Aŭkedoj: Malsamoj inter versioj

Kiel legi la taksonomion

Aŭkedoj

Aethia psittacula

Biologia klasado

Regno:	Animaloj Animalia
Filumo:	Ĥorduloj Chordata
Klaso:	Birdoj Aves
Ordo:	Ĥaradrioformaj Charadriiformes
Familio:	Aŭkedoj Alcidae Leach, 1820

Genroj

Urio Uria
Malgranda aŭko Alle
Aŭko Alca
Granda aŭko Pinguinus
Synthliboramphus
Cepphus
Brachyramphus
Ptychoramphus
Aethia
Rinocera Aŭko Cerorhinca
Fraterkulo Fratercula
Formortintaj genroj, vidu Sistematiko

Aliaj Vikimediaj projektoj

Sistematiko en Vikispecioj

Komunejo pri Aŭkedoj

v • d • r

La Aŭkedoj estas holarkta kaj neotropika familio de la ordo de Ĥaradrioformaj birdoj. Ilii aspektas iom kiel pingveno pro iliaj blanka kaj nigra koloroj, la rektiĝa pozicio kaj pro kelkaj el iliaj kutimoj. Tamen ili tute ne estas parencaj al pingvenoj.

Male al pingveno aŭkoj povas flugi (krom la Granda aŭko). Ili bone naĝas kaj subakviĝas, sed ilia ir-maniero apektas iom plumpa. Pro la mallonga enverguro aŭkoj bezonas flugeti tre rapide por flugi.

Aŭkoj vivas mare kaj nur por bredi ili terenflugas. La plejmulto de la specioj bredas sur krutaj klifoj, ofte kune kun mevoj, petreloj kaj suloj.

Sistematiko

Longbeka urio (centre) kaj Dikbekaj aŭkoj

Nigra urio en somera kaj vintra plumaroj

ORDO Ĥaradrioformaj Charadriiformes
Subordo Lari

Familio Aŭkedoj Alcidae

Hydrotherikornis (fosilio, en disputo)

Subfamilio Petralcinae (fosilio, en disputo)
- Petralca

Subfamilio Mancallinae (fosilio)
- Alcodes
- Praemancalla
- Mancalla

Subfamilio Alcinae
- Miocepphus (fosilio)
- Tribo Alcini
  - Urio
    - Longbeka urio Uria aalge
    - Dikbeka urio Uria lomvia
  - Malgranda aŭko Alle alle
  - Granda aŭko Pinguinus impennis (formortinta, ĉ.1844)
  - Aŭko Alca torda
- Tribo Synthliboramphini - Urietoj
  - Synthliboramphus
    - Kalifornia urieto, Synthliboramphus hypoleucus - foje en Endomychura
    - Kravera urieto, Synthliboramphus craveri - foje en Endomychura
    - Malnova urieto, Synthliboramphus antiquus
    - Japana urieto, Synthliboramphus wumizusume
- Tribo Cepphini
  - Cepphus
    - Nigra urio Cepphus grylle
    - Kolomburio, Cepphus columba
      - Kurila urio, Cepphus (columba) snowi
    - Karba urio, Cepphus carbo
- Tribo Brachyramphini
  - Brachyramphus
    - Marmora urieto, Brachyramphus marmoratus
    - Longbeka urieto Brachyramphus perdix
    - Mallongbeka urieto, Brachyramphus brevirostris
- Tribo Aethiini
  - Kasina aŭko aŭ Aŭko de Cassin Ptychoramphus aleuticus
  - Aethia
    - Papagaŭko, Aethia psittacula
    - Tufaŭko, Aethia cristatella
    - Liphara aŭketo, Aethia pygmaea
    - Malgranda aŭketo, Aethia pusilla
- Tribo Fraterculini - Fraterkuloj
  - Rinocera Aŭko Cerorhinca monocerata
  - Fraterkulo
    - Atlantika fraterkulo Fratercula arctica
    - Korna fraterkulo Fratercula corniculata
    - Tufa fraterkulo Fratercula cirrhata

Biodiverseco de aŭkedoj ŝajnas esti pli alta dum la plioceno (Konyukhov, 2002).

