22-a de majo
Kalendaro Januaro | Februaro | Marto | Aprilo | Majo | Junio | Julio | Aŭgusto | Septembro | Oktobro | Novembro | Decembro |
majo 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 |
majo | ||||||
lu | ma | me | ĵa | ve | sa | di |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | ||
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | ||
aranĝo de 2024 tagoj |
La 22-a de majo estas la 142-a tago de la jaro (la 143-a en superjaroj) laŭ la Gregoria kalendaro. 223 tagoj restas.
Je la 22-a de majo okazis, interalie:
Eventoj
- - 334: Aleksandro la Granda komencis konkeron de Persio venkinte en batalo apud rivero Graniko, en nord-okcidenta Malgrand-Azio
- 1054: En Quedlinburg okazis kunveno de pola kaj ĉeĥa princoj Kazimiro la Renoviganto kaj Břetislav la 1-a dum kiu oni interkonsentis pri landlimoj
- 1176: La dua nesukcesinta atenco de asasinoj kontraŭ Saladino dum sieĝo de Azaz
- 1200: Subskribo de franca-angla pactraktato de Goulet (Malsupra Normandio)
- 1364: Reĝo de Pollando Kazimiro la Granda donis urborajton al Skawina
- 1455: Unua batalo de St Albans, la unua batalo de la militoj de rozoj, grava angla enlanda milito
- 1526: En franca urbo Cognac fondiĝis katolika Sankta Ligo, direktita kontraŭ germana-romia imperiestro Karlo la 5-a
- 1614: Reĝo de Danio Kristiano la 4-a fondis urbon Kristianstad en hodiaŭa suda Svedio
- 1629: Tridekjara milito: oni subskribis pactraktaton en Lubeko laŭ kiu Danio forlasis kontraŭhabsburgan koalicion
- 1762: Sepjara milito: en Hamburgo prusa-sveda pactraktato subskribiĝis
- 1762: En Romo oni malkovris Fontanon Trevi
- 1808: Ĉeĥio: en ĉirkaŭaĵo de vilaĝo Stonařov apud Jihlava falis pluvo da meteorŝtonoj
- 1831: Novembra ribelo kontraŭ Rusia Imperio: venko de poloj en batalo de Nur (proksime al Ostrów Mazowiecka)
- 1856: Germana astronomo kaj pentristo Hermann Mayer Salomon Goldschmidt malkovris asteroidon Dafno
- 1900: Germanaj astronomoj Max Wolf kaj Friedrich Karl Arnold Schwassmann malkovris asteroidon Bruksalio
- 1909: Flago de Aŭstralio oficialiĝis
- 1911: En Lvovo aperis la unuaj 4 polaj skoltaj taĉmentoj, fonditaj interalie de Andrzej Małkowski
- 1919: Pola-ukraina milito: ukraina armeo finis sieĝon de Lvovo pro ofensivo de Pola Militistaro de la Dua Pola Respubliko
- 1922: Konsiderata patro de nuntempa klimatizado usonano Willis Carrier montris agadon de nova malvarmigilo kun kunpremilo decentrokura
- 1937: Granda teroro: En Kujbiŝev oni arestas marŝalon Miĥail Tuĥaĉevskij kun riproĉo de spionado kaj partopreno en kontraŭkomunisma organizaĵo
- 1939: Germanio kaj Italio subskribis en Berlin t.n. politik-armean ŝtalan pakton
- Dua mondmilito en Pollando kaj la mondo:
- 1940: Ĉefa komandantaro de germana militistaro anoncis decidon de Hitler, ke polaj militkaptitoj ricevu statuson de civilaj laboristoj ĝis fino de la milito; germanaj regopovoj likvidis en Poznań provizoran tendaron por poloj - de novembro 1939 restis en ĝi ĉ. 30 mil personoj; en Ĝenerala Gubernio oni komencis konfiski preĝejajn sonorilojn; Ter-Oficejo en Katowice decidis konfiski en Silezio polajn bienojn.
