Akademio de Esperanto

El Vikipedio, la libera enciklopedio
"AdE" alidirektas ĉi tien. Por ADE, vidu la paĝon ADE. Por AE, vidu la paĝon AE.
Akademio de Esperanto
akademio • esperanto-organizaĵo
Informoj
fondodato 1905
adreso 117 Dukes Avenue, London, N10 2QD, UK
Estraro
ĉefestro(j) John C. WellsJ. R. G. IsbrückerGaston WaringhienWilliam AuldAndré AlbaultWerner BormannGeraldo MattosChrister KiselmanProbal Dasgupta vd
retejo Oficiala retpaĝaro [+]
vdr

La Akademio de Esperanto (AdE) estas sendependa lingva institucio, kies tasko estas konservi kaj protekti la fundamentajn principojn de la lingvo Esperanto kaj kontroli ĝian evoluon[1].

Oni ne konfuzu ĝin kun la Akademio Literatura de Esperanto (ALE).

Historio[redakti | redakti fonton]

La Akademio de Esperanto estis fondita en 1905 dum la unua Universala Kongreso de Esperanto iom modelite laŭ Franca Akademio, laŭ propono de L.L. Zamenhof, sed tiam sub la nomo "Lingva Komitato". La nomon "Akademio de Esperanto" portis unue supera komisiono de la Lingva Komitato.

En 1948 la Lingva Komitato kaj ĝia Akademio kunfandiĝis en unu solan korpon nomatan "Akademio de Esperanto".

Sekcioj[redakti | redakti fonton]

La Akademio enhavas Sekciojn, kiuj prizorgas diversajn lingvajn kampojn de la Akademia laboro. La Sekcioj ne estas fiksitaj, sed estas kreataj laŭbezone. Ĉiun Sekcion gvidas Direktoro. Ĉiu akademiano povas aparteni al pluraj Sekcioj, laŭ siaj interesoj.

Ekzistas jenaj Sekcioj: Faka Lingvo, Gramatiko, Ĝenerala Vortaro, Literaturo, Prononco, Kontrolado de lerniloj, Lingva Konsultejo kaj Interkonsilejo.

La Akademio havas ankaŭ Komisionojn, kiuj plenumas diversajn ne-lingvajn taskojn. Ekde oktobro 2013 ekzistas du Komisionoj: pri Historio de la Akademio de Esperanto kaj pri Homaj nomoj.

Ĉiu Sekcio kaj Komisiono estas gvidata de Direktoro.

Lingva Konsultejo[redakti | redakti fonton]

La Akademio en 1999 starigis komisionon, kiu en 2007 iĝis Sekcio Lingva Konsultejo de la Akademio de Esperanto, al kiu povas turni sin ĉiu Esperanto-uzanto pri difinitaj lingvaj demandoj por ricevi konsilon aŭ rekomendon. Ekde decembro 2011 la Lingva Konsultejo publikigas elektitajn respondojn[2].

Stefan Maul (ekde 1999), Boris Kolker (ĝis 2010) kaj Alexander Shlafer (2010-2019) sinsekve servis kiel direktoroj de la Lingva Konsultejo.

La nuna direktoro estas Cyril Robert Brosch (ekde 2019).

Decidoj kaj rekomendoj[redakti | redakti fonton]

  • Naŭa Oficiala Aldono al la Universala Vortaro (2007)
  • Pri apartaj teknikaj bezonoj rilate al niaj alfabeto kaj ortografio (2007)
  • Pri landnomoj (1974, 1985, 1989, 2003)
  • Pri derivaĵoj de komun/a: komunumo, komunaĵo, komuno (1990)
  • Rekomendoj pri propraj nomoj (1989)
  • Akademio pri pasivaj participoj (1967 kaj 1989)
  • Esprimo de la aganto en komplementa funkcio (1986)
  • Pri niaj alfabeto kaj ortografio (1982)
  • Pri la vorto “po” (1974, aktoj II, p. 48)
  • Pri kelkaj misuzoj (1973, aktoj II, p. 68)
  • Pri la refleksivo (1971, aktoj II, p. 47-48)
  • Enketo kaj decidoj pri la Vortfarado (1967, aktoj I)

Membraro[redakti | redakti fonton]

La Akademio konsistas principe el 45 membroj, kiuj estas elektataj por periodo de 9 jaroj. Kandidato al membreco devas esti proponita de almenaŭ kvin ekzistantaj akademianoj reprezentantaj almenaŭ tri malsamajn lingvojn. Kutime temas pri renomaj esperantologoj, Esperanto-pedagogoj aŭ verkistoj. Eminentaj personoj povas esti nomumitaj "korespondaj membroj" de la Akademio. La nuna prezidanto estas Probal Dasgupta el Barato (ekde 2016).[3] Antaŭaj prezidantoj [4] de Akademio estis Johannes R.C. ISBRUCKER (Nederlando, 1948-1963), Gaston WARINGHIEN (Francio, 1963-1979), William AULD (Britio, 1979-1983), André ALBAULT (Francio 1983-1995), Werner BORMANN (Germanio, 1995-1998), Geraldo MATTOS (Brazilo 1998-2007), John WELLS (Britio, 2007-2013), kaj Christer KISELMAN (Svedujo, 2013-2016).

Konsisto post elektoj en 2022[redakti | redakti fonton]

akademianoj dum la UK 2017

En 2022 finiĝis la vica elekto de triono de la membroj de la Akademio. La Akademio de Esperanto konsistas post tiu elekto el jenaj personoj:[5]

Estraro[redakti | redakti fonton]

La estraro de la Akademio de Esperanto konsistas (ekde 2019) el:

Sekcioj[redakti | redakti fonton]

Kiel direktoroj de sekcioj kaj komisionoj estis elektitaj en 2016:

  • Orlando Raola, Faka Lingvo
  • Sergio Pokrovskij, Gramatiko
  • Markos Kramer, Ĝenerala Vortaro
  • Anna Löwenstein, Kontrolado de lerniloj
  • Alexander Shlafer, Lingva Konsultejo
  • Paul Gubbins, Literaturo
  • Probal Dasgupta, Prononco
  • Carlo Minnaja, Komisiono Historio de AdE
  • Nguyễn Xuân Thu, Komisiono pri homaj nomoj

Iamaj membroj[redakti | redakti fonton]

Vivantaj[redakti | redakti fonton]

Forpasintaj[redakti | redakti fonton]

(La jaroj estas de membreco en la Akademio, ne de la vivo.)

Kritikoj[redakti | redakti fonton]

Citaĵo
 La principo de voĉdonado, kiu decidas la lingvoproblemsolvojn, kondukas al absurdo, ĉar tia voĉdono ofte donas la venkon al multaj nekapabluloj, maldiligentaj kaj sentalentaj, kontraŭ 2-3 spertuloj, sole kompetentaj en tiu aŭ alia problemo. Estas kvazaŭ soldatoj, kiuj voĉdone decidas kiel kaj kien kondukos ilin la kolonelo ! 
— Stojan, Petro 1953 : Deveno kaj Vivo de la lingvo Esperanto, Flandra Esperanto-Instituto, p. 92.

Literaturo[redakti | redakti fonton]

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]

Referencoj[redakti | redakti fonton]

Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]

Ĉi tiu artikolo estas verkita en Esperanto-Vikipedio kiel la unua el ĉiuj lingvoj en la tuta Vikipedia projekto.