Natria jodato

Natria jodato
Kemia strukturo de la Natria jodato
3D Kemia strukturo de la Natria jodato
Alternativa(j) nomo(j)
Jodato de natrio Natria salo de jodata acido
Kemia formulo	NaIO3
CAS-numero-kodo	7681-55-2
ChemSpider kodo	22760
PubChem-kodo	23675764
Fizikaj proprecoj
Aspekto	Ortorombaj senkoloraj aŭ blankaj senodoraj kristaloj
Molmaso	197.89 g mol−1
Smiles	[Na+].[O-]I(=O)=O
Denseco	4,28 g/cm3
Fandopunkto	425 °C (797 °F; 698 K) (anhidra) malkomponiĝas 19.85 °C (67.73 °F; 293.00 K) (kvinhidrata)
Solvebleco:Akvo	Akvo:2.5 g/100 mL (0 °C) 8.98 g/100 mL (20 °C) 9.47 g/100 mL (25 °C) 32.59 g/100 mL (100 °C)
Solvebleco	Acetata acido: solvebla Etanolo: nesolvebla Dumetil-formiamido
Mortiga dozo (LD50)	108 mg/kg (muso, intravejna) 505 mg/kg (muso, buŝa)
Sekurecaj Indikoj
Risko	R8 R22 R42/43
Sekureco	S2 S17 S22 S36/37 S45
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero O Oksidiga agento Xn Noca por la sano
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo-piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H272, H302, H317, H334
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P220, P261, P280, P342+311
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Natria jodato, jodato de natrio aŭ NaIO₃ estas natria neorganika kombinaĵo el jodata acido. Jodato de natrio estas oksidagento, kaj kiel tia ĝi povas kaŭzi brulon kiam en kontakto kun organikaj substancoj aŭ reduktagentoj. Ĝi uzatas kiel antisepsia, malinfektilo, nutro-aldonaĵo, ktp.

Sintezo

• Kompleta neŭtraligo de jodata acido kaj kaŭstika sodo:

${\mathsf {HIO_{3}+NaOH\ {\xrightarrow {}}\ NaIO_{3}+H_{2}O}}$

• Joda dissolvado en varma solvaĵo de natria hidroksido

${\mathsf {3\;I_{2}+6\;NaOH\ {\xrightarrow {80^{o}C}}\ NaIO_{3}+5\;NaI+3\;H_{2}O}}$

• aŭ natria karbonato:

${\mathsf {3\;I_{2}+3\;Na_{2}CO_{3}\ {\xrightarrow {80^{o}C}}\ NaIO_{3}+5\;NaI+3\;CO_{2}\uparrow }}$

• Per elektrolizo de solvaĵo da natria jodido:

${\mathsf {NaI+3\;H_{2}O\ {\xrightarrow {e^{-}}}\ NaIO_{3}+3\;H_{2}\uparrow }}$

• Varma oksidado de jodo kaj kloro en solvaĵo de natria hidroksido:

${\mathsf {I_{2}+5\;Cl_{2}+12\;NaOH\ {\xrightarrow {80^{o}C}}\ 2\;NaIO_{3}+10\;NaCl+6\;H_{2}O}}$

• Oksidado de jodo per natria klorato:

${\mathsf {I_{2}+2\;NaClO_{3}\ {\xrightarrow {}}\ 2\;NaIO_{3}+Cl_{2}}}$

• Oksidado de jodo per natria bromato:

${\mathsf {I_{2}+2\;NaBrO_{3}\ {\xrightarrow {}}\ 2\;NaIO_{3}+Br_{2}}}$

• Dissolvado de kvinoksido de jodo kaj natria hidroksido:

${\mathsf {I_{2}O_{5}+2\;NaOH\ {\xrightarrow {}}\ 2\;NaIO_{3}+H_{2}O}}$

• Reakcio pri duobla interŝanĝo inter arĝenta jodato kaj natria klorido:

${\mathsf {AgIO_{3}+NaCl\ {\xrightarrow {}}\ NaIO_{3}+AgCl}}$

Reakcioj

• La anhidra salo estiĝas per vakua sekigado de la hidrato:

${\mathsf {NaIO_{3}\cdot H_{2}O\ {\xrightarrow {80-100^{o}C,vacuum}}\ NaIO_{3}+H_{2}O}}$

• Sub alta temperaturo, natria jodato malkomponiĝas:

${\mathsf {2\;NaIO_{3}\ {\xrightarrow {>500^{o}C}}\ 2\;NaI+3O_{2}}}$

• Ĝi estas forta oksidagento:

${\mathsf {2\;NaIO_{3}+12\;HCl\ {\xrightarrow {}}\ I_{2}+4\;Cl_{2}\uparrow +2\;NaCl+6\;H_{2}O}}$

• Natria perjodato estiĝas per elektrolizo de natria jodato:

${\mathsf {NaIO_{3}+H_{2}O\ {\xrightarrow {e^{-}}}\ NaIO_{4}+H_{2}\uparrow }}$

• Natria jodato reakcias kun fosfata acido por estigi jodon kaj la respektivan natrian fosfaton:

${\mathsf {NaIO_{3}+5\;NaI+2\;H_{3}PO_{4}\ {\xrightarrow {e^{-}}}\ 3\;I_{2}+2\;Na_{3}PO_{4}+3\;H_{2}O}}$

• Jodato fariĝas perjodato en la ĉeesto de natria hipoklorito:

${\mathsf {NaIO_{3}+NaOCl\ {\xrightarrow {}}\ NaIO_{4}+NaCl}}$

Literaturo

• The Chemical News and Journal of Industrial Science: With which is ..., William Crookes, James H. Gardiner, Gerald Druce, H. W. Blood Ryan
• Chemistry, John Daintith
• Techniques in Clinical Chemistry: A Handbook for Medical Laboratory Technicians, Frederick N. Bullock
• Comprehensive Chemistry XI, Dr. N . K. Verma, S. K. Khanna, Dr. B. Kapila
• Excel With Subjective Chemistry For Cbse-Pmt Final Examination, Prof. S. K. Khanna,Dr. N. K. Verma, Dr. B. Kapila