Kluĵo
Koordinatoj: 46° 46′ N 23° 36′ O / 46.767 °N, 23.600 °O (mapo)
- Horzono: GMT+2h (+3h de aprilo ĝis oktobro)
- Loĝantaro: ĉirkaŭ 318 mil
- Rumana nomo: Cluj-Napoca /SAMPA/: [kluĵ napoka]
Kluĵo (rumane Cluj-Napoca [kluĵ napoka], hungare Kolozsvár [koloĵvar], germane Klausenburg) estas la ĉefurbo de la rumana distrikto (județ) Cluj en Transilvanio. Ĝi situas ĉe la rivero Someșul Mic, 440 km nord-okcidente de București. Ĝi estas grava scienca kaj kultura centro de la regiono (Universitatea Babeș-Bolyai, ĉirkaŭ 40 000 studentoj, rango 1 en Rumanio).
En la centra placo de la urbo, ĉe la dekstra flanko de la preĝejo Sankta Mikaelo, staras la skulptaĵo pri la hungara reĝo Matiaso la 1-a, kreaĵo de János Fadrusz. De 1894 estas aligita al Kluĵo Cartierul Mănăștur aŭ en malnova nomo Cluj-Mănăștur kaj Someşeni en 1950.
Historio
En la tempo de la romia koloniado (2-a ĝis 3-a jarcento) estis fondita malgranda kolonio (colonia) nomita Napoca, sed ĝi estis detruita dum la epoko de la migrado de la popoloj. Ĝermanaj koloniistoj fondis urbon en la 13-a jarcento ĉe la bordo de la rivero "Someșul Mic". Ĝis 1919 kaj inter (1940 kaj 1944) apartenis al Hungario (Kolozs (reĝa departemento)). Ekde 1790 ĝis 1867 Cluj estis ĉefurbo de la Grandprinclando Transilvanio. Hodiaŭ Cluj-Napoca estas kultura centro de la hungara minoritato en Rumanio. Ĝis 1974 la urbo nomiĝis Cluj. La iaman dakan/romian nomon oni aldonis al Cluj en 1974, por festi 1850 jarojn de urbeco.
Loĝantaro
En 1910 la urbo havis 60 808 loĝantojn (83% hungaroj, 14% rumanoj, 3% germanoj); en 1992 328 602 (76 % rumanoj, 23% hungaroj, 1% ciganoj).
Fontoj
- Magyar nagylexikon, 1-18., 1993-2004, Budapest.
- Loknomvortaro de Transilvanio kaj de Moldavio (Rumanio)
Esperanto en Cluj-Napoca
- Gábor Bálint eldonis litografie la regulojn de Esperanto por hungarlingvanoj kaj gvidis la unuan Esperanto-kurson en Hungario tie en 1897.
- En 1898 Ábel Barabás publikigis tie la unuan E-lernolibron por hungarlingvanoj.
- La loka Esperanto-klubo estas unu el la plej longdaŭraj en Rumanio.
Partneraj urboj
Vidu ankaŭ
Kulturaj institucioj kaj institutoj
- Kolozsvári Állami Magyar Opera
- Kolozsvári Állami Magyar Színház
- Universitato de Kluĵo
- Teatro Váróterem Projekt
Vidindaĵoj
- La Botanika Ĝardeno de Cluj-Napoca
- Skulptaĵo pri Sankta Georgo de fratoj Márton kaj György Kolozsvári – [1]
- Tombejo Házsongárd
- Kalvaria Preĝejo en Kluĵo
- Katedralo de Ĉieliro de Maria (Kluĵo)
- Kalvinana katedralo (Kluĵo)
- Preĝejo de Maria de la Neĝo (Kluĵo)
- Sinagogo (Kluĵo)
- Unitarisma katedralo (Kluĵo)
- Kirko Sankta Mikaelo
Bibliografio
- Lászlóffy Aladár, foto: Kántor László: Házsongárd, Budapest, Helikon, 1989. hungare
- Gaal György: Kalauz a régi és új Kolozsvárhoz Kolozsvári séták (Promenadoj en Cluj-Napoca), Kolozsvár, 1992. hungare
- Gyarmathy Zsolt: Nyilvánosság és magánélet a békeidők Kolozsvárán, Kolozsvár, 2005. en Korunk. hungare
Eksteraj ligiloj
- Interaga mapo de distrikto Cluj
- Retejo de urbo
- Retejo de urbestrejo
- Haĵongard-tombejo
- Portalo hungare
- Popolnombrado 2002