6-a de decembro
Kalendaro Januaro | Februaro | Marto | Aprilo | Majo | Junio | Julio | Aŭgusto | Septembro | Oktobro | Novembro | Decembro |
decembro 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 |
decembro | ||||||
lu | ma | me | ĵa | ve | sa | di |
1 | ||||||
2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
30 | 31 | |||||
aranĝo de 2024 tagoj |
La 6-a de decembro estas la 340-a tago de la jaro (la 341-a en superjaroj) laŭ la Gregoria kalendaro. 25 tagoj restas.
Je la 6-a de decembro okazis, interalie:
Eventoj
- 1060: Béla la 1-a kroniĝis kiel reĝo de Hungario
- 1185: Sanĉo la 1-a iĝis reĝo de Portugalio
- 1197: Přemysl Otakar la 1-a iĝis princo de Ĉeĥio post abdiko de sia pli juna frato
- 1240: Ora Hordo invadas Kievan Regnon
- 1491: Franca reĝo Karlo la 8-a edziĝis al Ana de Bretonio
- 1534: Sebastián de Belalcázar fondis urbon Kito
- 1741: En Rusio, rezulte de palaca puĉo kontraŭ germana regentaro sur cara kortego, prizorganta bebon Ivano la 6-a, ekregis Elizabeto.
- 1768: Edinburgo: Encyclopaedia Britannica aperis
- 1865: Francio kaj Monako kontraktis doganunion
- 1868: Milito de la Trilanda Alianco: venko de brazila armeo kotraŭ la paragvaja en batalo apud rivereto Itororó
- 1877: La unua numero de anglalingva ĉiutaga gazeto The Washington Post aperis
- 1882: Pasado de Venuso fone de la sundisko
- 1884: Vaŝingtona Monumento konstruiĝis
- 1887: Vaŝingtono: The Washington Post aperis
- 1898: Hanovro: Emil Berliner fondis firmaon Deutsche Grammophon, la unuan diskproduktejon
- 1912: Germana egiptologo malkovris en Amarna (sude de Kairo) la buston de reĝino Nefertito
- Unua mondmilito:
- 1919: Vintra malfronta kampanjo de taĉmentoj de Ukraina Popola Respubliko kontruax Ruĝa Armeo kaj Volontula Armeo komenciĝis - kadre de ukraina-soveta milito 1917-1921
- 1922: Brita-irlanda traktato ekvalidis - estiĝis Libera Irlanda Ŝtato
- Dua mondmilito en Pollando:
- 1939: Germanaj ĝendarmoj pafkzekutis en Koszyce Małe apud Tarnów 10 personojn; de Poznań kaj Żnin foriris la uuaj trajnoj al Ĝenerala Gubernio kun deportataj poloj
- 1940: En Poznań germanoj faris 6 verdiktojn pri mortpuno kontraŭ 6 poloj
- 1941: Sur Tombejo Powązki en Varsovio okazis enterigo de pola marŝalo Edward Rydz-Śmigły; en Poznań germanoj senkapigis 6 polojn; en Luboml 9nin Volina provinco) germanoj fondis judan geton
- 1942: En Ciepielów (proksime al Radom) lokaj germanaj ĝendarmoj vivbruligis, revenĝe pro kaŝado de judoj, 34 polojn (pliparte virinoj kun infanoj de 4 familioj) kaj en Rekówka vivbruligis 10 personojn; en Londono okazis "Preĝ-Tago por Pollando", kiun partoprenis ekleziaj altranguloj de diversaj konfesioj; kartvela-pola orientalisto Georgo Peradze estis murdita en germana koncentrejo Aŭŝvico
- 1943: Taĉmentoj de germana polico pafmortigis proksime al Słowita (nun en Lviva provinco) 60 personojn, en Wawrzyce 23 virojn kaj en Harklowa 10 polojn de malliberejo en Jasło; en Londono okazis ĝenerala kunveno de Pola Ruĝa Kruco
- 1944: Bataliona patrolo de Pola Enlanda Armeo pafmortigis apud Dalewice (distrikto Proszowicki) germanan ĝendarmestron
- Ĉefa Komandejo de Wehrmacht deklariĝis kontraŭ deviga trudlaboro de polaj oficiroj en internigejoj; testflugo de la germana ĉasaviadilo Heinkel He 162
- 1947: Nacia Parko Everglades fondiĝis en Florido
- 1949: Ólafur Thors la trian fojon iĝis ĉefministro de Islando
- 1955: Kvar mondpotencoj fine agnoskis eternan neŭtralecon de Aŭstrio
- 1956: Melburno: dum Somera Olimpiko Hungario venkis Sovetunion 4:0 en ĉesigita - pro sanga batalado - matĉo de akvopilko, kio okazis kvar semajnojn post brutala subpremo de la hungara revolucio
- 1971: Barato agnoskis sendependecon de Bangladeŝo
- 1973: Gerald Ford iĝis vicprezidento de Usono
- 1978: La hispanoj aprobas referendume demokratian konstitucion.
