7-a de aŭgusto

aŭgusto 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

La 7-a de aŭgusto estas la 219-a tago de la jaro (la 220-a en superjaroj) laŭ la Gregoria kalendaro. 146 tagoj restas.

Je la 7-a de aŭgusto okazis, interalie:

Eventoj[redakti | redakti fonton]

626: Armeoj de Sasanidoj kaj Avaroj finis nesukcesan sieĝon de Konstantinopolo
936: Oto la 1-a en Aachen iĝis reĝo de Germanio.
1316: Papado en Avinjono: post morto de Klemento da 5-a finiĝis pli ol dujara periodo de Vaka Seĝo - Johano la 22-a iĝis papo
1588: Nokte de la 7-a/8-a de aŭgusto hispana Nevenkebla mararmeo estis atakita de angloj helpe de 8 akvoveturiloj plenigitaj de facile bruligeblaj materialoj sur rodo de neŭtrala franca haveno Kalezo
1627: Sveda-pola milito: komenciĝis senrezulta batalo apud Tczew - sveda reĝo Gustavo la 2-a Adolfo estis vundita pro kio sveda armeo rezignis sieĝon de Gdańsk
1679: Brigantino, konstruita de René Robert Cavelier de La Salle, komencis navigadon kiel unua velŝipo al supraj Grandaj Lagoj
Granda Nordia Milito:
- 1702: Sveda armeo okupis Krakovon
- 1714: Unua en historio grava venko de Rusa Imperia Mararmeo super la sveda en batalo de duoninsulo Hanko - okupado de Finnlando komenciĝis
- 1720: Venko de rusa ŝiparo super la sveda en marbatalo de Granhamn - fino de sveda dominado sur Balta Maro
1743: Subskribo de rusa-sveda pactraktato en Åbo (Turku) - Rusa Imperio aneksis sudan parton de Finnlando kaj plifirmigis siajn influojn en Svedio
1782: En Petrogrado oni inaŭguris monumenton al Petro la Granda - La Bronza Rajdanto
1786: Unua protekta tereno por indianoj kreiĝis en Usono
1814: Papo Pio la 7-a reaktivigis la ordenon de jezuitoj, likviditan en 1773
1819: Batalo de Bojakao: Simón Bolívar venkis hispanajn trupojn, submetante Bogoton sub sian regadon, tiel plifortigante sendependecon de Vicreĝlando de Nova Granado
1830: Ludoviko-Filipo iĝis reĝo de Francio - lasta monarko el la dinastio Burbonoj
1839: Observatorio Pulkovo establiĝis en Rusio
1840: En Anglio oni malpermesas laborigi infanojn kiel kamenpurigistoj
1856: Al Aŭstralio albordiĝis unuaj polaj setliĝintoj
1888: Ĵakvo la Buĉisto komencis sian serian murdadon
1904: Esperantujo: en Calais okazis kunveno de esperantistoj, kiu estis la "patrino" de UK-oj
1905: Aŭstroj transdonis la kastelon de Vavelo al polaj civiloj
1908: Aŭstrio: malkovro de Venuso de Willendorf el Malfrua Paleolitiko
1912: Aŭstra fizikisto Victor Franz Hess dum flugo per balono malkovris kosman radiadon
Unua mondmilito:
- 1914: Rezulte de paniko kaŭzita de timigita ĉevalo en Kalisz germanaj soldatoj komencis kaosan pafadon dum kio pereis hazardaj trapasantoj kaj la soldatoj mem. Poste ili pripafis la urbon (ĉ. 100 civiluloj pereis) kaj nokte post retiriĝo komencis artilerian pafadon per kanontubaroj
1920: Pola-bolŝevika milito: komenco de aligrupiĝo de polaj armeoj antaŭ la batalo de Varsovio
1920: Dua Pola Respubliko: en Varsovio estis subskribita traktato pri reciproka agnosko de suvereneco inter Ukraina Popola Respubliko kaj Kubania Popola Respubliko kun komuna subteno en la lukto por nacia liberigo
1920: Portugalio aprobis leĝon pri Aziaj kaj Afrikaj Kolonioj