- 1941: Germana polico pamortigis en Mała Górka (proksime al Śrem) 25 polojn, revenĝe pro bruligo de germana bieno, de nekonataj farintoj; en Poznań fondiĝis germana Patria Asocio de Varto-Lando; gestapo trovis en Lodzo flugfolion "Kodekso de polo", kun indikoj kiel oni kondutu konsidere al okupaciaj regopovoj
- 1942: Policanoj kaj ĝendarmoj murdis dum dutaga masakrado en vilaĝo Tuchań (proksime al Pajęczno) 62 personojn, - parton de la loĝantoj forveturigis al sia koncentrejo en Zamość - en Stawek 6 judojn kaj en Korytyna (proksime al Hrubieszów) - 5 personojn; soldatoj de Wehrmacht pafmortigis en Parypse (apud Chełm) 8 personojn pro tio,ke ili ne indikis vilaĝanojn, kiuj helpis al sovetaj militkaptitoj kaj al judoj
- Meksiko deklaris militon kontraŭ la ŝtatoj de la Akso Berlino-Romo-Tokio
- 1943: Germana polico likvidis geton en Przemyślany (proksime al Lvovo), pafmortigante ĉ. 2 mil judojn; ukrainoj murdis en Aleksandrówka (proksime al Sarny) 20 polojn; soldato de Pola Enlanda Armeo Jan Kryst pafmortigis en varsovia restoracio Adria tri oficirojn de gestapo kaj du vundis - mem mortfalis
- 1944: Volinia masakro: taĉmento de Ukraina Ribela Armeo kun helpo de ukrainaj kamparanoj masakris 120-145 polajn vilaĝanojn de Bryńce Górne (estinta vojevodio Lvovo)
- 1948: Litova Soveta Socialisma Respubliko: Operaco Printempo komenciĝis - amasa dutaga deportado de loĝantaro; laŭ sovetaj donitaĵoj ĝi ampleksis 39,7 mil homojn
- 1971: Dum tertremo en la provinco de Bingol en Orienta Turkio pereis ĉ. mil personojn
- 1972: Sri-Lanko iĝis respubliko (samtempe ŝanĝis nomon el Cejlono)
- 1990: Unuiĝo de Jemeno el Jemena Araba Respubliko kaj Jemena Popola Demokratia Respubliko.
- 1992: Bosnio kaj Hercegovino, Kroatio kaj Slovenio aliĝis al Unuiĝintaj Nacioj
- 1992: Prezidentoj Lech Wałęsa kaj Boris Jelcin subskribis polan-rusan traktaton pri amikeco kaj najbara kunlaboro
- 1995: Kun unutaga pilgrimo al Pollando, de landlima Ĉeĥoslovakio, alvenis papo Johano Paŭlo la 2-a, celebris meson en Skoczów kaj partoprenis du mallongajn renkontojn kun kredantoj en Bielsko-Biała kaj Żywiec
- 2000: Israelo retirigis armeon el suda Libano
- 2002: Malkovro de la Monumento al la Viktimoj de Komunismo en Prago
- 2004: Manmohan Singh iĝis ĉefministro de Barato (danke al gajnita parlamenta baloto kaj rezigno de Sonia Gandhi)
- 2004: Madrido: en la Katedralo de la Almudeno okazis nupto inter hispana tronheredonto Filipo de Burbono kaj Grekio kaj ĵurnalistino Letizia Ortiz
- 2005: Nambaryn Enĥbajar fariĝis prezidento de Mongolio
- 2010: 158 pereis kaj 8 vundiĝis en katastrofo de Boeing 737 de brata flugkompanio Air India en Mangaloro
- 2011: Misurio: pro trapaso de tornado super Joplin mortis 161 personoj kaj ĉ. 900 vundiĝis
Naskiĝoj
- 1783: William Sturgeon, angla fizikisto kaj inventisto (m. 1850)
- 1796: Károly Hodor, hungara historiisto (m. 1881)
- 1807: Károly Brocky, hungara pentristo (m. 1855)
- 1813: Richard Wagner, germana komponisto (m. 1883)
- 1844: Mary Cassatt, usona artisto (m. 1926)
- 1859: Kavaliro Arthur Conan Doyle, kuracisto, verkisto (m. 1930)
- 1884: József Willer, rumania hungara politikisto (m. 1972)
- 1885: Giacomo Matteotti, itala socialista politikisto (m. 1924)
- 1897: Robert Neumann, aŭstra verkisto (m. 1975)
- 1901: Lajos Puskás, rumanihungara historiisto (m. 1982)
- 1904: Dezső Diószegi, rumnania hungara poeto (m. ?)