Vidu ankaŭ

Magelanaj subpolusaj arbaroj

v • d • r

Birdoj

Regno: Animalo • Filumo: Ĥorduloj • Subfilumo: Vertebruloj • Infrafilumo: Makzeluloj • Superklaso: Tetrapodoj • Klaso: Birdoj

Birdoj laŭ ordoj (alfabete)

Ordoj de

Ĥaradrioformaj birdoj

V
a
d
b
i
r
d
o
j

Scolopacidae

Skolopedoj

Kurloj
Numenioj

Malgranda kurlo (Numenius phaeopus) ~ Maldikbeka kurlo (Numenius tenuirostris) ~ Granda kurlo aŭ Eŭrazia kurlo (Numenius arquata) ~ Longbeka kurlo (Numenius americanus) ~ Orienta kurlo (Numenius madagascariensis) ~ Nana kurlo (Numenius minutus) ~ Eskimokurlo (Numenius borealis) ~ Pacifika kurlo (Numenius tahitiensis)

Longvosta tringo

Longvosta tringo (Bartramia longicauda)

Limozoj

Nigravosta limozo (Limosa limosa) ~ Hudsona limozo (Limosa haemastica) ~ Lapona limozo (Limosa lapponica) ~ Marmora limozo (Limosa fedoa)

Limnodromus

Mallongbeka tringo aŭ Mallongbeka galinaga tringo (Limnodromus griseus) ~ Longbeka tringo aŭ Longbeka galinaga tringo (Limnodromus scolopaceus) ~ Azia tringo aŭ Azia galinaga tringo (Limnodromus semipalmatus)

Galinagoj

Coenocorypha	Galinago de Chatham (Coenocorypha pusilla) ~ Novzelanda galinago aŭ Subantarkta galinago (Coenocorypha aucklandica) ~ Galinago de insulo Campbell (Coenocorypha sp.)
Gallinago	Solula galinago (Gallinago solitaria) ~ Gallinago hardwickii ~ Arbara galinago (Gallinago nemoricola) ~ Nadlovosta galinago (Gallinago stenura) ~ Gallinago megala ~ Afrika galinago (Gallinago nigripennis) ~ Madagaskara galinago (Gallinago macrodactyla) ~ Granda galinago (Gallinago media) ~ Komuna galinago (Gallinago gallinago) ~ Vilsona galinago (Gallinago (gallinago) delicata) ~ Sudamerika galinago (Gallinago paraguaiae) ~ Nobela galinago (Gallinago nobilis) ~ Giganta galinago (Gallinago undulata) ~ Fuegia galinago (Gallinago stricklandii) ~ Anda galinago (Gallinago jamesoni) ~ Imperia galinago (Gallinago imperialis)
Lymnocryptes	Malgranda galinago (Lymnocryptes minimus)

Falaropoj

Ruĝa falaropo aŭ Dikbeka falaropo (P. fulicaria) ~ Ruĝkola falaropo aŭ Maldikbeka falaropo (P. lobatus) ~ Vilsona falaropo aŭ Trikolora falaropo (P. tricolor)

Tringoj

Xenus	Terekio (Xenus cinereus)
Actitis	Blankventra tringo (Actitis hypoleucos) aŭ (Tringa hypoleuca) ~ Makula tringo (Actitis macularia) aŭ (Tringa macularia)
Tringa	Blankpuga tringo (Tringa ochropus) ~ Solema tringo (Tringa solitaria) ~ Mallongkrura tringo (Tringa brevipes) ~ Griza flavkrura tringo (Tringa incana) ~ Malhela tringo (Tringa erythropus) ~ Granda flavkrura tringo (Tringa melanoleuca) ~ Griza tringo (Tringa nebularia) ~ Striflugila tringo (Tringa semipalmata) ~ Flavkrura tringo (Tringa flavipes) ~ Makulita verdkrura tringo (Tringa guttifer) ~ Marĉotringo (Tringa stagnatilis) ~ Ruĝkrura tringo (Tringa totanus) ~ Brovtringo (Tringa glareola)

