Adipata acido

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Adipata acido
adipata acido
Plata kemia strukturo de la Adipata acido
adipata acido
Tridimensia kemia strukturo de la Adipata acido
Adipata acido estas nature trovata en la Beta vulgaris
Alternativa(j) nomo(j)
  • Heksanoduoata acido
Kemia formulo
C6H10O4
CAS-numero-kodo 124-04-9
ChemSpider kodo 191
PubChem-kodo 196
Fizikaj proprecoj
Aspekto blankaj kristaloj
Molmaso 146,142 g·mol-1
Denseco 1,360g cm−3
Fandpunkto 151 °C[1]
Bolpunkto 337 °C
Ekflama temperaturo 196 °C
Memsparka temperaturo 422 °C
Acideco (pKa) 4,43
Solvebleco Akvo:14,4 g/L [2]
Mortiga dozo (LD50) 3600 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj R22 R36
Sekureco S02 S24/25 S36 S37 S45
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero
GHS Damaĝo Piktogramo
07 – Toksa substanco
GHS Signalvorto Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj H319, H335, H372, H402
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P264, P280, P305+351+338, P337+313[3]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Adipata acidoC6H10O4 estas kemia kombinaĵo, apartenanta al la funkcia grupo de la organikaj acidoj uzataj kiel analiza reakciaĵo en kemiaj sintezoj. Adipata acido estas blanka kristalo, uzata kiel gustigagento kaj odorigagento en la nutrondustrio kaj en la fabrikado de kosmetikaĵoj kaj farmaciaĵoj.

Sintezoj[redakti | redakti fonton]

Sintezo 1[redakti | redakti fonton]

cikloheksanoloadipata acido

Sintezo 2[redakti | redakti fonton]

  • Preparado per hidrogenigo de la adipaldehido

adipaldehidoadipata acido

Sintezo 3[redakti | redakti fonton]

  • Preparado per sapigo de la adipatoila klorido:

adipatoila klorido+2natria hidroksidoadipata acido+2natria klorido

Sintezo 4[redakti | redakti fonton]

cikloheksanonoadipata acido

Sintezo 5[redakti | redakti fonton]

  • Preparado per sapigo de la adipaldehido, sekvata per reakcio de la natria adipato kun sulfata acido:

adipaldehido+2natria hidroksido
natria adipato+sulfata acidoadipata acido+natria sulfato

Sintezo 6[redakti | redakti fonton]

  • Preparado per hidratigo de la adipo-nitrilo:

adipo-nitrilo+4akvo+2klorida acidoadipata acido+2amonia klorido

Sintezo 7[redakti | redakti fonton]

  • Preparado de la adipata acido per hidrogenigo de la fenolo, sekvata per traktado de la rezultanta cikloheksanono kun nitrita acido:[4]

fenolocikloheksanonoadipata acido+nitroza oksido

Reakcioj[redakti | redakti fonton]

Reakcio 1[redakti | redakti fonton]

adipata acido+baria hidroksidociklopentanono

Reakcio 2[redakti | redakti fonton]

  • Alkohola esterigo de la adipata acido:

adipata acido+2alila alkoholoalila adipato+2akvo

Reakcio 3[redakti | redakti fonton]

adipata acido+2natria hidroksidonatria adipato+2akvo

Reakcio 4[redakti | redakti fonton]

  • Reakcio kun karbonatoj:

adipata acido+natria karbonatonatria adipato+karbonata acido

Reakcio 5[redakti | redakti fonton]

adipata acido+2sulfurila kloridoadipoila klorido+2klorida acido+2sulfura trioksido

Reakcio 6[redakti | redakti fonton]

adipata acido+tionila kloridoadipoila klorido+sulfura trioksido

Reakcio 7[redakti | redakti fonton]

adipata acidoadipata anhidrido

Literaturo[redakti | redakti fonton]

Referencoj[redakti | redakti fonton]