15-a de oktobro: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto |
RG72 (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
| Linio 19: | Linio 19: | ||
* [[1815]]: [[Napoleono Bonaparte]] estis [[ekziligo|ekziligita]] al la insularo [[Sankta Heleno]] |
* [[1815]]: [[Napoleono Bonaparte]] estis [[ekziligo|ekziligita]] al la insularo [[Sankta Heleno]] |
||
* [[1843]]: "Journal des débats" publikigis lastan ĉapitron de la prospera [[romano]] ''Les Mystères de Paris'' de [[Eugène Sue]] |
* [[1843]]: "Journal des débats" publikigis lastan ĉapitron de la prospera [[romano]] ''Les Mystères de Paris'' de [[Eugène Sue]] |
||
* [[1861]] En [[Varsovio]] rusa armeo |
* [[1861]] En [[Varsovio]] rusa armeo dispelis patriotan [[manifestacio]]n okaze de mortodatreveno de [[Tadeusz Kościuszko]] |
||
* [[1878]]: Usona firmao [[General Electric]] ekfunkciis |
* [[1878]]: Usona firmao [[General Electric]] ekfunkciis |
||
* [[1880]]: [[Germanio]]: [[Katedralo de Kolonjo]] estis finkonstruita |
* [[1880]]: [[Germanio]]: [[Katedralo de Kolonjo]] estis finkonstruita |
||
| Linio 31: | Linio 31: | ||
** [[1918]]: [[poloj|Polaj]] deputitoj al [[Aŭstrio-Hungario|aŭstro-hungara]] parlamento deklaris sian ŝtatan apartenecon kiel civitanoj de Sendependa Pola Ŝtato |
** [[1918]]: [[poloj|Polaj]] deputitoj al [[Aŭstrio-Hungario|aŭstro-hungara]] parlamento deklaris sian ŝtatan apartenecon kiel civitanoj de Sendependa Pola Ŝtato |
||
* [[1920]]: [[Pola-bolŝevika milito|Soveta-Pola Milito]]: |
* [[1920]]: [[Pola-bolŝevika milito|Soveta-Pola Milito]]: |
||
** [[1920]]: [[Dua Pola Respubliko|Pola armeo]] konkeris [[Minsko]]n |
** [[1920]]: [[Dua Pola Respubliko|Pola armeo]] konkeris [[Minsko]]n — sekvan tagon devis retiriĝi pro [[traktado]], ke la urbo devas aparteni al [[Rusia Soveta Federacia Socialisma Respubliko]] |
||
* [[1922]]: Ferdinando la 1-a de Rumanio kaj [[Maria de Rumanio]] kroniĝis kiel gereĝoj de Rumanio |
* [[1922]]: Ferdinando la 1-a de Rumanio kaj [[Maria de Rumanio]] kroniĝis kiel gereĝoj de Rumanio |
||
* [[1929]]: Instituto pri [[Historio]] de la Nacia Akademio de [[Scienco]]j de [[Belorusio]] fondita |
* [[1929]]: Instituto pri [[Historio]] de la Nacia Akademio de [[Scienco]]j de [[Belorusio]] estis fondita |
||
* [[1932]]: Unua flugo de la [[Barato|barata]] [[flugkompanio]] [[Air India]] |
* [[1932]]: Unua flugo de la [[Barato|barata]] [[flugkompanio]] [[Air India]] |
||
* [[1939]]: Inaŭguro de la [[Flughaveno LaGuardia]], troviĝanta en Novjorka kvartalo [[Kvinzo]] |
* [[1939]]: Inaŭguro de la [[Flughaveno LaGuardia]], troviĝanta en Novjorka kvartalo [[Kvinzo]] |
||
| Linio 42: | Linio 42: | ||
** [[1942]]: [[Operaco Reinhardt]]: [[germanoj]] likvidis judan geton en [[Krośniewice]], kies loĝantojn ili direktis al [[Ekstermejo Chełmno]]; [[Kobrin]]: surfronte de la juda kolumno gvidata al morto iras [[rabeno]]j kaj 2 katolikaj [[pastro]]j; germana polico [[pafekzekutado|pafekzekutis]] en [[Kampinos]]-Arbaro (proksime al [[Łomianki]]) 39 personojn de varsovia malliberejo [[Pawiak]], [[pendumo|pendumis]] en Rożki 5 personojn kaj en [[Radom]] 10; en [[Londono]] ĉesis aperi "Revuo pri Polaj Aferoj en Brita Gazetaro" |
** [[1942]]: [[Operaco Reinhardt]]: [[germanoj]] likvidis judan geton en [[Krośniewice]], kies loĝantojn ili direktis al [[Ekstermejo Chełmno]]; [[Kobrin]]: surfronte de la juda kolumno gvidata al morto iras [[rabeno]]j kaj 2 katolikaj [[pastro]]j; germana polico [[pafekzekutado|pafekzekutis]] en [[Kampinos]]-Arbaro (proksime al [[Łomianki]]) 39 personojn de varsovia malliberejo [[Pawiak]], [[pendumo|pendumis]] en Rożki 5 personojn kaj en [[Radom]] 10; en [[Londono]] ĉesis aperi "Revuo pri Polaj Aferoj en Brita Gazetaro" |
||
** [[1943]]: En [[Sokołów Podlaski]] germana polico [[pafekzekutado|pafekzekutis]] pli ol 200 personojn; [[Pola Rezistomovado]]: taĉmento de [[Pola Enlanda Armeo]] frakasis kampadejon de [[trudlaboro]] (Baudienst) liberigante 200 junulojn, bruligis [[barako]]jn kunprenante vestojn kaj nutraĵon (parton disdonis al loĝantoj de la [[distrikto Kielce]], alia [[partizano|partizana]] taĉmento same faris); prezidento de la [[pola ekzila registaro]] [[Władysław Raczkiewicz]] enkondukis en standardojn de [[Polaj Armitaj Fortoj en Okcidento]] la [[devizo]]n "Dio, Honoro, Patrujo" |
** [[1943]]: En [[Sokołów Podlaski]] germana polico [[pafekzekutado|pafekzekutis]] pli ol 200 personojn; [[Pola Rezistomovado]]: taĉmento de [[Pola Enlanda Armeo]] frakasis kampadejon de [[trudlaboro]] (Baudienst) liberigante 200 junulojn, bruligis [[barako]]jn kunprenante vestojn kaj nutraĵon (parton disdonis al loĝantoj de la [[distrikto Kielce]], alia [[partizano|partizana]] taĉmento same faris); prezidento de la [[pola ekzila registaro]] [[Władysław Raczkiewicz]] enkondukis en standardojn de [[Polaj Armitaj Fortoj en Okcidento]] la [[devizo]]n "Dio, Honoro, Patrujo" |
||
** [[1944]]: Germanoj forkondukis de [[distrikto Opoczyński]] ĉirkaŭ 250 polojn; dua [[soveta okupado de Pollando]]: en [[Lublin]]a Pollando aperis en [[Praga]] unua numero de "Życie Warszawy" (Vivo de [[Varsovio]]); dutaga operaco Panzerfaust komencita: germana armeo renversis regenton de [[Hungara reĝlando (1920-1946)|Hungara reĝlando]] [[Miklós Horthy]], kiu intencis kontrakti separisman pacon kun [[Sovetunio]] |
** [[1944]]: Germanoj forkondukis de [[distrikto Opoczyński]] ĉirkaŭ 250 polojn; dua [[soveta okupado de Pollando]]: en [[Lublin]]a Pollando aperis en [[Praga]] unua numero de "Życie Warszawy" (Vivo de [[Varsovio]]); dutaga operaco Panzerfaust komencita: germana armeo renversis regenton de [[Hungara reĝlando (1920-1946)|Hungara reĝlando]] [[Miklós Horthy]], kiu intencis kontrakti separisman pacon kun [[Sovetunio]] — la operaco apogita de la estro de [[Sagokruca Partio]] [[Ferenc Szálasi]] |
||