Polinezia tringo

Tvamotua tringo (P. cancellata) ~ Tahitia tringo (P. leucoptera) ~ Blankoflugila tringo (P. ellisi)

Kalidroj

Calidris	Nigroblankpuga kalidro (Calidris virgatus / Aphriza virgata) ~ Grandega kalidro (Calidris tenuirostris) ~ Granda kalidro (Calidris canutus)
Kalidredoj	Pigmea kalidro (Calidris pusilla) ~ Malgranda kalidro (Calidris minuta) ~ Amerika malgranda kalidro (Calidris minutilla) ~ Blankpuga kalidro (Calidris fuscicollis) ~ Flavbrusta kalidro (Calidris bairdii) ~ Bunta kalidro (Calidris alpina) ~ Ruĝkola kalidro (Calidris ruficollis) ~ Nana kalidro (Calidris subminuta) ~ Striokalidro aŭ Stribrusta kalidro (Calidris melanotos) ~ Sablokalidro (Calidris alba) aŭ (Crocethia alba) ~ Alaska kalidro (Calidris mauri) ~ Markalidro (Calidris maritima) ~ Rokkalidro (Calidris ptilocnemis) ~ Blankvosta kalidro (Calidris temminckii) ~ Stepkalidro (Tryngites subruficollis)
Philomachus	Duelbirdo (Philomachus pugnax) ~ Larĝbeka kalidro (Philomachus falcinellus / Limicola falcinellus / "Erolia falcinella") ~ Pintvosta kalidro (Philomachus acuminatus / Calidris acuminata)
Micropalama	Himantopa kalidro (Micropalama himantopus / Calidris himantopus)
Eurynorhynchus	Kulerbeka kalidro (Eurynorhynchus pygmeus)
Incertae sedis	Rustokalidro (Calidris ferruginea)
Ŝtonturnuloj	Nigra ŝtonturnulo (Arenaria melanocephala) ~ Koluma ŝtonturnulo (Arenaria interpres)

Skolopoj

Eŭrazia skolopo (S. rusticola) ~ Amamia skolopo (S. mira) ~ Bukidna skolopo aŭ Filipina skolopo (S. bukidnonensis) ~ Malhela skolopo (S. saturata) ~ Celebesa skolopo (S. celebensis) ~ Moluka skolopo (S. rochussenii) ~ Amerika skolopo (S. minor)

Falaropedoj

Ruĝa falaropo aŭ Dikbeka falaropo (P. fulicaria) ~ Ruĝkola falaropo aŭ Maldikbeka falaropo (P. lobatus) ~ Vilsona falaropo aŭ Trikolora falaropo (P. tricolor)

Thinocori

Rostratuledoj

Pentrita galinago (Rostratula benghalensis) ~ Aŭstralia pentrita galinago (Rostratula australis) ~ Pentrita galinageto (Nycticryptes semicollaris)

Jakanedoj

Norda jakanao (Jacana spinosa) ~ Nigra jakanao (Jacana jacana) ~ Afrika jakanao (Actophilornis africana) ~ Malgranda jakanao (Microparra capensis) ~ Madagaskara jakanao (Actophilornis albinucha) ~ Longvosta jakanao (Hydrophasianus chirurgus) ~ Bronzflugila jakanao (Metopidius indicus) ~ Kresta jakanao (Irediparra gallinacea)

Tinokoredoj

Attagis	Ruĝventra tinokoro (Attagis gayi) ~ Blankoventra tinokoro (Attagis malouinus)
Thinocorus	Grizbrusta tinokoro (Thinocorus orbignyanus) ~ Malgranda tinokoro (Thinocorus rumicivorus)