- 1989: La mortigo de 14 virinoj en la Masakro de la École Polytechnique, Montrealo, Kanado, ŝokas la nacion kaj spronas la feminisman kaj kontraŭpafilan movadojn.
- 1990: Pola eŭroskeptika partio Unio de Realpolitiko registriĝis
- 1991: Jan Olszewski iĝis ĉefministro de Pollando
- 1992: Svisoj forĵetis en referendumo eblecon eniri al Eŭropa Ekonomia Areo
- 1992: Barato: en Ajodhjo hinduoj detruis moskeon
- 1997: Siberio: rusa militista aviadilo Antonov An-124 frakasiĝis super Irkutsk; 23 pasaĝeroj pereis kaj 44 teranoj
- 1998: Venezuelo: Hugo Chávez gajnis prezidentajn balotojn
- 2001: Kanada provinco Novlando ŝanĝis nomon al Novlando kaj Labradoro
- 2001: Eduard Kokojti gajnis prezidentan baloton en Sud-Osetio
- 2009: Denominacio de nordkoreia ŭono
- 2009: Oficanta prezidento de Rumanio Traian Basescu elektiĝis por la dua kadenco
- 2009: Oficanta prezidento de Bolivio Evo Morales elektiĝis por la dua kadenco
- 2011: Elio Di Rupo iĝis ĉefministro de Belgio
Naskiĝoj
- 1421: Henriko la 6-a (Anglio) (m. 1471)
- 1545: Janus Dousa, nederlanda historiisto, juristo, poeto, filologo, ŝtatestro kaj unua bibliotekisto de la Universitato de Lejdeno (m. 1604)
- 1730: Sophie von La Roche, germana verkistino
- 1778: Louis Joseph Gay-Lussac, franca kemiisto (m. 1850)
- 1792: Vilhelmo la 2-a, reĝo de Nederlando, grandduko de Luksemburgo (m. 1849)
- 1802: Paul Émile Botta, franca konsulo en Mosulo, arkeologo (m. 1870)
- 1804: Wilhelmine Schröder-Devrient, germana operkantistino (soprano) (m. 1860)
- 1823: Max Müller, brita orientalisto kaj sanskritologo germandevena, tradukisto kaj redaktoro de la serio Sacred Books of the East (m. 1900)
- 1848: Johann Palisa, aŭstra astronomo, malkovrinto de pluraj asteroidoj (m. 1925)
- 1849: August von Mackensen, germana marŝalo de la unua mondmilito (m. 1945)
- 1853: István Berkeszi, hungara historiisto (m. 1922)
- 1869: Miklós Józan, hungara pastro, tradukisto (m. 1946)
- 1878: Lajos Tóth, rumania hungara pastro, publicisto, tradikusto (m. 1962)
- 1884: Mátyás Csányi, rumania hungara komponisto (m. 1962)
- 1887: Sándor Sarkadi, rumania hungara skulptisto, pentristo (m. 1959)
- 1896: Elisabeth Lübek, estona esperantistino (m. nekonata)
- 1900: Andor Kolozsvári, hungara grafikisto, scenarlibretisto (m. 1982)
- 1912: Antal Hofman, hungara ĵurnalisto, poeto (m. 1956)
- 1916: Kristján Eldjárn, muzeologo kaj prezidento de Islando (m. 1982)
- 1919: Sándor Tóth, rumania hungara sociologo (m. 2011)
- 1920: Dave Brubeck, usona ĵaz-pianisto, komponisto kaj bandestro (m. 2012)
- 1929: Kazimierz Imieliński, pola seksologo (m. 2010)
- 1929: Nikolaus Harnoncourt, aŭstra violonĉelisto, dirigento
- 1931: Zoltán Bitay, rumania hungara pentristo, grafikisto