* [[1945]]: Pafmortigo de [[Pierre Laval]], ĉefministro de la [[reĝimo de Vichy]], gvidanto de [[kunlaborismo|kunlaborisma]] politiko kun [[Nazia Germanio]] |
* [[1945]]: Pafmortigo de [[Pierre Laval]], ĉefministro de la [[reĝimo de Vichy]], gvidanto de [[kunlaborismo|kunlaborisma]] politiko kun [[Nazia Germanio]] |
||
* [[1945]]: [[Pollando]] aliĝis al [[UN]] - formale kiel [[Aliancanoj|aliancana]] ŝtato ĝi estis ties kunfondinto, tamen ne invitita al fonda konferenco. [[Regiona regpovo|Regionaj regpovoj]] decidis akcepti provizoran registaron subigitan al [[Stalin]], sed ne la laŭleĝan [[pola ekzila registaro|polan ekzilan registaron]] |
* [[1945]]: [[Pollando]] aliĝis al [[UN]] - formale kiel [[Aliancanoj|aliancana]] ŝtato ĝi estis ties kunfondinto, tamen ne invitita al fonda konferenco. [[Regiona regpovo|Regionaj regpovoj]] decidis akcepti provizoran registaron subigitan al [[Stalin]], sed ne la laŭleĝan [[pola ekzila registaro|polan ekzilan registaron]] |
||
| Linio 60: | Linio 60: | ||
* [[1975]]: [[Pollando]]: sekve de kunligo de kvar urboj en [[Opola Provinco]] estiĝis [[Kędzierzyn-Koźle]] |
* [[1975]]: [[Pollando]]: sekve de kunligo de kvar urboj en [[Opola Provinco]] estiĝis [[Kędzierzyn-Koźle]] |
||
* [[1987]]: Prezidento de [[Burkina Faso]] [[Thomas Sankara]] pereis en [[puĉo]], kiun gvidis [[Blaise Compaoré]] |
* [[1987]]: Prezidento de [[Burkina Faso]] [[Thomas Sankara]] pereis en [[puĉo]], kiun gvidis [[Blaise Compaoré]] |
||
* [[1992]]: |
* [[1992]]: Rusia [[seria murdisto]] kaj [[kanibalo]] [[Andrej Ĉikatilo]] estis kondamnita al [[mortpuno]] pro 53 murdoj |
||
* [[1993]]: [[Nevado]]: [[kazino]] Luxor malfermiĝis apud [[Lasvegaso]] |
* [[1993]]: [[Nevado]]: [[kazino]] Luxor malfermiĝis apud [[Lasvegaso]] |
||
* [[1993]]: [[Norvega Nobel-Komitato]] atribuis [[pacpremio Nobel|pacpremion Nobel]] al [[Nelson Mandela]], gvidanto de [[Afrika Nacia Kongreso]] kaj al [[Frederik Willem de Klerk]], prezidento de [[Sud-Afriko]] |
* [[1993]]: [[Norvega Nobel-Komitato]] atribuis [[pacpremio Nobel|pacpremion Nobel]] al [[Nelson Mandela]], gvidanto de [[Afrika Nacia Kongreso]] kaj al [[Frederik Willem de Klerk]], prezidento de [[Sud-Afriko]] |
||
| Linio 89: | Linio 89: | ||
* [[1795]]: [[Frederiko Vilhelmo la 4-a (Prusio)|Frederiko Vilhelmo la 4-a]], reĝo de Prusio el dinastio [[Hohencolernoj]] (m. [[1861]]) |
* [[1795]]: [[Frederiko Vilhelmo la 4-a (Prusio)|Frederiko Vilhelmo la 4-a]], reĝo de Prusio el dinastio [[Hohencolernoj]] (m. [[1861]]) |
||
* [[1809]]: [[Ĥaĉatur Abovjan]], armena poeto, verkisto, etnografo, socia aganto, patro de la [[armena literaturo]], [[malaperigo|malaperinto]] (m. [[1848]]) |
* [[1809]]: [[Ĥaĉatur Abovjan]], armena poeto, verkisto, etnografo, socia aganto, patro de la [[armena literaturo]], [[malaperigo|malaperinto]] (m. [[1848]]) |
||
* [[1814]]: [[Miĥail Lermontov]], |
* [[1814]]: [[Miĥail Lermontov]], poeto kaj verkisto, klasikulo de [[rusa literaturo]], konata de pluraj esperantlingvaj tradukoj (''[[Rusaj noveloj. M.J.Lermontov D.N.Mamin-Sibirjak. 1937|Rusaj noveloj]]'', ''Kaŭkazaj Rakontoj'', "[[Český Esperantista]]") kaj rete legebla en esperanto (m. [[1841]]) |
||
* [[1827]]: [[Mihály Zichy]], hungara [[pentristo]] de [[caro]] (m. [[1906]]) |
* [[1827]]: [[Mihály Zichy]], hungara [[pentristo]] de [[caro]] (m. [[1906]]) |
||
* [[1829]]: [[Asaph Hall]], usona astronomo, malkovrinto de la du lunoj de Marso, [[Dejmo (luno)|Dejmo]] kaj [[Fobo (luno)|Fobo]] (m. [[1907]]) |
* [[1829]]: [[Asaph Hall]], usona astronomo, malkovrinto de la du lunoj de Marso, [[Dejmo (luno)|Dejmo]] kaj [[Fobo (luno)|Fobo]] (m. [[1907]]) |
||
| Linio 95: | Linio 95: | ||
* [[1839]]: [[Franz Treller]], germana verkisto, reĝisoro kaj aktoro (m. [[1908]]) |
* [[1839]]: [[Franz Treller]], germana verkisto, reĝisoro kaj aktoro (m. [[1908]]) |
||
* [[1844]]: [[Friedrich Wilhelm Nietzsche]], germana filozofo, poeto, [[klasika filologio|klasika filologo]], aŭtoro de ''[[Tiele parolis Zaratuŝtra]]'', ''[[Volo de potenco]]'' kaj ''[[Ecce Homo]]'' (m. [[1900]]) |
* [[1844]]: [[Friedrich Wilhelm Nietzsche]], germana filozofo, poeto, [[klasika filologio|klasika filologo]], aŭtoro de ''[[Tiele parolis Zaratuŝtra]]'', ''[[Volo de potenco]]'' kaj ''[[Ecce Homo]]'' (m. [[1900]]) |
||
* [[1859]]: [[Kosta Ĥetagurov]], oseta poeto, |
* [[1859]]: [[Kosta Ĥetagurov]], oseta poeto, verkinta en la rusa kaj [[oseta lingvo]]j (m. [[1906]]) |
||
* [[1872]]: [[Wilhelm Miklas]], prezidento de Aŭstrio kontraŭstaranta al [[Anschluss]] fare de [[Nazia Germanio]], deputito de [[Nacia Konsilio (Aŭstrio)|Nacia Konsilio]] (m. [[1956]]) |
* [[1872]]: [[Wilhelm Miklas]], prezidento de Aŭstrio kontraŭstaranta al [[Anschluss]] fare de [[Nazia Germanio]], deputito de [[Nacia Konsilio (Aŭstrio)|Nacia Konsilio]] (m. [[1956]]) |
||
* [[1881]]: [[P. G. Wodehouse]], angla verkisto kaj [[satiro|satiristo]] (m. [[1975]]) |
* [[1881]]: [[P. G. Wodehouse]], angla verkisto kaj [[satiro|satiristo]] (m. [[1975]]) |
||
| Linio 103: | Linio 103: | ||
* [[1895]]: [[Sándor Bura]], hungara ciganmuzikestro (m. [[1956]]) |
* [[1895]]: [[Sándor Bura]], hungara ciganmuzikestro (m. [[1956]]) |
||
* [[1896]]: [[Célestin Freinet]], franca reformista [[pedagogio|pedagogo]], kreinto de la moderna franca [[skolo]] (m. [[1966]]) |
