30-a de septembro
Kalendaro Januaro | Februaro | Marto | Aprilo | Majo | Junio | Julio | Aŭgusto | Septembro | Oktobro | Novembro | Decembro |
septembro 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 |
septembro | ||||||
lu | ma | me | ĵa | ve | sa | di |
1 | ||||||
2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
30 | ||||||
aranĝo de 2024 tagoj |
La 30-a de septembro estas la 273-a tago de la jaro (la 274-a en superjaroj) laŭ la Gregoria kalendaro. 92 tagoj restas.
Je la 30-a de septembro okazis, interalie:
Eventoj
- 1567: Hugenotoj masakris 80 katolikojn en Nimo
- 1632: Rusa armeo transpaŝis limojn de Respubliko de Pola Kronlando kaj de Granda Duklando de Litovio - komenciĝis smolenska milito
- 1790: Leopoldo la 2-a iĝis imperiestro de la Sankta Romia Imperio
- 1791: Vieno: premiero de la opero La magia fluto
- 1863: Januara Ribelo: dum la batalo de Mełchów (proksime al Częstochowa) Adam Chmielowski perdis la maldekstarn kruron kaj estis malliberigita
- 1867: Usono aneksis atolon Midvejinsuloj
- 1880: Henry Draper kiel la unua fotis ekstersunan objekton - Nebulozon de Oriono
- 1895: Madagaskaro iĝis protektorato de Francio
- 1901: Hubert Booth patentis polvosuĉilon
- 1914: En Usono aperis organizaĵo por kontraŭbatali alkoholismon
- 1927: Metroo de Tokio ekfunkciis
- 1935: Rivero Kolorado: lime de subŝtatoj Nevado kaj Arizono ekfunkciis la Akvobaraĵo Hoover
- Dua mondmilito:
- La 14-a tago de la Soveta invado en Pollandon: la 33-a divizio de infanterio venkis taĉmentojn de Ruĝa Armeo en batalo de Krzemień (proksime al Janów Lubelski) kaj generalo Franciszek Kleeberg venkis en la renkonta batalo apud Parczew; sovetaj regopovoj alvokis polan konsulon en Kievo sub preteksto priparoli lian forveturon de Sovetunio, kiu de tiam malaperis
- 1939: La 30-a tago de la germana-pola milito: Ignacy Mościcki transdonis postenon de prezidento de Pollando al Władysław Raczkiewicz, kiu en Parizo nomumis generalon Władysław Sikorski ĉefministro de pola registaro en ekzilo, kies konsiston eniris interalie August Zaleski; la pola registaro ekprotestis kontraŭ germana-soveta pakto de la 28-a de septembro 1939; germanoj murdis ĝis tiu ĉi tago en Supra Silezio pli ol 770 sileziajn ribelintojn; germana polico nokte de la 29-a/30-a bruligis sinagogon en Sierpc; instrukcio pri tio, ke en oficejoj en Poznań germanoj estu unuavice priservataj; papo Pio la 12-a alparolis en Vatikanurbo al poloj - la mesaĝo iĝis kritikata pro tio, ke li ne provis haltigi la germanan agreson
- 1940: Pollando: en Varto-Lando pretiĝis laŭnoma listo de suspektitaj politike poloj, kiu ampleksis ĉi-tage ĉ. 200 mil personojn; en Ĝenerala Gubernio ekzistis 20 laboroficejoj kun 76 filioj, kiuj ĝis tiu ĉi tago direktis al trudlaboro al Nazia Germanio 340 miloj de poloj; en ĜG ekzistis 8250 polajn bazajn lernejojn, sed nur 767 estis 7-klasaj (3602 - unuklasaj, 1744 - duklasaj, 1112 - triklasaj), en unu klaso estis 60-70 lernantoj
- 1941: Bulgara okupacia armeo sange subpremis ribelon en greka Orienta Makedonio; Pollando: sekureca polico konstatis, ke septembre ĝi arestis en enkorpigitaj terenoj 1020 polojn pro memstara forlaso de laborloko; en Lvovo estis 336 841 loĝantoj, en tio 150 956 poloj, 119 012 judoj, 63 397 ukrainoj, 1293 germanoj, 2183 aliaj
