭre nomata S/1980 S 6. La malkovro estis konfirmita kelkajn monatojn poste per foto de la kosmosondilo Voyager 2 [3] la 25-an de aŭgusto 1981.

Pli precizajn bildojn de Heleno fotis la sondilo Cassini inter 2006 kaj 2008[4], kaj la 3-a de marto 2010.[5]

Orbito[redakti | redakti fonton]

Heleno situas en la punkto de Lagrange L4 de la sistemo Diono - Saturno, tie estas sur la sama orbito, kun antaŭiro de 60° (aŭ 1/6 da orbito). Tia punkto estas foje nomata "Troja punkto", pro tio, Heleno[6] estas dirata troja satelito de Diono.

Polukso, alia "troja satelito" sekvas la saman orbiton kaj situas proksime de la punkto de Lagrange L5 de la sistemo Diono - Saturno.

Nomo[redakti | redakti fonton]

Pro ĝia ligeco kun Diono, ĝi estis foje nomata Diono B.

En 1988, IAU[7] aprobis la nomon de Heleno, laŭ la mitologia Helena, kies forkapto far de Pariso estigis la trojan militon. Helena estis la fratino de Polukso, kies nomon ricevis Polukso, la alia troja luno de Diono.

Notoj kaj referencoj[redakti | redakti fonton]

Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]