* [[1896]]: [[Célestin Freinet]], franca reformista [[pedagogio|pedagogo]], kreinto de la moderna franca [[skolo]] (m. [[1966]]) |
||
* [[1897]]: [[Ilja Arnoldoviĉ Ilf]], |
* [[1897]]: [[Ilja Arnoldoviĉ Ilf]], soveta verkisto, kunaŭtoro de ''[[Dek du seĝoj]]'' kaj kunlaboranto de [[Eŭgeno Petroviĉ Petrov]] (m. [[1937]]) |
||
* [[1899]]: [[Lauri Ilmari Lappi]], finna kuracisto, kunlaboranto de la ''[[Enciklopedio de Esperanto]]'', tradukisto por "[[Esperanta Finnlando]]" (m. [[1965]]) |
* [[1899]]: [[Lauri Ilmari Lappi]], finna kuracisto, kunlaboranto de la ''[[Enciklopedio de Esperanto]]'', tradukisto por "[[Esperanta Finnlando]]" (m. [[1965]]) |
||
* [[1904]]: [[Wolfgang Weyrauch]], germana verkisto, reprezentanto de [[ruino-literaturo]] (m. [[1980]]) |
* [[1904]]: [[Wolfgang Weyrauch]], germana verkisto, reprezentanto de [[ruino-literaturo]] (m. [[1980]]) |
||
| Linio 125: | Linio 125: | ||
* [[1949]]: [[Michael Köhlmeier]], aŭstra verkisto, laŭreato de la [[literaturpremio de la Konrad-Adenauer-fondaĵo]] |
* [[1949]]: [[Michael Köhlmeier]], aŭstra verkisto, laŭreato de la [[literaturpremio de la Konrad-Adenauer-fondaĵo]] |
||
* [[1968]]: [[Didier Deschamps]], franca futbalisto kaj trejnisto de la [[franca nacia teamo de futbalo]] |
* [[1968]]: [[Didier Deschamps]], franca futbalisto kaj trejnisto de la [[franca nacia teamo de futbalo]] |
||
* [[1976]]: [[Nikolaj Baskov]], |
* [[1976]]: [[Nikolaj Baskov]], rusia kantisto (tenoro), populara kantisto |
||
* [[1977]]: [[David Trezeguet]], argentina futbalisto, reprezentanto de la [[Franca nacia teamo de futbalo]] |
* [[1977]]: [[David Trezeguet]], argentina futbalisto, reprezentanto de la [[Franca nacia teamo de futbalo]] |
||
* [[1983]]: [[Ágnes Keszeg]], rumania hungara grafikistino |
* [[1983]]: [[Ágnes Keszeg]], rumania hungara grafikistino |
||
| Linio 143: | Linio 143: | ||
* [[1688]]: [[Ana Salomea de Salm-Reifferscheidt]], germana princabatino de la katolika [[abatinujo Essen]] (n. [[1622]]) |
* [[1688]]: [[Ana Salomea de Salm-Reifferscheidt]], germana princabatino de la katolika [[abatinujo Essen]] (n. [[1622]]) |
||
* [[1815]]: [[Johann Friedrich Ludwig Volkmann]], germana juristo kaj lirikisto (n. [[1758]]) |
* [[1815]]: [[Johann Friedrich Ludwig Volkmann]], germana juristo kaj lirikisto (n. [[1758]]) |
||
* [[1817]]: [[Tadeusz Kościuszko]], pola militisto, armea inĝeniero pri [[fortikaĵo]]j ([[West Point]]), ĉefgvidanto de la [[insurekcio de Kościuszko]] kontraŭ [[Rusia Imperio]], konata de la [[batalo de Racławice]], [[nacia heroo]] de Pollando kaj Usono, atribuito de Milita Ordeno ''[[Virtuti Militari]]'' kaj Ordeno de [[Societo de la Cincinatuloj]] (n. [[1746]]) |
* [[1817]]: [[Tadeusz Kościuszko]], pola militisto, armea inĝeniero pri [[fortikaĵo]]j ([[West Point]]), ĉefgvidanto de la [[insurekcio de Kościuszko]] kontraŭ la [[Rusia Imperio]], konata de la [[batalo de Racławice]], [[nacia heroo]] de Pollando kaj Usono, atribuito de Milita Ordeno ''[[Virtuti Militari]]'' kaj Ordeno de [[Societo de la Cincinatuloj]] (n. [[1746]]) |
||
* [[1820]]: [[Karl Philipp zu Schwarzenberg]], aŭstra princo, feldmarŝalo kaj diplomato ĉeĥdevena (n. [[1771]]) |
* [[1820]]: [[Karl Philipp zu Schwarzenberg]], aŭstra princo, feldmarŝalo kaj diplomato ĉeĥdevena (n. [[1771]]) |
||
* [[1834]]: [[János Boráros]], hungara politikisto, juĝisto kaj vicurbestro grekdevena (n. [[1756]]) |
* [[1834]]: [[János Boráros]], hungara politikisto, juĝisto kaj vicurbestro grekdevena (n. [[1756]]) |
||
| Linio 157: | Linio 157: | ||
* [[1933]]: [[Nitobe Inazo]], japana ekonomikisto, diplomato kaj politikisto, konata kiel aŭtoro de libro pri [[buŝido]], simpatianto de Esperanto, konata de [[Nitobe-simpozio]] (n. [[1862]]) |
* [[1933]]: [[Nitobe Inazo]], japana ekonomikisto, diplomato kaj politikisto, konata kiel aŭtoro de libro pri [[buŝido]], simpatianto de Esperanto, konata de [[Nitobe-simpozio]] (n. [[1862]]) |
||
* [[1937]]: [[Jordan Jovkov]], bulgara verkisto pri kamparana vivo, konata de esperanto-tradukoj, diskonigata de [[Bulgara Esperanto-Asocio]] kaj [[Muusses Esperanto-Biblioteko]] (n. [[1880]]) |
* [[1937]]: [[Jordan Jovkov]], bulgara verkisto pri kamparana vivo, konata de esperanto-tradukoj, diskonigata de [[Bulgara Esperanto-Asocio]] kaj [[Muusses Esperanto-Biblioteko]] (n. [[1880]]) |
||
* [[1937]]: [[Eŭgeno Miĥalski]], |
* [[1937]]: [[Eŭgeno Miĥalski]], soveta aktivulo de [[Laborista Esperanto-movado]], kunlaboranto de "[[Sennacieca Revuo]]", "[[La Nova Epoko]]", "[[Internaciisto]]", [[Esperanto-literaturo|Esperanto-poeto]] rete legebla, viktimo de [[stalinismo]] (n. [[1897]]) |
||
* [[1940]]: [[Lluís Companys]], kataluna politikisto kaj advokato, prezidento de [[Katalunio]] dum la [[Dua Hispana Respubliko]], ekziligita, torturita kaj ekzekutita (n. [[1882]]) |
* [[1940]]: [[Lluís Companys]], kataluna politikisto kaj advokato, prezidento de [[Katalunio]] dum la [[Dua Hispana Respubliko]], ekziligita, torturita kaj ekzekutita (n. [[1882]]) |
||
* [[1945]]: [[Pierre Laval]], franca politikisto kaj juristo (n. [[1883]]) |
* [[1945]]: [[Pierre Laval]], franca politikisto kaj juristo (n. [[1883]]) |
||
| Linio 173: | Linio 173: | ||
* [[1987]]: [[Thomas Sankara]], prezidento de [[Burkina Faso]] aganta favore al [[tutafrikismo]], murdita (n. [[1949]]) |
* [[1987]]: [[Thomas Sankara]], prezidento de [[Burkina Faso]] aganta favore al [[tutafrikismo]], murdita (n. [[1949]]) |
||
* [[1988]]: [[Kaikhosru Shapurji Sorabji]], angla komponisto kaj pianisto [[parsioj|pars]]-devena (n. [[1892]]) |
