Dombóvár

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Salti al navigilo Salti al serĉilo
Dombóvár
urbo
Dombóvár légifotó.jpg

Flago

Blazono

Flago Blazono
Administrado
Lando Hungario
Regiono Suda Transdanubio
Departemento Tolna
Distrikto Dombóvár
Adreso Dombóvár, Szent István tér 1
Poŝtkodo 7200
Telefona antaŭkodo (+36) 74
Kodo laŭ KSH 07685
Retpaĝaro www.dombovar.hu
Politiko
Urbestro (ekde 2019) Szilárd Pintér (Fidesz-KDNP [1])
Demografio
Loĝantaro 18 688  (1-a de januaro 2015)[2]
Loĝdenso 253,52 loĝ./km²
Geografio
Geografia situo 46° 22′ N, 18° 7′ O (mapo)46.36666666666718.116666666667Koordinatoj: 46° 22′ N, 18° 7′ O (mapo)
Areo 78,48 km² (7 848 ha)
Horzono Mezeŭropa tempo [+]
Situo de Dombóvár
Situo de Dombóvár
Alia projekto
Commons-logo.svg Vikimedia Komunejo Dombóvár [+]
Wikidata-logo.svg
Information icon.svg
v • d • r


La distrikta juĝejo - 1an de junio, 1914.
La centro de setlejo dum la komenco de 20a jarcento.

Dombóvár [dombOvAr] estas urbo kaj kuracbanloko en Hungario, en regiono Suda Transdanubio, en departemento Tolna, en Distrikto Dombóvár, kies centro. La loknomo devenas el la slava "dobov".[3] En 2020 havas Dombóvár sian 50jaran datrevenon, ekde la 1an de aprilo de 1970 estas urbo. En la urbo naskintaj personoj, kiuj akiris internacian sukcesojn: Imre Mándi (boksisto); Ferenc Pataki (en kapo rapide kalkulanta artisto) kaj Jenő Buzánszky (nacia 11ano de fama hungara futbalgrupo /hungare: orteamo/) kaj Miklós Ivanich (piano-artisto) kaj Norbert Rózsa (naĝisto) kaj la granda sport-talento de hodiaŭ: Anna Lili Tóth (atleto). Ekde 1923 esperantistoj vivantaj en la urbo kulturas la tradicion kaj samideon de lingvo Esperanto.

Situo[redakti | redakti fonton]

Alproksimiĝo[redakti | redakti fonton]

La urbo situas parte sur ebenaĵo, parte sur mildaj deklivoj, laŭ ĉefvojo Siófok-Pécs, laŭ fervojoj Budapeŝto-Pécs kaj Kaposvár-Baja, inter la lago Balatono kaj rivero Danubo apud la rivereto Kapos ĉe la renkontiĝo de tri departementoj Tolna, Somogy kaj Baranya.

Setlejoj[redakti | redakti fonton]

Historio[redakti | redakti fonton]

Laŭ la ĉi tie trovitaj fosilioj estas pruvita, ke la regiono estis loĝita jam dum la neolitiko kaj bronzepoko. En la 4a jarcento a. K. la keltoj okupis la teritorion de Transdanubio. Poste dum la 8a jaro ĝi estis definitive konkerita de la romianoj kaj aneksita al la Romia Imperio. En Panonio, Dombóvár povis danki sian ekziston pro sia favora geografia situo. Gravaj vojoj kondukis ĉi tie dum la romia epoko al Pécs (Sopianæ) kaj al Győr (Arrabona) kaj Óbuda (Aquincum), la ĉeesto de la romianoj estas pruvita de pluraj fosilioj. La urbeton nomis en la romiaj tempoj kiel Pons Sociorum Mansuectina (ponto /krucvojo: vojo-rivero/ Kapos-rivero), nur ĉi tiu unusola ponto estis ĉi tie en la regiono. Dum ankaŭ ĉi tiu periodo ekzistis ĉe la proksima vilaĝo Alsóhetény milita fortikaĵo, la muroj de ĝi estis neregula kvadrato, la longeco de muroj entute 1879 metroj kaj ĝia areo estis 21 hektaroj. En la 5a jarcento, la "perdita" urbo Iovio povis esti proksime al la fortikaĵo. Laŭ freŝaj arkeologiaj esploroj, ĉi tiu setlejo situis iomete pli norde, ĉirkaŭ 7 kilometrojn de Alsóhetény, ĉe la limo de Szakcs - Felsőleperd (Gölösi-dűlő).

La vera evoluo de Dombóvár estis okazita de la fervoja konstruado. La linio Dombóvár-Zákány estis finita en 1872, poste daŭris la konstruado de la linioj Dombóvár-Bátaszék-Baja, Budapest-Pécs, Dombóvár-Veszprém. Antaŭ 1908, Dombóvár estis en favora transporta situacio, tiu ankaŭ influis la evoluon de industrio. Pro la industriiĝo ekaperis la dungitoj de firmaoj, tie kie estis antaŭe nur homoj laborintaj en agrikulturo. En kelkaj jardekoj ĝi fariĝis la transporta kaj industria kaj komerca centro de la regiono. La fino de la jarcento ankaŭ okazis aliajn ŝanĝojn en la vivo de la urbo. En 1902 la nomo de la setlejo estis ŝanĝita de Ódombóvár al Dombóvár. Komenciĝis konstruado de infrastrukturaj elementoj, kiel elektra reto, pavimado de vojoj kaj trotuaroj. El la vidpunto de trafiko ĝi estas tiam en preferata situacio. Tial ĝi povus iĝi la fervoja centro de Suda Transdanubio. Ĉi tio malfermis pliajn eblecojn por evolui. La nombro de loĝantoj kreskis kaj pluraj fabrikoj estis establitaj, inkluzive de konserveja fabriko, butero-fabriko, muelejo kaj fabrikejo. Plukreskis la elementaj lernejoj, kun la plifortigo de la etburĝa civitanoj, necesis ankaŭ fondi gimnazion. La Reĝa Katolika Gimnazio Miklós Eszterházy en Dombóvár estis inauxgurita en 1929. Pro la pluevoluigxo Dombóvár estis deklarita urbo la 1an de aprilo 1970.

Estraro 2019[redakti | redakti fonton]

Urbestro: estas politikisto kiu laboras kiel la estro de urbo. Urbestro povas agi kiel la ĉefano de konsilantaro, aŭ eble esti unua estro. La urbestro povas esti elektita oficialulo, aŭ nur ceremonia ofico.

Ŝoltiso: el la 16-a jarcento, kiu nomiĝis Enderle kaj pri kiu ekzistas plurstrofa kanto kaj dramo surscenigata ekde 1950 ĉiujn dek jarojn. Ŝoltiso aŭ lokumisto (lat. scultetus) estas fondinto aŭ peranto de loĝigo de municipo surbaze de germana kaj valaĥia rajtoj. Dum koloniigado laŭ la valaĥia rajto li nomiĝis ankaŭ kenezo. Surbaze de skriba kontrakto kun landestro la ŝoltiso akiris por fondi la novan aŭ loĝigi la malnovan, dezertiĝintan vilaĝon privilegiojn, kiuj sekurigis al li avantaĝajn posedantajn rilatojn kaj heredan vilaĝestrecon kun certa jura kaj administra leĝrajto. Li invitis domaranojn, li dividis grundon kaj li estis plenumisto inter landestro kaj servutuloj. Fine de la 17-a jarcento la nocio ŝoltiso markis ankaŭ vilaĝestron, kiu havis neniajn privilegiojn. La vorto ŝoltiso devenas el la germana Schultheiß (en meza supra germana lingvo "ordonisto por egaligi ŝuldecon" < Schuld - ŝuldeco, ŝulda plenumo + heißen - ordoni, aldevigi) kaj ĝi markis juĝ-plenuman leĝrajtojn de la ŝoltiso. En la slovaka, germana aŭ latina aspektoj ĝi estas bazo de multaj familiaj nomoj - Šoltýs, Šulc, Schulz(e), Škultéty, Škult kaj simile. Post urblibra reguligo dum Maria Terezia la instituto de la ŝoltiso tute pereis.