- 1942: Pollando: en Varsovia geto de la 1-a de januaro ĝis la 30-a de septembro 1942 37 462 personoj mortis; germanaj ĝendarmoj pendumis en Ostrowiec Świętokrzyski 29 polojn revenĝe pro eksplodigo de fervoja ponto kaj pafmortigis kune kun policanoj en Rzeczyca Długa 38 polojn (en tio unu maljunulon en la aĝo de 102 jaroj), kaj en Goliszów 46 personojn (ambaŭ lokoj proksime al Stalowa Wola)
- 1943: Usono, Britio kaj Sovetunio subskribis la duan deklaron pri persekuto de militkrimuloj kaj ilia ekstradicio; polico pafmortigis en Varsovio pli ol 20 personojn; en Varto-Lando ekzistis 152 armilaj entreprenoj, en kiuj laboris 96 720 personoj
- 1944: Ribelo de Varsovio: kvartalo Żoliborz post pezaj kaj sangaj bataloj pri ĉiu domo ĉe la str. Mickiewicz kaj Krasiński kapitulacas - 1500 soldatoj, 60 oficiroj, 440 vunditoj iras al germana mallibero; Sovetunio lige al informo pri pretigata kapitulaco de Varsovio ĉesis aviadilajn malsuprenĵetojn; sub premo de britaj regopovoj Ĉefkomandanto de Polaj Armitaj Fortoj en Okcidento iĝas generalo Tadeusz Komorowski; venko de polaj partizanoj kun superaj germanaj armeaj kaj policaj fortoj en batalo de Gruszka (proksime al Końskie); pola generalo Stanisław Maczek liberigas belgan urbon Merksplas; Novaĵagentejo Agence France-Presse fondiĝis
- 1947: Jemeno kaj Pakistano aniĝis al Unuiĝintaj Nacioj
- 1949: Blokado de Berlino: post pli ol 278 miloj da flugoj estis oficiale nuligita la aerponto ĝis Okcidenta Berlino
- 1961: Ekesto de Organizaĵo pri Ekonomiaj Kunlaboro kaj Evoluigo
- 1965: En Indonezio eksplodis enlanda milito
- 1966: Bocvano sendependiĝis (de Britio)
- 1966: Post 20-jara malliberiĝo germanaj naziaj militkrimuloj Baldur von Schirach kaj Albert Speer forlasis berlinan prizonon en Spandau
- 1986: Mosado kidnapis de Romo ĝis Israelo Mordechai Vanunu, kiu malkaŝis nukle-armilan programon de Israelo
- 2006: Himalajo: ĉinaj soldatoj sur montpasejo pafis al tibetaj rifuĝintoj mortigante unu personon kaj alian vundante; la incidento estis hazarde filmita de rumana raportisto
- 2008: Raĝastano: 249 pilgrimoj estis surtretitaj kaj 400 vunditaj en hinduisma templo de Ĝodhpur
- 2011: Usono: en Ilinojso oni malfunkciigis partiklan akcelilon Tevatrono
- 2013: Vatikanurbo: dum kunsido de Kardinala Kolegio papo Francisko anoncis la 27-an de aprilo 2014 kanoniza tago de beatigitaj papoj Johano Paŭlo la 2-a kaj Johano la 23-a
Naskiĝoj
- 1207: Ĝalal-ed-din Mohammad Rumi, islama poeto, teologo, kaj mistikulo (m. 1273)
- 1227: Nikolao la 4-a, papo, franciskano (m. 1292)
- 1715: Étienne Bonnot de Condillac, franca filozofo kaj kleriko (m. 1780)
- 1732: Jacques Necker, svisa politikisto, franca ministro pri financoj (m. 1804)
- 1828: Lahiri Mahasaja, barata guruo kaj jogano (m. 1895)
- 1854: Hilma Agatha Fredrika Hall, finna esperantistino (m. 1922)
- 1859: Elek Benedek, hungara verkisto (m. 1929)
- 1861: Mihály Szabolcska, hungara poeto (m. 1930)
- 1870: Jean Baptiste Perrin, franca nobelpremiita fizikisto (m. 1942)
- 1873: Henri Mouton, franca esperantisto (m. nekonata)
- 1977: Lajos Kelemen, hungara historiisto (m. 1963)
- 1897: Katinka Baross, hungara verkistino (m. ?)
