Čistá (distrikto Svitavy)
|
Por aliaj signifoj, bv. rigardi la apartigilan paĝon: Čistá |
| Čistá (Litrbachy) | |||
| germane Lauterbach | |||
| municipo | |||
 Preĝejo de sankta Nikolao
| |||
|
|||
| Oficiala nomo: Čistá | |||
| Ŝtato |  Ĉeĥio
| ||
|---|---|---|---|
| Regiono | Regiono Pardubice | ||
| Distrikto | Distrikto Svitavy | ||
| Administra municipo | Litomyšl | ||
| Historia regiono | Bohemio | ||
| Montaro | Svitava montetaro | ||
| Rivero | Loučná | ||
| Situo | Čistá | ||
| - alteco | 385 m s. m. | ||
| - koordinatoj | 49° 49′ 04″ N 16° 21′ 52″ O / 49.81778 °N, 16.36444 °O (mapo) | ||
| Plej alta punkto | |||
| - alteco | 560 m s. m. | ||
| Plej malalta punkto | |||
| - alteco | 380 m s. m. | ||
| Areo | 25,2 km² (2 520 ha) | ||
| Loĝantaro | 1 025 (2023) | ||
| Denseco | 40,67 loĝ./km² | ||
| Unua skribmencio | 1347 | ||
| Horzono | MET (UTC+1) | ||
| - somera tempo | MET (UTC+2) | ||
| Poŝtkodo | 569 56 | ||
| NUTS 3 | CZ053 | ||
| NUTS 4 | CZ0533 | ||
| NUTS 5 | CZ0533 577944 | ||
| Katastraj teritorioj | 1 | ||
| Partoj de vilaĝo | 1 | ||
| Bazaj setlejunuoj | 2 | ||
  Situo enkadre de Ĉeĥio
| |||
 Vikimedia Komunejo: Čistá (Svitavy District)
| |||
| Retpaĝo: www.cista.info | |||
 Portalo pri Ĉeĥio
| |||
Municipo Čistá, ankaŭ Litrbachy (germane Lauterbach), situas en Ĉeĥio, regiono Pardubice, distrikto Svitavy, en profunda valo de rivero Loučná, 7 km sude de urbo Litomyšl. Vivas ĉi tie 1 025 loĝantoj (2023). Parto de la vilaĝo estas domaro Brlenka.
La najbaraj municipoj de la setlejo estas Javorník, Trstěnice, Kukle, Karle, Benátky, Janov, Mikuleč kaj Litomyšl.
Historio[redakti | redakti fonton]
Ekesto de la vilaĝo estas atestita en la jaro 1347 kaj tiam ĝi estis nomita "villa Lauterbach". De nuligo de la episkopejo en Litomyšl en la jaro 1421 la vilaĝo Litrbachy estis parto de kastela sinjorejo en Litomyšl. Tiu ĝi estis ĝis la jaro 1848, kiam la sinjoreja sistemo en Aŭstrio estis nuligita. Plejparton de la loĝantaro ĝis la jaro 1945 kreis germanoj. Post ilia elloĝigo kaj alveno de ĉeĥa loĝantaro estis nomo de la vilaĝo ŝanĝita je Čistá.
Loĝantaro[redakti | redakti fonton]
| Jaro | Loĝantoj |
|---|---|
| 1869 | 1 667 |
| 1880 | 1 714 |
| 1890 | 1 813 |
| 1900 | 1 730 |
| 1910 | 1 986 |
| 1921 | 1 657 |
| Jaro | Loĝantoj |
|---|---|
| 1930 | 1 557 |
| 1950 | 1 003 |
| 1961 | 914 |
| 1970 | 798 |
| 1980 | 858 |
| 1991 | 837 |
| Jaro | Loĝantoj |
|---|---|
| 2001 | 866 |
| 2014 | 967 |
| 2016 | 978 |
| 2017 | 975 |
| 2018 | 974 |
| 2019 | 983 |
| Jaro | Loĝantoj |
|---|---|
| 2020 | 981 |
| 2021 | 944 |
| 2022 | 980 |
| 2023 | 1 025 |
Memorindaĵoj[redakti | redakti fonton]
Preĝejo[redakti | redakti fonton]
En la vilaĝo estas renesanca preĝejo de Sankta Nikolao el la dua duono de 16-a jarcento. La navo estis barokigita en la jaro 1740. La preĝejo estas bazilika trinavo kun transepto, kies aloj estas interne trilatere kaj ekstere duoncirkle fermitaj. La presbiterejo estas fermita kvinlatere. Prisma turo estas sur norda flanko. Konvekso-konkava ĉefa frontono estas membrigata per pilastroj, super la portalo estas onda kornico. Sur pinjono estas statuoj de Sankta Maria, Sankta Adalberto kaj Sankta Nikolao. La presbiterejo estas volbita barele kun segmentoj, triumfa arko estas duoncirkla, la ĉefa navo kaj transepto estas volbitaj kruce.
La ekipaĵo estas plejparte el la dua duono de 18-a jarcento, la ĉefaltaro estas portala kun bildo de Sankta Nikolao de Ster el la jaro 1764, en transepto estas altaroj de Sankta Maria kaj de Atligo de Sankta Kruco.Valora estas ankaŭ la predikejo kun lignoskulptita rokaja balustrado. Skulptaĵoj: Krucifikso, Sankta Maria, Kalvario kun Sankta Maria kaj Sankta Johano kaj valora statueto de Salvadoro. Bildoj: Sankta Adalberto de Ster el la jaro 1764, Sankta Anna, Kalvaria vojo. Empira ligna baptujo el la komenco de 19-a jarcento.
Ĉirkaŭ la preĝejo estas tombejo. Ĝia pordego estas el la 2-a duono de 19-a jarcento ornamita per statuo de Sankta Johano kaj du anĝeletoj.
Popola arkitekturo[redakti | redakti fonton]
Popolan arkitekturon en la vilaĝo reprezentas bieno el la jaro 1811 kaj 1933 vidalvide de Sokolejo kaj domo n-ro 21 el la jaro 1867.
Krucifikso[redakti | redakti fonton]
Ŝtona krucifikso kun du anĝeletoj troviĝas apud la ŝoseo al Trstenice.
Literaturo[redakti | redakti fonton]
- Marek Podhorský: Pardubický kraj. Eldonis freytag & berndt, eldonejo en Prago en j. 2004.
Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]
- Oficiala paĝaro de mikroregiono Litomyšlsko Arkivigite je 2010-11-16 per la retarkivo Wayback Machine ĉeĥe