Guberniestro: estas ŝtata gvidanto, kiu regas landon aŭ grandan landoparton (iam kolonioj, federaciaj landoj) per preskaŭ plenpotenco. Ĝi ofte regis anstataŭ la reĝo, se la reĝo estis ne plenaĝa. La gubernion enkondukis en Rusio Petro la Granda en 1708. Tie la guberniestro respondecis pri administrado, juraferoj, policaj kaj financaj aferoj. Li estis ankaŭ ĉefkomandanto de la taĉmento garnizonigitaj en la gubernio.

Aktuala urbestro[redakti | redakti fonton]

Szilárd Pintér - Partio: (Fidesz–KDNP)[4]

Vicurbestro:

  • Tímea Németh dr. - deputito, helpurbestro

Helpurbestroj:

  • Tímea Németh dr. - deputito, vicurbestro
  • Zsolt Kerényi - helpurbestro

Aktualaj individuaj magistrat-deputitoj[redakti | redakti fonton]

  • László Bogdán deputito de balota distrikto: numero 1 Partio: Fidesz-Magyar Polgári Szövetség és a Kereszténydemokrata Néppárt
  • László Gábor Tobak deputito de balota distrikto: numero 2 Partio: Fidesz-Magyar Polgári Szövetség és a Kereszténydemokrata Néppárt
  • Tímea Németh dr. deputito de balota distrikto: numero 3 Partio: Fidesz-Magyar Polgári Szövetség és a Kereszténydemokrata Néppárt
  • Péter Futó deputito de balota distrikto: numero 4 Partio: Fidesz-Magyar Polgári Szövetség és a Kereszténydemokrata Néppárt
  • Géza Zoltán Tóth deputito de balota distrikto: numero 5 Partio: Fidesz-Magyar Polgári Szövetség és a Kereszténydemokrata Néppárt
  • László József Horváth s-ino deputito de balota distrikto: numero 6 Partio: Fidesz-Magyar Polgári Szövetség és a Kereszténydemokrata Néppárt
  • László Balázs Kiss deputito de balota distrikto: numero 7 Partio: Fidesz-Magyar Polgári Szövetség és a Kereszténydemokrata Néppárt
  • s-ino Gyarmati Andrea Éva Kiss deputito de balota distrikto: numero 8 Partio: Fidesz-Magyar Polgári Szövetség és a Kereszténydemokrata Néppárt

Magistrat-deputitoj akirintan mandaton de la kompensa listo:

  • Loránd Szabó deputito de societo: Természetesen Dombóvár Közéleti Egyesület
  • József Béla Kiss deputito de societo: Természetesen Dombóvár Közéleti Egyesület
  • Tigelmann Péter deputito de societo: Természetesen Dombóvár Közéleti Egyesület

Eksurbestroj[redakti | redakti fonton]

  • 1990–1994: István Fazekas dr. [5][6] - Partio: (KDNP)
  • 1994–1998: Attila Tóth - Partioj: (MSZP-SZDSZ)[7]
  • 1998–2002: Attila Tóth - Parttio: (MSZP)[8]
  • 2002–2006: Loránd Szabó - Partioj: (MSZP-SZDSZ-Centrum-1445)[9]
  • 2006–2010: Loránd Szabó - Partioj: (MSZP-SZDSZ-Sz. Dombóvárért)[10]
  • 2010–2014: Loránd Szabó - Partio: sendependa[11]
  • 2014–2019: Loránd Szabó - Partio: sendependa (ne-registara organizo: Természetesen Dombóvár Közéleti Egyesület)[12]

Ekonomio[redakti | redakti fonton]

La ŝlosilo de bonstato estas la mono. - William Mckinley, usona prezidanto - 1900
Agrikultura pejzaĝo el Thebo XVIIIa dinastio.
  • Tradicia ekonomio estas ekonomia sistemo nebazita sur mono, en kiu tradicioj, kutimoj, kaj kredoj formas la varojn kaj la servojn kiujn la ekonomio produktas, same kiel la regulojn kaj manieron de sia distribuo. Landoj kiuj uzas tiun specon de ekonomia sistemo ofte estas kamparaj kaj bien-bazitaj. Ankaŭ konata kiel natura ekonomio, tradicia ekonomio estas difinita per natura interŝanĝo kaj komercado. Malgranda pluso estas produktita, kaj se entute troaj varoj estas faritaj, ili estas tipe donitaj al reganta aŭtoritato aŭ terposedanto.
  • Vivtena ekonomio estas ekonomio ne bazita sur mono kiu dependas el naturaj rimedoj por havigi bazajn necesaĵojn, pere de ĉasado, rikoltado, kaj vivteniga agrikulturo. "Vivtenado" signifas vivtenadi sin mem je minimuma nivelo; en vivteniga ekonomio, ekonomia surhavo estas minimuma kaj uzata nur por komerci aliajn bazajn necesaĵojn, kaj ne estas industriigo.
  • Agrikultura ekonomio baziĝas sur agrikulturo, dum la gravo de industrio aŭ servoj estas malalta.
  • Miksa ekonomio estas difinita kiel ekonomia sistemo konsistanta el miksaĵo de merkatoj kaj ekonomia planado, publika proprieto kaj privata proprieto, aŭ liberaj merkatoj kaj ekonomia intervenismo. Tamen, en la plej multaj kazoj, "miksa ekonomio" rilatas al merkataj ekonomioj kun forta reguliga malatento-eraro kaj registara zorgaĵo de publikaj varoj, kvankam kelkaj miksaj ekonomioj ankaŭ havas kelkajn ŝtat-kontrolitajn entreprenojn.
  • La kunlaboreca ekonomio estas soci-ekonomia sistemo, tio estas tipo de alternativa ekonomio, en kiu dividante kaj kolektive konsumante centrajn spezojn, oni venas al komuna kreado, produktado, distribuo, komerco kaj konsumo de varoj kaj servoj. Informa teknologio estas ofte la katalizilo por individuoj, neregistaraj kaj registaraj organizoj. Temas pri ekonomia modelo bazita sur la interŝanĝo kaj la komuna disponigo de rimedoj kaj servoj per ciferecaj platformoj. Ĝi inspiriĝas en la utopioj de la kundividemo kaj ne komercaj valoroj, kiel la reciproka helpo aŭ la kunviveco, kaj ankaŭ en la spirito de senpageco.
  • La Skandinava modelo aŭ nordia modelo, ankaŭ nomata nordia kapitalismo aŭ nordia socialdemokratio, estas termino por la ekonomiaj kaj sociaj politikoj komunaj al la skandinavaj landoj, Danio, Finnlando, Norvegio, Svedio kaj Islando, kiu inkluzivas kombinaĵon de libermerkata kapitalismo kun plena sociala ŝtato.
  • La privata sektoro estas parto de la ekonomio, foje referencata kiel civitana sektoro, kiu estas regata de privataj individuoj aŭ grupoj, kutime kiel rimedo de entrepreno por enspezo, kaj ne estas kontrolata de la ŝtato.