- 1942: Peter Handke, aŭstra verkisto
- 1943: Miklós Kund Nagy, rumania hungara ĵurnalisto, arthistoriisto
- 1943: Éva Váli, hungara tradukistino, publicistino
- 1947: Miroslav Vitouš, ĉeĥa ĵaza basinstrumentisto kaj komponisto
- 1950: Hisaishi Jō, japana komponisto
- 1962: Melinda Gyöngyi Székely, rumania hungara stomatologino, universitata profesorino
- 1966: Jenő Koppándi, hungara violonisto
- 1982: Alber to Contador, hispana vojo-biciklisto
- 1900: Andor Kolosváry, hungara grafikisto, scenarlibretisto (m. 1982)
Mortoj
- 1185: Afonso Henriques, unua reĝo de Portugalio (n. 1109)
- 1352: Klemento la 6-a, papo de Francio (n. ĉ. 1291)
- 1495: Jacob Sprenger, germana teologo kaj inkvizitoro (n. ĉ. 1435)
- 1613: Anton Praetorius, germana teologo (n. 1560)
- 1658: Baltasar Gracián, hispana prozisto kaj politika verkisto, jezuito (n. 1601)
- 1718: Nicholas Rowe, angla dramisto kaj verkisto (n. 1674)
- 1718: Georg Christoph Petri von Hartenfels, germana kuracisto kaj politikisto
- 1723: Amalia Pachelbel, germana pentristino (n. 1688)
- 1868: August Schleicher, germana lingvisto, esploristo de hindeŭropa lingvaro, rekonstruinto de hindeŭropa pralingvo (n. 1821)
- 1882: Alfred Escher, svisa juristo kaj politikisto (n. 1819)
- 1889: Jefferson Davis, sola prezidento de Konfederaciitaj Ŝtatoj de Ameriko (n. 1808)
- 1892: Werner von Siemens, germana inventisto kaj industriulo (n. 1816)
- 1906: Bernhard Stade, germana teologo kaj fakulo biblia
- 1926: Wieber Nutters, nederlanda esperantisto (n. 1872)
- 1942: Georgo Peradze, kartvela-pola sciencisto, poligloto, teologo kaj orientalisto, patrologo, ortodoksisma sanktulo, murdita (n. 1899)
- 1946: Mihály Kolosváry-Borcsa, hungara ĵurnalisto (n. 1896)
- 1952: János Scheffler, rumania hungara romkatolika episkopo (n. 1887)
- 1953: Konstanty Ildefons Gałczyński, pola poeto (n. 1905)
- 1956: Bhimrao Ramji Ambedkar, barata politikisto (n. 1891)
- 1976: João Goulart, prezidanto de Brazilo 1961-1964 (n. 1918)
- 1979: Gyula Klamár, hungara ĵurnalisto (n. 1906)
- 1988: Roy Orbison, usona rokenrola pioniro (n. 1936)
- 1989: Gábor Jodál, hungara komponisto (n. 1913)
- 1994: Gian-Maria Volonte, itala aktoro (n. 1933)
- 2001: József Steinmetz, rumania hungara, israela kuracisto (n. 1925)
- 2003: Sándor Ambrus, hungara aktoro (n. 1909)
- 2007: András Szőllősy, hungara komponisto (n. 1921)
- 2011: Dezső Maros, rumania hungara inĝeniero pri mekaniko (n. 1920)
Specialaj tagoj kaj festoj
- Romkatolika Kalendaro: Sankta Nikolao, episkopo:
- Nederlandaj infanoj trovas donacojn lasitaj de Sankta Nikolao.
- Al germanaj infanoj venas Sankta Nikolao, episkope vestita, kun donacoj.
- En Usono oni vidas lin ĉie kiel Santa Claus, ofte sur rangifera sledo.
