Osmio

Ru; ↑ ; Os ; ↓; Hs	Re ← osmio → Ir
192	Os
	76
	↓Perioda tabelo de elementoj↓
kemia elemento
platena grupo
Ĝeneralaj informoj
Nomo (latine), simbolo, numero	osmio (osmium), Os, 76
CAS-numero	7440-04-2
Loko en perioda tabelo	8-a grupo, 6-a periodo, bloko d
Karakteriza grupo	Transiraj metaloj
abundeco en terkrusto	0,0000001 %
Nombro de naturaj izotopoj	7
Aspekto	metala blugriza solido
Atomaj ecoj
Relativa atompezo	190.23 amu
Atomradiuso	130 pm
Kovalenta radiuso	144 pm
Radiuso de van der Waals	200 pm
Elektrona konfiguracio	Xe 4f14 5d6 6s2
Elektronoj en ĉiu energia ŝelo	2; 8; 18; 32; 14; 2
Oksidiĝa nombro	−2, −1, +1, +2, +3, +4, +6, +8
Fizikaj ecoj
Materia stato	solida
Kristala strukturo	heksagona
Denseco	22,59 g/cm3
Malmoleco	7,0 (Mohs-skalo)
Magneta konduto	paramagneta
Degelpunkto	3033 °C (3306,15 K)
Bolpunkto	5012 °C (5285,15 K)
Molvolumeno	8,42 · 10−6 m3/mol
Specifa varmokapacito	130 J/(kg · K)
Elektra konduktivo	12,3 · 106 S/m
Elektra rezistivo	81,2 · 10−9 Ω · m
Termika konduktivo	87,6 W/(m · K)
Diversaj
Elektronegativeco	2.2 (Pauling-skalo)
Joniga energio	840 kJ/mol
Izotopoj
Se ne estas indikite alie, estas uzitaj unuoj de SI kaj SVP.

Osmio (el antikve-greke ὀσμή, osme, 'odoro') estas kemia elemento kun la simbolo Os kaj atomnumero 76. Ĝi estas malmola, fragila, bluetblanka transirmetalo en la platena grupo kiu troviĝas kiel spurelemento (vidu ankaŭ Abundeco de elementoj en la terkrusto) en alojoj, plejparte en platenaj ercoj. Osmio estas la plej densa nature okazanta elemento. Kiam eksperimente mezurite uzante Rentgenfotan kristalografion, ĝi havas densecon de 22.59 g/cm³. Fabrikistoj uzas ĝiajn alojojn kun plateno, iridio kaj aliaj metaloj de la platena grupo por fari pintkovradon de fontoplumo, elektrajn kontaktojn, kaj en aliaj aplikoj kiuj postulas ekstreman fortikecon kaj malmolecon.

Pulvoro de osmio estas facile obtenebla, sed pro oksigeno de aero, ĝi transformiĝas en vaporiĝeman kaj odoreman tetroksidon OsO₄, kiu estas toksa.

Karakterizaĵoj

Osmio havas blu-grizan nuancon kaj estas la plej densa stabila elemento; ĝi estas proksimume duoble pli densa ol plumbo kaj mallarĝe pli densa ol iridio.^[1] Kalkuloj de denseco el la datenoj de difrakto de X-radioj povas produkti la plej fidindajn datenojn por tiuj elementoj, donante valoron de 22.587 ± 0.009 g/cm³ por osmio, iomete pli densa ol la 22.562 ± 0.009 g/cm³ de iridio; ambaŭ metaloj estas preskaŭ 23 fojojn pli densaj kiel akvo, kaj 1¹⁄₆ fojojn pli densaj kiel oro.^[2]