Hnúšťa
| Hnúšťa (Hnúšťa-Likier) | ||
| hungare: Nyustya, germane: Nusten | ||
| urbo | ||
 Preĝejo sur placo kun monumento de Ján Francisci-Rimavský
| ||
|
||
| Oficiala nomo: Hnúšťa | ||
| Ŝtato |  Slovakio
| |
|---|---|---|
| Regiono | Regiono Banská Bystrica | |
| Distrikto | Distrikto Rimavská Sobota | |
| Historia regiono | Supra Hungarujo | |
| Parto de | Malohont | |
| Montaro | Slovaka ercmontaro | |
| Rivero | Rimava | |
| Situo | Hnúšťa | |
| - alteco | 298 m s. m. | |
| - koordinatoj | 48° 34′ 24″ N 19° 57′ 14″ O / 48.57333 °N, 19.95389 °O (mapo) | |
| Areo | 68,048923 km² (6 804,89 ha) | |
| Loĝantaro | 7 513 (31.12.2008) | |
| Denseco | 110,41 loĝ./km² | |
| Unua skribmencio | 1334 | |
| Horzono | MET (UTC+1) | |
| - somera tempo | MET (UTC+2) | |
| Poŝtkodo | 981 01 | |
| Telefona antaŭkodo | +421 47 | |
| Aŭtokodoj | RS | |
| NUTS | 514829 | |
  Situo enkadre de Slovakio
| ||
 Situo enkadre de Regiono Banská Bystrica
| ||
 Vikimedia Komunejo: Hnúšťa
| ||
| Retpaĝo: www.hnusta.sk | ||
 Portalo pri Slovakio
| ||
Hnúšťa, hungare Nyustya estas urbo en Slovakio en Regiono Banská Bystrica, en Distrikto Rimavská Sobota.
Situo
[redakti | redakti fonton]Hnúšťa situas en valo de rojo, laŭ flankovojoj, laŭ fervojo Rimavská Sobota-Brezno. La unua troviĝas 21 km.
Historio
[redakti | redakti fonton]Apud la urbo ĉe orominejo arkeologoj trovis restaĵon de sentinelturo de romianoj. Komence de la hungara erao la loko apartenis al ĉefepiskopejo de Kalocsa. Tie, ĉe la orminejo formiĝis komunumo Rimabánya, kiu iĝis en 1368 libera reĝa urbo. Nyustya formiĝis en la 12-a jarcento, kiam familio Máriássy (mAriAŝi) konstruis kastelon. La unua mencio devenis el 1337. La komunumo ofte suferis pro bataloj de rivalaj reĝoj Ferdinando la 1-a (Sankta Romia Imperio) kaj Johano la 1-a (Hungario). La luterana religio radikiĝis en 1540. Baldaŭe la orminado retiriĝis, la ferminado ekprosperis. Oni minis ankaŭ magneziton, krome malmulte da plumbon kaj arĝenton. Pro la fondado granda parto de la arboj estis dishakitaj. En 1910 loĝis en la urbo 2025 da homoj, (1042 slovakoj, 885 hungaroj). Ĝis 1920 ĝi apartenis al departemento Gömör kaj Kis-Hont, al distrikto de Rimaszombat. La urbeto ekde 1920 apartenis al Ĉeĥoslovakio. En 1945 la Ruĝa Armeo kune kun partizanoj liberigis la regionon. La urbeto iĝis urbo en 1960. En 2001 loĝis tie 7 557 da homoj, (7 037 slovakoj).
Vidindaĵoj
[redakti | redakti fonton]- katolika templo omaĝe al Sankta Kruco el 1802
- novklasikisma luterana templo el 1808
- luterana templo en urboparto Haĉo
- novklasikisma luterana templo el 1875 en urboparto Liker
- luterana templo en urboparto Baradna
- fandoforno por fero el erao de Francisko Rákóczi la 2-a
Famuloj
[redakti | redakti fonton]- naskiĝis:
- en 1822 Ján Francisci-Rimavský, kiu estis kunbatalanto de Ľudovít Štúr
- superintendanto Sámuel Csernyánszky