1933: En vilaĝo Simele okazis unua masakro de asirianoj fare de iraka armeo - en la tagoj 7-11 de aŭgusto oni murdis ĉ. 3000 personojn en gubernio Dahuk kaj gubernio Ninivo (63 ekstermitaj vilaĝoj kune kun kvartalo de Mosulo - dum la unua mondmilito turkoj kaj kurdoj murdis 2/3-onojn de asirianoj)
1934: Franz von Papen rezignis esti vickanceliero en registaro de Adolf Hitler - la posteno restis vaka
1938: Supra Aŭstrio: Koncentrejo Mauthausen-Gusen establiĝis - malliberuloj de koncentrejo Dachau komencis ĝin konstrui
Dua mondmilito:
- 1940: Germana okupado de Pollando: kelkaj monatoj antaŭ kreo de la Varsovia geto okupaciaj regopovoj de Varsovio informis, ke judoj alvenantaj al Varsovio povas loĝi nur en la parto, kiu estos ĉirkaŭita per muro; Nov-Jorko: "Nowy Świat" citis enkondukan artikolon "Pola persisto" laŭ kanada revuo "Kingston Whig-Standard" pri ironio de la sorto, ke poloj al kiuj Aliancanoj rifuzis helpon dum la germana invado en Pollandon batalis kadre de sia armeo en Francio kaj nun batalos defende de Anglio; Bramcote (Warwickshire): unua vizito sur la brita tero de Supera Komandanto, divizia generalo Władysław Sikorski ĉe polaj pilotoj - en bombaj skadroj 300 kaj 301; Alzaco-Loreno aneksita de Nazia Germanio; Libera Francio subskribis militistan konvencion kun Britio
- 1941: Holokaŭsto: sur juda tombejo en Grajewo germanoj pafmortigis 119 judojn, polojn kaj rusojn; Volinio: en Zdołbunów (Rivna provinco) SS murdis 380-450 judojn; Britio: interkonsento pri religo de diplomatiaj rilatoj inter Belgio kaj Sovetunio; 8 konvojoj, 3 malsanulŝipoj kaj unu speciala traveturigis de Sirio kaj Libano al Francio (reĝimo de Vichy) 37,5 mil de homoj, en tio 5 mil civiluloj; 5668 francaj soldatoj aliĝis al Libera Francio de generalo Charles de Gaulle; Orienta Fronto: nokte aviadila grupo de aerodromoj el Saaremaa atakis Berlinon - 15-a Divizio de Bomba Aviado (35 aviadiloj) ĵetis 3 mil tunojn da bomboj; Ruĝa Armeo evakuiĝis de Staraja Russa
- 1942: Germana polico pafmortigis en komunumo Aleksandrów en Zamość-regiono 17 polojn kaj 36 judojn; al koncentrejo Aŭŝvico alvenis transporto de 1014 judoj de Francio, el kiuj SS elektis 704 por gasumi en gasĉambroj; Sudokcidenta Pacifiko: usona 1-a Divizio de Mar-Infanterio alteriĝis sur Salomonoj kaj Guadalcanal - Batalo de Guadalcanal komencita; 2-a etapo de la evakuo de Pola Armeo en Sovetunio komenciĝis
- 1943: Taĉmento de Popola Gvardio je la nomo al Kazimierz Pułaski batalis kun la germana en arbaroj de Skierniewice, la alia grupo detruis en Distrikto Minski trajnon kun benzino; taĉmento de Pola Enlanda Armeo gvidata de Antoni Heda liberigis de malliberejo en Starachowice pli ol 80 personojn kaj taĉmento de leŭtenanto Stanisław Sojczyński 56 el malliberejo en Radomsko; trupoj de Okcidenta Fronto ekatakis direkte al Spas-Demensk (operaco finita la 20-an de aŭgusto); Ruĝa Armeo liberigis Grajvoron; nokte soveta aviado atakis fervojajn nodojn en Karaĉev kaj kelkajn en Ĥarkiva provinco