Kun la konstruado de la fervojaj linioj, la vivo de la terkultura Dombóvár tute ŝanĝiĝis. En la kolonio estis establitaj industriaj setlejoj, kiuj antaŭe ludis kamparan rolon, la administra situacio de la vilaĝo ŝanĝiĝis, kaj aldone al multaj ŝanĝoj ĝi ankaŭ okupis la rolon de kultura estro de la regiono. La Hungária Vajkiviteli Rt.. komencis funkcii en novembro de 1900. Lia ĉefa produkto estis bonkvalita butero, kun kiu li gajnis oran medalon ĉe la nacia ekspozicio. Signifa parto de la 16-20 q ĉiutage iris al eksterlandaj merkatoj. De 1961 laŭ la preteksto de centrumado, la buterkproduktada fako translokiĝis al Kaposvár. En 1912, Etelka Dőry fondis la Dőry Konzervgyár, kiu komencis rapide prosperi pro militaj transportoj. En la 1930-aj jaroj, ĝi jam dungis 100 laboristojn, kaj en la someraj kaj aŭtunaj sezonoj portempe 350-600 homoj. Ĝiaj produktoj - diversaj kompotoj, marmeladoj, frandaĵoj - estis popularaj tra Eŭropo kaj eĉ eksportitaj al Sudameriko. Post la dua mondmilito, la fabriko estis fermita pro ekonomiaj kialoj, la maŝinoj estis malmuntitaj kaj forigitaj. La MÁV Talpfatelítő Vállalat estis fondita en 1914. De la komenco de 20a jarcento, la eŭropa kaj eĉ mondfama MÁV iom post iom bezonis pli multe da ŝpaltoj pro la rapide kreskanta longeco de fervojo kaj eĉ vartado de jam ekzistantaj fervojaj linioj, al tiuj ili fabrikis la ŝpaltojn en siaj uzinoj. En la fabrikejo de Dombóvár, ankaŭ rilate al la nuntempaj kondiĉoj, ili produktis konsiderindan kvanton da ŝpalto helpe de aparatoj formalaj al la normoj de periodo. En 1925 princo Esterházy establis vapormuelejon en Újdombóvár. La uzino ankaŭ estis ekipita per industria kaj mallarĝa relparo, por ke oni povis transporti sur relparo grandajn kvantojn da greno al la muelejo .

Entreprenoj 2020[redakti | redakti fonton]

Magistrataj firmaoj[redakti | redakti fonton]

Kuniĝoj kun aliaj entreprenoj[redakti | redakti fonton]
  1. Dombóvári Szociális és Gyermekjóléti Intézményfenntartó Társulás, defendado de infanoj prezidanto: Tímea Németh dr. - vicurbestro
  2. Dombóvár és Környéke Többcélú Kistérségi Társulás, kunordigaj laboroj inter setlejoj prezidanto: Szilárd Pintér - urbestro
  3. Dombóvár és Környéke Kistérségi Ivóvízminőség-javító Társulás, loĝistiko pri akvo prezidanto: Szilárd Pintér - urbestro
  4. Dombóvár Térségi Szennyvízkezelési Önkormányzati Társulás, loĝistiko pri rubakvo prezidanto: Szilárd Pintér - urbestro
  5. Mecsek-Dráva Regionális Szilárdhulladék Kezelő Rendszer Létrehozását Célzó Önkormányzati Társulás, loĝistiko pri komunrubo prezidanto: Zsolt Páva
Nur magistrataj firmaoj[redakti | redakti fonton]
  1. Dombóvári Városgazdálkodási Nonprofit Kft. - ne-profitcela Kompanio kun limigita respondeco pro urbo
  2. Dombó-Land Térségfejlesztő Kft. - Kompanio kun limigita respondeco pro Distrikto Dombóvár
  3. Tinódi Ház Közművelődési Nonprofit Kft. - ne-profitcela Kompanio kun limigita respondeco pro kulturo
Specialaj fondaĵoj[redakti | redakti fonton]
  1. Hamulyák Közalapítvány, fondaĵo pro urbo
  2. Dombóvári Szociális Lakásalap Alapítvány, fondaĵo por helpi loĝadon

La plej grandaj kompanioj laŭ enspezo[13][redakti | redakti fonton]

  1. VIESSMANN TECHNIKA DOMBÓVÁR Kft., Kompanio kun limigita respondeco dungitoj: 338 pers.
  2. AGRÁR-BÉTA Kft., Kompanio kun limigita respondeco dungitoj: 45 pers.
  3. DOMBÓ-COOP Zrt., speciale Akcia Kompanio dungitoj: 23 pers.
  4. KJK-AGROTEAM Kft., Kompanio kun limigita respondeco dungitoj: 9 pers.
  5. RÓNA Kft, Kompanio kun limigita respondeco dungitoj: 25 pers.

Mikrofirmaoj[redakti | redakti fonton]

Al la sekvontaj kategorioj estas la mikrofirmaoj enklasigitaj:

  1. asekurkompanioj
  2. aŭtoriparejoj
  3. butikoj por fiŝkaptistoj
  4. butiko por memfabrikantoj
  5. drogejoj
  6. florbutiko
  7. fotado
  8. grundlaboroj
  9. informadiko
  10. juveloj
  11. konstruanta industrio
  12. korpvartado
  13. meblovendejoj
  14. optikistoj
  15. persontransportado
  16. presejoj
  17. restoracioj, kafeterioj
  18. startrinkejoj
  19. vitristo

Loĝantaro[redakti | redakti fonton]

Esperantistoj de Dombóvár en Abaliget - 1969.
Civitana Festo de Dombóvár - 2009.
Civitana Festo de Dombóvár - 2010.
Ekskurso al Szentkatolna, Transilvanio - 2009.
La unua Esperanta posttagmezo de dimanĉo.
La dua Esperanta posttagmezo de dimanĉo.

Loĝantaro estas la sumo de la homoj, kiuj loĝas en difinita areo (ekzemple urbo, lando aŭ la tuta mondo). Ĝi daŭre ŝanĝiĝas per kreskoj (naskoj kaj enmigrado) kaj perdoj (mortoj kaj elmigrado).

Kiel ĉiun biologian populacion ankaŭ la homan limigas la provizo de nutraĵoj, la efiko de malsanoj kaj aliaj faktoroj de la medio. La evoluon de la loĝantaro influas krome sociaj kutimoj kaj tradicioj kaj la evoluo de scienco kaj tekniko (ekzemple la medicino reduktis la mortokvanton kaj plilongigis la vivodaŭron).

La scienco, kiu studas la evoluon de la loĝantaro nomiĝas demografio. La statistiko kolektas datenojn (= donitaĵojn) pri la loĝantaro kaj analizas ilin.

Popolnombrado (aŭ censo) estas ago de la ŝtato, kiam ĉiu enloĝanto estas statistike priskribita.

Popolnombrado temas ne nur pri nombrado de popolo, ĉar la celo estas ne nur koni la nombron de loĝantoj, sed ĉefe ricevi multajn personajn datumojn pri la loĝantoj.

La celo de popolnombrado estas kono de la ecoj de la loĝantaro, por ebligi planadon. Politike, popolnombrado povas taŭgi por reguligi balotadojn. Ekonomie, popolnombrado konigas la ekonomian disvolvon de la lando, la variecon, la bezonon pri infrastrukturo, ktp. Apartan gravecon havas fiskaj motivoj, ĉar popolnombrado helpas en la fiksado de impostoj.

Loĝnombro: 18555 personoj[14]

Loĝdenso: 236 pers./km²[15]

Loĝejnombro: 8387 pecoj

Ŝanĝo de loĝantaro[16]:

Jaro Loĝ. (pers.) Ŝanĝiĝo (pers.)
1870 3397 -
1880 4778 +1381
1890 5885 +1107
1900 7480 +1595
1910 10 480 +3000
1920 12 471 +1991
1930 13 953 +1482
1941 13 134 - 819
1949 14 097 + 963
1960 15 811 +1714
1970 17 229 +1418
1980 20 459 +3230
1990 21 183 + 724
2001 20 852 - 331
2011 19 011 -1841
2015 18 688 - 323
2017 18 851 + 163
2018 17 995 - 856

Unuiĝo de Dombóvár kaj Újdombóvár[redakti | redakti fonton]

Dombóvár kaj Újdombóvár-Dalmand estis administre tute sendependa unu de alia. La setlejoj en 1946 unuiĝis, sed Dalmand iĝis memstara setlejo en 1949.