- 1905: Nevill Francis Mott, angla nobelpremiita fizikisto (m. 1996)
- 1910: Oszkár Schwartz, rumania hungara tradukisto, lokhistoriisto (m. 2003)
- 1913: Gyula Gombos, hungara verkisto, redaktoro (m. 2000)
- 1913: Zoltán Kovács, rumania hungara pentristo (m. 1999)
- 1917: Park JungHee, prezidento de Sud-Koreio (m. 1979)
- 1917: Buddy Rich, usona ĵaz-frapinstrumentisto (m. 1987)
- 1920: Dezső Maros, rumania hungara inĝeniero pri mekaniko (m. 2011)
- 1921: Deborah Kerr, brita aktorino
- 1923: Endre Weissmann, rumania hungara fizikisto
- 1924: Truman Capote, usona verkisto (m. 1984)
- 1927: Andor Bajor, rumania hungara verkisto (m. 1991)
- 1928: Elie Wiesel, juda rumana-usona verkisto, nobelpremiita, aŭtoro de la termino holokaŭsto
- 1931: Nil Gileviĉ, belorusa poeto
- 1933: [* 1913: Gyula Gombos, hungara verkisto, redaktoro (m. 2000)[László Gazda]], rumania hungara geografo, lokhistoriisto (m. 2007)
- 1935: Ilona Mártha-Papp, rumania hungara kuracistino
- 1937: Jurek Becker, germana verkisto (m. 1997)
- 1944: Paul Bogati, rumania hungara/kanada ceramikisto
- 1945: Ehud Olmert, ĉefministro de Israelo
- 1951: Barry Marshall, aŭstralia nobelpremiita kuracisto
- 1954: Andrzej Zybertowicz, pola profesoro specialiĝanta pri sociologio de scio
- 1966: Levente Sükösd, hungara ĵurnalisto, poeto
- 1972: Ari Behn, norvega verkisto
- 1975: Marion Cotillard, franca aktorino
- 1981: Gáspár Krasznai, hungara muzikinstruisto, ĥorestro
Mortoj
- 420: Sankta Hieronimo, katolika sanktulo, eklezia patro, aŭtoro de Vulgato (n. ĉ. 347)
- 653: Honorio, episkopo de Canterbury
- 1560: Melchor Cano, hispana teologo kaj filozofo (n. 1509)
- 1561: Michael Helding, germana humanisto, katolika episkopo kaj klerulo (n. 1506)
- 1581: Hubert Languet, franca diplomato kaj reformaciisto (n. 1518)
- 1628: Fulke Greville (1-a Barono Brooke), angla poeto kaj politikisto (n. 1554)
- 1755: Francesco Durante, itala komponisto (n. 1684)
- 1891: György Molnár, hungara aktoro, verkisto (n. 1830)
- 1897: Terezo el Lisieux, franca monaĥino, katolika sanktulino, doktoro de la Eklezio (n. 1873)
- 1944: Béla Szász, hungara verkisto (n 1872)
- 1955: James Dean, usona aktoro (n. 1931)
- 1980: László Szenczei, hungara verkisto (n. 1909)
- 1985: Charles Francis Richter, usona tertremosciencisto (n. 1900)
- 1985: Simone Signoret, franca aktorino (n. 1921)
- 1990: Patrick White, aŭstralia nobelpremiita verkisto (n. 1912)
- 2001: Jenny Jugo, aŭstra aktorino (n. 1905)
- 2002: Hans-Peter Tschudi, svisa politikisto (n. 1913)
- 2002: Miloš Macourek, ĉeĥa verkisto (n. 1926)
- 2003: Imre Sántha, hungara amatora ceramikisto, verkisto, poeto (n. 1941)
- 2004: László Horváth, rumania hungara operkantisto (n. 1917)
- 2006: András Sütő, hungara verkisto (n. 1927)
- 2008: Joshua Benjamin Jeyaretnam, singapura politikisto kaj juristo (n. 1926)
- 2011: Ralph Marvin Steinman, kanada nobelpremiita imunologo (n. 1943)
- 2011: Anŭar al-Aŭlaki, islamisma aktivisto kaj imamo, teroristo (n. 1971)
Specialaj tagoj kaj festoj