* [[1988]]: [[Kaikhosru Shapurji Sorabji]], angla komponisto kaj pianisto [[parsioj|pars]]-devena (n. [[1892]]) |
||
* [[1989]]: [[Danilo Kiš]], jugoslava verkisto |
* [[1989]]: [[Danilo Kiš]], jugoslava verkisto, tradukisto de la franca, rusa kaj hungara (n. [[1935]]) |
||
* [[1990]]: [[Delphine Seyrig]], franca filma, televida kaj teatra aktorino, rolinta en ''[[Peau d'Âne (filmo)|Felo de azeno]]'', ''[[Peau d'Âne (filmo)|Ŝtelitaj kisoj]]'', ''[[Pasintjare en Marienbad]]'' aŭ ''[[Tartufo]]'', ''[[La mevo]]'', ''[[La Ventego]]'' (n. [[1932]]) |
* [[1990]]: [[Delphine Seyrig]], franca filma, televida kaj teatra aktorino, rolinta en ''[[Peau d'Âne (filmo)|Felo de azeno]]'', ''[[Peau d'Âne (filmo)|Ŝtelitaj kisoj]]'', ''[[Pasintjare en Marienbad]]'' aŭ ''[[Tartufo]]'', ''[[La mevo]]'', ''[[La Ventego]]'' (n. [[1932]]) |
||
* [[1995]]: [[Aleksandar Hrstić]], kroata ekonomikisto el [[Split]], [[esperantisto]] kaj [[UEA-delegito]] (n. [[1915]]) |
* [[1995]]: [[Aleksandar Hrstić]], kroata ekonomikisto el [[Split]], [[esperantisto]] kaj [[UEA-delegito]] (n. [[1915]]) |
||
Kiel registrite je 11:07, 20 apr. 2021
| Kalendaro Januaro | Februaro | Marto | Aprilo | Majo | Junio | Julio | Aŭgusto | Septembro | Oktobro | Novembro | Decembro |
| oktobro 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 |
| oktobro | ||||||
| lu | ma | me | ĵa | ve | sa | di |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | |
| 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
| 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
| 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 |
| 28 | 29 | 30 | 31 | |||
| aranĝo de 2024 tagoj | ||||||
La 15-a de oktobro estas la 288-a tago de la jaro (la 289-a en superjaroj) laŭ la Gregoria kalendaro. 77 tagoj restas.
Je la 15-a de oktobro okazis, interalie:
Eventoj
- 1080: Dum bataloj pri la germana trono okazis la batalo apud Blanka Elster
- 1432: Reĝlando Pollando kaj Grandprinclando Litovio kontraktis union de Grodno - unu el etapoj de Pola-Litova Unio - Ladislao la 2-a Jogajlo reakiris regopovon super Litovio
- 1522: Hernán Cortés iĝis guberniestro de Nova Hispanio - nomumita de Reĝo Karlo la 1-a de Hispanio
- 1582: Pretersaltante el la 4-a de oktobro, la katolika mondo ŝanĝas julian kalendaron al gregoria kalendaro - unue en Italio, Hispanio, Portugalio kaj Pollando kaj baldaŭ poste en aliaj landoj
- 1597: Maksimiliano la 1-a iĝis princo de Bavario
- 1604: En Hungario eksplodis unua kontraŭhabsburga ribelo de István Bocskai - unua venka batalo
- 1669: Imperiestro Leopoldo la 1-a fondis universitaton en Innsbruck
- 1783: Unua flugo per balono kun ĉeesto de franca instruisto
- 1793: Franca revolucio: reĝino de Francio Marie-Antoinette estis kondamnita al mortpuno kaj gilotinita venontan tagon
- 1805: Komenco de la Batalo de Ulm inter la franca Granda Armeo kaj Aŭstria imperio
- 1810: Milito de Hispana Sendependiĝo: apud Fuengirola 4-a Regimento de Infanterio de Varsovia Dukejo kune kun francaj dragonoj reĵetis atakon de brita ekspedicia korpuso kaj hispanaj partizanoj
- 1815: Napoleono Bonaparte estis ekziligita al la insularo Sankta Heleno
- 1843: "Journal des débats" publikigis lastan ĉapitron de la prospera romano Les Mystères de Paris de Eugène Sue
- 1861 En Varsovio rusa armeo dispelis patriotan manifestacion okaze de mortodatreveno de Tadeusz Kościuszko
- 1878: Usona firmao General Electric ekfunkciis
- 1880: Germanio: Katedralo de Kolonjo estis finkonstruita
- 1883: Belgio: konstruado de la Palaco de Justico finita
- 1894: Dreyfus-skandalo: franca oficiro Alfred Dreyfus estis arestita sub falsa riproĉo de spionado favore al Germanio
- 1905: En Litova Minsko ĉefo de Batal-Organizo de Pola Partio Socialista iĝis Józef Piłsudski
- 1911: En Lvovo instruistoj de skoltismo eldonis polan revuon "Skaut" (Skolto)
- Unua mondmilito:
- 1914: Brita krozŝipo HMS Hawke estis sinkigita de germana submarŝipo U-9 - 527 personoj pereis (kun komandanto), kaj ĉirkaŭ 70 saviĝis
- 1917: Nederlanda dancistino Mata Hari estis mortpafita en franca kazerno de Vincennes sub akuzo de spionado favore al Germanio; papo Benedikto la 15-a fondis Papan Orientan Instituton; Pollando: oni solene nomumis membrojn de Regenta Konsilio: ĉefepiskopon de Varsovio Aleksander Kakowski, prezidanton de la urbo kaj honoran prezidanton de la Partio de Reala Politiko
- 1918: Polaj deputitoj al aŭstro-hungara parlamento deklaris sian ŝtatan apartenecon kiel civitanoj de Sendependa Pola Ŝtato
- 1920: Soveta-Pola Milito:
- 1920: Pola armeo konkeris Minskon — sekvan tagon devis retiriĝi pro traktado, ke la urbo devas aparteni al Rusia Soveta Federacia Socialisma Respubliko
- 1922: Ferdinando la 1-a de Rumanio kaj Maria de Rumanio kroniĝis kiel gereĝoj de Rumanio
- 1929: Instituto pri Historio de la Nacia Akademio de Sciencoj de Belorusio estis fondita
- 1932: Unua flugo de la barata flugkompanio Air India
- 1939: Inaŭguro de la Flughaveno LaGuardia, troviĝanta en Novjorka kvartalo Kvinzo
- Dua mondmilito:
- 1939: Germana okupado de Pollando: Intelektul-kampanjo: germana Selbstschutz masakris en arbaro proksime al Nowe Miasto Lubawskie preskaŭ 150 reprezentantojn de pola intelektularo kune kun politikistoj kaj policanoj, en Świerkówka 26 polojn; Gestapo arestis en Włocławek polan katolikan klerikaron, interalie pastron Michał Morawski - murdita en Działdowo, kaj en Bydgoszcz arestis d-ron Włodzimierz Kulmatycki - murdita verŝajne en Stutthof; en komunumo Wtelno (distrikto Bydgoszcz) de la 1-a ĝis la 15-a de oktobro germanoj murdis ĉirkaŭ 1500 polojn, alveturigitajn de malliberejo en Bydgoszcz; Gdynia: germanoj anoncis deportadon de la pola loĝantaro - ĝis decembro 50 mil poloj estis devigitaj forlasi la urbon (40% de ties loĝantaro); Pola Rezistomovado: en Varsovio fondiĝis kvar konspiraj organizaĵoj: "Pobudka" (Veksignalo), PLAN (Pola Popola Sendependeca Kampanjo), TAP - Sekreta Pola Armeo, ZSP (Asocio de Polaj Sindikatistoj) - post la 15-a de oktobro ekestas CKON - Centra Komitato de Sendependecaj Organizaĵoj; germana registaro voĉdonis pri kreo de Granda Urbo Szczecin (kun partoj de la nuna distrikto Police kaj distrikto Antaŭpomerio-Greifswald/distrikto Gryfino), distrikto Randov (parto de Okcidentpomeria provinco kun distrikto Uckermark), distrikto Nowogardzki)
- 1940: Germana polico murdis en Biała Podlaska 7 personojn; Batalo de Anglio: Luftwaffe komencis dutagan atakon de Londono (410 aviadiloj, 538 tunoj da bomboj); Novjorka premiero de la usona satira filmo La granda diktatoro, reĝisorita de Charlie Chaplin; Nov-Jorko: "Nowy Świat" publikigis korespondaĵon el Varsovio de Alvin Steinkopf el United Press, unua korespondanto de negermana gazeta agentejo, al kiu germanaj regopovoj permesis viziti Varsovion kaj Ĝeneralan Gubernion, kies titolo estas: Varsovio en "disiranta" lumo fare de la germana cenzuro; Budapeŝto: "Wieści Polskie" informis, ke 14 mezlernejoj funkcias en Vilno. 7 lernejoj kun la lekcia pola lingvo, 1 rusa, 1 belorusa, 1 litova kaj 3 juda; ekzekuto de la prezidanto de Generalitato de Katalunio, Lluís Companys, fare de frankisma Hispanio, heroo de Katalunio; Skotlando: organizita en Britio Unua Pola Korpuso transprenis defendon de la marbordo (en la graflandoj de Anglio: Fife kaj Angus); Rumanio: malmobilizo de la armeo
- 1941: En Ĝenerala Gubernio Hans Frank enkondukis mortpunon por judoj forlasantaj geton kaj por poloj protektantaj ilin, krome por instigantoj kun helpantoj, "ĉar ago strebata estos punata same kiel ago farita" (ne decidis juĝejoj, la juĝisto kaj ekzekutisto estis germana ĝendarmo); en Varto-Lando ĝis tiu ĉi tago oni arestis 792 membrojn de konspira Nacia Partio; de Varsovio al koncentrejo Aŭŝvico foriris transporto kun 108 malliberigitoj; policestro Odilo Globocnik informis pri plano germanigi distrikton Lublin; en koncentrejo Małszyce (proksime al Łowicz) troviĝis 300 polaj terkultivistoj pro malkapablo liveri kontingenton; Egiptio: gazeto "Ku Wolnej Polsce" (Al Libera Pollando) priskribas laŭ "Le Progrès Egyptien" rakonton de juna polo, kiu fuĝis de la germana okupado de Volinio ĝis Jerusalemo, sen scipovo de fremdaj lingvoj, kio daŭris 15 monatoj, por aliĝi al formiĝanta pola armeo en Palestino; Orienta Fronto: ariergardoj de Memstara Apudmara Armeo komencis dutagan enŝipiĝon en Odeso - rumana 4-a Armeo nur post tio orientiĝis kaj eniris la urbon; Atlantiko: 4-taga batalo de konvojo SC-48 komencita - oni sinkigis 7 ŝipojn, 1 destrojeron kaj 1 korveton
- 1942: Operaco Reinhardt: germanoj likvidis judan geton en Krośniewice, kies loĝantojn ili direktis al Ekstermejo Chełmno; Kobrin: surfronte de la juda kolumno gvidata al morto iras rabenoj kaj 2 katolikaj pastroj; germana polico pafekzekutis en Kampinos-Arbaro (proksime al Łomianki) 39 personojn de varsovia malliberejo Pawiak, pendumis en Rożki 5 personojn kaj en Radom 10; en Londono ĉesis aperi "Revuo pri Polaj Aferoj en Brita Gazetaro"
- 1943: En Sokołów Podlaski germana polico pafekzekutis pli ol 200 personojn; Pola Rezistomovado: taĉmento de Pola Enlanda Armeo frakasis kampadejon de trudlaboro (Baudienst) liberigante 200 junulojn, bruligis barakojn kunprenante vestojn kaj nutraĵon (parton disdonis al loĝantoj de la distrikto Kielce, alia partizana taĉmento same faris); prezidento de la pola ekzila registaro Władysław Raczkiewicz enkondukis en standardojn de Polaj Armitaj Fortoj en Okcidento la devizon "Dio, Honoro, Patrujo"
- 1944: Germanoj forkondukis de distrikto Opoczyński ĉirkaŭ 250 polojn; dua soveta okupado de Pollando: en Lublina Pollando aperis en Praga unua numero de "Życie Warszawy" (Vivo de Varsovio); dutaga operaco Panzerfaust komencita: germana armeo renversis regenton de Hungara reĝlando Miklós Horthy, kiu intencis kontrakti separisman pacon kun Sovetunio — la operaco apogita de la estro de Sagokruca Partio Ferenc Szálasi
- 1945: Pafmortigo de Pierre Laval, ĉefministro de la reĝimo de Vichy, gvidanto de kunlaborisma politiko kun Nazia Germanio
- 1945: Pollando aliĝis al UN - formale kiel aliancana ŝtato ĝi estis ties kunfondinto, tamen ne invitita al fonda konferenco. Regionaj regpovoj decidis akcepti provizoran registaron subigitan al Stalin, sed ne la laŭleĝan polan ekzilan registaron
- 1946: Nurenbergo: germana militkrimulo Hermann Göring sinmortigis sin en prizono per kali-cianido por eviti pendumon
- 1949: Stalinismo: en Pollando fondiĝis unuaj kvar batalionoj de Armea Minista Korpuso (estiĝinta el transformo de Anstataŭa Soldat-Servo) al kiu oni devige soldatigis rekrutojn, malvolontaj al komunismo
- 1949: En Budapeŝto estis pendumita komunisto László Rajk, kunkreinto de amasa teroro, kontraŭstaranta al stalinismo
- 1950: En Germana Demokratia Respubliko okazis unua voĉdono al Popola Ĉambro
- 1952: Plejsupera Militista Juĝejo en Varsovio komencis juĝi kvar oficirojn de aviado, el kiuj tri batalis dum la dua mondmilito en la batalo de Anglio - ĉiuj estis akuzitaj pri konspira-spiona agado kaj kondamnitaj al mortpuno
- 1954: Norda Atlantiko: Uragano Hazel trairis sud-orientajn provincojn de Kanado, kie ĝi mortigis 81 homojn kaj detruis Toronton - pro entute 1200 viktimoj ĝia nomo estis retirita de nomumado