- 1944: Ribelo de Varsovio (pli da eventoj): tritaga ekstermado de kvartalo Wola finiĝis per murdo de 40-60 mil civiluloj - laŭ persona ordono de Hitler por "purigi Varsovion de civila loĝantaro": Ĉiun loĝanton oni devas mortigi, estas malpermesate preni militkaptitojn. Varsovio devas esti niveligita kun la tero kaj tiamaniere oni kreos timigan ekzemplon por la tuta Eŭropo - la plej granda unufoja genocido dum tiu ĉi milito (kun rabo kaj seksperfortoj eĉ de 9-jaraj knabinoj); de frumateno daŭrigo de la taĉmentaj atakoj de generalo Heinz Reinefarth, kiuj forpuŝis ribelantojn de 5 lokoj en Wola, posttagmeze pola kontraŭatako; ĉe la str. Jerozolimskie ekkonstruatas barikado, kiu ĝis fino de la insurekcio servos kiel sekura trapasejo inter du partoj de Mezurbo; leŭtenanto de la Reĝa aerarmeo John Ward, fuĝinta de germana malliberejo, komencis sendi al Londono depeŝojn (pli ol 100 en la angla lingvo per Morsa kodo dum la ribelo); nokte de la 7-a/8-a germanoj murdis apud preĝejo en Wola superan kapelestron de pola armeo pastron kolonelon Tadeusz Jachimowski; ekstermo de pola vilaĝo Poręba Dzierżna apud Olkusz - revenĝe pro mortigo de 4 germanaj soldatoj oni eltiris el domoj 40 virojn pfmortigante ilin sur placo, sekvan tagon 2/3 de konstruaĵoj estis bruligitaj; kompanio de EA el Busko-regiono batalis kontraŭ 80-persona taĉmento de Wehrmacht; kreita en regiono de Mińsk Mazowiecki Operaca Grupo "Oriento" de Pola Enlanda Armeo nombranta 750 soldatoj estis arestita de NKVD kaj alveturigita al koncentrejo Majdanek; Winston Churchill insiste premis al John Slessor, kiu konsentas sendi aviadilojn kun helpo al batalanta Varsovio nur kun polaj skipoj; Londono: vespere okazis konferenco pro brita malhelpo al polaj ribelantoj kun partopreno de Kazimierz Sosnkowski; Operaco Overlord: komenciĝis dusemajna batalo de Falaise (Normandio), kie Unua Kirasita Divizio de pola generalo Stanisław Maczek ne permesis fuĝi el ĉirkaŭigo al dekoj da miloj de germanaj soldatoj kaj kontribuas al rompo de la germana defendo; usonaj bombaviadiloj aeratakis kelke da lokoj en Supra Silezio; generalo Dietrich von Choltitz estis nomumita de Adolf Hitler armea guberniestro de Parizo kun ordono defendi la urbon senkonsidere de perdoj kaj detruoj, kion li ne plenumis; Orienta Fronto: trupoj de 4-a Ukraina Fronto "liberigis" Borysław kaj transiris landlimon kun Ĉeĥoslovakio (kutime post 3 tagoj NKVD-taĉmentoj per teroro enkondukis sovetan okupadon); en Berlino antaŭ "popola juĝejo" komencita 2-taga proceso kontraŭ atencintoj al Hitler (el la 20-a de julio)
1947: Ekspedicio de Thor Heyerdahl al Polinezio sur la floso Kon-Tiki finiĝis
1948: Willem Drees iĝis ĉefministro de Nederlando
1952: Soveta okupado de Pollando: en Varsovia malliberejo en Mokotów oni pafmortigis 6 oficirojn, akuzitajn de komunistaj regopovoj pri "partopreno en komploto por perforta faligo de registaro kaj spionado - plimulto estis pilotoj de Polaj Armitaj Fortoj en Okcidento, krome 2 membrojn de Libero kaj Sendependo ("Anatemitaj Soldatoj")
1953: Ohio estis akceptita al Usono per retroaktiva ordo komencita en 1803
1960: Ebur-Bordo sendependiĝis (de Franca Okcidenta Afriko)
1961: Dutaga kosma misio de Vostok 2 kun soveta kosmonaŭto German Stepanoviĉ Titov finiĝis
1966: Miĉigano: en Lansing okazis tumulto kun rasisma fono
1970: Konsuma milito inter Egiptio kaj Israelo finiĝis
1978: Prezidento de Usono Jimmy Carter, deklaris najbarecon de Love Canal apud Niagara Falls kiel loko de katastrofo pro kemiaj forĵetaĵoj