Pedionomedoj

Pedionomo (Pedionomus torquatus)

Chionidi

Burinedoj	Trielo (Burhinus oedicnemus) ~ Senegala trielo (Burhinus senegalensis) ~ Punktita trielo aŭ Kaba trielo (Burhinus capensis) ~ Dustria trielo (Burhinus bistriatus) ~ Perua trielo (Burhinus superciliaris) ~ Aŭstralia trielo (Burhinus grallarius) ~ Granda trielo (Esacus recurvirostris) ~ Giganta trielo (Esacus giganteus)
Ĥionededoj	???
Pluvianeledoj	Magelanpluvio (Pluvianellus socialis)

Charadrii

Ibidorinkedoj

Ibisbekulo (Ibidorhyncha struthersii)

Rekurbrostruledoj

Himantopus	Himantopo (Himantopus himantopus) ~ Nigra himantopo (Himantopus novaezelandiae) ~ Blankkapa himantopo (Cladorhynchus leucocephalus) ~ Nigrokola himantopo (Himantopus mexicanus) ~ Blankdorsa himantopo (Himantopus melanurus)
Recurvirostra	Avoceto (Recurvirostra avosetta) ~ Amerika avoceto (Recurvirostra americana) ~ Ruĝkapa avoceto (Recurvirostra novaehollandiae) ~ Anda avoceto (Recurvirostra andina)

Hematopedoj

Magelana hematopo (H. leucopodus) ~ Nigra hematopo (H. ater) ~ Amerika nigra hematopo (H. bachmani) ~ Amerika hematopo (H. palliatus) ~ Kanaria nigra hematopo (H. meadewaldoi) ~ Afrika nigra hematopo (H. moquini) ~ Eŭrazia hematopo aŭ Hematopo (H. ostralegus) ~ Aŭstralia hematopo (H. longirostris) ~ Hematopo de insulo Chatham (H. chathamensis) ~ Unukolora hematopo (H. unicolor) ~ Fulga hematopo (H. fuliginosus)

Ĥaradriedoj

Vanellus	Vanelo aŭ Eŭrazia vanelo (Vanellus vanellus) ~ Blankkrona vanelo (Vanellus albiceps) ~ Sudamerika vanelo (Vanellus chilensis) ~ Vanellus cinereus ~ Krona vanelo (Vanellus coronatus) ~ Vanellus crassirostris ~ Vanellus duvaucelii ~ Ruĝbeka vanelo aŭ Hindia vanelo (Vanellus indicus) ~ Maskita vanelo (Vanellus miles) ~ Dornoflugila vanelo aŭ Spronvanelo (Vanellus spinosus) ~ Trikolora vanelo (Vanellus tricolor) ~ Armita vanelo (Vanellus armatus) ~ Nigrakapa vanelo (Vanellus tectus) ~ Flavbrida vanelo aŭ Malabara vanelo (Vanellus malabaricus) ~ Vanellus lugubris ~ Nigraflugila vanelo (Vanellus melanopterus) ~ Sudafrika flavbrida vanelo (Vanellus senegallus) ~ Punktobrusta vanelo (Vanellus melanocephalus) ~ Vanellus superciliosus ~ Indonezia vanelo (Vanellus macropterus) ~ Socia vanelo aŭ Stepvanelo (Vanellus gregarius) ~ Blankvosta vanelo aŭ Marĉvanelo (Vanellus leucurus) ~ Vanellus cayanus ~ Vanellus resplendens
Pluvialis	Arĝenta pluvio (Pluvialis (Charadrius) squatarola) ~ Orpluvio (Pluvialis (Charadrius) apricaria) ~ Siberia orpluvio (Pluvialis fulva (Charadrius dominicus fulvus)) ~ Amerika orpluvio (Pluvialis dominica (Charadrius dominicus dominicus))
Charadrius	Kolumpluvio aŭ Granda pluvio (Charadrius hiaticula) ~ Malgranda pluvio (Charadrius dubius) ~ Marborda pluvio (Charadrius alexandrinus) ~ Dezertpluvio (Charadrius leschenaultii) ~ Malgranda dezertpluvio aŭ Mongola pluvio (Charadrius mongolus) ~ Kripluvio (Charadrius vociferus) ~ Kaspia pluvio (Charadrius asiaticus) ~ Duonreta pluvio (Charadrius semipalmatus) ~ Morinelo (Charadrius (Eudromias) morinellus)