  • Urboparto Újdombóvár.

Eklezioj[redakti | redakti fonton]

  1. Magyar Katolikus Egyház - katolika eklezio
  2. Magyarországi Református Egyház - reformita eklezio
  3. Magyarországi Evangélikus Egyház - luterana eklezio
  4. Magyarországi Metodista Egyház - metodista eklezio
  5. Hit Gyülekezete - eklezio de kredo
  6. Magyar Baptista Egyház - baptista eklezio

Etnaj magistratoj[redakti | redakti fonton]

  1. Dombóvári Német Nemzetiségi Önkormányzat - germana magistrato
  2. Dombóvári Roma Nemzetiségi Önkormányzat - roma magistrato
  3. Dombóvári Horvát Nemzetiségi Önkormányzat - kroata magistaro
  4. Dombóvári Örmény Nemzetiségi Önkormányzat - armena magistrato (malfondita!)

Ne-registara organizaĵo[redakti | redakti fonton]

  1. „Cinege Cipője” Alapítvány, fondaĵo por apogi Bazlernejon Móra Ferenc Peranto: s-ino Hopp, Éva Pricz Sidejo: Szabadság u. 27.
  2. „Életet az éveknek” Közhasznú Alapítvány, fondaĵo por helpi familiojn Peranto: s-ino János Fehér Sidejo: Dombóvár Földvár u. 11/a.
  3. „Help-Dombóvár” Egyesület, societo por helpi bestojn Peranto: Katalin Babulják Sidejo: József A. u. 4.
  4. JALINGVA József Attila Ált. Isk. Idegen Nyelv Tanításért Alapítvány, fondaĵo por instrui fremdajn lingvojn Peranto: s-ino Hetesi, Tünde Sidejo: Fő u. 42-44.
  5. Nauzika Szeme Fénye Alapítvány, fondaĵo por helpi specialajn grupojn Peranto: Ágnes Visegrádi Sidejo: Szent Gellért u. 7.
  6. Nők Dombóvárért Egyesület, societo por virinojn Peranto: Szilvia Keppel Sidejo: Ady E. u. 25.
  7. Puer nats est nobis- Gyermek adatott nekünk Alapítvány, fondaĵo por helpi infanojn Peranto: s-ino Szenyéri, Júlianna Szabolcska Sidejo: Hunyadi tér 23.
  8. Tolna Megye Természeti értékeiért Alapítvány, fondaĵo pro birdoj Peranto: Róbert Tálos Sidejo: Dombó Pál u. 42/a.
  9. Alkony-Támasz Alapítvány, fondaĵo por helpi maljunulojn Peranto: s-ino dr. Kutas, Margit Bauer dr. Sidejo: III. u. 22.
  10. Diákjainkért Alapítvány, fondaĵo por helpi gelernantojn Peranto: Tibor Tóth Sidejo: Pannónia u. 21.
  11. Az Ifjúság Zenei Neveléséért Alapítvány, fondaĵo por helpi junajn muzikistojn Peranto: János Balaskó Sidejo: Bezerédy u. 2/b.
  12. Dombóvár Radiológiáért Alapítvány, fondaĵo por helpi sanon Peranto: Zsuzsanna Sándor dr. Sidejo: Ady u. 45-51/1. ép.
  13. Dombóvári ILCO Egyesület, societo por helpi sanon Peranto: s-ino József Vancsa Sidejo: Vasút sor 12.
  14. Dombóvári Ipartestület, societo por industrio Peranto: Ferenc Spengler Sidejo: Teleki u. 7-9.
  15. Dombóvári Kertbarát Egyesület, societo por ĝarden-amikoj Peranto: János Kovács Sidejo: Hunyadi tér 25.
  16. Dombóvári Nyugdíjasok Érdekvédelmi Egyesülete, societo por pensiuloj Peranto: Károly Bakonyi Sidejo: Hunyadi tér 25.
  17. Dombóvári Ózon Asztma Egyesület, societo por helpi sanon Peranto: Sándor Tóth Sidejo: Hunyadi tér 25.
  18. Kapos- hegyháti Natúrpark Egyesület, societo por protekti naturon Peranto: Gyula Dávid Sidejo: Bezerédj u. 14.
  19. Dombóvári Polgárőr Egyesület, societo por protekti sekurecon Peranto: Gábor Király Sidejo: Szabadság u. 18.
  20. Dombóvári Székely Kör, societo por sikuloj Peranto: s-ino József Horváth Sidejo: Ivanich Antal u. 51.
  21. Dombóvári Szociális Lakásalap Alapítvány, fondaĵo por helpi loĝadon Peranto: Gábor Király Sidejo: Szabadság u. 18.
  22. Dombóvári Zenész Egyesület, societo por helpi muzikon Peranto: János Balaskó Sidejo: Árnyas u. 11.
  23. Galamb és kisállattenyésztő Egyesület, societo pro kolomboj Peranto: Pernecker Antal Sidejo: Hunyadi tér 25.
  24. Margaréta a Gyermekekért Alapítvány, fondaĵo por infanoj Peranto: Katalin Mézmer dr. Sidejo: Bezerédj u. 2/a.
  25. Gyöngyszem Alapítvány, fondaĵo pro infanĝardeno Peranto: s-ino Jánosi Orsolya Miklóssy Sidejo: Bezerédj u. 33.
  26. Játékvár Alapítvány, fondaĵo pro infanĝardeno Peranto: s-ino Reizinger Andrea Rostás Sidejo: Zrínyi u. 10.
  27. Jövő Emberkéje Alapítvány, fondaĵo pro infanvartejo Peranto: s-ino Szemes Anikó Lerich Sidejo: Kórház u. 35.
  28. Kisbarát Alapítvány (Erszébet Ovi), fondaĵo por infanĝardeno Peranto: Róbert Männer Sidejo: Petőfi u. 27.
  29. M-12 Dombóvári Postagalamb Sportegyesület, societo pro kolomboj Peranto: Gyula Fábián Sidejo: 7256 Kercseliget, Bükkpuszta 29/2.
  30. Magyarországi Német Nemzetiségűek Egyesülete, societo por germanoj Peranto: Frucht Ferenc Sidejo: Bezerédj u. 14.
  31. MME 28.sz. Dombóvári Csoportja, societo pro birdoj Peranto: Sándor Nagy Sidejo: Dombó Pál u. 42/a.
  32. Presidium Közhasznú Egyesület, societo por maljunuloj kaj handikapuloj Peranto: Rieger Erika Sidejo: Rezeda u. 7.
  33. Újkezdet Roma Egyesület, societo por ciganoj Peranto: Zsolt Ligorovics Sidejo: Táncsics M. u. 8.
  34. Viharmadár Önkéntes Mentő Egyesület, societo por helpi kaj preventi domaĝojn Peranto: Gergely Sándor Hosszú Sidejo: Damjanich J. u. 6.
  35. Százszorszép Alapítvány, fondaĵo pro infanĝardeno Peranto: s-ino Bárány, Edit Búzás Sidejo: III. u. 34.
  36. Dombóvári Kutyás Egyesület, societo pro hundoj Peranto: Jenő Kővágó Sidejo: Kosztolányi u. 5.
  37. Dombóvári Magyar Izraelita Baráti Társaság, societo por hebreoj Peranto: Zoltán Rostás Sidejo: Kossuth u. 69.
  38. Fekete István Kulturális Egyesület, societo pro verkisto István Fekete Peranto: Imre Bodó Sidejo: Hóvirág u. 25.
  39. Dombóvári Szívklub Egyesület, societo por samo Peranto: Mária Bereczki dr. Sidejo:
  40. Dombóvár-Kernen i.R. Baráti Kör Egyesülete societo pro ĝemelurbo Kernen Peranto: s-ino Pál Grünwald Sidejo: Kölcsey u. 64.
  41. Dombó-Dog Centrum Kutyás Sport Egyesület, societo pro hundoj Peranto: Lajos Papp Sidejo: 7215 Nak, Fő u. 194.
  42. Dombóvári Városszépítő és Városvédő Egyesület, societo pro urbo Peranto: László Szűcs Sidejo: Szabadság u. 16.
  43. Kapos Alapítvány, fondaĵo pro koruso Kapos Peranto: György Kőszegi Sidejo: Hunyadi tér 25.
  44. Dombóvári Ifjúsági Fúvószenekar KHE, societo pro blovorkestro Peranto: András Kiszler Sidejo: Bezerédj u 6. II/6.
  45. Dombóvári Apáczai Alapítvány, fondaĵo pro mezlernejo Apáczai Peranto: Gábor Kóródi Sidejo: Arany János tér 21.
  46. PRO Dombóvár Egyesület, societo pro urbo Peranto: Zoltán Rostás Sidejo: Kossuth u. 69.
  47. Dombóvári Örmény Nemzetiségi Egyesület, societo pro armenoj Peranto: Attila Farkas Sidejo: Bezerédj u. 6. 4/16.
  48. HB Dombóvári Blockflöte Egyesület, societo pro muziko Peranto: Violetta Varga Sidejo: Krúdy Gyula u. 39.
  49. Hospital Alapítvány, fondaĵo pro Hospital Dombóvár Peranto: Hospital Dombóvár Sidejo: Szent István tér 1.
  50. PC 424 Dombóvári Pipaklub, societo pro pipfumado Peranto: Szilárd Hegyháti Sidejo: Rákóczi u. 53.
  51. DURA Eszperantó Barátok Dombóvár, societo pro lingvo Esperanto Peranto: Róbert G. Nagy Sidejo: Orgona u. 16.

