Hradec nad Svitavou

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Hradec nad Svitavou
germane Greifendorf
municipo
Flago
Blazono
Oficiala nomo: Hradec nad Svitavou
Ŝtato Ĉeĥio Ĉeĥio
Regiono Regiono Pardubice
Distrikto Distrikto Svitavy
Administra municipo Svitavy
Historiaj regionoj Moravio, Bohemio
Montaro Svitava montetaro
Rivero Svitava
Situo Hradec nad Svitavou
 - alteco 420 m s. m.
 - koordinatoj 49° 42′ 41″ N 16° 29′ 05″ O / 49.71139 °N, 16.48472 °O / 49.71139; 16.48472 (mapo)
Katastro 24,69 km² (2 469 ha) Hradec nad Svitavou
Loĝantaro 1 671 (2023)
Denseco 67,68 loĝ./km²
Unua skribmencio 1270
Horzono MET (UTC+1)
 - somera tempo MET (UTC+2)
Poŝtkodo 569 01
NUTS 3 CZ053
NUTS 4 CZ0533
NUTS 5 CZ0533 572691
Katastraj teritorioj 1
Partoj de municipo 1
Bazaj setlejunuoj 1
Situo enkadre de Ĉeĥio
Situo enkadre de Ĉeĥio
Situo enkadre de Ĉeĥio
Vikimedia Komunejo: Hradec nad Svitavou
Retpaĝo: [1]
Portalo pri Ĉeĥio

Municipo Hradec nad Svitavou (germane Greifendorf) estas ĉirkaŭ 7 km longa municipo, kiu situas en Ĉeĥio, regiono Pardubice, distrikto Svitavy, 5 km sude de urbo Svitavy, proksime de ŝoseo n-ro 43 inter Svitavy kaj Brno. Tra la vilaĝo kondukas ankaŭ paralela fervoja linio el Česká Třebová al Brno. Vivas ĉi tie 1 671 loĝantoj (2023).

La najbaraj municipoj de la setlejo estas Kamenná Horka, Svitavy, Sklené, Banín, Březová nad Svitavou, Vendolí kaj Radiměř.

Historio[redakti | redakti fonton]

Arĥeologiaj trovaĵoj atestas, ke verŝajne la unua prisetlo de la vilaĝa teritorio estis jam en neolitiko. En skriba dokumento estas la vilaĝo, respektive ĉi tiea paroĥestrejo kaj preĝejo, unue rememorataj en la jaro 1270, kiel episkopa havaĵo. La nomo Griffendorf unue aperis en la jaro 1318. Sed la suda parto de la vilaĝo estis nomata Gratzl kaj kun pluaj nomoj Burghügel kaj Turmhügel ebligas supozon, ke ĉi tie troviĝis iu fortikaĵeto, malgraŭ ĝia ekzisto ne estis arĥeologie atestita. El ĝi povis esti gardata ĉi tiea parto de vojo trstenická el Bohemio al Moravio. Nomo de la vilaĝo de la jaro 1270 sufiĉe ofte ŝanĝiĝis: Greifendorph, Griffendorf, Grayffendorff, Greiffendorff, Grandorf, Greifendorf kaj en la ĉeĥa ĝis la jaro 1949 Grándorf kaj poste Hradec nad Svitavou. Ĝis la jaro 1945 ĝi estis germana vilaĝo kun ĉeĥa minoritato, poste ĝi estas nur la ĉeĥa.

Loĝantaro[redakti | redakti fonton]

Evoluo de nombro de loĝantoj
La datoj devenas el datumbazo de Vikidatumoj


JaroLoĝantoj
18692 466
18802 539
18902 666
19002 793
19102 805
19212 549
JaroLoĝantoj
19302 799
19501 826
19611 979
19701 804
19801 745
19911 622
JaroLoĝantoj
20011 641
20141 670
20161 700
20171 714
20181 693
20191 697
JaroLoĝantoj
20201 706
20211 611
20221 669
20231 671

Memorindaĵoj[redakti | redakti fonton]

La plej signifa memorindaĵo en la vilaĝo estas origine gotika preĝejo de Sankta Katarino sur tombejo ĉirkaŭigita per baroka muro kun enira pordego kun mansarda tegmento. La origina preĝejo estis rekonstruita baroke post incendio en la jaroj 1673 kaj 1710. Antaŭ la pordego troviĝas ŝtona kruco el la jaro 1796 kaj statuo de Sankta Maria Dolorplena el la jaro 1835.

La preĝejo estas ununava oblonga kun poligone fermita presbiterejo kaj oblonga sakristio, kun oratorio en la dua etaĝo ĉe la norda flanko de presbiterejo kaj oblonga kapelo apud norda flanko de la navo. Antaŭ la suda flanko de la navo estas oblonga kamero kaj kvadrata antaŭĉambro kun gotika portalo kaj ortangula enirejo kadrita per pintarkaĵoj. La pordego estas baroka, forĝita en la jaro 1643. Ĉe suda vando de la presbiterejo estas ligna ŝtuparo kun skulptita bariero. Antaŭ la okcidenta frontalo situas prisma turo kun piramida tegmento. Ekstere estas la preĝejaj vandoj membrigitaj per lizenaj kadroj, interne per toskanaj pilastroj portantaj masivan kornicon, super kiu estas duoncirklaj fenestroj. La preĝejo kaj kapelo estas volbitaj barele kun segmentoj, sakristio, suda antaŭĉambro kaj subturejo kruce. Ligna ĥorejo sur tri arkadoj estas subvolbita ankaŭ kruce. La aranĝaĵo estas pseŭdostila el la fino de 19-a jarcento. Sur flanka altaro estas bildo de Anĝelo Gardanto, eble el la komenco de la 19-a jarcento. En la norda kapelo de Dolorplena Sankta Maria troviĝas portala altaro el la jaro 1710, la centra bildo de Krucumado estas origina, flankaj statuoj en niĉoj estas Sankta Maria Dolorplena kaj Ecce Homo. En suda antaŭĉambro estas bildo de Sankta Katarina de J. Umlauf.

Kolono de la Sankta Triunuo[redakti | redakti fonton]

En suda parto de la vilaĝo apud ŝoseo troviĝas ŝtona kolono de Sankta Triunuo el la jaro 1725, valora verko kun riĉe skulptita soklo.

Personeco[redakti | redakti fonton]

Literaturo[redakti | redakti fonton]

  • Marek Podhorský: Pardubický kraj. Eldonis freytag & berndt, eldonejo en Prago en j. 2004.
  • Dr. E. Poche, DrSc. a kol. – Umělecké památky Čech. Eldonis Akademia en Prago en j. 1978.

Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]