1979: Nuklea akcidento en sekreta nuklea centralo en usona subŝtato Tenesio - ĉ. 1000 personoj spertis radiaktivecon kvinoble pli grandan ol permesebla dum unu jaro
1980: Solidareco: aktivulino de Liberaj Sindikatoj de Marbordo Anna Walentynowicz estis maldungita de sia laboro, kio estis senpera kaŭzo de la striko en Ŝipfarejo de Gdańsk komencita post semajno
1982: Sekreta armena terorisma organizaĵo ASALA bombatencis en la aviadilejo de Ankaro - 9 personoj mortis, 70 vundiĝis
1988: Angolaj ĉasaviadiloj MiG-23 provis sensukcese pafalterigi aviadilon kun prezidento de Bocvano Quett Masire
1995: Angla sportisto Jonathan Edwards dum okaziĝanta en Göteborg Atletika Monda Ĉampioneco unuafoje transiris barieron de 18 metroj en trisalto
1997: Kanadanoj finis konstruadon de giganta gasodukto trans Andoj de Argentino ĝis Ĉilio
1998: Rezulte de terorismaj atakoj de Al-Kaida kontraŭ usonaj ambasadejoj en la ĉefurboj de Kenjo kaj Tanzanio mortis 224 personoj, 4500 vundiĝis
1999: Islama Internacia Brigado apogita de Ĉeĉenio invadis Dagestanon - rusa-ĉeĉena milito pri Dagestano komenciĝis
2004: Grekio: malfermo de la ponto Rio-Antirio
2006: C/2006 P1 (Kometo McNaught) estis malkovrita
2008: Batalo inter kartveloj kaj sudosetaj separismaj armitaj fortoj komencis 6-tagan kartvelan-rusan militon
2010: Juan Manuel Santos iĝis prezidento de Kolombio
2010: Pollando: Bogatynia estis inundita de trafluanta la urbon rivereto Miedzianka
2014: Prezidento de Usono Barack Obama agnoskis internacian aviadan intervenon kontraŭ Islama Ŝtato
2016: 22 personoj pereis en rapidega dutaga inundo en Skopjo, la ĉefurbo de Makedonio
2018: Iván Duque Márquez iĝis prezidento de Kolombio

Naskiĝoj[redakti | redakti fonton]

317: Konstancio la 2-a, imperiestro de Romio, filo de Konstantino la 1-a de la Romia Imperio (m. 361)
1165: Ibn Arabi, sufia teologo, mistikulo, poeto kaj filozofo el Al-Andalus, subsktrekanta la ideon pri Tawhid, konsiderata la plej granda ŝejko, tradukata de Joanna Wronecka (m. 1240)
1533: Alonso de Ercilla, hispana poeto kaj soldato, aŭtoro de eposa poemo La Araucana (m. 1594)
1533: Valentin Weigel, germana teologo kaj filozofo, mistika verkisto, prapioniro de teozofio (m. 1588)
1560: Erzsébet Báthory, hungara grafino loĝanta en burgo Čachtice, flue parolanta hungare, latine kaj germane, konsiderata amasmurdistino (m. 1614)
1598: Georg Stiernhielm, sveda ŝtatoficisto, poeto, esploristo de skaldoj (m. 1672)
1779: Carl Ritter, germana geografo, fondinto de la moderna geografio (m. 1859)
1802: Germain Henri Hess, svisa kemiisto kaj fizikisto, okupiĝanta pri termokemio (m. 1850)
1819: Pantelejmon Kuliŝ, ukraina verkisto, poeto, folkloristo, etnografo, eldonisto, tradukisto (m. 1897)
1825: Gusztáv Kondor, hungara astronomo, matematikisto, profesoro, instruisto, membro de Hungara Scienca Akademio (m. 1897)
1832: Julius Epstein, kroata pianisto kaj pedagogo juddevena (m. 1926)
1858: Carlo Cordero de Montezemolo, itala markizo, generalo, prezidanto de Itala Esperanto-Federacio kaj de pluraj italaj Esperanto-kongresoj (m. 1943)
1862: Henri Le Sidaner, franca impresionista pentristo ekspoziciinta en la Pentrosalono de Parizo (m. 1939)