La lingvo Esperanto en urbo[redakti | redakti fonton]

Logo de DURA.
Donacoj de DURA.

La sidejo de Sud-Transdanubia Regiona Esperanto Fondaĵo estis en Dombóvár[17].

La cirkonstancoj de komenco pri movado: Poeto László Szepessy (1880-1915) naskinta en la strato Erzsébet de urbo, inter 1912-1915 komisiis lin Sándor Giesswein ĉefpastro, deputito por skribi la marŝkanton de kristano-socialistoj[18]. Helpnotario György Lehman la unua esperantisto de Dombóvár (1901-1932) ankaū naskinta en la strato Erzsébet. Sándor Giesswein en ĉi tiu tempo estis la prezidanto de Hungara Landa Esperanto-Asocio. Giesswein dum 1920 komencis organizi la Internacian Paco-Ligon de Esperantistoj. Dum tiu laboro ekkonis li György Lehman la unuan esperantiston de Dombóvár. La Paco-Ligo estiĝis en 1923 kaj mortis Sándor Giesswein. En Dombóvár la esperantistoj de ĉi tiu tempo originigas la komencon de Esperanto-movado. Ceteraj eventoj: La Otomana Imperio ĉesis por ekzisti kaj establiĝis la moderna Turkio; Adolf Hitler fiaskis dum la munkena puĉo (biero-puĉo) por akiri la politikan potencon en Germanio.

Esperantalioj[19][redakti | redakti fonton]

La kontribuoj de esperantistoj en Dombóvár por vivteni la Esperanto-movadon:

  • Gazeto Lingvo Internacia - 1900

  • Memortabulo de Sándor Giesswein en urbo Dombóvár - 2012.

  • La inaŭguro de memortabulo pri Sándor Giesswein.


Vidindaĵoj[redakti | redakti fonton]

Loko-historia Muzeo de Dombóvár
Loĝturo de Dombóvár.
Statuo-grupo de Kossuth en Dombóvár.
Memortrajno 424,127 de Hungara Ŝtata Fervojo - 2005.
Stacidomo de Dombóvár, donacita de DURA - 2007.

Vidindaĵo aŭ turisma vidindaĵo estas signifa monumento de naturo aŭ kulturo aŭ io alie alloga, spektakla aŭ elstara, ofte trovebla en turismaj programoj. Ofte temas pri objektoj, kiujn la vojaĝanto jam konas pro gazetartikolo, televidelsendaĵo, vojaĝromano ktp., kaj nun volas vidi mem.

Organizistoj de porindividuaj vojaĝoj kritikas la terminon "vidindaĵo"', ĉar ĝi implikas, ke malmultaj spektaklaj objektoj valoras la rigardadon, dum aliaj ĉiutagaĵoj ne meritas ĝin - kvankam tiuj estas minimume same gravaj por sperti kaj kompreni la viditajn aferojn.

Kio estas aparta vidindaĵo, tio ankaŭ dependas de la vizitantoj mem - biologiistoj, muzikistoj, historiistoj trovas diversajn aferojn interesaj.

Tipaj kulturaj vidindaĵoj estas historiaj konstruaĵoj aŭ specifaj objektoj de aktuala historio. Naturaj vidindaĵoj ekzemple estas lagoj aŭ montoj.

  • Naturscienca Ekspoziciejo
de 1991 en la ĉambro de Urbocentra Bazlernejo (Belvárosi Általános Iskola) estas prezentita unu parto de birdofaŭno pri departemento Tolna. Ekster la ornitologia materialo estas ankoraŭ videblaj: trofeoj,ovo-, nesto-, rikolto-, skarabo- kaj papilio-kolektado.
Dombóvár-Gunaras estas fama ban- kaj kuracbanejo pro ĝia sulfura akvo.
En la muzeo estas kolektita la personaĵoj kaj manuskriptoj de verkisto por vidi kaj ekkoni.
En ĉi tiu parko estas videbla la statuoj pri ministroj de unua hungara registaro sendependa. La monumentala kompozicio estas la kreaĵo de skulptisto János Horvay. La statuo-grupo estas la unusola kreaĵo en la lando, kiu prezentas la anojn de la unua hungara kaj respondeca registaro sendependa. En 1959 danke al la kunlaboro de vivantoj, Ĝi trovis azilon ĉi tie.
La muzeo malfermis siajn pordojn la 22an de septembro 2001.
  • Ĉe la limo de Dombóvár kaj bordo de rivero Kapos estas trovebla la ruino de fortikaĵo Dombó, kiu estas nomita hodiaŭ cikonio fortikaĵo pro la ĉi tie konstruita cikonioj-nestejo.
  • Parko de eta civitanoj 2007 Por tiuj infanoj kies parencoj petas, oni plantas registritan arbon en ĉi tiu parko.
  • Insulo Sankta Vendel: Sur la teriritorio de banejo Dombóvár-Gunaras estas lago por boatoj, tie estas trovebla insulo kun koro, la amemuloj povas klaki pendseruron sur la koron.
  • Sinfotejo: Unika fotejo kun fono pri iama humoro de banejo Dombóvár-Gunaras.
  • Parko Otto Habsburg: Ottó Habsburg – honorcivitano de Dombóvár – dum jaroj estis ano de Eŭropa Parlamento kaj laboris multe por disvastiĝo de Europa Unio kaj aliĝo de Hungario. La parko havas fotokolektadon pri lia agadoj kaj vizitadoj de Dombóvár.
  • Parko de Sepkontinentoj: La urbocentra parko prezentas la karakterizajn plantojn de kontinentoj pri nia planedo.
  • Fiŝkaptista lago Bontova: Ĉe la limo de Dombóvár troveblas unu akva Elizeo, kie la fiŝkaptistoj, kiuj laŭ la principo: prenu kaj reĵetu agas, povas rabate fiŝkapti.
  • Kapelo Sankta Anna - fonto, en setlejo Szőlőhegy: Oni jam celebris meson en la 1870 konstruita kapelo. En 1912 estis alkonstruita unu turo.
  • Valo de rojo Konda: Stacioj: Naturprotekta Ekspoziciejo, la iama spurlinio de malgranda fervojo, lago Szállásrét, lago Tüske.
  • Naturprotekta Ekspoziciejo: Prezentas la faunon kaj flaŭron de Dombóvár.
  • Vaporlokomotivo 424: Antaŭ la stacidomo staras en 1943 konstruita malnovaĵo.
  • Domo Tinódi (kulturdomo): La 3an de aprilo 1973 malfermis siajn pordojn, ĝi estas ankaŭ teatrejo.
  • Fervojista Muzeo en la eksa fervoja sekurejo.

