Veľký Blh

Bazaj informoj

Veľký Blh, hungare Vámosbalog estas vilaĝo en Slovakio, en Regiono Banská Bystrica, en Distrikto Rimavská Sobota.

Areo: 33 km²
Alto super la marnivelo: 216 m
Loĝantaro: 1160
Poŝtkodo: 980 22
Aŭtokodo: RS
Telefonprefikso: 47

Situo

Veľký Blh situas laŭ rojo nomata Blh, laŭ traira flankovojo. Rimavská Sobota troviĝas 11 km-ojn.

Historio

Familio Balog (slovake Blh) konstruis fortikaĵon en la 13-a jarcento, kiun la husanoj okupis en la 1440-aj jaroj, fine Johano Hunyadi reokupis en 1451. La fortikaĵo iĝis fronto en la milita zono ekde 1608, iom poste ĝi detruiĝis. Anstataŭe familio Koháry (kohAri) konstruis kastelon proksimume en 1720.

La vilaĝo mem apartenis al la fortikaĵo kaj estis doganprena loko en 1347. Iam la vilaĝo disiĝis al Supra kaj Suba Balog. En 1910 loĝis en Supra Balog 917 da homoj, ( hungaroj), en Suba Balog 669 da homoj, ( hungaroj). Ĝis Traktato de Trianon ili apartenis al Hungara reĝlando, al Gömör kaj Kis-Hont, al distrikto de Feled, poste al Ĉeĥoslovakio, fine ekde 1993 al Slovakio. Inter 1938-1945 Vámosbalog rehungariĝis. La unua Arbitracio de Vieno deklaris, ke tiuj komunumoj, kie la hungaroj vivas en majoritato, apartenu al Hungario. En 1943 la vilaĝoj unuiĝis. Post la 2-a mondmilito la hungaroj iĝis senrajtaj laŭ Dekretoj de Beneš. En 2001 loĝis en Veľký Blh 1166 da homoj, (805 hungaroj, 331 slovakoj, 8 ciganoj, unusola ĉeĥo).

Vidindaĵo

kalvinana preĝejo ĉirkaŭita per defenda muro
ruinoj de la fortikaĵo
kastelo de Koháry, en la 19-a jarcento klasikismiĝis
ŝirmita arbaro de 1974

Famuloj

naskiĝis en 1610 Maria Széchy (sEĉi) meritinta la epiteton Venuso de Murány (murAnj)
en la fortikaĵo vivis poeto Stefano Gyöngyösi (djondjoŝi), kiu verkis poemojn ankaŭ pri Venuso de Murány
Zoltán Kodály ankaŭ tie kolektis muzikaĵojn