1866: Johannes Dietterle, germana filologo, diakono kaj luterana pastoro, direktoro de Saksa Esperanto-Instituto, membro de Lingva Komitato, vicprezidanto de la Akademio de Esperanto, komitatano de UEA, prezidanto de UK 1923, kunlaboranto de IALA kaj de la eldonejo Ferdinand Hirt und Sohn, organizanto de tutmonda statistiko pri esperantistoj, konata de Bildotabuloj por la instruado de Esperanto, La Vendreda Klubo, kaj Originala Verkaro de Zamenhof (m. 1943)
1867: Emil Nolde, dana-germana pentristo, reprezentanto de ekspresionismo (por nazioj de degenerita arto) (m. 1956)
1876: Mata Hari (Margaretha Geertruida Zelle), nederlanda dancistino kaj spionino, ekzekutita (m. 1917)
1883: Joachim Ringelnatz, germana verkisto kaj pentristo (m. 1934)
1899: Oldřich Nový, ĉeĥa filma kaj teatra aktoro, reĝisoro, dramisto kaj kantisto (m. 1983)
1901: Sándor Ferenczy, rumania hungara biologo (ornitologo) (m. 1945)
1908: Hiranmoy Ghoshal, barata-pola verkisto, tradukisto, diplomato, lekciisto de Varsovia Universitato, bengaligis romanon Quo vadis? (m. 1969)
1911: István Bibó, hungara jurfilozofo, pripolitika-prihistoria verkisto (m. 1979)
1912: Imre Csenki, hungara komponisto, dirigento kaj instruisto (m. 1996)
1912: Zoltán Hargitai, hungara botanikisto esplorinta flaŭron (m. 1945)
1918: Cornelis Buddingh, nederlanda poeto kaj tradukisto (m. 1985)
1923: Viktor Nagy B., rumania hungara laborista poeto kaj verkisto, kunlaboranto de "Háromszék"
1927: József Vekerdi, hungara bibliotekisto, lingvisto, tradukisto, filo de Béla Vekerdi, frato de László Vekerdi (m. 2015)
1928: Erika Lagrange, germana esperantistino, tradukistino, edzino de Georges Lagrange kaj edukistino de denaskaj Esperanto-parolantoj (m. 2008)
1932: Abebe Bikila, etiopa maratonisto, venkinto de la du olimpikoj (m. 1973)
1933: Elinor Ostrom, Usona ekonomistino kaj Nobel-premiitino (m. 2012)
1934: Dieter Schlesak, rumanlanda germanlingva verkisto, transilvania sakso (m. 2019)
1934: László Kónya, rumania hungara operkantisto
1937: Lajos Kántor, hungara literaturhistoriisto, publicisto, redaktoro
1938: Kálmán Attila Szabó, rumania hungara instruisto pri pedagogio, lernejhistoriisto
1938: Jan Kieniewicz, pola historiisto, profesoro pri homa scienco, diplomato, spertulo pri historio de Barato kaj hispanismo
1940: Jean-Luc Dehaene, flandra politikisto, ĉefministro de Belgio (m. 2014)
1943: Alain Corneau, franca film-reĝisoro, konata de Ĉiuj matenoj de la mondo kaj Stuporo kaj tremoj (m. 2010)
1947: Sofia Rotaru, rusa-ukraina kantistino kaj aktorino moldavdevena
1948: Wolfgang Haas, liĥtenŝtejna teologo kaj ĉefepiskopo romkatolika
1949: Walid Jumblatt, libana politikisto druzdevena
1958: Bruce Dickinson, angla rokmuzikisto, kantisto kaj radio-parolisto
1959: Edward Simoni, pola-germana muzikisto, komponisto, virtuozo de pajnofluto
1960: David Duchovny, usona aktoro filma kaj televida jud-skotdevena
1961: Gesine Lötzsch, germana politikistino kaj filologino, edzino de Ronald Lötzsch
1966: Jimmy Wales, usona entreprenisto, kunfondinto de Vikipedio kaj Wikia
1975: Charlize Theron, sudafrika-usona aktorino parolanta afrikanse
1984: Yun Hyon-seok, sudkorea poeto, civitana aktivulo, sinmortiginto (m. 2013)