  • Gravuraĵo de fortikaĵo Dombó.

  • Fervoja eksstacidomo, hodiaŭ estas Naturprotekta Ekspoziciejo.

  • Maketo pri loĝturo de arbaro Sziget (Dombóvár) en la fortikaĵ-parko de Dinnyés.


Famuloj de urbo Dombóvár[redakti | redakti fonton]

Dum la famo estas ĝenerale kondiĉo por atingi la statuson de "famulo", ĝi ne ĉiam sufiĉas. Ekzistu ia nivelo de publika intereso pri tiu persono, sed tre ofte multaj famuloj estas tiaj nur dum certa tempoperiodo pro portempaj kialoj kiel esti aperinta en televida programo, esti farinta ion, kio lokas ĝin sub la publikan atenton (kiel trapasi la Manikan Markolon naĝe) aŭ esti la unua, farinta ion. Estas ankaŭ fakaj famuloj, kiuj estas famuloj nur por tiuj, kiuj ĝuas specifan temon, kaj pro tio ili konsideras ilin kiel famulojn nur ene de tiu limigita medio.

Naskiĝintoj de urbo[redakti | redakti fonton]

Vivintoj kaj vivantoj en urbo[redakti | redakti fonton]

Honorcivitano[redakti | redakti fonton]

Otto Habsburg eksa membro de la Eŭropa Parlamento.
En kapo rapide kalkulanta artisto Ferenc Pataki -Dombóvár, 2008
Jenő Buzánszky eksa nacia 11ano de mondfama hungara fotbalgrupo (hungare: orteamo) inter 1950-1956, nun estas 85jara.

Honorcivitaneco estas kutime la plej alta distingo kaj honorado disdonata fare de urbo aŭ komunumo por persono, kiu elstarmaniere meritis pri la bonstato de la civitanoj aŭ pri la prestiĝo de la loko. Ekzistas plejofte regularo pri la disdonado de la honorcivitaneco, laŭ kiu la urba parlamento decidas pri ĝi. Krom tio foje universitatoj donas al merititoj la honorcivitanecon.

Sportvivo 2020[redakti | redakti fonton]

En Dombóvár funkcias multe da sport-asocioj. Iuj sportistoj de Dombóvár atingis mondfaman sukcesojn. Ĉi tie lernis naĝi la olimpik- kaj mond- kaj Europa ĉampiona bustnaĝisto Norbert Rózsa. Jenő Buzánszky eksa nacia 11ano de mondfama hungara futbalgrupo (hungare: orteamo) inter 1950-1956 naskinta en Újdombóvár, nun urboparto de Dombóvár. La plej granda sport-talento de hodiaŭ estas Anna Lili Tóth atleto, naskinta en 1998.

Sport-organizaĵoj[redakti | redakti fonton]

  • "Black Angels" Dombóvári Női Labdarúgó SE - virina futbalo, Peranto: Krisztina Dunai Sidejo: Platán tér. 19. / Bezerédj u. 5.
  • Aerobik és Szabadidős Egyesület - aerobiko, Peranto: Andrea Rostás Reizingerné Sidejo: Orgona u. 17./ 7251 Kapospula, Jókai Mór u. 6.
  • CYKLON Ikigaido SE - karateo, Peranto: Tibor Tóth Sidejo: Hunyadi tér 24. / 7400 Kaposvár, Mikszáth u. 8. fszt.2.
  • Delta Turista Egyesület - turist-asocio, Peranto: Zsuzsanna Doszpod Molnárné Sidejo: Pannónia út 54. III/8.
  • Dombóvár 2004. Sakk Egyesület - ŝako, Peranto: Ferenc Molnár Sidejo: Hunyadi tér 25.
  • Dombóvári Spartacus Szövetkezeti SE - sport-klubo (kegloludo), Peranto: József Vancsa Sidejo: Ivanich A. u. 39/A
  • Dombóvári Boxklub - boksado, Peranto: László Nagy Sidejo: Szabadság u. 18.
  • Dombóvári Focisuli Egyesület - infana futbal-klubo, Peranto: Zoltán Tárnok Sidejo: Katona J. u. 37.
  • Dombóvári Futball Club - futbalo, Peranto: Zsolt Szabados Sidejo: Katona J. u. 37.
  • Dombóvári Hangulat Szabadidő SE - libertempa sport-asocio, Peranto: Csaba Horváth Sidejo: Katona J. u. 41.
  • Dombóvári Karatesuli - karateo, Peranto: Csaba Szabó Sidejo: Ady E. u. 52.
  • Dombóvári Kosárlabda Suli KHE - basketbalo, Peranto: László Czétány Sidejo:Tóth Ede u. 2.
  • Dombóvári Sportiskola Egyesület - naĝado, Peranto: Zoltán Zeman Sidejo: Tulipán u. 13. / Pf. 107.
  • Dombóvári Tenisz Egyesület - teniso, Peranto: István Dékány Sidejo: Dombó Pál u. 48.
  • Dombóvári Vasutas Atlétikai és Szabadidő Egyesület - atletiko, Peranto: Tamás Ingula Sidejo: Fészek u. 3.
  • Dombóvári Asztaltenisz Club KHE - tabloteniso, Peranto: Károly Kocsis Sidejo: Földvár u. 18.
  • Dombóvári Floorball SE - unihokeo, Peranto: Tamás Puchner Sidejo: Kórház u. 31.
  • D-RIDE Sport Club - biciklo, Peranto: Attila Klesch Sidejo: Március 15 tér 4.
  • PASZ Dombóvári Amatőr Labdarúgó SE' - fotbalo, Peranto: Attila Právics Sidejo: Vak Bottyán u. 53.
  • Dombóvári Úszó Egyesület - naĝado, Peranto: Gyenei Ferenc Sidejo: Hunyadit tér 22/b.
  • Dombóvári Judo Klub - ĵudo, Peranto: Tibor Csirinyi Sidejo: Buzánszky u. 9.
  • Dombóvári Amatőr Röplabda Club Szabadidős Egyesület - volejbalo, Peranto: Attila Keppel Sidejo: József Attila u. 15.
  • "Dombóvári Atlétikáért" Alapítvány - atletiko, Peranto: Győző Németh Sidejo: Teleki u. 7/1
  • Dombóvár Úszásért Alapítvány - naĝado, Peranto: Istvánné László Sidejo: Hóvirág u. 9.
  • Dombóvári Városi Diáksport Bizottság - sport-komitato, Peranto: Gyula Földesi Sidejo: 7100 Szekszárd, Széchenyi u. 2-14.
  • FORGI BOX CLUB Ökölvívó Közhasznú Egyesület - boksado, Peranto: Sándor Forgács Sidejo: Teleki u. 76./Teleki u. 82.
  • Dombóvári Nyergesvölgyi Horgász Sportegyesület - fiŝkaptistoj, Peranto: Zsolt Hurta Sidejo: Pannónia út 31. 3/7

  • La orteamo (skulptaĵo de Márton Kalmár en urbo Szeged).

