Butila sorbato

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Butila sorbato
butila sorbato
Plata kemia strukturo de la Butila sorbato
butila sorbato
Tridimensia kemia strukturo de la Butila sorbato
Alternativa(j) nomo(j)
  • Butila estero de la sorbata acido
  • Sorbato de butilo
  • 2,4-Heksadukarboksilato de butilo
  • Butila 2,4-heksadukarboksilato
Kemia formulo
C10H16O2
CAS-numero-kodo 7367-78-4
ChemSpider kodo 4520224
PubChem-kodo 5369076
Fizikaj proprecoj
Aspekto senkolora likvaĵo
Molmaso 168,2328 g·mol−1
Denseco 0,9216g cm−3[1]
Bolpunkto 221 °C[2]
Refrakta indico  1,4875
Ekflama temperaturo 97,5 °C[3]
Solvebleco Akvo:0,0016 g/L
Mortiga dozo (LD50) 7400 mg/kg (buŝe)[4]
Sekurecaj Indikoj
Riskoj R50 R53
Sekureco S7 S9 S60 S61
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero
GHS Damaĝo Piktogramo
07 – Toksa substanco
GHS Signalvorto Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj H315, H319, H335
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P261, P264, P271, P280, P302+352, P304+340, P305+351+338, P321, P332+313, P337+313, P362, P403+233, P405, P501[5]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Butila sorbatoC10H16O2 estas kemia kombinaĵo, apartenanta al la funkcia grupo de la esteroj de la sorbata acido kaj butila alkoholo. Butila sorbato estas senkolora likvaĵo, uzata kiel gustigagento kaj odorigagento en la nutrondustrio kaj en la fabrikado de kosmetikaĵoj kaj farmaciaĵoj. Kutime ĝi estiĝas per kondensiĝa reakcio aŭ per esterigo de Fischer-Speyer kun sulfata acido kiel katalizilo. Butila sorbato estas malmulte solvebla en akvo, sed tute solvebla en alkoholo, duetila etero, kloroformo kaj plejmulto el la organikaj solvantoj. Butila sorbato reakcias kun fortaj oksidigagentoj kaj fortaj bazoj kaj posedas antifungajn kaj antibakteriajn proprecojn. Krom tio ĝi uzatas kiel konservaĵo.

Sintezoj[redakti | redakti fonton]

Sintezo 1[redakti | redakti fonton]

sorbata acido+1-butanolobutila sorbato+akvo

Sintezo 2[redakti | redakti fonton]

sorbata anhidrido+1-butanolobutila sorbato+sorbata acido

Sintezo 3[redakti | redakti fonton]

  • Preparado per reakcio de sorbata acido kaj butila klorido:

sorbata acido+n-butila kloridobutila sorbato+klorida acido

Sintezo 4[redakti | redakti fonton]

natria sorbato+n-butila kloridobutila sorbato+natria klorido

Sintezo 5[redakti | redakti fonton]

benzila sorbato+n-butila formiatobutila sorbato+benzila formiato

Sintezo 6[redakti | redakti fonton]

sorbata acido+n-butila cinamatobutila sorbato+cinamata acido

Sintezo 7[redakti | redakti fonton]

alila sorbato+1-butanolobutila sorbato+alila alkoholo

Reakcioj[redakti | redakti fonton]

Reakcio 1[redakti | redakti fonton]

  • Hidrolizo de la butila sorbato:

butila sorbato+akvosorbata acido+1-butanolo

Reakcio 2[redakti | redakti fonton]

  • Sapigo de la butila sorbato:

butila sorbato+natria hidroksidonatria sorbato+1-butanolo

Reakcio 3[redakti | redakti fonton]

butila sorbato+formiata acidosorbata acido+n-butila formiato

Reakcio 4[redakti | redakti fonton]

  • Reakcio per alkohola transesterigo kun metanolo:

butila sorbato+metanolometila sorbato+1-butanolo

Reakcio 5[redakti | redakti fonton]

  • Reduktigo de la butila sorbato:

butila sorbatosorbaldehido+1-butanolo

Reakcio 6[redakti | redakti fonton]

  • Reakcio kun NH3:

butila sorbato+amoniakosorbamido+1-butanolo

Reakcio 7[redakti | redakti fonton]

  • Reakcio kun HCl:

butila sorbato+klorida acidosorbata acido+n-butila klorido

Literaturo[redakti | redakti fonton]

Referencoj[redakti | redakti fonton]

Ĉi tiu artikolo estas verkita en Esperanto-Vikipedio kiel la unua el ĉiuj lingvoj en la tuta Vikipedia projekto.