- 1907: Kavaliro Laurence Olivier, brita aktoro kaj reĝisoro (m. 1989)
- 1907: Hergé, belga kreinto de bildstriaj gazetoj (m. 1983)
- 1924: Charles Aznavour, franca kantisto kaj kantverkisto armendevena, ambasadoro de Armenio en Svislando
- 1924: László Darkó, rumania hungara pentristo, restarigisto (m. 1970)
- 1925: Lídia Fülöp, hungara verkisto
- 1927: George A. Olah, usona kemiisto hungardevena
- 1927: Jenő Módy, rumania hungara kuracisto
- 1930: Harvey Milk, usona politikisto (m. 1978)
- 1936: Magda Zalán, hungara ĵurnalistino
- 1937: Facundo Cabral, argentina kantisto (m. 2011)
- 1937: Katalin Nagy, rumania hungara operkantistino
- 1941: Caitlín Maude, irlanda poetino kaj kantistino (m. 1982)
- 1942: Theodore Kaczynski, usona teroristo
- 1942: Alpár Nagy, rumania hungara etnografo, lokhistoriisto
- 1943: Betty Williams, politikisto kaj nobelpremiito pro paco en 1976
- 1946: George Best, nord-irlanda futbalisto (m. 2005)
- 1949: Imre Pászka, hungara sociologo, universitata profesoro
- 1959: Steven Morrissey, brita kantisto
- 1965: Árpád P. Buzogány, rumania hungara verkisto, poeto.
- 1970: Naomi Campbell, brita fotomodelino kaj aktorino jamajkdevena
- 1974: Tamás Marosán, rumania hungara verkisto, redaktoro
- 1974: Arsenij Jacenjuk, ukraina politikisto, ekonomikisto, entreprenisto kaj ĉefministro
- 1975: Endre Farkas Wellmann, rumania hungara verkisto, poeto
- 1979: Maggie Q, usona aktorino
Mortoj
- 337: Konstantino la Grando, imperiestro de la Romia Imperio (n. 272)
- 987: Ludoviko la 5-a, reĝo de Francio (m. ĉ. 967)
- 1667: Aleksandro la 7-a, papo (n. 1599)
- 1746: Thomas Southerne, irlanda verkisto (n. 1660)
- 1752: Johann Alexander Thiele, germana pentristo kaj akvafortisto
- 1760: Baal Ŝem Tov, rabeno kaj cadiko, kunkreinto de ĥasidismo en Pollando (n. 1698)
- 1802: Martha Washington, edzino de unua usona prezidento George Washington (n. 1731)
- 1885: Victor Hugo, franca verkisto (n. 1885)
- 1894: Lajos Felméri, hungara pedagogo, verkisto, universitata profesoro (n. 1840)
- 1898: Edward Bellamy, usona verkisto
- 1901: Gaetano Bresci, itala anarkiisto (n. 1869)
- 1910: Jules Renard, franca verkisto kaj poeto (n. 1864)
- 1937: Ferenc Balázs, rumania hungara verkisto, sociologo (n. 1901)
- 1939: Jiří Mahen, ĉeĥa verkisto (n. 1882)
- 1939: Ernst Toller, germana verkisto (n. 1893)
- 1964: Michał Tokarzewski-Karaszewicz, pola militisto, generalo, ĉefa komandanto de Pola Enlanda Armeo (n. 1893)
- 1967: Langston Hughes, usona verkisto (n. 1902)
- 1969: Ottó Indig, rumania hungara verkisto (n. 1890)
- 1972: Boris Dumbovich, hungara kuracisto (n. 1907)
- 1972: Margaret Rutherford, brita aktorino (n. 1892)
- 1974: Zoltán Nuridsány, hungara pentristo (n. 1925)
- 1984: György Bodrogi, hungara kuracisto (n. 1906)
- 1992: György Ránki, hungara komponisto (n. 1907)
- 1993: Otto Knöpfer, germana pentristo
- 1996: János Ábrahám, rumania hungara publicisto, verkisto (n. 1931)
- 2001: Jenő Fock, ĉefministro de Hungario (n. 1916)
- 2006: József Székely, rumania hungara skulptisto (n. 1929).
- 2006: Kōichirō Tomita, japana astronomo (n. 1925)
- 2010: Martin Gardner, usona matematikisto, verkisto, iluziisto (n. 1914)
- 2013: Henri Dutilleux, franca komponisto (n. 1916)
Specialaj tagoj kaj festoj
- Nacia tago en Jemeno, tago de la unuiĝo (1990); pliaj naciaj tagoj estas la 26-a de septembro, la 14-a de oktobro kaj la 30-a de novembro.