Sportejoj[redakti | redakti fonton]

  • Szuhay Sportcentrum', sportcentro, Estro: Mónika Sebestyén Adreso: Földvár u. 18.
  • JAM-halo', skatolo-halo, Estro: László Nagy Adreso: Kinizsi u. 37.
  • Dombóvári Ifjúsági Sporttelep - DIS', futbalejo, Estro: Tárnok Zoltán Adreso: Katona József utca 37.
  • Farkas Attila Uszoda', naĝejo, Peranto: Gabriella Makkos Adreso: Katona József utca 28.
  • Teniszpályák', tenisejo, Peranto: István Dékány Adreso: Földvár utca
  • Spartacus Tekecsarnok', kugloludejo, Peranto: József Vancsa Adreso: Ivanich u. 39/a.
  • Nordic Walking útvonalak', promenadaj vojetoj de Nordic Walking (bastonsporto)
  1. promenada vojeto: Konda-völgyi tókör - 12 km
  2. promenada vojeto: Várak útja - 6,5 km
  3. promenada vojeto: Nyergesi körutak - 4 km
  4. promenada vojeto: Gunarasi Land Art sétaút - 2 km
  5. promenada vojeto: Gunarasi körút - 3 km
  • Kültéri fitness eszközök', subĉielaj sport-aparatoj
  1. Szállásréti-tó, trovejo: bordo de lago Szállásrét
  2. Szent László Park, parko Sankta László, trovejo: urboparto Kertváros
  3. Újdombóvár-VI. utca, trovejo: Újdombóvár - urboparto de Dombóvár, strato VI.
  4. Arany János tér, trovejo: ???? urboparto de Dombóvár, strato Arany n-ro: ??
  • Kneipp-ösvény, terapia proceduro: senŝua promenado
  1. Fogadalmi liget, trovejo: en la najbaro de lago Szállásrét
  2. Gunarasfürdő Camping, trovejo: banejo Dombóvár-Gunaras ĉe la kampadejo
  • Maximum Fitness Club , fitnes-klubo,trovejo: Köztársaság u. 10.
  • Body Fit Sportcentrum, korpokonstruado, trovejo: Berzsenyi u. 31.
  • Z2 CROSS GYM, sportcentro, trovejo: Petőfi u. 11.

Ekskursaj itineroj[redakti | redakti fonton]

  • KONDA-PATAK VÖLGYE - Valo de Konda-rojo: Nyerges-lago - banejo Dombóvár-Gunaras - 25 km
  • „IFLÁK” KERÉKPÁROS TÚRAÚTVONAL - Itinero IFLÁK bicikla ekskursio: Dombóvár-Gunaras – Sziget-arbaro – "Cikonio-fortikaĵo" – preĝejo de Kaposszekcső – belvedero de Csikóstőttös – preĝejo de Mágocs – birdgvatejo ĉe la "Béka"-lago – avizotabulo pri la popolo IFLÁK - 32 km
  • „WOSINSKY” KERÉKPÁROS KÖRTÚRA - ronditinero de „WOSINSKY” per biciklo: Dombóvár – Döbrököz – Kurd – Lengyel – Mekényes – Nagyhajmás – Mágocs – Dombóvár - 32km
  • KONDA-VÖLGYI TÓKÖR - Lago-ronditinero de Konda-valo: strato Gyár – Konda-valo – lagoj de Tüske – strato Gyár - 12 km
  • „HAT VÁR HAT RÁD” TÚRA - Itinero de fortikaĵoj: fortikaĵo de Werböczy (Döbrököz) – fortikaĵruino de Szarvasd – Dombóvár-Gunaras – fortikaĵo Kaposszekcső – Dáró-fortikaĵo de Jágónak – "cikonio-fortikaĵo" – loĝturo de Sziget-arbaro - 32 km
  • „HÍRESSÉGEK ÚTJA” - Vojo de famuloj: Vojó Pannónia – strato Kórház – strato Gyár – strato Bajcsy-Zsilinszky – strato Katona József – strato Dózsa György – strato Szabadság – placo Hunyadi – strato Dombó Pál – strato Bezerédj – vojo Pannónia - 5 km
  • „MESEÚT” - Fabelvojo: placo Hunyadi (Domo Tinódi - kulturdomo) – strato Dombó Pál – strato Bezerédj – strato Jókai utca – placo Hunyadi (Rossmann) – placo Hunyadi (Csillagház - Stelo-domo) - 1,1 km
  • „PUSZTÁK NÉPE” ÚTVONAL - Popolo de dezertoj: kapelo Dombóvár-Gunaras – Szarvasd – Nagypáltelep - 16 km
  • „CSODABOGYÓS” ÚTVONAL - Itinero mirakla bero: DÖPTE-bazo – Újdombóvár (strato Béke) – Béka-lago – Klostro-vojo – Mágocs-montovojo – ĉas-domo de Mágocs – Koszorú-monteto (Majális) – finhaltejo de aŭtobuso en Döbrököz - 15 km

Ĝemelurboj[redakti | redakti fonton]

Ĝemelurboj, ĝemelaj urboj, partneraj urboj, fratinaj urboj aŭ amikecaj urboj estas komunumoj kiuj mem elektis transliman longatempan partnerecon kaj kunlaboradon kaj kutime troviĝas intence ne en pleja proksimeco, sed celas transponti kulturajn diferencojn kaj interkomprenigi la urbanojn kaj eble ankaŭ ekonomia interŝanĝo. Ĝemela rilato povas ekzisti ankaŭ inter provincoj aŭ subŝtatoj. Kontraŭe, la vorto duobla urbo estas termino por du administre sendependaj urboj, kiuj situas rekte unu apud la alia kaj teorie konsidereblus unusola urbo, sed kiuj estas dividitaj per rivero aŭ per ŝtata aŭ alia administra limo.

  • Germanio Kernen im Remstal, Germanio Urbestro: Stefan Altenberger Peranto: Eleonore Ihring Adreso: Gemeinde Kernen Stettener Straße 12, 71394 Kernen i. R. Deutschland
  • Kroatio Ogulin, Kroatio Urbestro: Dalibor Domitrović Peranto: Karmela Matic Adreso: Ulica B. Frankopana 11., 47 300 Ogulin, Republika Hrvatska
  • Kroatio Vir, Kroatio Urbestro: Kristijan Kapovič Peranto: Ana Lazanja Adreso: Općine Vir, Trg sv, Jurja 1., 23 234 Vir, Republika Hrvatska
  • Svedio Höganäs, Svedio Urbestro: Peter Schölander Peranto: - Adreso: Höganäs Kommun, Stadshuset , 263 82 Höganäs, SVERIGE

  • Kernen im Remstal - Germanio.

  • Ogulin - Kroatio.

  • Vir - Kroatio.

  • Höganäs - Svedio .

Notoj[redakti | redakti fonton]

