Třinec

	Třinec
	germane Trzynietz, pole Trzyniec
	urbo
	Placo de T. G. Masaryk en Třinec
Flago	Blazono
	Oficiala nomo: Třinec
Ŝtato	Ĉeĥio
Regiono	Moraviasilezia regiono
Distrikto	Distrikto Frýdek-Místek
Administra municipo	Třinec
Historia regiono	Ĉeĥa Silezio
Parto de	Teŝinio
Montaro	Subbeskida montetaro
Fervojo	fervojlinio 320
Parto(j)	13
Rivero	Olše
Situo	Třinec
- alteco	306 m s. m.
- koordinatoj	49° 40′ 40″ N 18° 40′ 22″ O / 49.67778 °N, 18.67278 °O (mapo)
Areo	85,38 km² (8 538 ha)
Loĝantaro	34 306 (2023)
Denseco	401,8 loĝ./km²
Unua skribmencio	1444
Horzono	MET (UTC+1)
- somera tempo	MET (UTC+2)
Poŝtkodo	738 01 ĝis 739 94
NUTS 3	CZ080
NUTS 4	CZ0802
NUTS 5	CZ0802 598810
Katastraj teritorioj	12
Urbaj partoj	13
	Situo enkadre de Ĉeĥio Situo enkadre de Ĉeĥio
	Situo enkadre de Moraviasilezia regiono Situo enkadre de Moraviasilezia regiono
	Vikimedia Komunejo: Třinec
	Retpaĝo: www.trinec-mesto.cz
	Portalo pri Ĉeĥio

Eble vi serĉas: Křinec.

Koordinatoj: 49° 40′ 40″ N 18° 40′ 22″ O / 49.67778 °N, 18.67278 °O (mapo)

Třinec estas urbo en Ĉeĥio situanta sur rivero Olše, ĉe la ŝtatlimo al Pollando, proksimume 30 km de urbo Frýdek-Místek kaj loĝas en ĝi 34 306 loĝantoj (2023).

Třinec troviĝas en teritorio, por kiu estis karakteriza silezia tipo de loĝigo. Nuntempe estas partoj de Třinec ankaŭ 13 devene memstaraj ĉirkaŭaj vilaĝoj. Sudokcidente de la urbo leviĝas montaro Moravskoslezské Beskydy. La plej signifa industria entrepreno estas Třinecké železárny (Ferfabriko Třinec).

La najbaraj municipoj de la setlejo estas Košařiska, Vendryně, Smilovice, Řeka, Ropice, Morávka, Český Těšín kaj Gmina Goleszów.

Historio de Třinec[redakti | redakti fonton]

La unuaj mencioj devenas el duono de la 15-a jarcento (1444). En historia evoluo Třinec estis ĝis la 30-aj jaroj de la 19-a jarcento nesignifa terkultura vilaĝo. Troviĝo de kalkŝtono, ferercoj kaj provizoj de ligno en la ĉirkaŭaĵo, inkluzive de sufiĉo de laborfortoj, estis faktoroj, kiuj gvidis por decido konstruigi en Třinec fandfornoj. La unua el ili estis bruligita en la jaro 1839. Plua impulso por evoluo de la regiono estis konstruado de fervojo ekde urboj Bohumín ĝis la slovaka urbo Košice en la jaro 1871. Sekvis konstruado de koaksigejo (1873) kaj fine de la 70-aj jaroj de la 19-a jarcento komenciĝis fabrikado de lamenŝtalo kaj laminatmaterialo. Komence de la 20-a jarcento la produktado estis modernigita.

20-a jarcento[redakti | redakti fonton]

Ĉeĥoslovakaj-polaj disputoj je Třinec[redakti | redakti fonton]

Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Ĉeĥoslovaka-pola disputo je Teŝinio.

Třinec (komune kun la tuta Teŝinio) estis en la unua duono de la dudeka jarcento objekto de disputo inter Ĉeĥoslovakio kaj Pollando. Unue en la jaroj 1918 ĝis 1920, kiam ĝi estis post la unua mondmilito armee aneksita fare de Pollando, por ke ĝi estu mallongtempe post tio en septaga milito (en kiu la ĉeĥoslovakajn taĉmentojn komandis Josef Šnejdárek) konkerita fare de Ĉeĥoslovakio. En la jaro 1920 ĝi estis pro decide de arbitracio en Spa aljuĝita al Ĉeĥoslovakio. Duanfojon Třinec estis konkerita fare de Pollando senpere antaŭ eksplodo de la Dua Mondmilito (post Munkena interkonsento), post malvenko de Pollando ĝi fariĝis parto de Nazia Germanio. Reen al Ĉeĥoslovakio Třinec estis aligita post fino de la Dua Mondmilito. Pollando rezignis pri siaj pretendoj al Třinec nur en la jaro 1958.

Plua evoluo okazis post la Dua Mondmilito. Nova urbocentro fariĝis urboparto Lyžbice, kie hodiaŭ vivas proksimume 17 000 loĝantoj.

Konstrumemorigaĵojn reprezentas precipe ekleziaj konstruaĵoj. Třinec estas natura elirejspaco al montaro Moravskoslezské Beskydy. En proksima ĉirkaŭaĵo de la urbo troviĝas profunde entranĉita pentrindaj valoj. Vintre estas ĉirkaŭaj terenoj konvenaj kaj por kurskiado kaj por deglitskiado.

Transporto[redakti | redakti fonton]

Tra urbo gvidas grava elektrizita fervoja linio numero 320 de Bohumín al Mosty u Jablunkova. Třinec havas regulan trajnan konekton kun Prago kaj Žilina. Ĉiu lundo estas rapida konekto al Prago per elektra trajnkompleto 680 (la vojaĝo kutime daŭras pli ol kvar horoj, vojaĝo lunda per elektra trajnkompleto 680 daŭras nur 3 horoj kaj 57 minutoj).

Loĝantaro[redakti | redakti fonton]

Evoluo de nombro de loĝantoj

La datoj devenas el datumbazo de Vikidatumoj

Jaro	Loĝantoj
1869	7 484
1880	9 811
1890	11 201
1900	13 181
1910	14 187
1921	16 112

Jaro	Loĝantoj
1930	19 466
1950	15 619
1961	21 946
1970	30 172
1980	44 739
1991	45 210

Jaro	Loĝantoj
2001	38 953
2014	36 077
2016	35 760
2017	35 596
2018	35 302
2019	35 131

Jaro	Loĝantoj
2020	35 002
2021	33 782
2022	34 222
2023	34 306

Esperanto en Třinec[redakti | redakti fonton]

Pola Socialista Partio aranĝis oficialajn kursojn de Esperanto dufoje semajne en Třinec, 1922. En 1937 Gesinjoroj Seppik el Estonio gvidis en Třinec sukcesplenan kurson por 80 personoj.