M
e
v
o
j

Larus	Amerika arĝentmevo (Larus smithsonianus) ~ Olroga mevo aŭ Krabmanĝa mevo (Larus atlanticus) ~ Armenia mevo (Larus armenicus) ~ Kaspia mevo (Larus cachinnans) ~ Blankflugila mevo aŭ Gronlanda mevo (Larus glaucoides) ~ Griza mevo (Larus canus) ~ Ringobeka mevo aŭ Delavara mevo (Larus delawarensis) ~ Katmevo, Nigravosta mevo aŭ Nigrapinta mevo (Larus crassirostris) ~ Dominika mevo (Larus dominicanus) ~ Flavpieda mevo (Larus livens) ~ Tajera mevo (Larus thayeri) ~ Heermana mevo (Larus heermanni) ~ Kalifornia mevo (Larus californicus) ~ Nigramantela mevo, Mara mevo aŭ Mara laro (Larus marinus) ~ Belĉera mevo, Perua mevo aŭ Strivosta mevo (Larus belcheri) ~ Arĝentmevo aŭ Eŭropa arĝentmevo (Larus argentatus) ~ Flavkrura mevo (Larus michahellis) ~ Ardezdorsa mevo aŭ Kamĉatka mevo (Larus schistisagus) ~ Blugriza mevo aŭ Helgriza mevo (Larus glaucescens) ~ Glacimevo (Larus hyperboreus) ~ Pacifika mevo (Larus pacificus) ~ Siberia arĝentmevo (Larus vegae) ~ Okcidenta mevo (Larus occidentalis) ~ Malhela mevo (Larus fuscus)
Ichthyaetus	Hemfriĉa mevo (Larus hemprichii) ~ Koralmevo aŭ Aŭduina mevo (Larus audouinii) ~ Blankokula mevo (Ichthyaetus leucophthalmus) ~ Nigrakapa mevo (Ichthyaetus melanocephalus) ~ Resta mevo Larus relictus ~ Granda nigrakapa mevo aŭ Palasa mevo (Larus ichthyaetus)
Leucophaeus	Amerika ridmevo (Larus atricilla) ~ Ruĝbeka mevo (Larus scoresbii) ~ Nigreca mevo aŭ Lafa mevo (Larus fuliginosus) ~ Cindra mevo (Larus modestus) ~ Franklina mevo (Larus pipixcan)
Chroicocephalus	Montara mevo (Larus serranus) ~ Blanka mevo (Larus novaehollandiae) ~ Bonapartea mevo aŭ Kanada mevo (Larus philadelphia) ~ Nigrabeka mevo aŭ Nigrabeka tarapungo (Larus bulleri) ~ Hartlaŭba mevo (Larus hartlaubii) ~ Ridmevo (Larus ridibundus) ~ Tarapungo aŭ Ruĝbeka tarapungo (Larus scopulinus) ~ Brunkrona mevo (Larus maculipennis) ~ Grizkapa mevo (Larus cirrocephalus) ~ Maldikbeka mevo (Larus genei) ~ Brunkapa mevo (Larus brunnicephalus)
Saundersilarus	Saŭndersa mevo (Larus saundersi)
Hydrocoloeus	Pigmea mevo (Larus minutus)
Rhodostethia	Rozmevo (Rhodostethia rosea)
Rissa	Trifingra mevo (Rissa tridactyla) ~ Ruĝkrura trifingra mevo (Rissa brevirostris)
Pagophila	Eburmevo (Pagophila eburnea)
Xema	Sabina mevo (Xema sabini)
Creagrus	Forkovosta mevo aŭ Galapaga mevo (Creagrus furcatus)