- 1956: Fortrano, unua moderna programlingvo, unuafoje liverita por komunumo de programistoj
- 1959: Ukraina naciisto Stepan Bandera estis murdita en Munkeno de oficiro de KGB Bohdan Staŝinski
- 1962: Kariba krizo komenciĝis - usona spiona aviadilo fotis mezrangajn balistikajn misilojn
- 1964: Brita Laborista Partio gajnis parlamentan baloton en Britio
- 1966: En Usono fondiĝis partio de afrik-usonanoj - Nigraj Panteroj
- 1968: En Universitato de Surrey okazis unua koncerto de Led Zeppelin
- 1970: Anwar al-Sadat iĝis prezidento de Egiptio
- 1975: Pollando: sekve de kunligo de kvar urboj en Opola Provinco estiĝis Kędzierzyn-Koźle
- 1987: Prezidento de Burkina Faso Thomas Sankara pereis en puĉo, kiun gvidis Blaise Compaoré
- 1992: Rusia seria murdisto kaj kanibalo Andrej Ĉikatilo estis kondamnita al mortpuno pro 53 murdoj
- 1993: Nevado: kazino Luxor malfermiĝis apud Lasvegaso
- 1993: Norvega Nobel-Komitato atribuis pacpremion Nobel al Nelson Mandela, gvidanto de Afrika Nacia Kongreso kaj al Frederik Willem de Klerk, prezidento de Sud-Afriko
- 1997: Direkte al Saturno komenciĝis Misio Cassini-Huygens
- 1998: Émile Lahoud elektiĝis prezidento de Libano
- 2003: Ilham Alijev gajnis prezidentajn balotojn en Azerbajĝano
- 2003: Kadre de Ĉina kosmoesplorado Ĉinio lanĉis kosmoŝipon kun Yang Liwei, kiu post la reveno avancis al aviada kolonelo
- 2005: Super okcidenta parto de la Atlantika Oceano formiĝis Uragano Wilma
- 2007: La plej granda pasaĝera aviadilo de la mondo Airbus A380 ekservis komence en Singapore Airlines
- 2008: Oficanta prezidento Ilham Alijev gajnis prezidentbaloton en Azerbajĝano
- 2011: En Moskvo oni inaŭguris la unuan en Rusio monumenton al papo Johano Paŭlo la 2-a
- 2013: Filipinoj: tertremo mortigis 155 homojn sur la insularo Bisajoj
- 2013: Antje Jackelén elektiĝis kiel ĉefepiskopino de Upsalo kaj unua primasino en la historio de la Eklezio de Svedio
- 2016: En Cieszyn okazis solena sesio de polaj protestantaj sinodoj kun komuna mesaĝo pro 500-jariĝo de reformacio
- 2017: Skolta Asocio de Pola Respubliko inaŭguris celebradon de la 100-a datreveno de sendependeco de Pollando (en la 200-an mortodatrevenon de Tadeusz Kościuszko)
- 2020: Konservativismo: internacia konferenco pri kultura kunpuŝiĝo en Eŭropa Unio komencita en Pollando - organizita de la Alianco de Eŭropaj Konservativuloj kaj Reformistoj
Naskiĝoj
- -70: Vergilio, latina poeto, aŭtoro de la epopeo Eneado, ĉefverko de la mondliteraturo (m. -19)
- 1470: Mutianus Rufus, germana humanisto, renesanca verkisto, konata de leterinterŝanĝo kun Erasmo de Roterdamo (m. 1526)
- 1527: Maria Manuela de Portugalio, infantino de Portugalio, princino de Asturio (m. 1545)
- 1542: Jalaluddin Muhammad Akbar, imperiestro de la Mogola Imperio en Barato (m. 1605)
- 1607: Madeleine de Scudéry, franca verkistino gvidanta literaturan salonon (m. 1701)
- 1608: Evangelista Torricelli, itala fizikisto kaj matematikisto, kies eksperimento ebligis konstruon de hidrarga barometro (m. 1647)
- 1748: Christian zu Stolberg-Stolberg, germana verkisto, frato de Friedrich Leopold zu Stolberg-Stolberg (m. 1821)
- 1775: Bernhard Henrik Crusell, finna klarnetisto kaj muzikisto (m. 1838)
- 1775: Alberto Lista, hispana matematikisto, poeto, verkisto, literatura kritikisto (m. 1848)
- 1795: Frederiko Vilhelmo la 4-a, reĝo de Prusio el dinastio Hohencolernoj (m. 1861)
- 1809: Ĥaĉatur Abovjan, armena poeto, verkisto, etnografo, socia aganto, patro de la armena literaturo, malaperinto (m. 1848)
- 1814: Miĥail Lermontov, poeto kaj verkisto, klasikulo de rusa literaturo, konata de pluraj esperantlingvaj tradukoj (Rusaj noveloj, Kaŭkazaj Rakontoj, "Český Esperantista") kaj rete legebla en esperanto (m. 1841)
- 1827: Mihály Zichy, hungara pentristo de caro (m. 1906)
- 1829: Asaph Hall, usona astronomo, malkovrinto de la du lunoj de Marso, Dejmo kaj Fobo (m. 1907)
- 1831: Isabella Bird, angla vojaĝistino tra Azio, esploristino, verkistino kaj natursciencistino, la unua virino akceptita al Reĝa Geografia Societo (m. 1904)
- 1839: Franz Treller, germana verkisto, reĝisoro kaj aktoro (m. 1908)
- 1844: Friedrich Wilhelm Nietzsche, germana filozofo, poeto, klasika filologo, aŭtoro de Tiele parolis Zaratuŝtra, Volo de potenco kaj Ecce Homo (m. 1900)
- 1859: Kosta Ĥetagurov, oseta poeto, verkinta en la rusa kaj oseta lingvoj (m. 1906)
- 1872: Wilhelm Miklas, prezidento de Aŭstrio kontraŭstaranta al Anschluss fare de Nazia Germanio, deputito de Nacia Konsilio (m. 1956)
- 1881: P. G. Wodehouse, angla verkisto kaj satiristo (m. 1975)
- 1884: Zoltán Földes, hungara verkisto, poeto, tradukisto kaj lernolibroverkisto (m. 1956)
- 1890: Leopold Kronenberg, pola instruisto kaj esperantisto, tradukisto, preleganto, kunredaktoro de la Kongresa Bulteno de UK 1912 en Krakovo, aŭtoro de lernolibro, gvidanto de kursoj en Esperanto-gazetoj, publikiganta en "Esperanto Triumfonta" kaj "Heroldo de Esperanto" (m. 1929)
- 1894: Moŝe Ŝaret, ĉefministro de Israelo, tradukisto, prezidanto de Monda Cionisma Organizaĵo (m. 1965)
- 1895: Sándor Bura, hungara ciganmuzikestro (m. 1956)
- 1896: Célestin Freinet, franca reformista pedagogo, kreinto de la moderna franca skolo (m. 1966)
- 1897: Ilja Arnoldoviĉ Ilf, soveta verkisto, kunaŭtoro de Dek du seĝoj kaj kunlaboranto de Eŭgeno Petroviĉ Petrov (m. 1937)
- 1899: Lauri Ilmari Lappi, finna kuracisto, kunlaboranto de la Enciklopedio de Esperanto, tradukisto por "Esperanta Finnlando" (m. 1965)
- 1904: Wolfgang Weyrauch, germana verkisto, reprezentanto de ruino-literaturo (m. 1980)
