Natria dodekila-benzeno-sulfonato

Natria laŭrila-benzeno-sulfonato

Kemia strukturo de la Natria dodekila-benzeno-sulfonato

Tridimensia strukturo de la Natria dodekila-benzeno-sulfonato

Alternativa(j) nomo(j)

Natria salo de laŭrila benzeno-sulfonata acido
Natria laŭrila benzeno sulfonato
Laŭril-benzeno-sulfonato de natrio

C₁₈H₂₉NaO₃S

Fizikaj proprecoj

Aspekto

Helflava pulvoro

Molmaso

348,482228 g mol⁻¹

Smiles

CCCCCCCCCCCCC1=CC=CC=C1S

(=O)(=O)[O-].[Na+]

Denseco

0,855 - 0,870 g/cm³

Solvebleco

Akvo:0.8 mg/ml sub 25 °C

Mortiga dozo (LD50)

650 mg/kg (muso, buŝa)

Merck Index

14, 8612
15,8748

Sekurecaj Indikoj

Risko

R22 R37/38 R41 R51

Sekureco

S26 S27 S36/37/39 S61

Pridanĝeraj indikoj

Danĝero

Xn
Noca por la sano

N
Damaĝaj
substancoj

GHS etikedigo de kemiaĵoj

GHS Damaĝo-piktogramo

GHS Signalvorto

Damaĝa substanco

GHS Deklaroj pri damaĝoj

H302, H315, H318

GHS Deklaroj pri antaŭgardoj

P280, P301+312, P330, P305+351+338, P310

Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Natria dodekila-benzeno-sulfonato, (NDBS) 4-dodekila-p-benzeno-sulfonato de natrio aŭ C₁₈H₂₉NaO₃S estas organika kombinaĵo derivita el natrio, laŭrata acido kaj benzenosulfonata acido. Ĝi estas flaveca olea likvaĵo, milde toksa, solvebla en akvo kaj uzata kiel surfaktanto kaj emulsianto kun ŝaŭmigaj kaj humidigaj proprecoj.^[1].

Ĝenerale ĝi komerce trovatas kiel miksaĵo da interligitaj sulfonatoj kaj ĝi estas la ĉefa komponaĵo de la likvaj sapoj uzataj en lavbutikoj^[2]. NDBS estas sensiva al akvomalmoleco kaj ne facile oksidiĝas. Ĝi estas forta ŝaŭmiganto kaj troviĝas kiel komponaĵo de pluraj aldonaĵoj.

Strukturo[redakti | redakti fonton]

La plejmulto el la dodekilasulfonatoj estas membroj de la lineara alkilaj benzenosulfonatoj, signifante ke la dodekila grupo (C₁₂H₂₅) estas branĉosena. La dodekila grupo ligiĝas al la 4-a pozicio de la grupo benzenosulfonata. Linearaj dodekila-4-benzenosulfonataj anjonoj povas ekzisti laŭ ses izomeroj (ne parolante pri la optikaj izomeroj), depende de la karbono de la dodekila grupo kiu estas aneksita al la benzena ringo.

Proprecoj[redakti | redakti fonton]

Bilionoj da kilogramoj ĉiujare produktiĝas. La plej ordinara maniero pri produktado je NDBS estas unue pere de alkiligo de la benzeno uzante fluoridan acidon kiel katalizilon. La dodekilabenzeno purigita (kaj ĝiaj derivaĵoj) estas tiam sulfonigitaj kun sulfura trioksido por estigi la sulfonatan acidon. Sekve, la sulfonata acido estas neŭtraligita per natria hidroksido.

La biodegradebleco de la NDBS estis bone esplorita kaj estas influita de la izomerigo. La salo de lineara katena havas mortigan dozon je 2,3 mg/litro por fiŝoj, ĉirkaŭ 4-oble pli toksa ol la branĉigita kombinaĵo, tamen, la lineara kombinaĵo biodegradiĝas pli rapide, igante ĝin sekura elekto kun la tempopaso. Ĝi rapide biodegradiĝas sub aerobaj kondiĉoj kun duonvivo je ĉirkaŭ 1-3 semajnoj; oksidiva degradiĝo komencas en la alkila kateno. Sub anaerobaj kondiĉoj ĝi degradiĝas tre malrapide aŭ tute ne degradiĝas, igante ĝin ekzisti en pli altaj koncentriĝoj en reziduaj kotoj, tamen, tio ne vere kaŭzas maltrankvilon pro tio ke ĝi rapide degradiĝas en medio kun oksigeno.