- Nacia tago en Bocvano, tago de la sendependeco (1966)
- Romkatolika Kalendaro: Memoro de Sankta Hieronimo (= Ĵeromo), sacerdoto kaj doktoro de la eklezio
- Internacia Tago de Tradukisto
Tagoj de semajno
La 30-a de septembro estas (laŭ gregoria kalendaro):
- Dimanĉo en jaroj: 1584 1590 1601 1607 1612 1618 1629 1635 1640 1646 1657 1663 1668 1674 1685 1691 1696 1703 1708 1714 1725 1731 1736 1742 1753 1759 1764 1770 1781 1787 1792 1798 1804 1810 1821 1827 1832 1838 1849 1855 1860 1866 1877 1883 1888 1894 1900 1906 1917 1923 1928 1934 1945 1951 1956 1962 1973 1979 1984 1990 2001 2007 2012 2018 2029 2035 2040 2046 2057 2063 2068 2074 2085 2091 2096;
- Lundo en jaroj: 1585 1591 1596 1602 1613 1619 1624 1630 1641 1647 1652 1658 1669 1675 1680 1686 1697 1709 1715 1720 1726 1737 1743 1748 1754 1765 1771 1776 1782 1793 1799 1805 1811 1816 1822 1833 1839 1844 1850 1861 1867 1872 1878 1889 1895 1901 1907 1912 1918 1929 1935 1940 1946 1957 1963 1968 1974 1985 1991 1996 2002 2013 2019 2024 2030 2041 2047 2052 2058 2069 2075 2080 2086 2097;
- Mardo en jaroj: 1586 1597 1603 1608 1614 1625 1631 1636 1642 1653 1659 1664 1670 1681 1687 1692 1698 1704 1710 1721 1727 1732 1738 1749 1755 1760 1766 1777 1783 1788 1794 1800 1806 1817 1823 1828 1834 1845 1851 1856 1862 1873 1879 1884 1890 1902 1913 1919 1924 1930 1941 1947 1952 1958 1969 1975 1980 1986 1997 2003 2008 2014 2025 2031 2036 2042 2053 2059 2064 2070 2081 2087 2092 2098;
- Merkredo en jaroj: 1587 1592 1598 1609 1615 1620 1626 1637 1643 1648 1654 1665 1671 1676 1682 1693 1699 1705 1711 1716 1722 1733 1739 1744 1750 1761 1767 1772 1778 1789 1795 1801 1807 1812 1818 1829 1835 1840 1846 1857 1863 1868 1874 1885 1891 1896 1903 1908 1914 1925 1931 1936 1942 1953 1959 1964 1970 1981 1987 1992 1998 2009 2015 2020 2026 2037 2043 2048 2054 2065 2071 2076 2082 2093 2099;
- Ĵaŭdo en jaroj: 1582 1593 1599 1604 1610 1621 1627 1632 1638 1649 1655 1660 1666 1677 1683 1688 1694 1700 1706 1717 1723 1728 1734 1745 1751 1756 1762 1773 1779 1784 1790 1802 1813 1819 1824 1830 1841 1847 1852 1858 1869 1875 1880 1886 1897 1909 1915 1920 1926 1937 1943 1948 1954 1965 1971 1976 1982 1993 1999 2004 2010 2021 2027 2032 2038 2049 2055 2060 2066 2077 2083 2088 2094;
- Vendredo en jaroj: 1583 1588 1594 1605 1611 1616 1622 1633 1639 1644 1650 1661 1667 1672 1678 1689 1695 1701 1707 1712 1718 1729 1735 1740 1746 1757 1763 1768 1774 1785 1791 1796 1803 1808 1814 1825 1831 1836 1842 1853 1859 1864 1870 1881 1887 1892 1898 1904 1910 1921 1927 1932 1938 1949 1955 1960 1966 1977 1983 1988 1994 2005 2011 2016 2022 2033 2039 2044 2050 2061 2067 2072 2078 2089 2095;
- Sabato en jaroj: 1589 1595 1600 1606 1617 1623 1628 1634 1645 1651 1656 1662 1673 1679 1684 1690 1702 1713 1719 1724 1730 1741 1747 1752 1758 1769 1775 1780 1786 1797 1809 1815 1820 1826 1837 1843 1848 1854 1865 1871 1876 1882 1893 1899 1905 1911 1916 1922 1933 1939 1944 1950 1961 1967 1972 1978 1989 1995 2000 2006 2017 2023 2028 2034 2045 2051 2056 2062 2073 2079 2084 2090.