Návsí

Návsí
pole Nawsie, germane Nawsy
municipo
Municipa ofico en Návsí
Flago Blazono
Oficiala nomo: Návsí
Lando	Ĉeĥio
Regiono	Moraviasilezia regiono
Distrikto	Distrikto Frýdek-Místek
Administra municipo	Jablunkov
Historia regiono	Ĉeĥa Silezio
Parto de	Teŝinio
Fervojo	fervojlinio 320
Rivero	Olše
Situo	Návsí
- alteco	386 m s. m.
- koordinatoj	49° 35′ 14″ N 18° 45′ 33″ O (mapo)
Katastro	16,93 km² (1 693 ha) Návsí
Loĝantaro	3 852 (2024)
Denseco	227,53 loĝ./km²
Sulko	Jablunkova sulko
Unua skribmencio	1435
Horzono	MET (UTC+1)
- somera tempo	MET (UTC+2)
Poŝtkodo	739 91 ĝis 739 92
NUTS 3	CZ080
NUTS 4	CZ0802
NUTS 5	CZ0802 554014
Katastraj teritorioj	1
Partoj de municipo	1
Bazaj setlejunuoj	3
Situo enkadre de Ĉeĥio Situo enkadre de Ĉeĥio
Situo enkadre de Moraviasilezia regiono Situo enkadre de Moraviasilezia regiono
Vikimedia Komunejo: Návsí
Retpaĝo: www.navsi.cz
Portalo pri Ĉeĥio

Návsí (pole Nawsie, germane Nawsy) estas municipo en Ĉeĥio situanta en distrikto Frýdek-Místek en Moraviasilezia regiono. Vivas ĉi tie 3 852 loĝantoj (2024).

La najbaraj municipoj de la setlejo estas Dolní Lomná, Nýdek, Bocanovice, Milíkov, Písek, Hrádek, Jablunkov kaj Wisła.

Historio

La unua skribmencio pri Návsí estas el la jaro 1435.

Post disfalo de Aŭstrio-Hungario fine de la unua mondmilito kreiĝis novaj sekvantulaj ŝtatoj, inter kiuj apartenis ankaŭ Ĉeĥoslovakio kaj Pollando, kiuj gvidis akran disputon je teritorio de Teŝinio, en kiu situas ankaŭ municipo Návsí.

La 1-an de septembro 1939 eksplodis la dua mondmilito, Návsí estis ankoraŭ la saman tagon sen batalo okupita de germana armeo kaj en la sekvantaj tagoj enmembrigita en Germanan imperion. La ofica lingvo fariĝis la germana. Vico da homo finis en koncentrejoj, 25 familioj estis perforte ellandigitaj, vico da homoj estis ekzekutitaj. Naziistoj klopodis per brutala timigado devigi plimulton de ĉeĥoj kaj poloj akcepti la germanan civitanecon pere de la tn. volkslistoj. Por la viroj poste rilatis soldata devo kaj ili devis ensoldatiĝi en la germanan armeon. Soldatoj el Teŝinio poste eluzis en la milito okazojn kaj transkuris al aliancanaj soldataroj. Poloj enpaŝis en armeon de Anders, ĉeĥoj en ĉeĥoslovakan eksterlandan armeon. Lastaj germanaj taĉmentoj forlasis Návsí nokte el la 1-a je la 2-a majo 1945. La renovigon de Návsí post la milito gvidis loka nacia komitato. La municipo evoluis memstare ĝis la jaro 1960, kiam okazis kunigo kun Jablunkov, kun kiu ĝi partoprenis la sorton ĝuis la jaro 1994, kiam okazis renovigo de la memstareco.

Loĝantaro

Evoluo de nombro de loĝantoj

La datoj devenas el datumbazo de Vikidatumoj

Jaro	Loĝantoj
1869	1 057
1880	1 412
1890	1 629
1900	1 917
1910	2 249
1921	2 503

Jaro	Loĝantoj
1930	3 102
1950	3 306
1961	3 588
1970	3 609
1980	3 588
1991	3 623

Jaro	Loĝantoj
2001	3 765
2011	3 743
2014	3 909
2016	3 890
2017	3 925
2018	3 886

Jaro	Loĝantoj
2019	3 874
2020	3 865
2021	3 733
2022	3 817
2023	3 841
2024	3 852

Memorindaĵoj

• Evangelia preĝejo en Návsí el la 19-a jarcento
• eksa evangelia lernejo Emaus (n-ro 47)
• kamparana domo n-ro 148
• kamparana domo n-ro 34
• altaĵa fortikigita loko – Burgo Návsí sur promontoro super rojo Jasení kaj rivero Olše
• Naturrezervejo Filipka, loko de ordinara junipero
• Naturrezervejo Rohovec, biotopo de arbaraj formikoj

Personecoj

• Władysław Niedoba – ("Jura spod Grónia") - pola scenaristo, reĝisoro, teatra aktoro kaj animisto de socia agado
• Franciszek Michejda – lutera pastro
• Jan Winkler – lutera pastro, muzikisto kaj nacia renaskiĝinto
• Władysław Młynek – pola instruisto, poeto, verkisto kaj aktivisto de pola minoritato en Teŝinio

Pluaj fotoj

• 
  Evangelia preĝejo
• 
  Eksa evangelia preĝejo
• 
  Baza lernejo de Masaryk
• 
  Pola baza lernejo
• 
  Stacidomo