- 1908: John Kenneth Galbraith, usona-kanada ekonomikisto kaj diplomato (m. 2006)
- 1912: Jadwiga Jędrzejowska, pola tenisistino, finalistino de Wimbledon, US Open kaj French Open, ĉampionino de Pollando (m. 1980)
- 1913: Egidius Wensing, nederlanda direktoro de Philips pri sanzorgado, diplomita Esperanto-instruisto laŭ Cseh-metodo, preleganto kaj radia intervjuanto, kunlaboranto de "La Praktiko", kunfondinto de Instituto por Esperanto en Komerco kaj Industrio, estrarano de UEA, prezidanto de Institucio Hodler, prilaborinto de plurlingva komerca-ekonomika vortaro (m. 2004)
- 1915: Jicĥak Ŝamir, ĉefministro de Israelo, plurjara membro de Kneset (m. 2012)
- 1916: Hassan Gouled Aptidon, ĉefministro kaj prezidento de Ĝibutio (m. 2006)
- 1920: Mario Puzo, usona verkisto kaj scenaristo italdevena, konata pro siaj romanoj pri mafio kaj adapto de la krima filmo La bopatro (m. 1999)
- 1920: Henri Verneuil, franca reĝisoro kaj scenaristo armendevena, ekkonata de la filmo La bovino kaj la kaptito (m. 2002)
- 1923: Italo Calvino, itala verkisto pri fantasto kaj alegorio, eseisto (m. 1985)
- 1926: Michel Foucault, franca filozofo, historiisto kaj sociologo, aŭtoro de Historio de la seksumado (m. 1984)
- 1929: Milorad Paviĉ, serba verkisto, tradukisto, filologo (m. 2009)
- 1929: Aĥsarbek Galazov, komunista prezidento de Nord-Osetio (m. 2013)
- 1931: Abdul Kalam, tamila sciencisto kaj inĝeniero, prezidento de Barato
- 1935: László Szekernyés, rumania hungara verkisto, ĵurnalisto (m. nekonata)
- 1937: Jenő Soós, rumania hungara matematikisto (m. 2001)
- 1938: Fela Kuti, niĝeria saksofonisto kaj muzikisto, inventinto de Afrobito (m. 1997)
- 1943: Ildikó Mócsy, rumania hungara fizikistino, filino de János Demeter
- 1944: Sali Berisha, albana korkuracisto, ĉefministro kaj prezidento de Albanio, respondeca pri financa piramido
- 1949: Michael Köhlmeier, aŭstra verkisto, laŭreato de la literaturpremio de la Konrad-Adenauer-fondaĵo
- 1968: Didier Deschamps, franca futbalisto kaj trejnisto de la franca nacia teamo de futbalo
- 1976: Nikolaj Baskov, rusia kantisto (tenoro), populara kantisto
- 1977: David Trezeguet, argentina futbalisto, reprezentanto de la Franca nacia teamo de futbalo
- 1983: Ágnes Keszeg, rumania hungara grafikistino
- 1985: Beata Mikołajczyk, pola kanuadistino gajninta mondĉampionecon
- 1988: Mesut Özil, germana futbalisto turkdevena, membro de Germana nacia teamo de futbalo
- 1989: Anthony Joshua, brita boksisto jorubdevena, ormedalisto de Somera Olimpiko 2012
Mortoj
- 412: Teofilo de Aleksandrio, patriarko de Aleksandrio
- 892: Al-Mutamid, abasida kalifo de Bagdado (n. 844)
- 898: Lamberto la 2-a de Spoleto, reĝo de Italio, germana-romia imperiestro de la Sankta Romia Imperio (naskiĝis ĉirkaŭ 880)
- 961: Abd ar-Rahman la 3-a, emiro de Kordovo el dinastio Umajadoj, fondinto de universitato en Kordovo (n. 889)
- 1243: Hedvigo de Silezio, dukino de Silezio, katolika sanktulino, edzino de Henryk la 1-a Brodaty, Patrona Sanktulo de Pollando (naskiĝis ĉirkaŭ 1178)
- 1389: Urbano la 6-a, papo, spertulo pri kanona juro (naskiĝis ĉirkaŭ 1318)
- 1564: Andreo Vesalio, flandra pioniro de moderna anatomio (n. 1514)
- 1605: Jalaluddin Muhammad Akbar, imperiestro de Mogola Imperio en Barato (n. 1542)
- 1688: Ana Salomea de Salm-Reifferscheidt, germana princabatino de la katolika abatinujo Essen (n. 1622)
- 1815: Johann Friedrich Ludwig Volkmann, germana juristo kaj lirikisto (n. 1758)
- 1817: Tadeusz Kościuszko, pola militisto, armea inĝeniero pri fortikaĵoj (West Point), ĉefgvidanto de la insurekcio de Kościuszko kontraŭ la Rusia Imperio, konata de la batalo de Racławice, nacia heroo de Pollando kaj Usono, atribuito de Milita Ordeno Virtuti Militari kaj Ordeno de Societo de la Cincinatuloj (n. 1746)
- 1820: Karl Philipp zu Schwarzenberg, aŭstra princo, feldmarŝalo kaj diplomato ĉeĥdevena (n. 1771)
- 1834: János Boráros, hungara politikisto, juĝisto kaj vicurbestro grekdevena (n. 1756)
- 1852: Friedrich Ludwig Jahn, germana pioniro de gimnastikado kaj politikisto (n. 1778)
- 1852: Johann Friedrich Joel, germana gastejestro kaj komikisto (n. 1792)
- 1858: Carl Gustaf Mosander, sveda profesoro pri kemio kaj mineralogio, malkovrinto de kvar elementoj de rara tero (n. 1797)
- 1865: Andrés Bello, venezuela humanisto de Hispanameriko (n. 1781)
- 1872: Handrij Zejler, soraba protestanta kleriko, poeto, esploristo de folkloro, fondinto de moderna poezio en la suprasoraba lingvo (n. 1804)
- 1900: Zdeněk Fibich, ĉeĥa romantika komponisto, konata de melodramoj (n. 1850)
- 1905: Károly Szász, hungara verkisto, tradukisto, reformita episkopo (n. 1929)
- 1917: Mata Hari, nederlanda dancistino akuzita pri spionado, ekzekutita (n. 1876)
- 1918: Sai Baba de Shirdi, barata spirita instruisto liganta hinduismon kun barata islamo, konsiderata avataro de Ŝivo kaj sekva enkarniĝo de Kabir (naskiĝis ĉirkaŭ 1838)
- 1933: Nitobe Inazo, japana ekonomikisto, diplomato kaj politikisto, konata kiel aŭtoro de libro pri buŝido, simpatianto de Esperanto, konata de Nitobe-simpozio (n. 1862)
- 1937: Jordan Jovkov, bulgara verkisto pri kamparana vivo, konata de esperanto-tradukoj, diskonigata de Bulgara Esperanto-Asocio kaj Muusses Esperanto-Biblioteko (n. 1880)
- 1937: Eŭgeno Miĥalski, soveta aktivulo de Laborista Esperanto-movado, kunlaboranto de "Sennacieca Revuo", "La Nova Epoko", "Internaciisto", Esperanto-poeto rete legebla, viktimo de stalinismo (n. 1897)
- 1940: Lluís Companys, kataluna politikisto kaj advokato, prezidento de Katalunio dum la Dua Hispana Respubliko, ekziligita, torturita kaj ekzekutita (n. 1882)