- Nacia tago en Finnlando, tago de la sendependeco (1917)
Tagoj de semajno
La 6-a de decembro estas (laŭ gregoria kalendaro):
- Dimanĉo en jaroj: 1587 1592 1598 1609 1615 1620 1626 1637 1643 1648 1654 1665 1671 1676 1682 1693 1699 1705 1711 1716 1722 1733 1739 1744 1750 1761 1767 1772 1778 1789 1795 1801 1807 1812 1818 1829 1835 1840 1846 1857 1863 1868 1874 1885 1891 1896 1903 1908 1914 1925 1931 1936 1942 1953 1959 1964 1970 1981 1987 1992 1998 2009 2015 2020 2026 2037 2043 2048 2054 2065 2071 2076 2082 2093 2099;
- Lundo en jaroj: 1582 1593 1599 1604 1610 1621 1627 1632 1638 1649 1655 1660 1666 1677 1683 1688 1694 1700 1706 1717 1723 1728 1734 1745 1751 1756 1762 1773 1779 1784 1790 1802 1813 1819 1824 1830 1841 1847 1852 1858 1869 1875 1880 1886 1897 1909 1915 1920 1926 1937 1943 1948 1954 1965 1971 1976 1982 1993 1999 2004 2010 2021 2027 2032 2038 2049 2055 2060 2066 2077 2083 2088 2094;
- Mardo en jaroj: 1583 1588 1594 1605 1611 1616 1622 1633 1639 1644 1650 1661 1667 1672 1678 1689 1695 1701 1707 1712 1718 1729 1735 1740 1746 1757 1763 1768 1774 1785 1791 1796 1803 1808 1814 1825 1831 1836 1842 1853 1859 1864 1870 1881 1887 1892 1898 1904 1910 1921 1927 1932 1938 1949 1955 1960 1966 1977 1983 1988 1994 2005 2011 2016 2022 2033 2039 2044 2050 2061 2067 2072 2078 2089 2095;
- Merkredo en jaroj: 1589 1595 1600 1606 1617 1623 1628 1634 1645 1651 1656 1662 1673 1679 1684 1690 1702 1713 1719 1724 1730 1741 1747 1752 1758 1769 1775 1780 1786 1797 1809 1815 1820 1826 1837 1843 1848 1854 1865 1871 1876 1882 1893 1899 1905 1911 1916 1922 1933 1939 1944 1950 1961 1967 1972 1978 1989 1995 2000 2006 2017 2023 2028 2034 2045 2051 2056 2062 2073 2079 2084 2090;
- Ĵaŭdo en jaroj: 1584 1590 1601 1607 1612 1618 1629 1635 1640 1646 1657 1663 1668 1674 1685 1691 1696 1703 1708 1714 1725 1731 1736 1742 1753 1759 1764 1770 1781 1787 1792 1798 1804 1810 1821 1827 1832 1838 1849 1855 1860 1866 1877 1883 1888 1894 1900 1906 1917 1923 1928 1934 1945 1951 1956 1962 1973 1979 1984 1990 2001 2007 2012 2018 2029 2035 2040 2046 2057 2063 2068 2074 2085 2091 2096;
- Vendredo en jaroj: 1585 1591 1596 1602 1613 1619 1624 1630 1641 1647 1652 1658 1669 1675 1680 1686 1697 1709 1715 1720 1726 1737 1743 1748 1754 1765 1771 1776 1782 1793 1799 1805 1811 1816 1822 1833 1839 1844 1850 1861 1867 1872 1878 1889 1895 1901 1907 1912 1918 1929 1935 1940 1946 1957 1963 1968 1974 1985 1991 1996 2002 2013 2019 2024 2030 2041 2047 2052 2058 2069 2075 2080 2086 2097;
- Sabato en jaroj: 1586 1597 1603 1608 1614 1625 1631 1636 1642 1653 1659 1664 1670 1681 1687 1692 1698 1704 1710 1721 1727 1732 1738 1749 1755 1760 1766 1777 1783 1788 1794 1800 1806 1817 1823 1828 1834 1845 1851 1856 1862 1873 1879 1884 1890 1902 1913 1919 1924 1930 1941 1947 1952 1958 1969 1975 1980 1986 1997 2003 2008 2014 2025 2031 2036 2042 2053 2059 2064 2070 2081 2087 2092 2098.