- Romkatolika Kalendaro: Sankta Rita el Cascia, monaĥino
- Monda Biodiverseca Tago
Tagoj de semajno
La 22-a de majo estas (laŭ gregoria kalendaro):
- Dimanĉo en jaroj: 1583 1588 1594 1605 1611 1616 1622 1633 1639 1644 1650 1661 1667 1672 1678 1689 1695 1701 1707 1712 1718 1729 1735 1740 1746 1757 1763 1768 1774 1785 1791 1796 1803 1808 1814 1825 1831 1836 1842 1853 1859 1864 1870 1881 1887 1892 1898 1904 1910 1921 1927 1932 1938 1949 1955 1960 1966 1977 1983 1988 1994 2005 2011 2016 2022 2033 2039 2044 2050 2061 2067 2072 2078 2089 2095;
- Lundo en jaroj: 1589 1595 1600 1606 1617 1623 1628 1634 1645 1651 1656 1662 1673 1679 1684 1690 1702 1713 1719 1724 1730 1741 1747 1752 1758 1769 1775 1780 1786 1797 1809 1815 1820 1826 1837 1843 1848 1854 1865 1871 1876 1882 1893 1899 1905 1911 1916 1922 1933 1939 1944 1950 1961 1967 1972 1978 1989 1995 2000 2006 2017 2023 2028 2034 2045 2051 2056 2062 2073 2079 2084 2090;
- Mardo en jaroj: 1584 1590 1601 1607 1612 1618 1629 1635 1640 1646 1657 1663 1668 1674 1685 1691 1696 1703 1708 1714 1725 1731 1736 1742 1753 1759 1764 1770 1781 1787 1792 1798 1804 1810 1821 1827 1832 1838 1849 1855 1860 1866 1877 1883 1888 1894 1900 1906 1917 1923 1928 1934 1945 1951 1956 1962 1973 1979 1984 1990 2001 2007 2012 2018 2029 2035 2040 2046 2057 2063 2068 2074 2085 2091 2096;
- Merkredo en jaroj: 1585 1591 1596 1602 1613 1619 1624 1630 1641 1647 1652 1658 1669 1675 1680 1686 1697 1709 1715 1720 1726 1737 1743 1748 1754 1765 1771 1776 1782 1793 1799 1805 1811 1816 1822 1833 1839 1844 1850 1861 1867 1872 1878 1889 1895 1901 1907 1912 1918 1929 1935 1940 1946 1957 1963 1968 1974 1985 1991 1996 2002 2013 2019 2024 2030 2041 2047 2052 2058 2069 2075 2080 2086 2097;
- Ĵaŭdo en jaroj: 1586 1597 1603 1608 1614 1625 1631 1636 1642 1653 1659 1664 1670 1681 1687 1692 1698 1704 1710 1721 1727 1732 1738 1749 1755 1760 1766 1777 1783 1788 1794 1800 1806 1817 1823 1828 1834 1845 1851 1856 1862 1873 1879 1884 1890 1902 1913 1919 1924 1930 1941 1947 1952 1958 1969 1975 1980 1986 1997 2003 2008 2014 2025 2031 2036 2042 2053 2059 2064 2070 2081 2087 2092 2098;
- Vendredo en jaroj: 1587 1592 1598 1609 1615 1620 1626 1637 1643 1648 1654 1665 1671 1676 1682 1693 1699 1705 1711 1716 1722 1733 1739 1744 1750 1761 1767 1772 1778 1789 1795 1801 1807 1812 1818 1829 1835 1840 1846 1857 1863 1868 1874 1885 1891 1896 1903 1908 1914 1925 1931 1936 1942 1953 1959 1964 1970 1981 1987 1992 1998 2009 2015 2020 2026 2037 2043 2048 2054 2065 2071 2076 2082 2093 2099;
- Sabato en jaroj: 1582 1593 1599 1604 1610 1621 1627 1632 1638 1649 1655 1660 1666 1677 1683 1688 1694 1700 1706 1717 1723 1728 1734 1745 1751 1756 1762 1773 1779 1784 1790 1802 1813 1819 1824 1830 1841 1847 1852 1858 1869 1875 1880 1886 1897 1909 1915 1920 1926 1937 1943 1948 1954 1965 1971 1976 1982 1993 1999 2004 2010 2021 2027 2032 2038 2049 2055 2060 2066 2077 2083 2088 2094.