  1. ↑ Fidesz-Magyar Polgári Szövetség és a Kereszténydemokrata Néppárt
  2. ↑ Magyarország közigazgatási helynévkönyve, 2015. január 1. (magyar és angol nyelven). Központi Statisztikai Hivatal, 2015. szeptember 3. (Hozzáférés: 2015. szeptember 4.)
  3. ↑ Libro de Sándor Szőke doktoro: Dombóvár - 1996
  4. ↑ Dombóvár települési választás eredményei (magyar) (html). Nemzeti Választási Iroda (2019-10-13). Alirita 2020-02-19.
  5. ↑ Dombóvár települési választás eredményei (magyar) (txt). Nemzeti Választási Iroda (1990). Alirita 2020-02-21.
  6. ↑ A hivatkozott forrás a jelölő szervezetre vonatkozóan nem tartalmaz pozitív információt, azt "nem ismert"-ként tünteti fel.
  7. ↑ Dombóvár települési választás eredményei (magyar) (html). Országos Választási Iroda (1994-12-11). Alirita 2019-12-07.
  8. ↑ Dombóvár települési választás eredményei (magyar) (html). Országos Választási Iroda (1998-10-18). Alirita 2020-04-26.
  9. ↑ Dombóvár települési választás eredményei (magyar) (html). Országos Választási Iroda (2002-10-20). Alirita 2020-04-26.
  10. ↑ Dombóvár települési választás eredményei (magyar) (html). Országos Választási Iroda (2006-10-01). Alirita 2020-04-26.
  11. ↑ Dombóvár települési választás eredményei (magyar) (html). Országos Választási Iroda (2010-10-03). Alirita 2020-02-19.
  12. ↑ Dombóvár települési választás eredményei (magyar) (html). Nemzeti Választási Iroda (2014-10-12). Alirita 2020-01-03.
  13. ↑ datenoj: dum 5an de majo 2020
  14. ↑ Laŭ dateno en 2019
  15. ↑ Laŭ la datenoj en 2019
  16. ↑ [1] Ŝanĝiĝo de loĝantaro en departemento Tolna
  17. ↑ En urbo Dombóvár nun la (en Juĝejo neregistrita kuniĝo) DURA Esperanto-amikoj de Dombóvár vivtenas la esperanto-movadon.
  18. ↑ hungare: József Kriton-Vízi, Szepessy László megidézése. Kézirat, munkaanyag. Dombóvári Helytörténeti Múzeum, Archívum.
  19. ↑ Esperantalioj estas belartaj aŭ metiartaj kreaĵoj en (aŭ videblaj de) publikaj terenoj aŭ en publikaj institucioj starigitaj por esperantistoj, Esperanto-organizaĵoj, -eventoj, -kreaĵoj, laŭ siaj destinoj nemoveblaj (statuoj, monumentoj, reliefoj, memortabuloj, konstruaĵ-ornamaĵoj, tomb-monumentoj, ornam-pavimoj, informtekstoj faritaj el konstantaj materialoj, k. s.. Ne apartenas al esperantalioj geografiaj objektoj kun Esperant-rilataj nomoj, t.e. la Esperant-rilataj toponimoj (stratoj, pontoj, montoj, fontoj, k.s. ), sed kompreneble ekzistas tie starigitaj, ilian nomon signantaj esperantalioj.
  20. ↑ hungare: Egy alkalom kétünnep.
  21. ↑ La inaŭgura festo de tabulo
  22. ↑ hungare: http://hirmagazin.sulinet.hu/hu/oktatas/kozepiskolak-rangsora-2003

Fontoj[redakti | redakti fonton]

  • Bulteno hungare: Kovács Rózsa -> Szepessy László (1880-1915). Különlenyomat a Dombóvári Sz. Orsolya-Rendi Tanítónőképző-Intézet 1940-41. is. évi évkönyvéből. 21 p. Dombóvár
  • Bulteno hungare: Polgármustra, dombóvári arcképvázlat - Wessely Gábor, 2014. január 10. ISSN 1785-6833-D
  • Bulteno hungare: Róbert G. Nagy, Az eszperantó nyelv Dombóváron - dokumentumok tükrében - 2005. Kézirat, Tolna Megyei Önkormányzat Levéltára.
  • Bulteno hungare: Beles Lajos, A Dombóvári Vasutas Sportegyesület 75 évének története - 1927-2002* Szabó Géza: Föld felett, föld alatt - 2007
  • Bulteno hungare: dr. Szombat Tibor: Dombóvár Anno - 2007
  • Bulteno hungare: dr. Varga Ferencné: A dombóvári ének-zenei általános iskola története - 2000
  • Bulteno hungare: Csöglei István: Fejezetek a Dombóvári Tűzoltóság 125 éves történetéből - 2001

Libroj de Lajos Beles kaj József Francz hungare[redakti | redakti fonton]

  • Fejezetek a dombóvári fűtőházak történetéből - 1998
  • Fejezetek a dombóvári gazdasági vasutak történetéből - 1998

Libroj de Tibor Erky-Nagy hungare[redakti | redakti fonton]

  • 100 év Dombóváron, 1900-2000 (Dombóvári Vár. Kvt., 2000 Pécs: Reproflex)
  • Dombóvár tegnap és tegnapelőtt (Szerzői kiadás, 2006)
  • Dombó retró (Dombóvári Vár. Kvt., cop. 2008)
  • Dombóváriak a Nagy Háborúban 2016 (társszerző: Takács Istvánné) A Dombóvári Városi Könyvtár kiadása (ISBN 978-963-12-4387-1)
  • Dombóvár a 3. évezred küszöbén (Dombóvár Város Önkormányzatának kiadása) 2017 (ISBN 978-963-12-8223-8)

Loko-historia serio - hungare[redakti | redakti fonton]

En la jaro 1993 la lokalpatriotoj de Dombóvár (Dombóvári Városszépítő és Városvédő Egyesület) iniciatis loko-historiajn librojn por eldoni:.

  1. lokohistoria bulteno: Dr. Szőke Sándorné, A dombóvári gimnázium seccói - 1993-1994
  2. lokohistoria bulteno: Dr. Szőke Sándor, Dombóvár - 1996
  3. lokohistoria bulteno: Takács Istvánné, Gyökerek nyomában - 1998
  4. lokohistoria bulteno: A Dombóvári Városszépítő Egyesület 15 éve - 1999
  5. lokohistoria bulteno: Takács Istvánné, Arcok Dombóvárról - 2000
  6. lokohistoria bulteno: Dr. Szőke Sándor, Dombóvár háborús évei - 2002
  7. lokohistoria bulteno: Múzeum, a helytörténeti gyűjtemény - 2004
  8. lokohistoria bulteno: Tóth Endre: Studia Valeriana. Dombóvár - 2009
  9. lokohistoria bulteno: Kriston Vízi József - Máté Millisits: Ismerős művek elfeledett alkotója. János Horvay (1874-1944). Dombóvár - :2011
  10. lokohistoria bulteno: Dr. Szőke Sándorné: A főszolgabírói laktól a múzeum épületéig. Dombóvár - 2011

Manuskripto[redakti | redakti fonton]

  • hungare: Kriston-Vízi József: László Szepessy megidézése. Kézirat, munkaanyag. Dombóvári Helytörténeti Múzeum, Archívum.
  • hungare: Róbert G. Nagy, Az eszperantó nyelv Dombóváron - dokumentumok tükrében - 2005. Kézirat, Tolna Megyei Önkormányzat Levéltára.

Prospektoj hungare[redakti | redakti fonton]

Vendégségben Dombóváron és környékén - 1998
Dombóvár-Gunaras - 1999
Várong várja Önt! - 1999 - falusi turizmus
Eseménynaptár - 2000
Dombóvár-Gunaras várja Önt! - 2000
Programajánló Dombóvár Gunaras-Gyógyfürdőn és környékén - 2001
Programajánló Dombóvár Gunaras-Gyógyfürdőn és környékén - 2002
Programajánló Dombóvár Gunaras-Gyógyfürdőn és környékén - 2003
Pihenés, egészség, aktív üdülés Dombóvár-Gunaras Gyógyfürdőn és környékén - 2005
Az egészség forrása - 2006
Pihenés, élmény, egészség - 2007
Ahol a pihenés és gyógyulás élmény - 2008
Az élmény Önre vár! - 2009
Pihenés és feltöltődés Dombóváron és környékén - 2011

Artikolo de gazeto[redakti | redakti fonton]

  • Dr. Töttős Gábor: Dombóvártól Doberdóig. Tolnai Népújság. 1990. 09.10. 4. p.
  • Tóth József: Dombóvár neves alakjai. Szepessy László. 1-2. Dombóvár és Vidéke. 1934. 05.05 és 05.12.
  • Dombóvár és Környéke - a Dombóvári járás közéleti, kulturális és információs lapjának I. évfolyam 1. szám, 9. o. - 2012. március 14.

Retejo[redakti | redakti fonton]

  • Internet-paĝo de Dombóvár: www.dombovar.hu

Traduko[redakti | redakti fonton]

En tiu ĉi artikolo estas uzita traduko de teksto el la artikolo Dombóvár en la hungara Vikipedio. Numero de revizio ne estis difinita.

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]

Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]

Bibliotekoj
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Dombóvár&oldid=7223679"