- 1945: Pierre Laval, franca politikisto kaj juristo (n. 1883)
- 1946: Hermann Göring, germana politikisto, flug-aso, estro de Nacisocialisma Germana Laborista Partio, komandanto de Luftwaffe, subskribinto de malsat-plano kaj fina solvo, militkrimulo kaj krimulo kontraŭ la homaro, sinmortiginto (n. 1893)
- 1949: László Rajk, hungara komunisto partoprenanta en Internaciaj Brigadoj, ekzekutita (n. 1909)
- 1953: Erzsébet Krüzselyi, hungara poetino, influata de Mihály Tompa (n. 1875)
- 1955: Fumio Hayasaka, japana komponisto de klasika muziko kaj filma muziko, konata de la filmo Sep samurajoj kaj Ikiru (n. 1914)
- 1957: Henry Van de Velde, belga artisto, reprezentanto de novarto (n. 1863)
- 1959: Stepan Bandera, ukraina naciisto, respondeca pri morto de 100 000 poloj dum la dua mondmilito, heroo de Ukrainio, murdita (n. 1909)
- 1959: Pranciškus Ramanauskas, romkatolika helpepiskopo, teologo kaj akademiano (n. 1893)
- 1960: Henny Porten, germana aktoro kaj filmproduktisto (n. 1890)
- 1964: Cole Porter, usona komponisto, kreinto de muzikaloj (n. 1891)
- 1970: Gábor Gergelyffy, hungara komponisto, verkisto (m. 1890)
- 1977: Irma Ferch, hungara komponistino por sporteventoj (n. 1903)
- 1987: Thomas Sankara, prezidento de Burkina Faso aganta favore al tutafrikismo, murdita (n. 1949)
- 1988: Kaikhosru Shapurji Sorabji, angla komponisto kaj pianisto pars-devena (n. 1892)
- 1989: Danilo Kiš, jugoslava verkisto, tradukisto de la franca, rusa kaj hungara (n. 1935)
- 1990: Delphine Seyrig, franca filma, televida kaj teatra aktorino, rolinta en Felo de azeno, Ŝtelitaj kisoj, Pasintjare en Marienbad aŭ Tartufo, La mevo, La Ventego (n. 1932)
- 1995: Aleksandar Hrstić, kroata ekonomikisto el Split, esperantisto kaj UEA-delegito (n. 1915)
- 2003: László Gazda, hungara pedagogo, muzeestro, eseisto, redaktoro (n. 1934)
- 2008: Fazıl Hüsnü Dağlarca, turka poeto kaj verkisto pri vilaĝa temaro (n. 1914)
- 2008: Edie Adams, usona kantistino kaj filmaktorino (n. 1927)
- 2012: Norodom Sianuk, kamboĝa reĝo kaj prezidanto (n. 1922)
- 2014: Giovanni Reale, itala historiisto de eŭropa filozofio kaj radikoj de la okcidenta civilizacio, spertulo pri Platono (n. 1931)
- 2018: Arto Paasilinna, finna ĵurnalisto kaj verkisto de Finna Laponio, kies romanoj estis tradukitaj al pli ol 45 lingvoj (n. 1942)
- 2018: Paul Allen, usona miliardulo, kunfondinto de firmao Microsoft, apoganta SETI-projekton kaj SpaceShipOne (n. 1953)
Specialaj tagoj kaj festoj
- Romkatolika Kalendaro: Memoro de Sankta Tereza de Jesuo (Tereza el Avila), virgulino kaj doktorino de la eklezio
- Monda Tago de Lavado de Manoj - fiksita de UNICEF en 2008
- Eŭropa Batal-Tago kontraŭ Mam-Kancero - ekde 2008
Tagoj de semajno
La 15-a de oktobro estas (laŭ gregoria kalendaro):
- Dimanĉo en jaroj: 1589 1595 1600 1606 1617 1623 1628 1634 1645 1651 1656 1662 1673 1679 1684 1690 1702 1713 1719 1724 1730 1741 1747 1752 1758 1769 1775 1780 1786 1797 1809 1815 1820 1826 1837 1843 1848 1854 1865 1871 1876 1882 1893 1899 1905 1911 1916 1922 1933 1939 1944 1950 1961 1967 1972 1978 1989 1995 2000 2006 2017 2023 2028 2034 2045 2051 2056 2062 2073 2079 2084 2090;
- Lundo en jaroj: 1584 1590 1601 1607 1612 1618 1629 1635 1640 1646 1657 1663 1668 1674 1685 1691 1696 1703 1708 1714 1725 1731 1736 1742 1753 1759 1764 1770 1781 1787 1792 1798 1804 1810 1821 1827 1832 1838 1849 1855 1860 1866 1877 1883 1888 1894 1900 1906 1917 1923 1928 1934 1945 1951 1956 1962 1973 1979 1984 1990 2001 2007 2012 2018 2029 2035 2040 2046 2057 2063 2068 2074 2085 2091 2096;
- Mardo en jaroj: 1585 1591 1596 1602 1613 1619 1624 1630 1641 1647 1652 1658 1669 1675 1680 1686 1697 1709 1715 1720 1726 1737 1743 1748 1754 1765 1771 1776 1782 1793 1799 1805 1811 1816 1822 1833 1839 1844 1850 1861 1867 1872 1878 1889 1895 1901 1907 1912 1918 1929 1935 1940 1946 1957 1963 1968 1974 1985 1991 1996 2002 2013 2019 2024 2030 2041 2047 2052 2058 2069 2075 2080 2086 2097;
- Merkredo en jaroj: 1586 1597 1603 1608 1614 1625 1631 1636 1642 1653 1659 1664 1670 1681 1687 1692 1698 1704 1710 1721 1727 1732 1738 1749 1755 1760 1766 1777 1783 1788 1794 1800 1806 1817 1823 1828 1834 1845 1851 1856 1862 1873 1879 1884 1890 1902 1913 1919 1924 1930 1941 1947 1952 1958 1969 1975 1980 1986 1997 2003 2008 2014 2025 2031 2036 2042 2053 2059 2064 2070 2081 2087 2092 2098;
- Ĵaŭdo en jaroj: 1587 1592 1598 1609 1615 1620 1626 1637 1643 1648 1654 1665 1671 1676 1682 1693 1699 1705 1711 1716 1722 1733 1739 1744 1750 1761 1767 1772 1778 1789 1795 1801 1807 1812 1818 1829 1835 1840 1846 1857 1863 1868 1874 1885 1891 1896 1903 1908 1914 1925 1931 1936 1942 1953 1959 1964 1970 1981 1987 1992 1998 2009 2015 2020 2026 2037 2043 2048 2054 2065 2071 2076 2082 2093 2099;
- Vendredo en jaroj: 1582 1593 1599 1604 1610 1621 1627 1632 1638 1649 1655 1660 1666 1677 1683 1688 1694 1700 1706 1717 1723 1728 1734 1745 1751 1756 1762 1773 1779 1784 1790 1802 1813 1819 1824 1830 1841 1847 1852 1858 1869 1875 1880 1886 1897 1909 1915 1920 1926 1937 1943 1948 1954 1965 1971 1976 1982 1993 1999 2004 2010 2021 2027 2032 2038 2049 2055 2060 2066 2077 2083 2088 2094;
- Sabato en jaroj: 1583 1588 1594 1605 1611 1616 1622 1633 1639 1644 1650 1661 1667 1672 1678 1689 1695 1701 1707 1712 1718 1729 1735 1740 1746 1757 1763 1768 1774 1785 1791 1796 1803 1808 1814 1825 1831 1836 1842 1853 1859 1864 1870 1881 1887 1892 1898 1904 1910 1921 1927 1932 1938 1949 1955 1960 1966 1977 1983 1988 1994 2005 2011 2016 2022 2033 2039 2044 2050 2061 2067 2072 2078 2089 2095.