A
ŭ
k
o
j

Aŭkedoj

Petralcinae

Petralca

Mancallinae

Alcodes ~ Praemancalla ~ Mancalla

Alcinae

Alca

Malgranda aŭko (Alle alle) ~ Granda aŭko (Pinguinus impennis) ~ Aŭko (Alca torda)

Urietoj

Synthliboramphus	Kalifornia urieto (Synthliboramphus hypoleucus) ~ Kravera urieto (Synthliboramphus craveri) ~ Malnova urieto (Synthliboramphus antiquus) ~ Japana urieto (Synthliboramphus wumizusume)
Brachyramphus	Marmora urieto (Brachyramphus marmoratus ~ Longbeka urieto (Brachyramphus perdix) ~ Mallongbeka urieto (Brachyramphus brevirostris)

Cepphus

Nigra urio (Cepphus grylle) ~ Kolomburio (Cepphus columba) ~ Kurila urio (Cepphus (columba) snowi) ~ Karba urio (Cepphus carbo)

Urio

Longbeka urio (Uria aalge) ~ Dikbeka urio (Uria lomvia)

Aethia

Tufaŭko (Aethia cristatella) ~ Papagaŭko (Aethia psittacula) ~ Malgranda aŭketo (Aethia pusilla) ~ Liphara aŭketo (Aethia pygmaea)

Fraterculini

Rinocera Aŭko (Cerorhinca monocerata)
Fraterkulo	Atlantika fraterkulo (Fratercula arctica) ~ Korna fraterkulo (Fratercula corniculata) ~ Tufa fraterkulo (Fratercula cirrhata)

Rilataj artikoloj: Birdomigrado ~ Birdoprotektado ~ Birdnestoj ~ Birdkanto
Vidu ankaŭ: Dinosaŭraj birdoj

Portalo pri Birdoj

@@ Linio 1: / Linio 1: @@
 {{Taksonomio
-| color = pink
+|nomo = Aŭkedoj
-| name = Aŭkedoj
+|koloro = pink
-| image = Parakeetauklets2.jpg
+|dosiero = Parakeetauklets2.jpg
+|dosiero larĝo = 250px
-| image_caption = Aethia psittacula
+|priskribo de dosiero = Aethia psittacula
-| image_width = 250px
-| regnum = [[Animalo]]j ''Animalia''
+|regno = [[Animalo]]j ''Animalia''
-| phylum = [[Ĥordulo]]j ''Chordata''
+|filumo = [[Ĥordulo]]j ''Chordata''
-| classis = [[Birdo]]j ''Aves''
+|klaso = [[Birdo]]j ''Aves''
-| ordo = [[Ĥaradrioformaj]] ''Charadriiformes''
+|ordo = [[Ĥaradrioformaj]] ''Charadriiformes''
-| familia = '''Aŭkedoj''' ''Alcidae''
+|familio = '''Aŭkedoj''' ''Alcidae''
-| familia_authority = [[William Elford Leach|Leach]], 1820
+|familio aŭtoritato = [[William Elford Leach|Leach]], 1820
-| subdivision_ranks = [[Genro]]j
+|specioj de subdivizio = [[Genro]]j
+|subdivizio2 = ''[[Urio]] Uria''<br />
-| subdivision =
-''[[Urio]] Uria''<br />
 ''[[Malgranda aŭko]] Alle''<br />
 ''[[Aŭko]] ''Alca''<br />
@@ Linio 25: / Linio 24: @@
 ''[[Fraterkulo]] ''Fratercula''<br />
 Formortintaj genroj, vidu [[Aŭkedoj#Sistematiko|Sistematiko]]
+|vikispecio =
+|komunejo =
 }}

Kiel registrite je 00:07, 28 nov. 2012

Sistematiko

Vidu ankaŭ